Katalog

söyledikleri, Molière’in tiyatrosuna uygula- nabilir: “Okudukça bizi eğlendiren, okuma- yı bitirince de bizi üzen iyi bir romandır.” OYUNLARI EN ÇOK SAHNELENEN İKİ YAZAR; MOLIÈRE VE SHAKESPEARE! Molière entelektüel açıdan şanslı bir çağın insanı olarak çağını Descar- tes, Pascal, Racine, Corneille, Boile- au, La Fontaine, La Rochefoucauld, La Bruyère, Bossuet, Fénélon, Madame de Sévigné ile paylaşmıştır. Aradan dört yüz yıl geçmesine karşın, Molière, Shakespeare ile birlikte oyun- ları en çok sahnelenen tiyatro yazarları- dır. Bu da, Molière’in dört yüz yıldan be- ri güncelliğini yitirmediğini, komedileri- nin özündeki insancıl ve evrensel özellik- leri koruduğunu göstermektedir. Pek çok oyunu dilimize çevrilmiş ya da uyarlanmıştır. Türkiye’de seyirci- nin ilk beğendiği ve izlediği Batı tiyat- ro yazarının Molière olması bir rast- lantı değildir; çünkü onun tiyatro an- zaman bir acılık, bir burukluk duyulur. layışı Türk geleneksel Orta oyunu ve kahramanlarını insanlaştırmış, komedi- tir. Molière ise zaaflarımızın, saplan- Molière komedilerinin yer yer dram ye insanı getirmiştir. tılarımızın, hele bencilliğimizin bizi ne Karagöz’den çok da uzak değildi. yüklü olması bundandır. Yazımızı Lütfi Ay’ın Molière’den çe- gülünç ne acınacak hallerle düşürdü- Arnolphe’un, Orgon’un, Don Juan’ın, TARZ YARATTI, ÇIĞIR AÇTI! virdiği Hastalık Hastası (İnkılâp Ki- ğünü, inceliği içinde sivri bir mizah ve Molière sadece büyük bir yazar değil, tabevi) oyununa yazdığı “Önsöz”deki yergi gücüyle, gülerek, güldürerek gös- Alceste’in, Harpagon’un, Argan’ın se- yirciyi sadece güldürdüğü söylenemez.” aynı zamanda bir tarz yaratıcı, bir çı- tümceleri ile bitirelim: “Shakespea- termiş, çağının tutucu, çarpık düşünce- ğır açıcıdır. Onun asıl değeri, büyüklü- re insanoğlunun çeşitli tutkularını ki- lerine yılmadan, usanmadan saldırır- ğünün temel özelliği eskimek bilmeyen mi zaman dehşet veren, kimi zaman ken tek silah olarak kahkahayı kullan- ¹ “Voltaire’in dili” diyenler de vardır. tazeliğidir. Kısacası Molière, komedya göz kamaştıran tablolarla betimlemiş- mıştır. Ama kahkahanın gerisinde kimi ² Akademi üyeleri için kullanılan sıfat. 10 13 Ocok 2022