Katalog

182 ‘Şimdi size gülünçlü bir komedi sunuyoruz’ “Natık Hacıömeroğlu için” 4501 Mart sonlarında Doğan Medya Grubu’nun Demirören Holding’e satış haberi Borsa’ya bildirilince 2003 ürünü romanım “Ku(r) şun Lezzeti”ni anmıştım. O romanda, kırılgan koalisyonlarla yönetilen 1990 Türkiyesi’nde medya holdinglerinin hükümetleri tehdit altında tutup kimi kamu kuruluşlarını uygun fiyatlarla ele geçirmesini anlatıyordum. O kıs(s)a kitap yüzünden Ertuğrul Özkök (E.Ö.) genel yayın yönetmenliğinden ayrılana dek Doğan Medya’nın “kara listesi”nde kalmıştım. 4502 E.Ö.’nün 28.03.2018 tarihli Hürriyet’teki köşe yazısının başlığı, “Hürriyet Yazarı Gözüyle Sabah’ın Dünkü Manşeti”ydi. Bir zamanlar her fırsatta Sabah’a tepkilerini dile getiren E.Ö.’nün o yazısının açılış cümlesidir: “İtiraf edeyim dün içimi en çok okşayan manşet Sabah gazetesininkiydi.” 4503 “Ku(r)şun Lezzeti”nden epigramlar: Orada insanat yılda iki kez gazete okuduktan sonra kusar ve iyileşmeye çabalardı.” Elias Canetti “Türkiye’de şu anda itibar düzeyi en düşük iki kurum siyaset ve medyadır.” Emre Kongar “Zavallı koyun sürüsü… Çobanı da o besler, köpeği de kurdu da.” Türk Atasözü “Şimdi size gülünçlü bir komedi sunuyoruz.” Çadır Tiyatrosu, Necmi Onur 4504 23.02.2018 tarihli “Hürriyet Kitapsanat”ın kurmaca türü en çok satan on kitap listesinde dört Stefan Zweig (18811942) romanı ile J. M. de Vasconcelos’un on iki günde yazdığı, 1968 ürünü “Şeker Portakalı” da yer alıyordu. 4505 Cornell Woolrich (19031968), karapolisiye türünün öncülerinden ve Alfred Hitchcok’un mentorlarındandı. Yirmi iki roman ve iki yüzden fazla öykü kotardı. Evlendiği gün karısından ayrıldı ve annesiyle birlikte ölene dek bir otel odasında yaşadı. Alkolik ve münzeviydi, şeker hastalığından mustaripti ama sağlığına önem vermezdi. Bir bacağı kesildi, gözleri görmez oldu ve 65’inde öldü. Servetini, annesinin anısına kurduğu bir fonla Columbia Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Cornell Woolrich (19031968) öğrencilerine bağışladı. Türkiye’de ıskalanması sürpriz değildir; ölümünün ellinci yılında anısına saygıyla… 4506 Büyük Britanya’da tedavüle yeni çıkan, albenili 10 Sterlin’in arkasında Jane Austen’ın bir resmi ve şu özdeyişi vardır: “Okumak kadar zevkli bir şeyin olmadığını ilan ediyorum.” 4507 Küresel kültürazzi: “Robinson Crusoe”nun yazarı Daniel Defoe (16601731), üniversiteyi bitirdikten sonra çeşitli işlerde başarılı olamayıp “Review” adında bir dergi çıkardı ve aykırı makaleler yazdı. Fanatik bir din adamını eleştiren yazılar yazınca beş ay hapishanede yattı, çıkınca devletine casus olarak hizmet etti. / İngiliz biseksüel şair Sir Stephen Spender de (19091995) CIA ile diyalog içindeydi. / Sir Spender aynı zamanda Van kökenli ressam Arshile Gorky ile dünürdü. / Kafka’nın ilk mentoru Robert Walser’di (18781956). 1933’ten itibaren akıl hastanelerinde yaşadı, 1956 Noel’inde hastaneden kaçtı ve sokaklarda öldü. / Robert Walser’i AngloAmerikan edebiyat dünyasına tanıtan Christopher Middleton (19262015), Türk(iye) dostu bir akademisyen ve şairdi. Oktay Rifat’tan çeviri de yapmıştı. / Musevi yazar Irene Nemirovsky (19031942) Musevilikten ayrıldığı hâlde Naziler tarafından Fransa’da katledilir. Öksüz kalan iki kızını yanına sığındıkları anneanneleri reddeder. Kızları 2004’te annelerinin “Suite Françoise” adlı nitelikli romanını yayımlatınca ölümünden altmış iki yıl sonra ünlü olur. / Tarihin en çok satan romanı Don Kişot’tur; 500 milyonu aşan bir cirosu olmuştur. / John Steinbeck’in “Fareler ve İnsanlar” adlı romanının özgün tekstini bir köpek yemiş. / Gabriel García Márquez, “Yüzyıllık Yalnızlık” adlı romanından film yapılmasına izin vermemiştir. / “Frankenstein”ın adı yoktur ama yazarı Mary Shelley ona “Adam” dermiş. / Voltaire konuklarının can sıkıcı olduğunu görünce bayılma numarası yaparmış… 4508 Vladimir Nabokov, gördüğü düşleri de heder etmez, uykudan kalkınca onları bir deftere kaydederdi. Tuhaf notları 2018’de “Insomniac Dreams” adıyla yayımlandı. Kitabın finalinden: “1944 ürünü kısa öyküsü ‘Time and Ebb’in doksanlık anlatıcısı, 2020’de der ki 1944 ve 1945’in tüm aylarını ayrıntılarıyla anımsıyorum oysa 1997 veya 2012’ye gelince mevsimler bulanıklaşıyor…” Nabokov’un oğlu Dimitri 2012’de öldü; o da babası da öldüğünde 77 yaşındaydı. 