Katalog

TÜYAP 25. İZMİR KİTAP FUARI (11-19 MART) ONUR KONUĞU VEYSEL ÇOLAK Şiirin kalbi bir şair Yenibütüncü şiirin mimarlarından, “yenilikte geleneği de sırtlayan süreklilikte kendine biriken şiiri” yazan, durmaksızın gürül gürül akan diri bir ırmak; Tüyap 25. İzmir Kitap Fuarı (11-19 Mart) Onur Konuğu Veysel Çolak. Evrenin bütün havzalarında yaşamı, insanı sarmalayan kocaman bir yürek. “Şiir, yaşamın diyalektik toplamıdır” diyen, yaşamdan, insandan yana yazdığı şiirleriyle çağının tanığı toplumsal gerçekçi usta bir şair, şiir düşünürü, şiir kuramcısı ve eleştirmen. ga, ölüm gibi yaşama, insana ait dirimsel olguları slogan CANAN SANLI türünden uzak özgün biçemiyle kurgulayarak yapılandırır: “Şiirsiz toplum eksiktir, şiirsiz insan yalnızdır” “Çiçeklerin açtığı yaralardan uçmaya/ O çılgın kuş- “Şiir yaşamın diyalektik toplamıdır” larını// Kini tam/ Bir gece gibi sokul kovalandığın kente/ Veysel Çolak Yolculuklarda biriktirdiğin yağmurları/ alnı tutuşan ar- kadaşlara sakla/ Bir günün bitiminde senin olan yangı- ‘NE YAŞADIMSA ŞİİRLERE GÖMDÜM!’ nı çıkartarak/ Karanlığını aydınlat ve başlat kargaşanı” Yenibütüncü şiirin mimarlarından, “Şiir yaşamın di- (Ölüler Diyaloğu, “Azaltıyor Yüzün”, s. 247) yalektik toplamıdır” diyen, dünya görüşünü, insana, ya- İnsanı, hayvanı, doğayı, aşkı, kavgayı, acıyı, sevinci, şama bakışını şiirlerine yansıtan usta şair Veysel Çolak sesi, kimse duymuyor/ bu aşk insan arıyor kendine/ Seni hüznü, yalnızlığı, sevgiyi de el ele kurgular Çolak: Bir bir söyleşisinde kendini şöyle anlatır: sevmek ne kadar benziyor kavga etmeye”. tarafta acılı bir evin çığlıkları, aynı anda sokakta düğün “Ne yaşadımsa şiirlerime gömdüm tümünü. Yalnızlık- “Ne yazık ki Ortaçağ’da köleyiz/ bir bir öldürülüyor o dernek, öte yanda kan ter içinde çalışan işçiler, okulda larım, sıkıntılarım, acılarım, politik kavgalarım, eylem- güzel aşklar./ Özgür değil duygularımız bile/ bu yüzden öğrenciler, savaşlar, vahşetler, felaketler, insanların bir- lerim, tutukluluklarım, arkadaşlıklarım, uğradığım iha- politiktir aşkımız/ sözde yaşanır ama herkesin gizlisin- çok nedenlerle ölümü, yeni doğan çocuklar vardır dize- netler, kaçakta geçen günlerim, korkularım, aşkla sevdi- de”. (Hatırla Ne Güzeldin, “Aşk Politiktir”, s. 40) lerinde. Şiirleri de “hayat kadar dağınık, hayat kadar ğim tabancam, yaşadığım ölümler, yabancılaşmalarım, Dünyanın kötürüm kalmasına neden insandır. Bunun örgütlüdür” bu nedenle. kendimle yüzleşmelerim, hayatı algılayışım… Yaşadığım bilincinde, düşüncesinde olan Veysel Çolak’ın şu dizele- “Aynı saniyenin içersindeyiz/ birileri sevişirken/ bi- ne varsa işte, hepsi şiirlerimdedir. İstesem de anlata- rini de mutlaka anmalı: ri ölüyor umutsuzluktan/ bir hasta seviniyor uyandığı- “Sen sokağın kalbisin, her şeyi gördün/ bankalar geldi mam yaşadıklarımı, beceremem bunu. Öte yandan ‘Kor- na/ düşleri ölü çocuk/ korkuyor başlıyan günden// Aynı kuyorum yaşadıklarımı unutmaktan/ sen aşkları öldüren insan eti yiyen adamlar/ uçaklar dolusu ölüm getirdiler/ saniyenin içersindeyiz/ Ben kuşları düşünürken/ Sen de cellat, hep aklımdasın.’” çoğu öldü çocukların, bazılarının artık ayakları yok/şimdi düşünsen keşke// hiç unutmasan Mayıs’ta açan çiçeği” hiçbirinin koşamaz pabuçları// Bekleyenlerin en eskisiyim, Şiiri toplumun, insanın ayrılmaz bir parçası olarak gö- (Ölümcül Aşklar Tarihi, “Eşzamanlı Yaşamak”, s. 46) ren duyarlı, sorumluluk duygusu başat, toplumsal ger- bir eski tüfek/ unutma hayat bir sevgili vermişti sana” (Şim- Kötülüklere, adaletsizliklere yanıt niteliğindeki tüm di İsyan Şimdi Ateş, Hayat Bir Sevgili Verdi Sana, s. 30) çekçi