Katalog

MERHABA uvayı Milliye Köyü” dediği Arslanköy’de, ‘‘K 1947’de yaşanan “Arslanköylü DP’lilerin sandı- ğa, demokrasiye sahip çıktı- Okumak, yazmak üzerine ğı” yalanını ortaya çıkarıp aslın- da Cumhuriyet’e meydan oku- ma olan, Maraş, Sivas katliamla- rının da öncülü bir olayı tüm ger- ( ) çekliğiyle aktardığı anı kitabı 47 aforizmalar IV Hadisesi - Kuvayı Milliye Köyü Arslanköy’de Sandık Olayı ile us- ta yazar Osman Şahin kapağı- “Dilimizin düzleştirilmesine karşı koyuyorum” diyordu Susan Sontag, mızda. Öner Yağcı’nın yazısı ve Günlükler’inde.* İndirgeyicilik, sıkışıp kalınmış tanımlar, belli Mehmet S. Aman’ın söyleşisi... Üçüncü sayfamızda, Susan kavramlarla üretilen söylemler. “Kutlu dava”, “mücahit”, “ikbal”, Sontag’ın Günlükler’inden ha- “biat”, “hamaset”... reketle dilin çeşitliliği, renkliliği- nin gücünü imlediği “Okumak, Ve bazen de düşünüp de söyleyemediklerini çağrıştıran sözcükler... yazmak üzerine aforizmalar (IV)” Örneğin laik bir ülkede “rehberimiz Kuran” diyebilme, anlamına başlıklı yazısıyla Feridun Andaç yer alıyor. gelen ifadeler... Bunda siyasetin ne denli güdük bir eksende inşa M. Sadık Aslankara, “Okur da edildiğinin de payı var. Oysa dilin çeşitliliği, renkliliği bunların hepsinin yazar...” başlıklı yazısında, Mesut Barış Övün’ün romanı Salınımlar, üstünde. Yaratılan edebiyata bakınca bunu daha iyi gözleriz. Jack London’ın romanı Kızıl Ve- ba ve Emre Falay’ın öykü kitabı 57 / MODELİNİZ KİM? ki yazarak önce kendinizle bağlantı kura- / anlaşılır olmak için mektup yazdığımı Düş Değil’i değerlendiriyor. Takım arkadaşlığından söz ediyordu bilesiniz. Yazdıkça daha da yazabilece- Şükran Soner, üç ciltlik “Tur- söyleyebilirim. Yazma yolculuğum ilkin han Selçuk Seçkisi”nin İnsan Susan Sontag, Günlükler’inde.* Şunu ek- ğinizi göreceksinizdir eminim! İyi olmak, mektup yazarak başlamıştır, üstelik çok depresyona düşmemek için de iyi bir Denen Garip Hayvan adlı, büyük liyordu bir bakıma “model” kıldıklarına da erken yaşlarda. Ne zaman ki mektup- ustanın insan doğasının açgöz- değinirken: başlangıç bence, günü yazmak. la arama / yazdıklarıma mesafe koydum, lü ve şiddete yatkın yapısını in- “Beni umutsuzluktan, dünyada gör- yazı yazmanın başka bir yol / yordam ol- 60 / YAZI KUTSALINIZ OLABİLİR Mİ? celikle hicvettiği 86 karikatürü- düklerimden daha iyi hiçbir şey olmadığı, duğunu görmeye başladım. Hayır, yazıyı / yazmak eylemini kutsal- nün bir araya getirildiği son kita- benden daha iyi hiçbir şey olmadığı dü- Abartısız, binlerce mektup yazmışımdır! laştırmayın; bunun önce size / insanlara bını inceliyor. şüncesinden koruyorlar!” nasıl iyi gelebileceğini görün / anlayın ve 64 / KONU DERKEN... Zeynep Oral, Deniz Yüce Yakınınızda olmaları gerekmiyor. Yaz- öğrenin yazmayı. Bu sizi yazar değil, ya- Başarır’ın, usta oyuncuların ya- Çehov, her şeyin öykünün konusu olabi- dıkları ve yarattıklarıyla sizi etkilemesi, si- zan kılar. Yazan insan kedini gören / bi- nı sıra gişe memurundan deko- leceğini söyler, bir kül tablasını göstererek. zi ele vermesi yeterli. Bir ustanız / mode- ratöre, ışık tasarımcısından yer len, dünyayı sorgulayandır. Yazı gerekli- Gene de kurmacada, “büyük konu”dan liniz olmalı. Yoksa ne acı! dir ekmek su gibi. Önce bunun kapısını göstericiye Harbiye’deki sahne- yanayımdır. Düşünce derinliği yaratabile- Kendinizi var edebilmek için böylesi bir den geçen pek çok isimden anı- açan okuma patikanızı oluşturun derim. cek, insanı ve hayatı dört kol çengi anla- etkileme yolu kaçınılmaz. Algınızı, dün- lar sunduğu Perde Kapanmasa Sonra kendi kutsalınızın ne olup olmaya- tabilecek. Örneğin Ecinniler, Diriliş öyle- yaya dair bakışınız etkileyip, geliştirip de- Görecektiniz - Kâmran Yüce’nin cağını da göreceksinizdir eminim. dir. Kızıl ve Kara, Moby Dick, Ses ve Öf- ğiştirebilir. Asla onun gibi olmak değil- Arşivinden Kent Oyuncuları’nın ke, Duygusal Eğitim… dir bu. İçinizdeki “siz”i ortaya çıkaracaktır 61 / YAZARAK DÖNÜŞMEK Kuruluş Hikâyesi (1959-1986) Walter Benjamin, Sabahattin Ali kur- böylesi bir etkileme yolu. “Sözcüklerle düşün, fikirlerle değil”* (s. adlı kitabını merceğe alıyor. maca için “büyük konu” kahramanı olabi- 315) diyordu Sontag. Sözcüklerin arala- Emek Yurdakul, Raina 58 / DİLDE VAR OLMAK lirler. Karekin Pastırmacıyan (Armen Ga- dığı kapıdan geçerek yazdığımıza göre, Telgemeier’in hem yazıp hem “Dilimizin düzleştirilmesine karşı koyu- ro), Troçki de öyle. ortaya çıkan düşüncelerimiz bize bizi an- çizerek yarattığı Anna’nın bu yorum”* diyordu Sontag. İndirgeyicilik, Arzen’de Zaman’da, Armen Garo’yu, on- latmanın da birer göstergesi. kez empati üzerine inşa edilmiş sıkışıp kalınmış tanımlar belli kavramlarla ca kırım kıyımdan sonra, yüzyılın başında Öyleyse, dönüşmek istiyorsak eğer çizgi roman serisinin yeni kita- üretilen söylemler. “Kutlu dava”, “müca- Paris’ten Zürih’e bir tren yolculuğuna çı- bı Haydi Biraz Cesaret’i değer- sözcüklere sahip çıkmalıyız, önce yaşa- hit”, “ikbal”, “biat”, “hamaset”... karırken onun hafızasındakileri anlatmanın lendiriyor. ma sözlüğümüzü oluşturmalıyız. Ve bazen de düşünüp de söyleyeme- derinliğinde kurmacının sizden nasıl bir ko- Nalan Yıldırım, Dr. Halil Doğru ile diklerini çağrıştıran sözcükler... Örneğin 62 / HİKÂYE ANLATICISI OLMAK nu istediğini daha açık gördüm demeliyim. insanlığın 20. yüzyıl boyunca top- laik bir ülkede “rehberimiz Kuran” diye- “Bir hikâye anlatıcısı değilim”* diyordu lumdan uzak tutulmuş Spinoza’nın 67 / YAZIEVİ bilme, anlamına gelen ifadeler... Bunda Sontag. Yazdığı her anlatı bir düşünce- öğretisi ile zihinsel esaretten kur- Yazıevim benim çalışma atölyemdir. Ora- siyasetin ne denli güdük bir eksende in- nin ifadesiyken bu sözü edebilmesini şuna tulabileceğini ve yeni bir yaşam da bir ressam gibi hissederim kendimi. İşim şa edildiğinin de payı var. bağlayabiliriz: yaşanan edenlerin, görülen- kurabileceğini vurguladığı Onur- sözcüklerle elbette. Ama düzenim bir res- Oysa dilin çeşitliliği, renkliliği bunla- lerin anlatıcısı olmamasına... Yani kurmaca- lular, Alçaklar ve Hilekârlar - Spi- samı andırır. Bazen bir mimar gibi davra- rın hepsinin üstünde. Yaratılan edebiyata yı seçen, düşünce aurası olan bir anlatıcı. noza, Matriks ve İkinci Tür Düşün- bakınca bunu daha iyi gözleriz. nırım orada, her bir masamın başına ge- Hikâye anlatıcılığı sözel anlatıdan gelen ce Devrimi’ni konuşuyor. çince. Yazı, okuma, çalışma masalarım iş- Toprak Aras, Burhan Sönmez’in bir birikim / bakışı gerektirir. (s. 349) 59 / BAŞLAMAK te o bileşkelerin sonucudur bende. Yazıe- iki bin yıllık zaman dilimine yayılan, Yazmak konusunda doğru bir şey yap- 63 / MEKTUP YAZMAK vi / atölye biraz da uğraşınızın deneyimle- Haymana Ovası’ndan Roma’ya tığınıza inanmak, yazıyla aranızdaki ilişki Benim için en pratik iletişim yoludur, me ve yaratma arenasıdır. uzanan geniş bir coğrafyada, mer- n çizgisini görebilmek için günlük tutmanızı zaman kazanmaktır, zaman(ını) vermek- kezine mezartaşı ustası Avdo’nun öneririm. Orada yazmak ve okumak uğ- * Bilinç Tene Kuşanınca: Günlük- tir. Kısalığı / uzunluğu hem duygu duru- hikâyesini aldığı romanı Taş ve raşına dair her şeyi bulursunuz. Ya vaz- muna hem de neyi iletmek / yansıtmak ler, 1964-1980 / Susan Sontag / Çevi- Gölge’yi inceliyor. geçersiniz yazmaktan ya da iyi bir baş- istediğine göredir. ren: Begüm Kovulmaz / Everest Yayın- Mustafa Başaran’ın hazırladığı langıç olur bu sizin için. Ve her gün yazın Yakınmak yerine anlamak / anlaşmak ları / 542 s. Bulmaca köşemiz ile düşün se- rüveni sürüyor. İyi okumalar. l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Grafik: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Hakan Akarsu l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Koordinatörü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ., Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet KITAP gazetesinin ücretsiz ekidir.