Katalog

ZEYNEP ORAL’DAN ‘ANADOLU’DA BİR DEVRİMCİ PRENSES’ ‘Prenses Cristina’nın hayatı bir mesaj: Kendinizi yetiştirin, okuyun, öğrenin, yardım edin, bağımsız bir hayat düşleyin, kadınların gücüne inanın diyor!’ Devrimci, feminist, bağımsızlık savaşçısı, direniş lideri, anne, gazeteci, yazar, prenses... Cristina Trivulzio di Belgiojoso (1808-1871)... Anadolu’da Bir Devrimci Prenses (İnkılâp Kitabevi), usta gazeteci ve yazar Zeynep Oral’ın kaleminden bu olağanüstü kadının ülkesi İtalya’da öncülük ettiği, mücadelesini verdiği ve uğrunda bedeller ödediği devrimin burçlarından Anadolu’nun bağrına dolu dolu yaşamının müthiş hikâyesi. Onun hakkında birçok kaynaktan çok GAMZE AKDEMİR şey öğrendikçe, bir de baktım kendi gamze.akdemir@cumhuriyet.com.tr kendime ah keşke hayatta olsaydı da ona şunu ya da bunu sorsaydım diye ‘SAFRANBOLU’YA SIĞINAN içinden geçirmeye başlamışım. MÜTHİŞ BİR İTALYAN KADIN’ İşin tuhafı o da bana yanıt vermeye n Her şey nasıl başladı? Kitabınızın başladı. farkında olmadan onunla yazılış serüvenini anlatır mısınız? konuşur olmuşum… O zaman hadi Bu kitap hiç aklımda yoktu. Üzerinde Zeynep dedim, sorularımı sordum, o da çalıştığım, boğuşmakta olduğum iki bana açık seçik yanıt vermeye başladı. başka kitabım vardı elimin altında… Birbirimize siz diyorduk… Ben öyle çabuk yazamıyorum… Şunu da itiraf edeyim: Bu kitabı 120 Leyla Gencer filminin gösterimi için sayfa değil, 420 sayfa da yazabilirdim. belgeselci arkadaşım Selçuk Metin’le Ama kitap fiyatları AKP’nin dâhiyane birlikte Safranbolu’ya davetliydik. ekonomi politikasıyla öyle bir fırladı ki,, Safranbolu’nun genç, güzel, çalışkan kâğıttan, mürekkepten tasarruf edeyim Belediye Başkanı Elif Köse Leyla diye minimum, en kısa biçimde yazdım. Gencer belgesel filmin gösteriminden Okumayı, kitap almayı seven gençleri sonra, heyecanla bize “Safranbolu’ya düşünerek hükümet itibardan tasarruf sığınan müthiş bir İtalyan kadından” etmese de ben edebilirim dedim… söz ediyordu… Selçuk Metin’den bu kadının Anadolu’da ki yaşamıyla ilgili ‘TARİHİ BİLGİLERİ, ÜZERİNE bir belgesel yapmasını istiyordu. Selçuk ÇOK VURGU YAPMADAN da senaryoyu benim yazmamı istedi. VERMEYE ÇALIŞTIM!’ Doğrusu ikimiz de bu adı daha n Kitabınızda Prenses Cristina’nın önce hiç duymamıştık. Hele bir yaşamındaki kırılma noktalarının araştırayım dedim. İlk bulduğum kimliğini nasıl şekillendirdiğini ve kaynaklar Fransızca ve İngilizceydi… mücadelesini olgunlaştırdığını adım Ancak bunlarda Anadolu faslı çok adım ortaya koyuyorsunuz. Onu kısa geçiyordu. Okudukça bu kadına çevreleyen ortamın ve yetişirken hayran oldum. Üç yıl boyunca Prenses değişen Avrupa ve dünyanın, çağının Cristina’yla ilgili her şeyi okudum. hızının üzerindeki kelebek etkilerini Gerçekten, “müthiş kadın”dı. Ama bu burada da değerlendirir misiniz? arada önemli bir şey oldu. Bu, gerçek bir öykü. Yaşanmış İki uzman