Katalog

Samed Behrengi’nin iyi bir yazar ve derlemeci olduğunu yeniden yazma konusunda öncü ve cesur bir yazar oluşunu hiç de unutmadan onu edebiyat dizgemizde görmek, süreç içinde onu farklı amaçlarla da olsa edebiyatımıza kazandıranları da şükranla anmak gerekir. daha çok kabullenmek öğretilir. zı Kedi, Can Çocuk, Özyürek Ya- Öykümüzdeki Karabalık da yınevi, Kaynak Çocuk, Nemesis sorular sorduğu için çevresince Çocuk, Çizmeli Kedi, Can Ço- dışlanan bir balıktan söz eder. cuk, Bilgi Yayınevi, Nar Çocuk, Ama balık, yılmaz ve soruları- Doğan Egmont, Parodi Yayınları, nın peşinden gider. Bu yolcu- Martı Yayınları, Everest Yayınları, luk onu nereye götürür? Özgür- Büyülü Fener, Beyaz Balina, Ar- lük mü tutsaklık mı? Ya da soru- kadaş Çocuk, Eksik Parça Yayın- larının yanıtını bulmanın yarattığı ları bunlardan sadece birkaçıdır. özgürlük duygusu mu? SONUÇ BEHRENGİ VE ONA DÖNÜK Behrengi çeviri çocuk edebiya- ÇEVİRİ YAKLAŞIMI tında son elli yıldır saygın bir bi- Behrengi’yi çeviri çocuk edebi- çimde yer almış ve yayımlanma- vuz onu “bilinç işçisi” olarak tanım- 2000’li yıllar Behrengi’nin farklı ke- yatı alanında ilginç kılan sadece yaz- sı konusunda bir sorun yaşamamış- lar. Erdal Öz, Behrengi için “devrimci simlerce yeniden değerlendirildiği ve dıkları değil. Onun edebiyat dizgemi- tır. Kitaplarının çoğu dilimize çevril- yazar” tanımlaması yapar. Yılmaz El- kitaplarının yayımlandığı yıllar olmuştur. ze gelişi, kabul görmesi veya reddi de miş ve artık her kesimce okunan bir mas, “usta bir devrimci” der. İlginç olan 70’li yıllarda farklı bir bu konuda önemli rol oynuyor. yazar olmuştur. Tüm bunlar Behrengi’nin dönemsel ideolojik anlayışla solun öncülüğünde 70’li yıllarda çevrilen ve çoğu zaman Bu durum onun evrenselliğini mi algılamasının o dönemin baskın anla- yayın çeviri edebiyat dizgesine giren çevirmeninin bilinmediği metinlerin oku- vurgular yoksa ticari bir süreç midir yışıyla uygun olduğunu gösterir. Hem Behrengi, bu yıllarda farklı bakış açı- ra gönderildiği süreçlerin de yaşandığını sorusunu sorduğumuzda en azından siyasi yönelimi hem de etnik kimli- larına sahip yayınevlerince de yayım- görürüz. Ama tüm bunlar Behrengi’nin günümüz gerçeğinde Behrengi’nin iyi ği öne çıkmış ve bu bağlamda değer lanmaya başlamıştır. Bunlara dönük edebiyat dizgesinde saygın bir yer al- bir yazar ve derlemeci olduğunu ye- kazanmıştır. örnekler verecek olursak: masına engel değildir. niden yazma konusunda öncü ve ce- Tekin Yayınları, Boyut Kitaplar, Gün Dönemin aydınları onu övgüy- sur bir yazar oluşunu hiç de unutma- 1979 DÜNYA ÇOCUK YILI Yayıncılık, Alfa Yayınları, Ecem Ya- le karşılar. Sadun Tanju’dan Selim dan onu edebiyat dizgemizde gör- İleri’ye, Oktay Akbal’a uzanan bir yel- VE SONRASI yıncılık, Engin Yayıncılık, Nilüfer Ya- mek, süreç içinde onu farklı amaçlar- 1979 Dünya Çocuk Yılı’nda en çok yıncılık, Kare Yayınları, Ateş Böceği, pazede övgü ile bahsedilen bir ya- la da olsa edebiyatımıza kazandıran- zardır Behrengi. Akbal ondan “Türk öne çıkartılan yazardır ve Ankara Be- Özgür Eğitim Yayıncılık, Hepşen Ya- ları da şükranla anmak gerekir diye yazarı” olarak söz ederken, Hilmi Ya- lediyesi de kitaplarını yayımlar. yıncılık, Gönül Yayıncılık, Say, Kırmı- düşünüyorum. n ORHAN DURU’NUN USTA KALEMİNDEN ‘ÖYKÜ YAZMANIN SIRLARI’ Öykü yazmanın sırlarını öğrenmek ister misiniz? Öyküde kurgu nasıl olmalıdır?. Türk öykücülüğünün kilometre taşlarından Orhan Duru’nun Öykü Yazmanın Sırları (YKY) kitabı yeniden yayımlandı. İlk baskısı 13 yıl önce yapılan kitabın yeni baskısı özellikle öykü yazarlarının ve meraklılarının severek okuyacağı denemelerden oluşuyor. sırlarını şöyle veriyor: Yazmak, insanın kendisini ve çevre- AKIN ERSÖZ “Öykü düş gücü ister. Öykü hem sini değiştirmek için kullandığı bir ile- düşlerden hem de yaşamdan kaynak- tişim aracıdır. Bu iletişim aracını en lanır. Yalınlık, fantezi ve kurgu ister. yetkin bir biçimde kullanabilmenin ürk öykücülüğünün kilometre Kimi zaman ayrıntılar üzerine kuru- yolunun ‘dil’den geçtiğini düşünürsü- taşlarından Orhan Duru’nun, lur ve yapılanır. Çağdaş öykücülük ise nüz ve eğilimleriniz hep yeni bir dilin T denemelerinden oluşan ve ilk gizemli bir anlatımla bir arada gider. peşinde olur. Sonsuz bir merak için- baskısı 13 yıl önce yapılan Öykü Yaz- Kısacası öykücülük zor bir yazım de olan öykücü neden ve nasıl soru- manın Sırları adlı kitabı kısa süre önce türüdür. Kendini bırakmaya gelmez. larının cevabını bulsaydı öykü yaza- Yapı Kredi Yayınları tarafından yeni- Uluorta ve düzensiz bir yöntem izle- mazdı zaten.” den yayımlandı. yemezsiniz. Üstelik yazarın belleğinin Öykü Yazmanın Sırları büyük bir us- Ölümünden sonra Sarmal ve Boğul- kendine özgü bir anlatım biçimine sa- tanın kaleminden, okuyucular kadar tu adlarıyla öyküleri iki kitapta topla- hip olması da gerekir. Öykü peşinizi öykü yazarlarının da severek okuya- nan 1950 Kuşağı öykücülerinden Or- bırakmaz, sizinle sürekli didişir. cağı ve yararlanacağı bir yapıt. han Duru kitabında, öykü yazmanın n 14 20 Ocak 2022