Katalog

JAY PARINI’DEN ‘BORGES VE BEN - BİR KARŞILAŞMA’ Borges ve öteki Borges! Borges ile tanışmasının öyküsü Borges ve Ben - Bir Karşılaşma’da (Sia Kitap) Jay Parini, okuyucuları elli yıl geriye, 22 yaşında bir üniversite öğrencisi olduğu ve tanıştığı kişinin edebiyatta çığır açan, benzersiz, usta, engin bilgi sahibi, ünlü ve hınzır bir yazar olduğundan haberi olmadığı günlere götürüyor. Kitap, Parini’nin diğer biyografik romanlarından epeyce farklı bir atmosfere sahip: Eğlenceli, romantik ve eğitici, Borges’i farklı bir açıdan tanımamıza olanak sağladığı için de çok ilginç. Jorge Louis Borges Jay Parini yor. Gerçi Reid ondan yaşça epey büyük culuk etmelerini bir ayrıcalıktan ziyade bir olarak anlayamasa da en azından anlatı- İLKNUR ÖZDEMİR ama ikisi arasında bir yakınlık doğuyor. rahatsızlık olarak görür. lanlar onu düşünmeye yöneltir. Borges’in Reid’in kitaptaki rolü hem Borges’in şi- anlattıklarının, edebiyat, şiir, felsefe, dil, BİR TÜR ‘ROMANIMSI ANI’ irlerinin İngilizce çevirmeni hem de TOY ŞAİRİ EĞİTEN YOLCULUK! aşk, hayat, benlik konusundaki fikirlerinin Borges ve Ben - Bir Karşılaşma’nın genç şair adayı Parini’yi Borges’le ta- Aslında edebiyatta, şiirde kendisine yol kendisi için ufuk açıcı öğretiler olacağının (Sia Kitap) yazarı Jay Parini biyogra- nıştıran kişi olması. gösterecek birine ihtiyacı olan toybir şa- henüz farkında değildir. fi kitaplarıyla isim yapmış bir akademis- Borges diye birinin geleceği haberinden ir, 20. yüzyılın en heybetli yazarlarından Borges kendi kişisel dünyasını bile yen, üniversitede öğretim görevlisi. Bi- hiç etkilenmez Parini; çünkü o adı ilk kez biriyle baş başa olduğundan habersizdir. açar Parini’ye, ikisi arasında hem özel yografik romanları da var. duymaktadır. Alastair’in evine gelen Bor- Parini’nin külüstür arabasıyla High- hayatlarına hem hissettiklerine ve yaz- İçlerinden bazıları filme çekil- ges orada birkaç gün kalacaktır. lands’teki yolculukları, Borges’in ben- dıklarına dair benzerlikler bulup adeta miş. Bunlardan en tanınmışı, başrol- Genç Parini ilk bakışta hiç beğenmez zersiz dünyasında bir tura dönüşür. eğlenerek paylaşır bunları onunla. Aşk- lerinde Helen Mirren ile Christopher Borges’i, hiç önemsemez, özensiz kıya- Yol boyunca Borges sürekli konuşur, larını bile anlatır. Plummer’ın oynadığı “The Last Station feti, patavatsız konuşmaları, yemek ye- sözleri ve anlattıkları zihninde barındır- - Son İstasyon”. Lev Tolstoy’un son yılı- me tarzı rahatsız eder onu. Karşısındaki dıklarının bir yansımasıdır. Adeta ne dü- BORGES VE CERVANTES! nı anlattığı bu biyografik romanı da yıl- kişinin edebiyatta çığır açan, benzersiz, şündüğünü, ne hissettiğini iletme konu- Borges bu yolculuktan inanılmaz zevk lar önce çevirmiştim. usta, engin bilgi sahibi, ünlü bir yazar ol- sunda önü alınamaz, tuhaf bir ihtiyaç alır, en döküntü oteller, en engebeli yol- Jay Parini, “bir tür romanımsı duğundan haberi yoktur. duymaktadır ve neredeyse safçadır, lar, en kalitesiz yemekler umurunda bile anı” dediği kitabı Borges ve Ben - Bir çocukçadır bu ihtiyacı. olmaz. Yaşadıkları her şeyi, bulundukla- Karşılaşma’da bizi elli yıl geriye, 22 ya- USTAYLA VER ELİNİ İSKOÇYA! Birbirinden bu kadar farklı iki kişinin rı koşulları eğlenceli tarafından ele alır. şında bir üniversite öğrencisi olduğu Alastair Reid, birkaç günlüğüne Londra’ya - biri, dünyası Amerika’da edindiği bil- Parini’nin bakımsız arabasına Roci- günlere götürüyor. gitmek zorunda kalınca gözleri görmeyen, gilerle sınırlı toy bir genç, öteki fikirle- nante der örneğin, Don Quixote’nin atı- Şair olmaya çabalayan bu genç Ameri- yalnız kalamayacak durumda olan Borges’i ri, kişiliği ve büyüleyici üslubuyla edebi- nın adını vererek bu romanı hiç okuma- kalı, Amerika’nın Vietnam Savaşı’na ka- genç Parini’ye emanet eder ve asıl serü- yata yön veren, yüzbinleri etkileyen usta mış olan Parini’ye de Don Quixote’nin tılmak istemediği için ülkesinden kaçıp ven de o zaman başlar. bir yazar - külüstür bir arabayla, bilme- kader arkadaşı Sancho adını takar; sü- İskoçya’ya geliyor ve lisansüstü eğitimine Çünkü daha Alastair kapıdan çıkar dikleri yerlerde gezmelerini, gezerken de rekli alıntılar yaptığı Cervantes’ten ne orada devam ediyor. Şiirle ilgili ama dünya çıkmaz Borges, Parini’ye bir İskoçya tu- akla gelmeyecek trajikomik olaylara ka- kadar etkilendiği belli. edebiyatından pek haberi yok. Amerika’dan runa çıkmak istediğini söyler ve adeta rışmalarını akıcı bir dille, son derece eğ- uzaklaşmak istemesinin bir diğer nedeni de buna zorlar delikanlıyı. lenceli bir üslupla anlatıyor Parini. PARINI ANLATIR, annesinin boğucu ilgisi ve sevgisi. Borges’in isteğini kabul eden Parini’nin Gezi sırasında Borges, genç Parini’yi BORGES GÖRÜR! başına geleceklerden haberi yoktur tabii. adeta eğitir, onun bilmediği yazarlardan, Yolculuk sürerken Parini, Borges’e BORGES’İ İLK BAKIŞTA Ayrıca bu geveze, “kendine takıntılı” yaş- okumadığı kitaplardan örnekler verir, ne karşı çelişkili duygular içine girer. HİÇ BEĞENMEDİ! lı adamın, onu âşık olduğu kızdan ve tez de olsa yazarlığı yanında çok deneyimli “Dünyada varoluş tarzlarımız aynı değil- Özgürlüğü tattığı İskoçya’da şair Alas- çalışmalarından uzaklaştırmasını isteme- bir kütüphanecidir de. di, yine de onun düşüncelerindeki çağrı- tair Reid ile tanışıyor ve arkadaş olu- mektedir. Onunla tanışmasını, birlikte yol- Parini onun anlattıklarının hepsini tam şım özgürlüğü de, düşüncelerinin ulu >> 8 16 Aralık 2021