Katalog

KITAP RENKLER... SESLER... HARFLER... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU KITAP GÖLGESI Onlar vazgeçmedi Chelsea Clinton’ın kaleme aldığı, Alexandra Boiger tarafından resimlenen “Onlar Vazgeçmedi” on üç direngen kadının hikâyesini bir araya getiriyor. MAVİSEL YENER [email protected] www.maviselyener.com O nlar Vazgeçmedi, düşünce ve eylemleriyle kendi alanına öncülük yapan kadınları anlatan resimli bir çocuk kitabı. Bazı kapıları açabilmek için önceden o kapıları açan olup olmadığını, bunun nasıl yapıldığını bilmek zorundayız. Bu kadınlar, her şeyin mümkün olduğunu kanıtlayan, hayallerinin peşinden koşan direngen insanlar. Kitapta akıcı bir dil kullanılarak bilgi aktarımı yapılıyor. Tam da bu noktada Cemran Öder’in nitelikli çevirisinin okur için bir kazanç olduğunu söylemeliyim. Ansiklopedik sıkıcı ayrıntılara yer ayırmayan, ilham veren iletileri ile öne çıkan kitap, hayallerin peşinden koşmanın çarpıcı örneklerini aktarıyor. Kurgusal olmayan çocuk kitaplarında da iyi resimler, özenli tasarım kullanmak gerekir. Alexandra Boiger’in naif çizgileri bunu başarmış. KIZ OLMAK BAZEN ZORDUR… “Kız olmak bazen zordur. Hayatının bir yerinde muhtemelen birisi sana hayır diyecek ve sessiz olmanı, hatta hayallerinin imkânsız olduğunu söyleyecek. Onları dinleme! Bu Amerikalı on üç kadın, ‘Hayır’ı bir cevap olarak kabul etmedi. Onlar vazgeçmedi!” (s. 5). Onlar Vazgeçmedi; yaşları, ırkları, ilgileri, yetenekleri farklı olan on üç Amerikalı kadını birleştiren ortak noktayı okura gösteriyor. Öncü kadınlarla ilgili hazırlanan kitapların hemen hepsinde eksik isimler kalabiliyor, özellikle bu bir çocuk kitabı olunca daha da hoşgörülü olabiliriz. Kuşkusuz, on üç isimle sınırlanmak yazarı da zorlamıştır. Kitap Harriet Tubman ile başlıyor. O, bir köle olarak doğmuş, köle likten kurtulmayı başarıp demiryolu kondüktörü kimliğini kazanmış biri. Hayatını kölelerin özgürlüğü uğruna harcayan Tubman’ın ardından Helen Keller kitabın konuğu oluyor. Görme ve işitme duyularını çocukken yitiren Keller, işitme ve görme engeliyle üniversiteden mezun olan ilk kişi. Clara Lemlich, hazır giyim fabrikasında işçi olarak çalışırken fabrika koşullarına karşı çıkarak daha iyi ücret, daha güvenli şartlarda işini sürdürebilme gibi konularda öncü olan bir kadın. Kadınların her işi yapabileceğini kanıtlamak için gazeteci olan Nellie Bly, kitapta tanışacağımız öncü kadınlar arasında yerini alıyor. İyi bir cerrah olmasına karşın hastanedeki erkek baş cerrahın cesaret kırıcı yaklaşımlarına maruz kalan fakat asla pes etmeyen Virgina Apgar’ın buluşundan da söz ediliyor. Amerika’nın ilk büyük baş balerini Maria Tallchief ile alay etmelerinin nedeni, onun bu davranış karşısındaki tutumu etkileyici. Sadece Afrika kökenli bir Amerikalı olduğu için âdil davranılmayan Claudette Colvin’in Sivil Haklar Hareketi’nin öncülerine