Katalog

Yurtdışındaki yayıncılarda her edebiyat türü için ayrı editörlerin görev aldığını öteden beri duyardık. Editörlük kavramı son yıllarda bizim dilimize de yerleştiği gibi, kitapların künyelerinde de yer buldu. Sahi, kimdir editör? Sorduk, anlattılar. KİTAPLARA RENKLİ DOKUNUŞ RENKLİ H ABERLER devamında neler olacağını merakla bekli? Nilay yorum. ? YILMAZ ‘Okuduklarıma katkıda bulunmak beni mutlu ediyor’ RENKLİ Nilay Yı Aytül Aytül ?O ? Ç CUKAKAL HAK LA RI AKAL? Aytül AKAL? Aytül AKAL? Aytül AKAL? Aytül İtalya’nın Fondazione Malagutti onlus isimli AKAL bir sivil toplum kuruluşu 11. Uluslararası ReAKAL? Aytül314 AKAL Aytül ? Aytül ?arası sim Yarışması düzenliyor. yaş Aytül AKAL AKAL? Aytül AKAL ? Aytül tüm ? çocukların katılabileceği yarışmanın koAKAL AytülHakları”. AKAL?Seçilen Aytül AKAL ? ? Aytül nusu “Çocuk bir çocuk AKAL AKAL ? Aytül hakkının resimlenmesinin istendiği yarışmaAytül AKAL AKAL ? ? Aytül da malzeme kullanımı, resmin şekli ve büyüklüğü isteğe bağlı. Resimler, çocukların oluşturduğu jüri tarafından değerlendirilecek ve sonuçlar Çocuk Hakları günü öncesinde, 18 Kasım’da ilan edilecek. Kurum, bireysel başvuruların yanı sıra grupların çalışmalarını da kabul ediyor. Son başvuru tarihi 31 Ekim 2012. Katılım formlarına ulaşmak için: http://www.dirittiacolori.it/en/drawingcompetitions Başvuru adresi: Fondazione Malagutti onlus, Via dei Toscani 8 IT 46010 Curtatone (Mn), Italy. Eposta: [email protected], [email protected] Çocuk Haklarıyla ilgili kitap okumak isteyenler için: * Balıklara Yüzmeyi Öğreten Deniz (Öykülerle Çocuk Hakları), Şule Tankut Jobert, Kelime Yayınları, 80 s., 8+yaş * Öteki Çocuklar, Ursula Wölfel, Çizmeli Kedi Yayınları, 91 s., 9+yaş * Çocuk Vakfı, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi yayınlarından: Sevinci Eksik Şiirler (Çocuk Hakları Şiir Kitabı), 912 yaş, Aynaya Gülerek Bak (Çocuk Hakları Hikâye Kitabı), 912 yaş. Resimli Çocuk Hakları Kültürü Kitabı; Hakları Alınmış Çocuklar Fotoğraf Albümü; Her Çocuk Haklarıyla Doğar; (Kitaplara pdf olarak ulaşmak isterseniz: http://www.cocukvakfi.org.tr/icerik.aspx?id=57) * Benim Hayatım: Dünya Çocukları Nasıl Yaşıyor?, Ed. Amanda Rayner, Kaknüs Yayınları. * Okulöncesi Döneme Seslenen Kitaplarda Çocuk Hakları, Yasemin Karaman Kepenekçi, Canan Aslan, Ankara Ünv. Yayınları. (Çocuk kitaplarında çocukların yaşamsal haklarına nasıl yer verildiğini kitaplardan örnekler vererek anlatan bir çalışma okumak isterseniz: http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/839.pdf) * “Çocuk Hakları, Çocukların Kitapları” isimli projede İstanbul, Çanakkale, Bursa, Samsun ve Diyarbakır’da yaşayan çocuklar beş İsveçli yazarın yazdıkları öyküleri resimlediler. Bazı çocuklar da beş İsveçli ressamın resimlerine öykü yazdılar. Proje, İsveç Yazarlar Birliği ve Anadolu Kültür ortaklığı ile gerçekleştirildi. Kitapları Ayrıntı Yayınları yayımladı. O Büyük Ağaç / Yazar: Petter Liedbeck / Desenler: Çocuklar Yakup / Yazar: Ulf Stark / Desenler: Çocuklar Anton / Yazar: Eva Susso / Desenler: Çocuklar Biliam ve Ben Düşünürken / Yazar: Asa Lind / Desenler: Çocuklar Aycı Çocuk / Yazar: Çocuklar / Desenler: Per Gustavsson Nalle’nin Esrarengiz Kayboluşu / Yazar: Çocuklar / Desenler: Gun Jacobson Defne ve Hayal Merdiveni / Yazar: Çocuklar / Desenler: Per José Karlén Hador ve Midor’un Küçük Hayalleri / Yazar: Çocuklar / Desenler: Anna Höglund Hayat Devam Ediyor… / Yazar: Çocuklar / Desenler: Gunilla Gunilla Kvarnström Yeşil Bulut Mavi Çimen / Yazar: Leyla Sakpınar / Desenler: Çocuklar. ? ? Aytül AKAL ditörlük nereden geldi aklınıza? Bir ideal miydi? “Kitap kurdu” tanımının annem için söylenmiş olduğunu düşünmüşümdür hep. Evimizin her yanı kitaplarla doluydu. Okumayı dört yaşında öğrendim ve okumak hayatımdaki en önemli eylem oldu her zaman. Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünde okurken, sevgili hocam Gülsüm Cengiz’in yönlendirmesiyle Morpa Kültür Yayınları’yla tanıştım, staja başladığım bu yerde editör oldum. Editörlük bir ideal miydi diye hiç düşünmedim ama okumayı hep sevdim, okuduklarıma elimden geldiğince katkı sağlamak beni çok mutlu ediyor. Dildeki etkinliğinizi nerede kazandınız? Okuma eylemini gerçekleştirirken okuduklarımı zihnimde canlandırdığımda eksik kalanları fark etmekle başladım metinleri değiştirmeye. Okumak her ne kadar pasif bir süreç gibi görünse de aynı zamanda çok yaratıcı bir süreçtir de. Daha çok okumak, daha çok düşünmek zamanla işiniz olmaya başlıyor. İnsan yaptığı işin en iyisi olması için çalışır elbet ama dilde kesin bir yetkinliğe sahibim diyemem. Yazarlık atölyeleri gibi editörlük atölyeleri de var mı? Yazarlık atölyelerinin gün geçtikçe çoğaldığı ülkemizde bu atölyelerin etkileri hakkında olumlu bir görüşe sahip değilim, editörlük atölyeleri de ne yazık ki bu ön kabul oluşturuyor benim için, işin içinde olmadan birden bire ve sınırlı bir zaman diliminde yapılan çalışmalarla amaçlanan hedefe ulaşmak bence biraz zor. Size gelen metinlerde değişiklik ya da düzeltme istediğinizde yazarların tepkisi ne olur? Önerilerinizi uygulamak yerine dosyasını alıp giden oldu mu hiç? Yazmanın zorlu bir süreç olduğunu düşünüyorum ve bu üretimi gerçekleştirenlere gerçekten de saygı duyuyorum ama kimi zaman bu insanların egoları inanılmaz şişkin oluyor ve yapılması gereken değişiklikleri her ne kadar gerekçeleriyle açıklasanız da onlar kutsal saydıkları eserlerinde bir değişiklik yapmak istemiyor. Bu gibi zorluklarla karşılaştım ama şimdiye kadar dosyasını alıp giden olmadı. Siz önerdiniz, düzeltti ama olmadı, tekrar uyardınız düzeltti, olmadı... Kaç kez gider gelir bir dosya yazarla aranızda? Yayımlamaktan sonradan vazgeçtiğiniz dosya olur mu? Yazmak gerçekten de sabır isteyen bir iş. İnsan yazdıklarını yayımlatmak istiyor, kendine göre nedenleri oluyor bunun için; paylaşmak, yararlı olmak ya da maddi kazanç sağlamak gibi. Her şeyden önemlisi insan, yazdıklarının salt doğru olduğunu düşündüğü için yazar, siz bu aksaklıkları düzeltmek istediğinizde anlamsız bir inatla karşılaşabilirsiniz. Nitekim ben de bu durumları yaşadım, yayımlamaktan son anda vazgeçtiğim bir dosya olmadı ama E Konuğumuz, Morpa Yayınlarının Editörü, Elif Açın Doğar. Fotoğraf: Volkan Doğar AVRUP HAKKÂ Avrupa Merkezl kapsam Noktası Hakkâri turdu. 9 ettiği fes lü alan ç taplarınd festival mir, Esk leştirildi durak o gösterd Don Kiş yınları), çok sorunlu bir dosyayı daha ilk incelememden sonra kabul etmemem gerektiğini bana tecrübe ettiren çok dosya oldu. Çevirilerde, kitabın orijinalini de okuyor musunuz? Çeviri kitaplar üzerinde editoryal çalışma yaparken en zorlandığınız konular... Bildiğim bir dildeyse kitabın orijinalini okumak tercih ettiğim bir yol oluyor. Bana göre çeviri çok tartışmalı bir konu. Çevirmenin, kaynak metindeki içeriği doğru yorumlaması ve hedef dile o dildeki nesnelliğe göre en doğru şekilde aktarması gerektiği görüşünü savunuyorum. Çocuk kitapları üzerine çalıştığımdan karşılaştığım en büyük zorluk çocuğa görelik ilkesinin göz ardı edildiği çeviri metinler. Doğru