Katalog

NICOLE RUDICK’TEN ‘YAZARIN YOL HARİTASI’ Yazarların gizli dünyası! Kitap; yaşayan, yaşarken yazıldığı dönemi de peşinde sürükleyen bir araç. Peki yazarların yaşamını, yazım sürecini, bakış açısını merak eden kaç kişiyiz? Philip Gourevitch, The Paris Review dergisinin editörlüğünü yaptığı zamanlarda “Yazarın Odası” başlığı altında yazarlarla yapılan röportajları toplamıştı. Yazarın Odası serisini aynı başlıkla Nicole Rudick’in Yazarın Yol Haritası (Çeviren: Sevde Nacak / Timaş Yayınları) izliyor. Rudick kitabında, Henry Miller, Javier Marias, Jorge Luis Borges, Julio Cortazar, Ursula K. Le Guin, Orhan Pamuk gibi birçok yazarın aynı sorulara verdiği yanıtları bir araya getiriyor. lık altında anılıyor olması da kitabın ilginç yönlerinden biri. tirmeyerek kendince yarattığı ritüeli bozmayan Maya ÖYKÜM DENİZ Yazarın Yol Haritası, “Her zaman bir okur muydunuz” Angelou’dan, her sabah dörtte kalkıp uzun bir koşudan sorusuyla başlıyor. Gabriel Garcia Marquez bu soruya ar- sonra yazmaya oturan Murakami’ye kadar birçok yazarın 005’te en prestijli edebiyat dergilerinden The Pa- kadaşının kendisine Franz Kafka’nın kısa hikâyelerden özel yaşamı da yer alıyor. Eleştirmenler hakkındaki dü- ris Review’ın editörlüğünü yapmaya başlayan Phi- oluşan bir kitabını ödünç verdiğini anlatarak başlıyor. Söz şüncelere, yazar tıkanıklığı yaşama ihtimallerine, yazar- 2 lip Gourevitch, aynı zamanda The Paris Review konusu kitapta kendisini en etkileyen hikâye, edebiyat ta- larla arkadaşlıklara kadar onlarca soruyu içeren kitap ya- Interviews’un editörlüğünü de yapıyordu. Bu görevini rihine geçmiş “Dönüşüm”. zar adaylarına da yetkin bir kılavuz niteliğinde. 2010’a kadar sürdüren Gourevitch birçok değerli yazarın Bir böceğe dönüştüğünü fark eden karakteri okuduktan röportajlarını kitaplaştırmıştı. ELEŞTİRMEN HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERDEN sonra şaşırdığını söyleyen Marquez şu yorumda bulunur: 2009’da Öznur Ayman’ın çevirisi, Orhan Pamuk’un ön- YAZAR TIKANIKLIĞINA KADAR HER ŞEY! “Kimsenin böyle bir şey yazmasının mümkün olmadığını sözüyle Yazarın Odası 1, 2017’de ise Mehmet Emin Baş Yazıyı Julio Cortazar’ın “Başarı… ve başarısızlık” so- düşündüm. Bunu bilseydim, yazmaya çok daha önce baş- çevirisi, Margaret Atwood’un önsözüyle yeniden yayım- rusuna verdiği yanıtla bitirelim: “Bir ay önce Barcelo- lardım. Böylece hemen kısa hikâyeler yazmaya başladım.” lanan Yazarın Odası 2 adlı kitapların ardından kısa sü- na’daydım, akşam vakti Gothic Quarter’da dolaşıyordum. re önce yine Timaş Yayınları’nca yayımlanan Yazarın Yol YAZMAK İÇİN OKULU BIRAKAN Orada çok güzel, çok iyi gitar çalan ve şarkı söyleyen Haritası (Çeviren: Sevde Nacak) adlı kitap ise 2018’de JOHN DOS PASSOS! Amerikan bir kız vardı. Yere oturmuş, para kazanmaya The Paris Review’ın geçici editörlüğünü üstlenen Nicole “Ne zaman yazmaya başladınız” sorusuna, cephede ar- çalışıyordu. Barcelonalı birkaç genç onu dinliyordu. Ben Rudick’in önsözüyle sunuluyor. kadaşıyla beraber yazdıkları bir hikâyeyle başladığını söy- de dinlemek için durdum ama karanlıkta dinliyordum. Rudick kitabında, Henry