Murat Babuçoğlu ve bir öykü. Yaşadığımız hiçbir şey Prenses Cristina Trivulzio di Belgiojoso Orhan Özdil Osmanlı arşivlerine gökten zembille inmiyor. Her şey, / Heykel: Giuseppe Bergomi / Milano girerek Prenses Cristina’nın yazdığı içinde yaşadığımız politik ekonomik, mektuplara ulaşmışlar ve bunları toplumsal ve kültürel gerçekliğin, Safranbolu Belediyesi yayımlamıştı. O olguların, birikimlerin bir sonucu. belgeleri okuduktan sonra artık işin geri dönüşü yoktu. Prenses Cristina’nın yaşadığı dönemde (1808- örgütlemeye çalışması… Herhangi bir değişim olacaksa, Ancak finansman bulunamadı ve filmi yapmaktan bunun tepeden değil, tabandan gelmesi gerektiğine 1871), 19. yüzyılda Avrupa’nın özellikle İtalya’nın vazgeçtiler! Bütün öğrendiklerim boşa gitmesin, tarihi; İtalya’nın krallıklara bölündüğü, kâh Avusturya inanıyor. Taban demek, kadınlar demek… araştırırken aldığım mutluluğu herkesle paylaşayım Servetine ve evlendikten sonra edindiği “Prenses” kâh Fransa’nın çıkar ilişkileri, egemenliği altında deyip, oturup bu kitabı yazdım. unvanına karşın, İtalya’da olsun, sürgünde yaşadığı olduğunu; en ufak bir direnişe izin verilmediği ve bağımsızlık mücadelesi bilinmezse, prensesimizin, hiçbir yörelerde olsun hep ama hem yöneticilerin, iktidarın ‘DEĞİŞİM OLACAKSA, TABANDAN yanında değil, halkın arasında yer alıyor. düşüncesine, hiçbir eylemine akıl erdiremeyiz. GELMESİ GEREKTİĞİNE İNANIYOR!’ O tarihi bilgileri, üzerine çok vurgu yapmadan Açıkçası, sokaktaki sıradan bir direnişçiyle, anlı n Ülkesindeki öncülük ettiği, mücadelesini verdiği şanlı yazarlar, şairler, müzisyenler arasında ayırım vermeye çalıştım. Gerçekler, tepkiler, etkileşimler; ve uğrunda bedeller ödediği devrimin burçlarından yapmıyor. Kapısı hepsine açık. Kaçakları, sürgünleri, hepsi toplumsal, ailesel ve bireysel yaşamları Anadolu’nun bağrına nasıl bir yolculuk, nasıl bir biçimlendirecekti. ünlü sanatçıları, yararlanabileceği asilleri aynı mekânda emsaldir Cristina Trivulzio di Belgiojoso? buluşturmayı seviyor. Devrimci, feminist, bağımsızlık savaşçısı, direniş lideri, AŞK, ANNELİK VE DEVRİM! anne, prenses! Kimliğinde ve savaşımında somutlaşan, ‘BU KİTABI 120 DEĞİL, 420 SAYFADA DA n Eşi Prens Belgiojoso ile yaşadığı nasıl bir aşktı? özgür kadın iradesinin gücüne işaret eden olağanüstü bir YAZABİLİRDİM. AMA..’ Öyle ki ömrünce yüreğinde kök salacak sızıya çok bileşim. Yarattığı farka/farklara ilişkin düşüncelerinizi n Prenses Cristina Trivulzio di Belgiojoso ile karşılıklı daha güçlü bir aşk eşlik ediyor; İtalya’nın özgürlüğü, burada da dile getirirseniz neler söylersiniz? diyaloglar şeklinde de kaleme alıyorsunuz kitabınızı. Neler bağımsızlığı ve bütünlüğü yolunda devrim! Yarattığı en büyük fark, çok erken zamanda kadınları söylüyor size genellikle, nasıl sesleniyor? Cristina 16 yaşında aşık oluyor Prens Belgiojoso’ya. >> 6 16 Kasım 2023