Katalog

Alberto Manguel’in yansıttığı bilinç KİTAPLARLA BÜYÜMEK! tırken burukluğunu hissediyordunuz. Bazı yazarlar öyledir. Yalnızca yazdıklarıyla de- MANGUEL: ‘KİTAPLARLA OLAN İLİŞKİM ğil, yaşadıkları hayat ile de size bazı şeyleri gösterir DÜNYAYLA OLAN İLİŞKİMDİR’ / hatırlatır, yaşama yolunuzu zenginleştirirler. Ken- Öyle ki, o kitaplarla kendini tanımlayan biri: “Kitap- disini öncelikle bir “okur” olarak tanımlayan Alberto larla olan ilişkim dünyayla olan ilişkimdir; dünyayla Manguel, kitaplarla olan yolculuklarından sıklıkla söz olan ilişkimse kitaplarla olan ilişkimin bir kopyasıdır.” eder. Daha da ötesi, kitabın onun hayatına iz düşü- Bu bağlılık asla bağımlılık değil, bir gerekliliktir onun ren gerçekliğini adeta katmanlarıyla anlatır. için. Hele yazıyorsanız eğer, öylesi bir kütüphaneniz Nedir bu derseniz? İlki kitaplarla büyümenin na- kaçınılmaz olarak var olmalıdır. Hayata, dünyaya ora- sıl bir şey olduğunu bize anlatması. Ardından dan bakmanın zenginliğini kim yadsıyabilir. bir kütüphane kurmanın nasıl bir şey olduğunun Bir kütüphaneyi kurma upuzun yolculuktur. El- hikâyelerini bir bir getirip bize sunması. Özellik- bette öyküsü olan yolculuk. Öyle ki bu, sahiplenme le de süre süre getirdiği bu çabanın günün birinde duygusunu da içinde barındırır. Kendinizi tanımla- onu kıtadan kıtaya nasıl taşıdığının öyküsünü de yan yanı olduğuna göre, vazgeçilmezinizdir. Yaz- karşımıza çıkarması… dığınız, okuduğunuz, yarattığınız her bir şeyi yolu “OKUMA” TUTKUSU, ‘TUTKU’ ÖTESİ mutlak ve mutlak oradan geçer. BİR DURUŞ / BAKIŞ / HAYAT TARZI KURDUĞUNUZ BİR KÜTÜPHANE Ve elbette, onu yeniyetme çağında Borges’le bu- HUZUR / AHENK / UYUM BARINAĞIDIR luşturan şu “okuma” tutkusu… Ben bunu “tutku” Kurduğunuz bir kütüphane sizin için huzur / ötesi bir duruş / bakış / hayat tarzı olarak okuyan- taplık özel kütüphanesini Lizbon kentine bağışlayarak ahenk / uyum barınağıdır aynı zamanda. Kendinizi ora- lardanım. Yazar olmanın yolunun nerelerden geçtiği- orada “Okumanın Tarihini Araştırma Merkezi” kurulma- da bulmanın başka nedenleri ne olabilir ki? ni sıklıkla hatırlatan biridir Manguel. Onun edebi külli- sına öncül olmasını onun okurluğunun da göstergesidir. Adımınızı oraya attığınızda bütün sular durulur, ge- yatına baktığımızda bunu gözlemlememiz olası. Oku- Bir Babil kulesi gibi inşa ettiği kütüphanesini, onca mileriniz limana iner, yelkenleriniz düşer; yepyeni bir ma-kütüphane, okur / yazar / kitap ekseninde kurulan badireden sonra, kamusal bir alana taşıması ise kut- dünyaya, belki de bilinmez okyanuslara açılırsınız. bir hayatın öyküsü her zaman Manguel’in odağındadır. lanası bir çaba. Kütüphanemi Toplarken’de (*) bunun Manguel’in hem bu öyküsünü hem de Hayali Bir Hayat Eğer yazıyorsanız, sizin de kaçınılmaz olarak buralar- öyküsünü bize anlatmıştı. (**) söyleşi kitabında dile getirdiği kitaplı / okurlu yolcu- dan ağıp gelen öyküleriniz vardır. Kitaplarına yer bulduğu, Fransa’nın güneyindeki o pa- luğunun seyrine dair yeni düşünceleri / duygularıyla kar- Kendinizi yaşama / yazı yolcusu kılarken kuşkusuz paz evinde on beş yıl bunlarla birlikte yaşadıktan sonra şılaşırken, ben de kendi otuz bin kitaplık kütüphanemin karşılaşmaların izleri / yansılarına da dönersiniz yüzü- “zorunlu” göçe çıkarlar onca kitapla birlikte. taşınıp yeniden kuruluşuyla ilgileniyordum. nüzü. Kaçınılmaz olandır bu da. Manguel’in hayatında Şunu diyordu o anlatısında: “Kütüphanem benim için Dahası, onu, ileride bir “Okuma Merkezi”ne dönüş- da biçimleyici yanı vardır bunların. Bir bakıma kendisini hem dört bir yandan varlığımı kuşatıp içine hapseden türebilir miyim düşüncesindeydim. Bu, kütüphane- yazı / okuma sergüzeşti kılan da