Katalog

MARY BEARD’DAN ‘ON İKİ CAESAR MERHABA alkını sevindirmek” ‘Antik Dünyadan Modern için şiir yazan bir şa- “H irdir o. Halk deyin- ce de kendisi gibi “yoksul”ları anlamak gerekir. Alçakgönül- Dünyaya İktidar İmgeleri’ lü şair, şiirlerinde, ruh zenginli- ğini göstermeye, insanlığı mut- Ünlü İngiliz tarihçi Mary Beard, On İki Caesar (Çeviren: Bahattin Bayram lu etmeye çalışır. “Halk”ın top- lumsal anlamından öte, onun / Kronik Kitap) adlı çalışmasında, yüzlerce renkli fotoğraf eşliğinde 2 bin için bir “ruh” kavramı ifade yıllık Batı sanatını Roma İmparatorluğu çerçevesinde ele alıyor. Heykelden eder. Her şeyden önce kendi- porselenlere, resimlerden mimari yapılara kadar çok çeşitli sanat eserinin lerini savunamayanların kurtarı- arka planlarında yer alan Roma etkisine ilişkin farklı anlatılar sunuyor. cısı olmak istemiştir. Şiirlerinin yanı sıra Genç Bir Şaire Mektuplar’ı da ne ka- dar ünlüyse, Genç Bir Kadına Mektuplar’ı da o kadar gizemli. Ona mektup yazdıran Lisa Heise, 1969’da 76 yaşında in- tihar ettiğinde arkasında çok sevdiği şaire yazdığı 15 mek- tupluk incecik bir kitap ka- lır 1934’te. Mektuplarda Lisa Heise’nin yakınmaları, akıl da- nışmaları, yaşama sımsıkı tu- tunma çabaları görülür. Usta şair, dili döndüğünce genç kadına güç vermeye, yol göstermeye çalışır. “Savaş ve ardından gelen hadiselerle sar- sılmış, bundan ötürü katlanıl- maz derecede ağırlaşan şahsi özellikleriyle birlikte tasvir edilmişti?” yaşam koşulları biçimlenirken” SERHAT PİR TOSUN şiirlerinden beslenen kadını şair GÜMÜŞ CAESARLAR hiç yanıtsız bırakmaz. oma İmparatorluğu tarih sahnesinden çekilse bile günümüzde Ortalarında Roma imparatorlarının figürlerinin bulunduğu gümüş Bir özlem şairidir. İnsanların Roma imparatorları tarafından çevrilmiş bulunmaktayız. Bu- tabaklar sanat tarihi açısından büyük bir gizem oluşturmuştur. ruhlarındaki duyguları, doğada- R gün birçoğumuz Caesar, Augustus, Caligula ya da Nero’yu Sahiplerinden dolayı “Aldobrandini Tazze” olarak bilinen bu ta- ki tüm değişimleri, uzaktakileri, görsel olarak belleğimizde canlandırabiliriz. baklar Rönesans tabakları arasındaki en etkileyici parçalardan biridir. yakındakileri özlemiş, bunu da Son 500 yıl boyunca Suetonius’un On İki Caesar olarak aktardığı Toplamda 37 kilo ağırlığındaki bu gümüş tabakları kimin sipariş et- şiirlerinde hep dile getirmiştir. ünlü Jül Sezar’dan Domitianus’a kadarki tüm imparatorlar birçok im- tiği, tabakların neden sipariş edildiği ve üretim tarihi bilinmemektedir. geye dönüştürülmüştür. Jül Sezar ise Roma hükümdarları arasında en Ona göre yaşam, din, sanat Fakat tabaklardaki, kâselerdeki imgeler ustaca işlenmiştir. Üretimin her şeyden önemlidir ve “Din, çok tasvir edilenlerin başında gelmektedir. Hatta 14. yüzyılda Dante, fazlalığından dolayı zaman zaman talihsiz hatalarla da karşılaşılmıştır. Sezar’ın katillerinden Brutus ve Cassius’u cehennemin en alt katına yaratıcı olmayanların sanatıdır.” 1670’li yıllarda İngiltere’deki evini süslemek için Floransa’dan On İki yerleştirmişti. Sezar’ı destekleyin ya da desteklemeyin kuşaklar bo- Dua Saatleri Kitabı’nın ilk bölü- Caesar seti sipariş eden kişinin teslimatı alınca imparatorların yanlış bir yunca çocuklar Sezar’ı birçok yönden taklit etmişti. münde, “mutlak ve olağanüstü” şekilde tasvir edildiğini fark etmesi ilginç bir örnek olarak verilebilir. Sezar, ortaçağda ise Büyük İskender ve Hektor ile “Dokuz Değerli Tanrı imajının yerine sanatçının Suetonius’un “Hayatlar” isimli eserindeki anlatı sırası bu tabaklar- Kişi” arasında gösterilmiş, Napolyon tarafından da “Büyük Komutan- kendi dünyasından oluşturdu- daki figürlere ışık tutmuştur. Kitaptaki görseller dikkatli şekilde ince- lar Masası”nda tasvir edilmişti. ğu bir imgeye dönüşür. lendiğinde imgelerin ne denli ayrıntılı bir şekilde işlendiği görülebilir. Rainer Maria Rilke (4 Aralık ON İKİ CAESAR, RÖNESANS DÖNEMİNDE 1875 / 29 Aralık 1926) kapağı- HİCİV SANATA