Katalog

EKİM 2021 ‘DÖŞEĞİMDE ÖLÜRKEN’ Yazım tekniğiyle AYŞE H. KÖKSAL Faulkner! Resim ve Heykel Müzesi Bir Varoluş Öyküsü Döşeğimde Ölürken (İletişim Yayınları), usta Amerikalı yazar William Faulkner’in bütünüyle bilinçakışı tekniği ile yazılmış klasiklerinden biri. Sınıf ayrımındaki eşitsizliği, 1930’lar Amerika’sındaki toplumsal dışlanmaları, yoksulluğu ve farklı dünyaları gözler önüne seren yapıtın başlığı, Homeros’un Odysseia’sının on birinci bölümünden, Agamemnon’un Odysseaus’a söylediği sözden alınmış. layış biçimi, dünya görüşü bölüm bölüm Z. DOĞAN KORELİ ayrılmış. Bu sayede beş çocuklu aile ve komşular yakından tanınıyor. üreğim sözlerle boşalamaya- Küçük bir an, birden fazla karakterin cak kadar dolu...” William bakışıyla okunabiliyor. Ve belki de en ‘‘Y Faulkner önemlisi bu karakterlerden birinin çocuk Nobel Edebiyat Ödüllü Amerikalı ya- olması ve tüm yaşananların bir çocuğun zar William Faulkner’in klasik yapıtla- bilincinden de yansıtılması. rından Döşeğimde Ölürken, Mississipi’de Yedi kişilik bu aile aslında büyük bir düşsel bir bölge olan Yaknapataphwa yoksulluk içinde. Buna karşın kitapta as- bölgesinde geçiyor. Anne Addie Bundren, la klişe yoksul edebiyatı yapılmıyor. Aile döşeğinde ölümü beklemekte. Ölmeden bireylerinin her duruma çare üretme ça- önce son bir isteği var, o da yaşadıkları balarından, yoksulluğu iliklerinize kadar yere kırk mil uzaklıkta olan Jefferson’da- duyumsuyorsunuz. Resim ve Heykel Müzesi, Türkiye’nin ilk ve tek modern sanat müzesi olarak ki aile mezarlığına gömülmek. Özellikle en küçük çocuk Vardaman’ın, Yapıtta annelerinin vasiyetini gerçek- 1937 yılında kuruldu. Güzel Sanatlar Akademisi’ne bağlı olarak “İnsan köy çocuğu olunca un, şeker, kah- leştirmek için tabutu yükledikleri bir ka- ve neden bu kadar pahalı? Ben neden Dolmabahçe Sarayı Veliaht Dairesi’nde bulunan müze, Halil Edhem’in tasarımının tır arabası ile uzun bir yolculuğa çıkan kent çocuğu değilim baba?” haykırışı sı- Bundren ailesinin yol boyunca yaşadıkla- vücuda gelmiş haliydi. Kurum, kısa sürede ilk ivmesini kaybetti, kimi zaman yeniden canlandı, nıf ayrımındaki eşitsizliği, 1930’lar Ame- rına, bir cenazeyi bir yerden başka bir ye- kimi zaman görünmez oldu. Ama hiçbir zaman ortadan kaybolmadı. 1990’lara kadar rika’sındaki toplumsal dışlanmaları, yok- re nakletmenin oldukça rahatsız edici ve sulluğu, cehaleti ve farklı dünyaları da sarsıcı öyküsüne odaklanılıyor. Cumhuriyet dönemi sanatının en önemli teşhir ve temsil alanı oldu. gözler önüne seriyor. İletişim Yayınları’nca çevirmeni Murat Bu kitap, kurulduğu günden itibaren, varlıkla yokluk arasında gidip gelen Ayrıca muhafazakârlık, geleneklere Belge’nin önsözü ile yayımlanan Döşeğim- bağlılık ekseninde bir ailenin yanlış iliş- Resim ve Heykel Müzesi’nin varoluş mücadelesini anlatmaktadır. de Ölürken, iki bölüm olarak düşünülebilir: kileri, sevgisizliği de ele alınan bir başka İlk bölümde Addie’nin ölümü, tabutun Bu müzeyi yaşatabilme yolunda bir çabadır. Bu konudaki girişimler için bir kılavuzdur. durum. Yolculuk sonunda tabuttan gelen yapım aşaması, ailenin yolculuğu bekle- kötü koku, Addie gibi çürüyen, kokan bir me anlarına yer verilmiş. Devamında ise ailenin sonunu temsil ediyor. sıcaklık ve sellerle geçen yolculuk ve bu Döşeğimde Ölürken, okunması kolay yolculuk esnasında yaşananlar sıralanıyor. bir kitap değil. Altı çizilecek bol cümle ve söz yakalanıyor. Şiirsel yazım tekniği, EŞİTSİZ, YOKSUL, FARKLI bilinçakışı tekniği, iç monologlar, karak- DÜNYALARIN İNSANLARI! terlerin farklı psikolojik yapıları ve ka- Faulkner, 15 farklı karakterin bilinci- tarih • eleştiri • kültür • politika rakter çokluğu zihinsel bir emek istiyor. ni 59 bölümde iç monologlarla konuştu- ruyor. Yolculuk boyunca tüm karakterler Ancak annelik, sevgi, varoluş, ölüm, yoksulluk, tutku, hiçlik gibi kavramları birer anlatıcıya dönüşerek zihinlerini açı- sanathayat yor. Konuyu bilen, her şeye hâkim bir ya- sorguladıkça iyi ki bu dünyaya girmişim DİZİ EDİTÖRÜ: ALİ ARTUN zar sesi yok. Her karakterin yaşamı algı- diyorsunuz. n www.iletisim.com.tr [email protected] vimeo.com/iletisim facebook.com/iletisimyayin twi er.com/iletisimyayin KITAP 15 14 Ekim 2021