ilham vermesi oldukça ilginç. Afrika Chelsa Clinton kökenli olduğu için ikinci sınıf vatandaş olmayı reddeden Ruby Bridges, senatör olan ilk kadın Margaret Chase Smith, uzaya giden Amerikalı ilk kadın Sally Ride, olimpiyatlarda rekor kıran Florence Griffith Joyner, televizyon tarihinin en çok izlenen eğlence programını yapan Oprah Winfrey, Latin kökenli ilk kadın yargıç Sonia Sotomayor kitabın “vazgeçmeyen” diğer kahramanları. ÖNCÜ KADINLAR Bu kitapla buluşan çocuklar, çağdaş toplumlarda yaşayan kadınların da yıllarca süren mücadeleler sonucunda pek çok alanda erkeklerle eşit konuma ulaştığını fark edecek. Kadınların bireysel özgürlüklerini elde etmek için toplumsal cinsiyet kalıplarını sorgulama, kamuoyunda bu alanda tartışma yaratma gibi önemli rolleri olduğunu görecek. Bu öncü kadınları kısacık metinlerle anlayıp anlatmak elbette olası değil. Her birini tanımak için uzun zaman ayrılmalı. Kitabın oluşturacağı merak, araştırmacı çocuklar için kışkırtıcı. Kitabın seslendiği yaş grubundaki okurun bu isimleri aklında tutması beklenmiyor elbette. Fakat kitap bittiğinde akılda kalacak olan tek şey var. Bu kadınların direngenliği. Bunun bir çeviri olduğunu göz ardı edip “Neden çocuklarımıza rol model olarak Amerikalı kadınları tanıtalım?” sorusunu sorabilecek ebeveynlere ben de şunu sormak isterim: “Ya sizin vazgeçilmez on üç kadınınız kimler? Onları çocuklarınızla tanıştırdınız mı?” n Onlar Vazgeçmedi / Chelsa Clinton / Resimleyen: Alexandra Boiger / Çeviren: Cemran Öder / Habitus Minör / 32 s. / 9+ KITAP KİTAPÇI Hazırlayanlar: AYTÜL AKAL, ÇİĞDEM GÜNDEŞ, MAVİSEL YENER Kapiland’ın Kıyameti / Miyase Sertbarut / Tudem / 2018 / 222 s. / 10+ Miyase Sertbarut’un yazdığı “Kapiland” üçlemesinin son kitabı Kapiland’ın Kıyameti okurlarla buluştu. Son kitapta distopik bir dünya yaratılmış. Kapiland’ın, Dünya üzerinde oynadığı oyunları fark eden, bozan ve hâkimiyetine son veren kahramanlarımız Marji ve Mehtap büyümüş, üniversite öğrencisi olmuş. Onlara üstün zekâlı mühendis Alvin de katılıyor. Hepsi Yeni Dünya’yı da tanımaya ve onunla baş etmeye başlarken “Neler değişti Dünya’da?”, “Kimler hayatta kaldı ve yaşamlarını nasıl sürdürüyor?”, “İyiler ve kötüler yine var mı bu yeni düzende?” ve “Kapiland’ın başkanı Bay Truman ne yaptı?” gibi soruların yanıtlarını bulmaya çalışıyor. Aslanını Nasıl Saklarsın? / Helen Stephens / Resimleyen: Helen Stephens / Çeviren: Oya Alpar / Altın Kitaplar / 2018 / 32 s. / 5+ Çok sıcak bir günde aslan Leo, şapka almak için şehre iner. Bu kocaman aslanı gö renler çok korkar ve onu kovalamaya başlar. Leo, kaçarken kendini bir oyuncak evde bulur; Iris’in oyuncak evinde. Bu küçük kız, Leo’dan hiç korkmaz. Hatta onun saklanmasına yardım eder. Aslanı güzelce temiz ledikten sonra anne ve babasından gizlice onu odasına alır ama böyle kocaman bir aslanı saklamak >> 16 3 Mayıs 2018 KITAP