Katalog

Okumak, yazmak ( ) üzerine aforizmalar V Yazıyorsanız eğer, kitaplarınız yayımlanmışsa, yazar olarak kendinizi nerede konumlandırıyorsunuz? Okunan biri misiniz? Tanınan mısınız? Referans alınıyor musunuz? Kuşaklar üzerinde etkiniz nedir? Sürekli her dönem dolaşımda bir yazar mısınız? Ben bazı adları yazayım, ayrımlamayı siz yapın, dilerseniz: Sait Faik Abasıyanık, Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Kemal Tahir, Halikarnas Balıkçısı, Fakir Baykurt, Leyla Erbil, Demir Özlü, Ferit Edgü, Muzaffer Buyrukçu, Tarık Dursun K., Bilge Karasu, Vüs’at O. Bener, Latife Tekin, Ahmet Altan, Orhan Pamuk, Mehmet Eroğlu, Murathan Mungan… 68 / UZAKTA BİR YERDE türmek.” (Yazmak bir dizi dönü- mak, ne de yazmak için bir ne- “Yazmak şehirli, psikolojik, ente- şümdür.) “Yazmak, kişinin eği- den yaratmam; o zaten içimde lektüel bir eylem oldu –dünyanın di- limlerini (sınırlarını) avantaja çe- olandır, istektir, arzudur, tutku- bi çıktı. Doğa olumlu anlamda çağdı- virmesi demek.” (Susan Sontag) dur, onsuz edilemeyendir. Ka- şı, modernite dışı.” Yazınca görebiliyorsunuz bunla- lemlerim, ellerim ve gözlerim bu- Susan Sontag’ın tespiti her ne kadar rı, bir de gidince ama her şeye. nu en iyi anlatandır. Özcesi, zo- yerinde bir belirleme olsa da, doğaya runlu olduğu(m) için değil, ge- uzak kalarak yazmak eksikliktir. Yani 72 / YAZARIN SÖYLEMİ rekli olduğu/bulduğum için okur- doğaya uzak bir yazarın dünyayı algı- “Muhalifim,” deyip geçmek ken yazarım. lama, insanı anlama bilinci eksiktir, ya- yeterli değil. Neye / niçin muha- rımdır. Hele yazma yordamı, yavandır. lifsiniz? Tavrın neye? Yazara / 77 / YAZARA DÖNÜŞMEK yazana günün / gündemin öte- Ne kitap yazıp yayımlamakla, ne 69 / ZOR YAZAR! sinde bir bakış gerek. Çoğulcu- şurada buruda görünmekle, ne de Vüs’at O. Bener, zor yazan biriydi. Ko- luk, onun bu bakışını temellendi- yazdım oldum demekle olacak bir laycılıktan yana değildi. Çankaya’daki rebileceği yerdir. Ama kendi se- şey değildir yazarlık. Yazıda, ki- küçük yazıevine adım attığınızda mün- sini bulabilmek başka şeyler ge- tapta kalanlar vardır; bir de yaza- zevi bir yaşantının izlerini bulurdunuz. rektiriyor. Yunus misali sabır, ra dönüşenler. Uzun bir yolculuk- Karanlık, izbe bir mekân… Bir çekyat, Mevlâna gibi aşk. tur bu, bir tür bitmeyen maraton. az biraz kitap, plaklar, bir çelik masa, üzerinde daktilo…. 73 / SİZ NEREDESİNİZ? 78 / AFORİZMA Bir taşra avukatının yazıhanesi- Yazıyorsanız eğer, kitaplarınız “Aforizmanın en sevdiği konu: ken- ni andırıyordu. Konuştuğumuzda; yayımlanmışsa, yazar olarak ken- disi,” diyordu Sontag. Parça me- “az ve uzun yazarım” demişti. Şu an dinizi nerede konumlandırıyorsu- tinler yazmaktır benim için. O ne- tezgâhta ne var soruma yanıt olarak: nuz? Okunan biri misiniz? Tanınan denle bazen, “parçalı denemeler” “Tezgâh mezgâh yok, şu avukatlık dö- mısınız? Referans alınıyor musu- adını veriyorum yazdıklarıma; “yo- nemimden kalan masa, ara sıra yaptı- nuz? Kuşaklar üzerinde etkiniz ne- ğunlaştırılmış düşünceler”dir de ğım karalamalar. Bir cümle bazen bir- dir? Her dönem dolaşımda bir ya- bir bakıma. kaç günümü alır” demişti. zar mısınız? İki uçta dururlardı kardeşi Erhan Sanırım bu soruları uzatabiliriz. 