Katalog

MURAT AĞIREL’DEN ‘HAVALA’ ‘Türkiye’nin karapara cenneti, adı sanı bilinmeyen bir Atlantik ada ülkesi haline getirilmesine dur dememiz gerekiyor!’ Uyuşturucu kaçakçılığı, göçmen krizi, terör finansmanı... Bu üç büyük sorun nerede buluşuyor? Türkiye’ye giren uyuşturucu parası nasıl bir yolla aklanıyor? Uyuşturucu tacirleri ve karapara sahipleri milyonlarca doları yurtdışına çıkarmak için hangi yöntemleri deniyorlar? Döviz büroları ve kuyumcuların karapara akışındaki rolü ne? Kokain ticaretinde muz ithalatı neden en kullanışlı yöntem? Varlık Barışı’ndan yararlanan suçlular kimler? Uluslararası suç örgütleri neden “geleneksel” para aktarma sistemini kullanıyorlar? Tüm dünyayı ilgilendiren “Havala” nedir? Türkiye’de kimler kullanıyor? Araştırmacı gazeteci-yazar Murat Ağırel, Havala’da (Kırmızı Kedi Yayınevi), kayıt dışı para transferi sistemi “Havala”yı ve karaparanın nasıl aklandığını merceğe alıyor. ‘HABER KAYNAĞIM HASAN RASTGELDİ’ GAMZE AKDEMİR Kitabınız gerçek ve yaşanmış olaylar üzerine ör- n gamze.akdemir@cumhuriyet.com.tr neklerle kurulu. Ve haber kaynağınızı da açıklıyorsu- nuz. Nasıl? ‘TÜRKİYE’NİN İÇİNDE BULUNDUĞU Açıklıyorum çünkü ben kitabı yazarken şüphe- BATAKLIĞI BU KADAR İNSAN YOKSULLUK li bir şekilde intihar etti. Adı: Hasan Rastgeldi, “Savo- ÇEKERKEN İFŞA ETMEM GEREKİYORDU’ ri Muz” adlı şirketin sahibi. Mersin’deki kokain yaka- Vurguladığınız gibi çoğu okuyucunun belki de ilk n lanmaları arttığı zaman bana ulaştı. Yakalanan koka- kez karşılaşacağı bir niteleme “Havala”. inler ve Mersin’deki işleyiş hakkında kapsamlı bilgiler İlk olarak anlamını ve tam anlamıyla nasıl bir “tari- verdi. Hemen hemen tüm muz ticaretine ve muz ticareti hi tekerrür” olduğunu anlatmanızı rica edelim. adı altında yapılan kokain şemasına sahipti. Havala eski çağlardan bugüne gelen, yeni bankacılık Tüm organizasyona da hâkimdi. Dürüst bir adamdı ve sisteminin dışarıda bıraktığı ancak özellikle son 10 yıl- ülkesini seviyordu. Öğrendiğim kadarıyla sadece benimle da uyuşturucu kaçakçılığı ve terörün finansmanı adına değil birçok gazeteciyle temas halindeydi. Sadece gazete- sıkça kullanılan bir “havale” yöntemi. Aslında havale cilerle de değil aynı zamanda yetkililer ile de görüşüyordu. de dilimize bu kelimeyle birlikte girmiş durumda. Gazeteci dostum Timur Soykan’la birlikte kendisi- Her ne kadar bugün biz para aktarmak için modern ni Mersin’de ziyaret ettik. Ziyaretimiz esnasında Ekva- bankaları kullansak da Havala, kuyumcular ve döviz dor Büyükelçiliği’nde çalıştığını iddia eden birtakım ki- büroları üzerinden artık karapara aklama yöntemi ola- şilerin kendisini ziyaret ettiğini ve yeni pazar aradıkla- rak kullanılıyor. rından bahsetti. Kitapta Havala’ya gelene kadar bu işlerin nasıl dön- Daha sonra iletişimimiz kesildi. Ulaşamadım. Birkaç düğünü gerçek kişiler ve yaşanmış olaylar üzerinden ör- ay Hasan Rastgeldi’den haber alamadım. Telefon nu- nekler vererek anlattım. marası kapalı, sosyal medya hesabı ise yanıtsız kalıyor- Tam da bu noktada açarsanız, bu kitabı yazmak n du. Acı haberi dostlarından öğrendim... ihtiyacı hissettiniz çünkü? ‘TÜRKİYE’DE TONLARCA UYUŞTURUCU Yıllardır uyuşturucu kaçakçılığı ve kara paranın ta- kibi olaylarını, operasyonlarını, haberlerini, raporları- YAKALANIYOR. BU UYUŞTURUCUNUN nı, açıklamaları takip ediyorum. Bunlarla ilgili binlerce PARASI PKK’YE, FETÖ’YE, SUÇ ÖRGÜTÜ ülkeler yer alıyor. Yani uluslararası standartlar açısından sayfa belge, iddianame okudum. LİDERLERİNE GİDİYOR!’ da Türkiye’nin karapara notu berbat durumda. Özellikle “Nereden buldun” sorusunun sorulmadığı, Kitabınızda başta PKK ve FETÖ olmak üzere ver- n Can alan karanlık bilançoyu başlıca hepsi gerçek n kaynağı belirsiz paranın girişine izin verilmesinin ardın- diğiniz örneklerden hareketle Türkiye’de karapara hangi isimlerle nasıl ortaya koyuyorsunuz? dan artan suç örgütü liderleri ve olaylarını inceledim. zinciri günümüz şartlarında nasıl bir saadet(!) zinciri- Türkiye’de son oralak Urfi Çetinkaya’nın başında ol- Gördüm ki Türkiye’nin içerisinde bulunduğu bataklı- ne dönüşmüş durumda? duğu çocuklarının yönettiği bir uyuşturucu kaçakçılığı ör- ğı bu kadar insan yoksulluk çekerken ifşa etmem gere- Bu konuda Türkiye’nin kara sicilini, bu kara ligde gütüne operasyon yapıldı. Ama bunların dışında Hakan kiyordu. Türkiye’yi karapara cenneti, adı sanı bilinme- yer aldığı sırayı nasıl ortaya koyuyorsunuz? Ayık, Türkiye’de yakalanan Dritan Rexhepi, holding sa- yen bir Atlantik ada ülkesi haline getirilmesine dur de- Size son verileri sunayım. İçişleri Bakanlığı yetkilile- hibi Türk ortaklarının olduğu kendisi de Türk vatanda- memiz gerekiyordu. ri ile görüştüm. 1 Haziran 2023-25 Şubat 2024 tarihle- şı olan Nenad Petrak gibi kritik isimler var. Ama bunla- ri arasında yapılan operasyonlarda 67 ton esrar, 21 ton ‘SADECE TÜRKİYE ÜZERİNDEN DÖNEN rın dışında Türkiye’den Almanya’ya giden Heisem Miri, skunk, 2 ton eroin, 1.5 ton kokain, 162 kilogram afyon, KARAPARANIN 200 MİLYAR DOLAR yazılarımın ardından ABD’de yaşamaya başlayan Ahmet 1 ton 472 kg bonzai, 13 ton metamfetamin, 3 milyon OLDUĞU TAHMİN EDİLİYOR’ Ben Khadra gibi şüpheli isimler de yer alıyor. 862 bin adet Ectasy, 3 milyon 755 bin adet Captagon, Havala sisteminde başrolde uyuşturucu var son- n Hem dünyada hem de Türkiye’de “Havala” siste- 28 milyon 828 bin adet sentetik ecza, 155 milyon 821 n ra? Bu sistemi kullananlar içinde başka kimler başı minin geleceğine ilişkin öngörünüz nedir? bin kök kenevir olmak üzere toplam 107 ton uyuşturucu çekiyor? Ve nasıl bir ortalama ciro öngörülebiliyor? Havala sisteminin özelliği modern bankacılık yöneti- madde ele geçirildi. Sadece Türkiye üzerinden dönen karaparanın 200 minin dışında kalarak kara paraya alan açan, kayıt dışı Bakın kilogram değil tonlarca yakalanıyor ki bunlar do- milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Sistemi kullanan- bir alan yaratmasıdır. Bitcoin vb. dijital para alışverişin- kuz aylık veriler. Bu uyuşturucunun parası kime gidiyor lar arasında genellikle göçmenler bulunuyor. den bile daha kapalı devre bir sistem yürütülüyor. sanıyorsunuz? PKK’ye, FETÖ’ye, suç örgütü liderlerine… Lübnan’dan, Suriye’den Türkiye’ye gelen buradan da Havala’daki paranın izini sürebilmek için doğrudan Tabii bir de “gri liste” var. Kara Paranın Aklanması- Almanya’ya giden Alman polisinin “klan” dediği aşiret muhataplarını yakalayıp konuşturmanız gerekiyor. Do- nın Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF) bağlantılarının kullanıldığı suç örgütleri yer alıyor. tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda Türkiye, layısıyla bunun takibini çok daha sıkı yapmak gereki- Havala sistemi, uyuşturucudan elde edilen karapara ka- karapara aklamayla mücadelede gri listede sıralandı. Bu yor. Güvenlik güçlerinin elini havala sisteminin üzerin- dar terörün finansmanı için de kullanıldığını görüyoruz. listede; Suriye, Yemen, Uganda, Vietnam, Tanzanya gibi den hiçbir zaman çekmemesi lazım. n 12 25 Nisan 2024 UĞUR DEMİR