Katalog

KItap Gece Uçuşları Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU İshak Reyna’nın yayına hazırladığı “Gece Uçuşları”nda, elli üç şairden toplam yüz elli dokuz şiir yer alıyor. Kitap Gölgesi MAVİSEL YENER www.maviselyener.com A kademisyen, yazar İshak Reyna’nın gençler için derlediği çağdaş edebiyatımızdan şiirler, Gece Uçuşları’nda okurla buluştu. Gençler için “Yetişkinler Ejderhalardan Neden Korkar?” başlığı altında topladığı deneme yazılarını derleyen İshak Reyna, bu kez şiir seçkisi için emek vermiş. Elli üç şairden toplam yüz elli dokuz şiirin yer aldığı derlemenin giriş kapısında İshak Reyna’nın yazısı karşılıyor bizi. Reyna, “son yüzyıl şiirimizden hem genç hem de köklü bir ‘milli takım’ kadrosu” sunuyor. Günışığı Kitaplığı’nın yirminci yılını taçlandıran bu seçkide neden elli üç şairin yer aldığını şöyle açıklıyor İshak Reyna: “Neden 53 şair ve neden üçer şiir, diye düşünebilirsin bu noktada, neden daha az ya da çok değil, diye de… Üç, aslında sözgelimi, Amerika ve Avustralya yerlileri için “çok” anlamındadır. Bir, iki ve çoktur onlara göre sahip olduklarımızın derecelendirilmesi: İnsanın bir, iki ya da çok ayakkabısı, paltosu ve arkadaşı olur ve özellikle kısa türlerde üç, o şair ya da yazar için birden çok daha iyi fikir verir. 53’e gelince: Elbette her haftayı bir şiire ayırırsan, bir yılını şiirle dolu geçirmene yetecek kadar olan bu sayı, kapsamlı bir edebiyat ansiklopedimizde modern şiirimizin her biri birer takıma benzetilebilecek 1100 şairlik kadrosu için yaklaşık yüzde 5’lik bir örnekleme, bir tür tanışma sayısıdır.” Kitapta okura el sallayan şiirler, gençler için birer pusula niteliğinde. Bu tanışıklıkların ardından herkes “kendi” şairini bulabilir ya da şairlerinden oluşan bir takım yaratabilir. Dostoyevski der ki “Her insan herkes karşısında her şeyden sorumludur.” Reyna, bir yazar ve akademisyen olmanın ötesinde bir “insan” olarak pek çok şeyden sorumlu olduğunu bilerek bu seçkiye emek vermiş. Deneme seçkisinde olduğu gibi bu kez de kitaba dilediğimiz sayfadan başlama özgürlüğümüzü kullanabiliriz. Yine de bunu önermiyorum, öncelikle genç şairlerin örgütlediği sözcüklerle yüzleşmek, onlarla yüzümüzü yıkamak iyi gelecek. ÇAĞDAŞ EDEBİYATIMIZDAN ŞİİRLER Reyna’nın yaptığı gibi 1982 doğumlu Gonca Özmen ile Gece Uçuşları’na başlamak harika bir fikir. Gonca Özmen’in dizeleriyle nice uçuş yapmış biri olarak bu sürprizin çok hoşuma gittiğini itiraf etmeliyim. “Öyle daralttık ki içimizi/ bir saksılık toprağa yer yok/ herkesin kendini gösteriyor pusulası” diyen şair, genç okuru kışkırtacak. Okurların, onun kurduğu şiirin çağdaş şiirimizin zincirine katkılarını daha derinlikli irdeleyebilmek için “Belki Sessiz” (Kırmızı Kedi Yayınevi) ve “Kuytumda” (Kırmızı Kedi Yayinevi) adlı şiir kitaplarına doğru uçuş biletini alacaklarını düşünüyorum. Kitapta şiirleriyle karşılaştığımız ikinci isim Ömer Şişman. 1980 doğumlu Şişman’ı, Heves dergisinde yer alan şiirleriyle tanımıştım. 