sanki bunlar olmuştur. hem de bana ayna tutan son derece mahrem bir alandı.” Okuma sarkacı ile yaşama sarkacı adeta birbiri- mi kaybetmek değil, tam tersi yeni okurlarla çoğalarak Fransız yasalarının dayatmasıyla o büyü bozulmuş, yaşamasını sağlamak olacak benim için. ni gözlemiş, gözetlemiştir. Kesişme noktalarında hep mahrem alanın dağıtılmasıyla göç başlamıştı. Gene olagelen “gitmek”tir. Kitaba, yere, düşünceye, insa- Manguel’in yazıp anlattıkları, kütüphanesinin öykü- bunu da şöyle dile getirir: “Öyküm bir kütüphaneden sü bana esin verici geldi. Kitaplarla dönüşen bir haya- na, bir duyguya. Yazıyla anlamlandırabilmek için çık- diğerine ya da bir kütüphanedeki taslaktan diğerindeki tığı okuma yolculuklarına baktığımızda ise evet, Babil tın sürdürülebilirliğini de göstermek gerektiğine inan- taslağa, asla tamı tamına tek ve asla sonuncu öykü ol- cım beni de bu düşünceye taşıdı demeliyim. Ama bu- Kulesi’nin bir nevi bekçisi gibidir. Kule’sini kuran, göz- mayacak şekilde değişim geçirir.” leyen, gözetleyendir. nun da öyle bir başına yapılamayacağını bilerek söylü- Kütüphane bir yazarın vazgeçilmezidir. Hele hele yorum bunu elbette. KÜTÜPHANENİN ANLAMI kendi kurduğu ise bir mabettir adeta! “Hayatımda şu Bakalım, bir gün, ben de, size bu kütüphanenim öy- Ona göre bir kütüphanenin anlamı da şudur: “Kim- veya bu şekilde bir kütüphanemin olmadığı hiçbir za- küsünü böyle yazıp anlatabileceğim belki de! liğim beni çevreleyen kitapların bulunduğu kütüpha- man dilimi aklıma gelmiyor. Kütüphanelerimin her bi- nenin kimliğiyle bağıntılı.” Kendini orada güvende his- ri bir nevi çok katmanlı otobiyografidir; her kitap onu ilk (*) Kütüphanemi Toplarken, Alberto Manguel, seder: “Mondion benim kabuğumdu, onun sayesinde kez okumuş olduğum ânı içerisinde muhafaza eder.” Çeviren: Yeşim Seber, YKY, 126 s., 2020. kendimi korunmuş hissediyordum.” Fransa’nın güneyindeki Mondion köyüne taşıdığı (**) Hayali Bir Hayat: Sieglinde Geisel ile Söyleşi, Al- Kitaplarla büyüyen biridir Manguel. Bugün kırk bin ki- kırk bin kitaplık kütüphanesinin başına gelenleri anla- berto Manguel, Çeviren: Orhan Düz, YKY, 131 s., 2024. ARJEN BAREL, RONNI GURWICZ VE STU PACKER’DEN ‘UYGULAMALI HİKÂYE ANLATICILIĞI’ “Uygulamalı hikâye anlatıcılığı, hem kişisel hem toplumsal de- gücünü keşfederken ortak anlamı araştırmanın, insanlık ve yaşam ğişimi tetiklemek için hikâye anlatıcılığı ve hikâye anlatıcılığı yön- üzerinden birleşmenin olanaklarını sorguluyor. temleriyle çalışmaktır. Başlangıç noktası, ortak ve denk bir teme- Hikâyelerin modern dünyada toplulukların ve bireylerin gelişimi le varmak için bir anlatı kurgusu ile hayal gücünden yararlanarak için nasıl kullanılabileceğine odaklanan yazarlar çatışma çözümü, ve kişisel, duygusal ve evrensel alanlara girerek karşılıklı bilgi ak- mesleki eğitim, dil öğrenimi, kişisel gelişim ya da rehabilitasyon taran anlatıcı ile dinleyicinin eksiksiz birliğidir.” Kitaptan... gibi farklı alanlara özel pratik önerilerde de bulunuyorlar. Uygulamalı Hikâye Anlatıcılığı, toplulukların tek tek üyelerini ve rjen Barel, Ronni Gurwicz ve Stu Packer tarafından kaleme alınan Uygulamalı Hikâye Anlatıcılığı (Çeviren: Ali Cevat onlar arasındaki bağları güçlendirmeyi amaçlayan herkes için yet- A Akkoyunlu / İletişim Yayınları), okuyucuyu kadim hikâye kin bir başvuru kaynağı. n anlatıcılığı sanatının şaşırtıcı dünyasında renkli bir yolculuğa çıka- Uygulamalı Hikâye Anlatıcılığı / Arjen Barel, Ronni Gurwicz, Stu Pac- rırken hikâye anlatıcılığının modern dünyada bireylerin gelişmesi- ne olan katkısını tüm yönleriyle gösteriyor. Hikâyelerin ker / Çeviren: Ali Cevat Akkoyunlu / İletişim Yayınları / 226 s. / 2024. 12 11 Nisan 2024