şair, yazdığı şiirlerin her biri yaşıyor, yaşatırken yapıtlarında aynı itkilerle harekete geçer Veysel Çolak: sorgular, kendinizle ve yaşamla yüzleşmenizi sağlar. YÜZLEŞMELER... İnanç, umut ve aşk! “İnansan bir dağa dönüşeceksin/ Kendi söylemiyle kanayarak, kanatarak yazıyor. Şiirin; Toplumsal, bireysel olguları paradoksal kavramla göz- su olup akacaksın özleyen sevgiliye/ öpünce gün doğa- yaşamın diyalektiğinde diri olarak var olduğunu daima lemleyen Çolak, şiirlerinde toplumsal öznelerle olduğu cak ağzından/ biri yeni açıyor diğeri solmak üzere/ ge- gerçeklerle yüzleşeceğini vurgular. kadar kendiyle de yüzleşir: ne de kucak kucağa iki karanfil” (Kalbim Taraf Tutuyor, “Herkes elinden tutmuş yalnızlığın/ yalnızlık kalabalık/ ÇOLAK: ‘HEM YARA HEM BIÇAĞIM!’ “Ayaklanma”, s. 45) “Aşk yakışıyor sana, her sabah İşçilerin yorgun sabahındayım/ çok üşüyor kalbimdeki ser- saçlarını tarıyor/ duyguların konuşkan, durmadan an- “Çok şey yaşadım/ çok dövüldüm halkları sevdim di- çeler/ ben yaklaştıkça uzaklaşıyor ev/ kent uyanmamış da- ye// Çok şey yaşandı/ kimileri bir sigara gibi için için latıyorsun/ kimse anlamıyor o göçmen rüzgârını”. (Kal- ha, sokaklar kara delik/hangisine girsem yok olacağım” yandı/ kimileri boğuldu öpüşürken// Çok şey unutuldu/ bim Taraf Tutuyor, “Ateş senin içinde”, s. 56) (Ölümcül Aşklar Tarihi, “Yüzleşme”, s. 7) “Öyle bir so- bazıları dağlara uzak durdu, bazıları denize// karnı bur- İMGELERİYLE VEYSEL ÇOLAK! ru sorun ki her şeyi yeniden düşünmek zorunda bıraksın nunda bir ceviz ağacı/ çıldırdı öfkesinden// Böyle şeyler Şiirlerinde en önemli özelliklerden biri de bazen tek sizi” diye yazar Çolak ve yineler: “Şiirlerin duygusu şai- yaşandı/ o kadın sevdiğini söyleyemedi bana// Her insan bir dizenin ya da şiirinin bütünüyle imge olmasıdır: “Sen re aittir, ama yazdığı her şey sizlerin hayatına ilişkindir.” bir parçamdı, öyle sanırdım/ şimdi kimin yanına gitsem/ kırıcı olunca ben camın korkusuyum”. “Sivas’ın ortasın- Veysel Çolak şair, editör, eleştirmen olmasının yanın- buluyorum yalnızlığımı.” (Hatırla Ne Güzeldin, “Yü- da dünya yanıyor.” Geçmişin muhasebesini yaparken, da Adnan Özer’in yetkin nitelemesiyle şiir düşünürü, şiir zümde Birçok Anı Kırışığı”, s. 11) toplumsal olaylar karşısındaki yaralarına atfen aşkın po- kuramcısıdır da. Yazar, müzikolog Ahmet Say, 2009’da 1970’lerden bu yana şairlerin ve yazarların toplumsal, litik yaşandığı, politik olduğu gerçeğini de göstermek is- Evrensel Kültür Dergisi’nin 122’nci sayısında yayımla- siyasi yaşamını anlatan, kitlelere seslenen şiirleri ve yazı- ter. Çolak’ın Güzel Suç adlı kitabındaki “Terleten Ke- nan incelemesinde “Türkiye, Veysel Çolak gibi ileri in- larıyla okuyucularla buluşan Çolak, “Aşkın dövüşen tarihi- limeler” başlıklı şiirindeki dizeyi anımsıyorum hemen: sanlıktan yana, kendine özgü yaratıcı şiir dilini kuran ne sorulur/ elbette hem yara hem bıçağım” der bir yandan. “Kalabalık bir aşk bu, ortasından bir halk geçiyor”. bir şairi zor bulur…” diye yazmıştır. ÖZGÜRLÜK, DEVRİM, HAK, EMEK, Sonra yine aşkın politikliğini yansıtan “İkimize Gü- Şair, eleştirmen, şiir düşünürü, çağının tanığı olan KAVGA, ÖLÜM, AŞK, DOĞA, HÜZÜN! zel Suç” (Kalbim Taraf Tutuyor, s. 68) adlı şiire yöneli- Veysel Çolak, edebiyata, şiire sürekli hizmet eden bir us- Şiirlerini, dönem şiirlerinde yansıyan siyasi olayları, si- yorum: “Uzağız birbirimize, aramızda bulutlar/ bitmiyor ta olarak üretmeye, hizmet etmeye, yeni kuşaklara örnek yasi cinayetleri işlerken, özgürlük, devrim, hak, emek, kav- o bakışma, aynı çiçeğe uzanıyoruz/ bu sessizlik o çiçeğin olmaya devam edecektir. n 8 9 Mart 2023