Miller, Javier Marias, Jorge leyen, 1917’de askere katılmış Portekiz asıllı Amerika- Bir noktada bu gençlerden biri, yaklaşık yirmi yaşların- Luis Borges, Julio Cortazar, Ursula K. Le Guin, Orhan lı yazar John Dos Passos; yazmak için okulu bırakan ve da, çok genç ve yakışıklı bir adam bana yaklaştı. Elinde Pamuk ve daha birçok yazarın aynı sorulara verdiği yanıt- okul yemeklerini sayfalarını çıkardığı bir kitabın arasına bir pasta vardı. Bana, ‘Julio,’ dedi, ‘Bir dilim al.’ Ben de ları bir araya getirmiş. “Yazar: Bir Profil”, “Teknik Me- saklayarak çalan kız arkadaşının evinde ilk kitabını yaz- bir dilim alıp yedim ve ona, ‘Bana bu dilimi verdiğin için seleler”, “Farklı Türler”, “Yazarın Hayatı” başlıklı bö- maya başladığını söyleyen Jonathan Lether’ın yanı sıra teşekkür ederim,’ dedim. lümlerden oluşan Yazarın Yol Haritası, bu yazarların ken- beni en çok etkileyen yanıt Frank O’Connor’ınki oldu. Sonra genç adam, ‘Senin bana verdiklerinin yanında dilerine yöneltilen yedi soruya yanıtlarını içeriyor. O’Connor ressam ve yazar olmak arasında kaldığı za- bu hiçbir şey,’ dedi. Ben de ‘Öyle deme, öyle deme,’ de- manlarda şu karara varmış: “Kalem ve defter daha ucuz dim. Sarıldık ve gitti. Böyle şeyler bir yazar olarak işimin MARQUEZ VE KAFKA’NIN DÖNÜŞÜM’Ü Farklı zamanlarda yapılmış olan bu röportajlarda birbirleri- olduğu için yazar olmaya karar verdim.” en güzel karşılığı. Genç bir kız ya da oğlan size geliyor ve nin yazarlığına hayran olduklarını, bir gün onun gibi yazmak Kitapta yazmak için bir otel odası kiralayıp bu oda- pasta ikram ediyor, harika bir şey. Yazma belasıyla uğ- istediğini söyleyenlerin yıllar sonra aynı sayfada aynı baş- daki tüm resimleri indirerek ve çarşaflarını asla değiş- raşmış olmama değiyor.” n HALİD ZİYA UŞAKLIGİL’DEN ‘FERDİ VE ŞÜREKÂSI’ “İsmail Tayfur, burada, rüzgârların yekdiğerine çarpıştığı aldığı yapıtlarından biri. Uşaklıgil’in İzmir dönemi romanlarının bu iskelede, bu kar altında, bu deniz karşısında, soğukta, sonuncusu olan Ferdi ve Şürekâsı, aynı zamanda ustalık döne- uzun uzun düşünmek; tabiatın bu şiir ve huşuna tercüme-i mini de müjdeleyen bir yapıt olarak öne çıkıyor. hissiyat etmek istedi; iskelenin müntehasında bir halat direği- Mehmet Rauf tarafından tiyatroya da uyarlanan roman, aş- nin üzerine oturdu, şemsiyesini kapadı, kalbini taşıran kı ile zenginlik arasında tercih yapmak zorunda kalan İsma- hissiyatı boşaltmaya muhtaç olan bu adam, karların altında, il Tayfur’un yaşadığı çatışmalara odaklanıyor ve arka planda kışın bu gecesinde, gecenin bu vaktinde, orada yapyalnız, zengin-fakir çatışması temasına eğiliyor. bir heyulayı hülya gibi oturdu.” Çapraşık ruh tahlilleriyle örülen Ferdi ve Şürekâsı, dönemin sosyal çevrelerini anlayabilmemiz açısından da Halid Ziya ro- Kitaptan... manları içinde apayrı bir yerde duruyor. n 892’de Hizmet gazetesinde tefrika edildikten sonra 1895’te 1 kitap olarak yayımlanan Ferdi ve Şürekâsı (Kırmızı Kedi Yay.), Ferdi ve Şürekâsı / Halid Ziya Uşaklıgil / Kırmızı Kedi Yayıne- Halid Ziya Uşaklıgil’in “Edebiyat-ı Cedide” döneminde kaleme vi / 272 s. / 2022. 10 9 Mart 2023