79 / DEFTERE YAZMAK dünyanızın da keşfine sizi çıkarabile- Bener’le. Yazarken haz alanla, bir cüm- Edebiyatımızın bugünkü seyri/birikimi Evet, “defter yazarları” diye bir tanım- cek yazarlarınız olmalı önce. lenin nereye varacağını bekleyenin is- böyle bir listeleme yapma olanağını dan söz edebiliriz. Buket Uzuner, Mario teksizliğiyle karşılaşırdım Ankara’da zi- bize verebiliyor. Ben bazı adları yaza- Levi, Hasan Ali Toptaş öyleleridir. Bil- 75 / NEREDE ISINIYORSUNUZ? yaret ettiğimde. Hazla yazmak, arzuyla yım, ayrımlamayı siz yapın, dilerseniz: diğim kadarıyla Enis Batur, Nazlı Eray, Gülümsedim Sontag’ın şu beklemek düşüncesi gelirdi aklıma hep Sait Faik Abasıyanık, Sabahattin Ali, Elif Şafak, Orhan Pamuk da öyle. Ya- cümlesini okurken: “Merke- onlarla buluştuğumda. Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Kemal Ta- zara dönüşmenin yolu defterden ge- zi ısıtmam Batı medeniyetidir - hir, Halikarnas Balıkçısı, Fakir Baykurt, çer, bence! İtirazı olan var mı? kitaplarım+resimlerim+plaklarım -.” 70 / ‘NELERDEN ENERJİ Leyla Erbil, Demir Özlü, Ferit Edgü, Mu- Kendimi bulduğum yer yazıevimdir. ALIYORUM?’ zaffer Buyrukçu, Tarık Dursun K., Bilge 80 / KÜTÜPHANE KURMAK Dünyanın başlama noktasıdır benim Bu alıntıyı yazdığıma göre, seçerek Karasu, Vüs’at O. Bener, Latife Tekin, Kurulan, toparlanan, bir araya geti- için. Ev ötesidir. Neleri içerdiğini / ba- okuduğum yazarlardan ve sözcükler- Ahmet Altan, Orhan Pamuk, Mehmet rilen, ayrıştırılan, saflaştırılan, depoda rındırdığını sayıp dökecek değilim. Ama den ve tabii ki doğadan. “Zaman ve Eroğlu, Murathan Mungan… tutulan ve kendinde kalan… Bütün yazan biri için bir mabettir ev / mekân. dil…” Düşününce, asıl enerjinin kayna- bu başlıklar benim kütüphane kurma Adadır. Evet, orada bir yanardağa ya- ğını görebiliyorum. Sözcükler nefes al- 74 / DAHA İYİ YAZMAK serüvenimi anlatır. Geldiğim nokta- kın yaşadığımı hissederim. Ötesi mi? manın nişanesi, oradan başlar her şey… Bir ustanız, bir idolünüz olmalı her da yazıevimdeki kütüphanem saflaş- Bir kitap yazılır bunun için de! zaman, derim. Onu model alıp, onun tırılmış olandır. Ötede, uzak bir yerde 71 / NEDEN YAZDIĞINI BİLMEK gibi yazmak için değil; ondan daha iyi kurulacak mekânını bekleyen ise öz- 76 / OKURKEN YAZMAK Yazmak eyleminin ortak bir pay- / farklı / özgün nasıl yazabilirim dü- lemini duyduğum kütüphanemin tü- Değiş tokuş yapamam. Birini diğeri- dada tanımlanabilecek bileşeni yok. şüncesine sizi taşıması için… münün bir araya gelmesi düşüncesi- ne de tercih edemem. Her ikisi de ay- “Yazmanın amacı ele alınan konu- Her gün yazarak daha iyi yazabilme ne taşıyor beni zaman zaman. Yani, yu patlatmak - başka bir şeye dönüş- yetkinliğine erişebilirsiniz. Ama kendi nı anda süredurur bende. Ne oku- bir Babil kitaplığı düşü! n 6 20 Ocak 2022