4509 Usta yönetmen Federico Fellini’nin takdir ettiği kişiler: Babaannesi Franzscheina, Palyaço Pierino, Dublör Castrichella, Pablo Picasso, Carl G. Jung, Alberto Moravia ve Jorge L. Borges. (Ona göre sinema dünyası grotesktir; bir futbol maçıyla bir genelevin karışımını andırır). 4510 UNESCO 2001’den beri her yıl ll. Mahmud (17851839) bir kenti “Dünya Kitap Başkenti” seçer. 2001’de Madrid, 2002’de İskenderiye, 2009’da Beyrut, 2012’de Erivan, 2015’te Incheon (G. Kore) ve 2017’de Konakri (Gine Cumhuriyeti) bu anlamlı ev sahipliğini yüklendi. (Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Yayıncılar Birliği’nin bu konuda bir girişimi olmuş mudur?) 4511 Kentin adı en güzel metro istasyonu: AYRILIK ÇEŞMESİ. 4512 “Güneş Bizimle”denYalçın Sadak: Ozanın Çıkarımı O soylu yazıcılar, bağışlasınlar şiirse aslolan süs püs gereksiz hele de örtünmek; o sefil işret Yazmak daima ağırlıktan atmaktır arzu yelkenlisi fırtınalar yararken 4513 II. Mahmud (17851839) Otuzuncu Osmanlı padişahı II. Mahmud, estet ve yeniliğe açık padişah III. Ahmet’in torunuydu. Osman Bey ve Sultan İbrahim’den sonra Osmanoğulları’nın son atasıydı; son altı padişahtan ikisi oğlu, dördü torunuydu. Birikimliydi; din, edebiyat, müzik, yazı, binicilik, atıcılık ve topçuluk eğitimleri aldı. Hattat ve bestekârdı; tambur ve ney çalardı. Polyglottu ve şıktı. Kaos ortamında, 23 yaşındayken tahta çıktı ve padişahlığı 31 yıl sürdü. Dönemini bir satranç ustası gibi yönetti; iç isyanlar, sürtüşmeler, salgın hastalıklar ve savaş ortamlarını göğüsledi. Yeniçeri Ocağı’nı tasfiye etti, kavuğu atıp fesi getirdi. Yemek yerken, kitap okurken iskemleye otururdu. Kız çocuklarına okuma zorunluluğu getirdi, karısına ilk kez nikâh kıyan padişah oydu. Sakalını kendisi traş ettiği için ona gâvur padişah demişlerdi. Osmanlı yönetimine yenilikler getirirken eğitime ağırlık vermişti. Pasaport uygulaması ve nüfus sayımını başlatmış, portresini devlet dairelerine astırmış ve Batı’yla olumlu ilişkiler kurmuştu. Devrimci ve oportünisti. Tanzimat’ın öncüsüydü, halkla görüşmekten hoşlanırdı. On dokuzuncu yüzyılda yaşamış pozitif bir yirmi birinci yüzyıl lideriydi. Veremden ölmüştü, “Ya devlet başa, ya kuzgun leşe” aforizmasının sahibidir denir. Peki, II. Abdülhamit kadar popüler olmamasının suçluları kimlerdir? 4514 Belgrad Ormanı’ndan nitelikli bir içme suyu, su kemerleriyle 1733’ten itibaren Taksim Maksemi’ne taşınır, oradan da çevreye dağıtılırdı. Bu proje, II. Mahmud tarafından 1839’da yapılan yatırımla son şeklini almıştı… [19.02.2018, Taksim Meydanı: Çiçekçilerin hemen yanında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iki minibüsü duruyor. İSTAÇ, Kent Temizlik Hizmet Araçları’ymış. Önlerinden geçerken birinin şoför mahallinde oturan kişinin dışarı attığı sönmemiş sigara izmariti hemen önüme düşüyor. Aracın üstündeki “Temiz İstanbul” levhası tirajikomik kaçıyor. İçindeki (P)istanbullu oralı bile değil.] 4515 “Bir rüyayı, bir kediyi okşarcasına sevebilirsiniz ama gerçeğe dokunamazsınız, o bir vahşi kedidir.” Jean Baudrillard 4516 Lethologica: İstediğiniz sözcüğü anımsayamama durumu. >>4517 “Anadolu Halk İlaçları”ndan İsmet Z. Eyüboğlu, 1987: 8 7 Haziran 2018 KITAP