2005’te ilk baskısını yapan “Hata Devam Ediyor”daki şiirleri, onun deneysel ve cesur yaklaşımını ortaya koymuştu. İshak Reyna’nın böyle bir seçkiye Ömer Şişman şiirini de dâhil etmesi genç okurlar için değerli bir kazanım. Belki de ilk kez böylesi deneysel şiirlerle karşılaşacak okurlara, farklı şiir anlayışlarının da olabileceğini göstermek açısından iyi bir seçim. “Çöker yapışlık/ tuhaf bir gece yarısı olarak/gelmez gitmez…” (s. 21). Şişman’ın kurduğu dil ilk karşılaşmada genç okura “tuhaf” gelse de bu özgün yaklaşımın neyin izdüşümü olduğunu bulmak, eğlenceli bir okumayı beraberinde getirecek. Yalnızca şiir ve şiir üzerine metinler yayımlayan yayınevi 160. Kilometre’yi takip edenler Ali Özgür Özkarcı’nın, şiir kavgasına verdiği emeği iyi bilir. Özkarcı’nın “Kozmik Keramet”i, bu seçkide birinci bölümüyle yer alıyor. Bu seçki, Özkarcı şiirini cebinde taşıyacak pek çok genç okur var edecektir. “İyi okur, kötü yazardan iyidir…” diyen öykücü, şair Onur Caymaz’ı da ağırlıyor Gece Uçuşları. Son zamanların modası “yaratıcı yazarlık” atölyelerine inat, “yaratıcı okurluk” atölyeleri ile okur yetiştirmenin önemini fark ettiriyor Caymaz. Onunla tanışan gençİshak Reyna’nın şiir seçkisinde elli üç şair yer alıyor. İshak Reyna genç okurlarla birlikte... ler bir daha iflah olmayacak, demedi demeyin! İnce alaylı metinleri, özgün yaklaşımı, dil duyarlığı, aydın bakışı ile “sahte” ve “kof” olana karşı duruşuyla Onur Caymaz, gençlerin gözde yazarlarından, bu seçki onu daha çok okurla buluşturacak kuşkusuz. Onur Caymaz öykülerinin ON8 kitapları arasına da yakışacağını düşünüyorum. Seçkide yer alan her dize beni çok heyecanlandırdı. Hepsi için yazacak çok şey var fakat yerim böyle bir değerlendirme için yetersiz. İbrahim Tenekeci’nin “Yetim”ini okur, Didem Madak’ın “Siz Aşktan N’anlarsınız Bayım?” şiirini yüreğinizde gezdirir, Bejan Matur’un “Masaldaki Yüz”üyle yüzleşirken Birhan Keskin’in “Sokaktan Bir Tinerci Geçer”deki dizeleriyle gözgöze gelir, Küçük İskender’in “oturmaodası” ile belleksiz tanrılara selam çakar, Nevzat Çelik’in “Şafak Türküsü” ile acıları süpürürken ve şair sezgisi karşısında şapkanızı çıkarıp yerlere kadar eğilmelisiniz; ben öyle yaptım! SEVGİLİM ŞİİR Çağdaş şiirimizin söz ve biçim estetiğini, 20. yüzyıldan 21. yüzyıla geçirdiği değişimi örnekleyen bu seçkide Akif Kurtuluş, Nilgün Marmara, Mehmet Yaşın, Ahmet Erhan, Lale Müldür, Sefa Kaplan, Haydar Ergülen, Ahmet Güntan, Murathan Mungan, Şavkar Altınel, Tarık Günersel, Yaşar Miraç, Cahit Koytak, Ataol Behramoğlu, Metin Altıok, Ülkü Tamer, Gülten Akın, Ece Ayhan, Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar, Behçet Necatigil, Nâzım Hikmet de “sevgilim şiir” dedirtiyor bize. Başka hangi isimlerin olduğunu söylemeyeceğim, kitabı edinin tadını çıkararak kendi takımınızı oluşturun! Kitabın arkasında bulunan “Şairler ve Şiirleri” bölümünde, elli üç şairin özyaşamöyküsü ve yapıtlarıyla ilgili bilgiler yer alıyor. Seçki, Lale Müldür’ün SaintExupery’nin “Gece Uçuşu” adlı kitabına gönderme yaptığı “SaintExupery Gece Uçuşları” şiirinden alıyor adını. Reyna’nın kitaba neden bu ismi seçtiğini keşfetmeyi okurlara bırakıyorum. Bugüne değin defalarca yazıldı, seçkiler her zaman eleştiriye açıktır. “Eksiksiz” seçki yoktur. İshak Reyna’nın giriş yazısında belirttiği gibi bu kitap gençleri şiire davet edecek bir pusula, bir “tanışma sayısı”. İbresi şiiri gösteren pusulanın gösterdiği yolda ilerlerken daha nice şairle ve dizeyle karşılaşacağız. Sessel, anlamsal, estetik oluşumun çağrısıyla “yüreği küt küt atan çocuk”lar olacağız… Türkçenin ve şiirin tadını çıkarmaya var mısınız? Buyurun Gece Uçuşları’na. n Gece UçuşlarıGençlere Çağdaş Edebiyatımızdan Şiirler / Derleyen: İshak Reyna / Günışığı Kitaplığı/ 32 8s. / 2016 / 15+ Mavisel Yener Ata Cad. Defne Sok. No: 1, D: 1 Balçovaİzmir 20 5 Mayıs 2016 KItap