DÖNÜŞTÜRÜLDÜ! mızda. Gültekin Emre’nin Londra’dan çok da uzakta bulunmayan Hampton Court Sarayı’nda- On İki Caesar, Rönesans döneminde sanata dönüştürülmüştür. Bir- yazısı... ki “Kral Merdiveni” dekorasyonu çok ilginç bir anlatı sunmaktadır. çok tablo, heykel, tabak, dokuma vb. sanat eseri yapılmıştır. Üstelik Dergimizin 2023 yılı son sayı- 1688 yılında Kral William ve Kraliçe Mary’nin tahtı devralması bu tasvirlerden binlerce yapıldığını belirtmek gerekir. Örnek vermek sı M. Sadık Aslankara’nın “Yüz- üzerine sarayda büyük bir restorasyon yapılmıştır. “Kral Merdiveni” gerekirse toplam 25 bin ile 50 bin arasında İmparator Augustus’a ait yılın öykümüze katkısı…”, Y. dekorasyonu da 18. yüzyılda tamamlanabilmiştir. portrenin olduğu bilinmektedir. Bekir Yurdakul’un “Sıkıcı mı- 1930’lu yıllara kadar “Kral Merdiveni” kimsenin dikkatini çekme- 16. yüzyıldan itibaren heykelcilik alanında Roma İmparatorları ol- dır rutin olan?” ve “Düşlemek miştir. Antonio Verrio, dekorasyondaki büyük bir ayrıntıyı fark etmiş- dukça ilgi görmüş ve Antwerp, Mantova, Brüksel, Londra gibi Av- ve düşünmek için!”, Serhat Pir tir. Tablolar, 4. yüzyılda yaşayan ve Pagan inancı geri getirmeyi is- rupa kentlerinde birçok sarayı görkemli bir şekilde süslemiştir. Sa- Tosun’un “On İki Caesar: Antik temekle tanınan İmparator Julianus’un Misopogon (Sakal Düşmanı) nat, bir hobi olarak dönemin zenginlerine hitap etmiştir. Öyle ki Dünyadan Modern Dünyaya İk- adındaki meşhur hicivcinin boyayla tasvir edilmiş halidir. Avrupa’da neredeyse tüm aristokratların evinde On İki Caesar’a ait tidar İmgeleri”, Yusuf Alper’in Üstelik İmparator Julianus’un eserinden esinlenerek yapılan bu büst setleri bulunmaktaydı. Burjuvazi ise 18. ve 19. yüzyıllarda, üze- “Anlamsızlık Saati” başlıklı in- tablolar dikkatli incelendiğinde ise çok renkli ve farklı bir görüntü or- rinde On İki Caesar’ın bulunduğu ve metal ya da seramikten üretilen celemeleri ve Seza Özdemir’in taya çıkmaktadır. Tabloda, Herakles, Apollon, Büyük İskender, Au- birçok parçaya oldukça ilgi duymuştur. Peten Stamm ile söyleşisi, yı- gustus, Sezar, Nero, Filozof Nero, Marcus Aurelius gibi birçok figür, 19. yüzyılda bir burs yarışmasında Roma imparatorlarının konu olma- lın son aylarında öne çıkan ki- eleştirel bir kurguyla tasvir edilmiştir. Örneğin, siyasi hırslarıyla bili- sı, On İki Caesar’ın sanata ne kadar etki ettiğini gösterebilir. Ünlü İngi- tapların tanıtıldığı Vitrindekiler, nen Jül Sezar, bu tablolarda da hırslarının peşinden gitmektedir. liz tarihçi Mary Beard’ın yüzlerce renkli fotoğraf eşliğinde 2 bin yıllık Emek Yurdakul’dan Güncel ve Ayrıca, İmparator Marcus Aurelius’un ayrıcalıklı bir şekilde tas- Batı sanatını Roma İmparatorluğu çerçevesinde ele aldığı On İki Caesar Mustafa Başaran’dan Bulmaca vir edilmesi ya da Kral William’ın kendisini Büyük İskender gibi tas- (Çeviren: Bahattin Bayram / Kronik Kitap) da şu sorulara yanıt arıyor: ile yine dopdolu. vir ettirip tüm Roma imparatorlarının üstündeymiş gibi göstermesi il- “Rönesans’tan bu yana On İki Caesar niçin bu kadar fazla ve fark- Sağlık, barış ve adalet dolu lı bir biçimde tasvir edilmişti? Kahramanlıktan çok olumsuz hatıra- gi çekici ayrıntılar arasında gösterilebilir. Tüm bunlar ve daha fazlası yılllar dileğiyle... larıyla gündeme gelen Roma İmparatorları, modern insanın zihninde Bahattin Bayram’ın akıcı çevirisiyle Kronik Kitap tarafından yayım- lanan Mary Beard’ın On İki Caesar: Antik Dünyadan Modern Dünya- İyi okumalar... ne anlam ifade ediyordu? Müşteriler niçin bu gösterişli tabloları ter- cih ediyordu? Niçin Kraliyet Sarayı’na Roma İmparatorları en kötü ya İktidar İmgeleri adlı çalışmasında okuyuculara sunulmaktadır. n l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Sorumlu Müdür: Aslan Yıldız l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet. com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. KITAP No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.