Katalog

TİMAŞ YAYINLARI’NDAN ‘TÜRK MİTOLOJİSİ AJANDASI’ Binlerce yıllık Türk tarihi! Anka, Simurg, kurt, ejderha, yılan, at, aslan… Çocukları korkutan öcüler, mezarlıklarda gezen hortlaklar… Ağaçlar, denizler, ateş, yağmur, güneş, ay… Gök Türk inancı, “Kurt”un rehberliği, Ergenekon’dan çıkış, Oğuz Kağan Destanı… Ötügen, Umay, Ayısıt, Kara Han… Türk mitolojisi ile diğer dinler arasındaki benzerlikler, farklılıklar… 12 Hayvanlı Türk Takvimi’nin hikâyesi ve çok daha fazlası Timaş Yayınları tarafından yayımlanan Türk Mitolojisi Ajandası’nda. Türkler dünyadaki büyük dinlerden çoğunu peş peşe ya ellere sahiptir. Bu ritüel- M. OLGAY SÖYLER da aynı anda benimsemişlerdir. Hazarlar, en azından ikti- lerin en dikkat çekenleri dar sınıfı Musevidir. Uygurlar daha çok Budisttiler ancak kurban konusudur ancak rehber-totem hayvanlar ve çeşitli ta- aman içinde efsanevi anlatıları başka milletlerin ina- bir kısmı Maniheist ve Nesturi idi. bulaştırmaları da bugünkü kaynaklardan takip edebiliyoruz. nışları ve anlatıları ile karşılaştırmak mitolojinin ana Nihayetinde bugünkü Güney Rusya ve Türkistan’da kü- Eski Türk halklarının dini başka bir dünyada ebedi hayatı Z amaçları içerisine girmiş olup Batı’da bu çalışma- çük Türk toplulukları arasında İslam dini de hızla yayıldı. İlk yaşamaya ya da bu dünyada kalmaya mahkûm edilen ölüle- lar hayli gelişmiştir. Timaş Yayınları tarafından yayımla- Müslüman Türk devleti tartışmaları bir yana 960 yılında tarih ri ve ataları da konu edinmektedir. nan Türk Mitolojisi Ajandası da bu yaklaşımla hazırlanan sahnesinde görülen Karahanlılar bir Türk-İslam devletiydi. Kehanet ve büyü konuları da bu inanç sistemi içinde yer ve Türkiye’de bu alana ilgiyi artırmaya yönelik ortaya çı- almakta ve çok büyük öneme sahip olan Şamanist öğelere kan bir çalışma. GÖK TANRI İNANCI, RİTÜELLER, de sıkça rastlanmaktadır. Tarihteki ilk Türk imparatorluğu miladi takvime göre an- VE ŞAMANİST ÖĞELER... Türk Mitolojisi Ajandası, 52 madde ile işte bu inançları, cak 6. yüzyılda kurulmuştur. Elbette daha önceki yüzyıl- Birçok dini benimsemelerinin yanı sıra Türklerin eskiden totemleri ve mitik anlatıları okuyucuya aktarıyor. Konuy- larda da Türkler vardı. Milattan önceki dönemde değil de kalma inançları da birden kaybolmamıştır. Eski Türklerin la ilgili birçok sembol ve resimlerin de ajandaya eklenmesi dinleri ve mitolojileri tek tanrı ya da en azından diğer tanrı- MS 5. yüzyıla kadarki dönemde bozkırlarda bir görünüp bir sıkmayan, bilgilendirici ve eğlenceli bir kullanım sağlamış. kaybolan devletlere ilişkin pek fazla bilgiye sahip değiliz. lardan daha üstün olan bir gök tanrı inancına dayanmakta- “Anka, Simurg, kurt, ejderha, yılan, at, aslan… Çocukla- dır. Bununla birlikte insanüstü güçlere de inanmakta, hay- 6. yüzyıldaki Türklerin MÖ 2. yüzyılda Çin sınırında bü- rı korkutan öcüler, mezarlıklarda gezen hortlaklar… Ağaç- vanlara ilgi duymakta, totemizme yönelmekteydiler. yük bir devlet kurmuş olan Hiung-nuların soyundan geldi- lar, denizler, ateş, yağmur, güneş, ay… Gök Türk inan- Dinleri, dünyanın başlangıcı ve sonuna değinirken, bü- ğine inanan Çinliler ister haklı ister haksız olsunlar, kesin cı, ‘Kurt’un rehberliği, Ergenekon’dan çıkış, Oğuz Kağan yük kişiliklerin doğumunun ardından boyların oluşumunu olan bir şey var ki o da Hiung-nuların hükümdarlıkları altın- Destanı… Ötügen, Umay, Ayısıt, Kara Han… Türk mito- da açıklamaya çalışmaktadır. da Türkçe konuşan boyları topladıkları ve mutlaka ardılları- lojisi ile diğer dinler arasındaki benzerlikler, farklılıklar… Bu bağlamda, genellikle bir hayvanla bir insanın birleş- nın kültür ve düşünce yapısı üzerinde çok etkili olduklarıdır. 12 Hayvanlı Türk Takvimi’nin hikâyesi” ve çok daha fazla- mesi ya da bir ışığın müdahalesi sonucu gerçekleşen do- TÜRKLER VE DİNLER sı bu ajanda da yer alıyor. ğumlara ilişkin olağanüstü anlatılar sıklıkla destan ve anla- Onlardan kalan ve bugüne kadar kuşkusuz kökü daha eskilere tılarda kendine yer bulur. Çalışmanın sonunda yer alan kaynakça da ileri düzeyde dayandığı düşünülen sözcük, gök tanrının adı olan Tengri’dir. Türklerin inançları karakteristik bir anlayışa ve zengin ritü- okumalar açısından önemli bir olanak sunuyor. n CAN | ÇAĞDAŞ RUS EDEBİYATI VE OKURLARIYLA ÇIKILAN EŞSİZ BİR MACERA... El?f Batuman, Amer?ka’da “2010’un En İy? K?tapları” l?steler?nde yer alan ?lk k?tabı Ec?nn?ler’de, özyaşamöyküsü, gez? günlüğü, deneme, eleşt?r? ve ?nceleme formlarını ?ncel?kle ?ç ?çe geç?rerek sadece entelektüel b?r?k?m?n? değ?l, aynı zamanda "Rus edeb?yatı ve okurları"yla maceralarını aktarıyor okurlara.