kelimelerin seçilememesi de sıklıkla karşılaştığım problemlerin arasında yer alıyor. Sizce bir editör her alanda editörlük yapabilir mi? Ya da şiir editörü, öykü editörü gibi ayrımlar mı olmalı? Hatta çeviri editörlüğü ile telif dosya üzerinde çalışmak da çok farklı değil mi? Bana göre, basılı yayın, görsel medya, İnternet yayıncılığı gibi birbirinden keskin biçimde ayrılan alanlar var, bu alanlarda bile editör ayrımı yapılmıyor ne yazık ki. Şiir, öykü, çeviri editörlüğü de birbirinden çok farklı olmasına rağmen ayrı alanlar olarak algılanmıyor. Önünüze gelen bir dosyanın, başka bir kitaptan ayarsız esinlenme ya da alıntıyla dolu olup olmadığını nasıl belirliyorsunuz? Diyelim ki esinlenilen orijinal kitabı okumadınız, bilmiyorsunuz... Bir dosyayı değerlendirmeye başladığımda olmazsa olmaz ölçütler var elbet bunların başında da tutarlı bir anlatım geliyor. Alıntıyla dolu bir dosyada tutarsızlıklar belirginleşebiliyor. Tutarsızlık ya da çelişkilerin çok olduğu, üslup farklılıklarına rastlanan bir dosyadan kötü kokular yükseliyor demektir. İyi bir editör olmanın sizce olmazsa olmaz üç ölçütü... Okumak, düşünmek ve sabırlı olmak. Bir kitabın ilgi çekeceğine veya tutmayacağına nasıl karar veriyorsunuz? Bir kitabın tutup tutmayacağının belirleyici ölçütlerinin başında bence o kitap için yapılan reklam kampanyaları ve pazarlama stratejileri geliyor. Bir de tabii yazarın sözcükleri ne kadar kucaklayabildiği. İşinizde karşılaştığınız zorluklardan birkaçı... 2012 Araştırmak, okumak ve yazmak için yeterli zamanım olmaması karşılaştığım zorluklardan birkaçı... Editörlükle ilgili başınızdan geçen ilginç bir olay... Yazdığı öykülerin eksik yönlerini ona söyleyip örnek olarak düzeltme yaptıktan sonra, öykülerini ondan daha iyi yazdığımı düşünen ve kitabını tamamlaması için birkaç öyküye daha ihtiyacı olduğunu, bu öyküleri de ben yazarsam bitirdikten sonra yazar olarak da onun adını yazmamı isteyen bir yazarla yaşadığım bu olay gerçekten de ilginçti… Ülkemizde editörlük kurumu hangi aşamada? Sizce yeterli mi? Dünyada editörlük çeşitli aşamalara ayrılmış durumda, ülkemizde ise benim gördüğüm editörlük anlayışı düzeltme yapan kişi yani içerikteki yazım yanlışlarını düzelten kişi olmaktan ibaret ve uygulama da ne yazık ki bu şekilde. İçerik ve proje bazlı değil de biçimsel ve taşeron bir enstrüman olarak değerlendirilen editörün ve editörlüğün de gerektiği gibi gerçekleşmemesi çok şaşırtıcı değil sanırım. Kimi kitaplarda sinema dili ağırlıklı olabiliyor. Kitabı okurken “Bundan iyi film olur,” deyip sonradan sinemaya uyarlandığına tanık olduğunuz kitaplar var mı? Anlatım yönünden film tadında ilerleyen, filmi yapılsa da izlesek dediğim kitaplar var örneğin Dan Brown’un kitapları; Da Vinci’nin Şifresi ve Melekler ve Şeytanlar. Kitapların başkahramanı Robert Langdon’ı Tom Hanks’in canlandırması tam da benim kitapları okurken kafamda canlandırdığım karakterle örtüşüyordu, bana göre ikisi de iyi uyarlamalar. Harry Potter, Yüzüklerin Efendisi, Narnia Günlükleri serilerinin uyarlamalarını da başarılı buluyorum. En çok hangi kitabın editörü olmak isterdiniz? Okumaktan asla vazgeçemediğim bazı kitaplar var, bunların başında Vasconcelos’un Şeker Portakalı, Edmondo de Amicis’in Çocuk Kalbi ve Exupery’nin Küçük Prens’i. Bu kitapların editörü olmayı çok isterdim. Geçenlerde gazetede beni çok heyecanlandıran bir haber okudum, Küçük Prens’in hiç yayımlanmamış iki sayfası bulunmuş. Bu sayfalar, Exupery’nin elyazmalarını içeren özel bir koleksiyonun Fransız müzayede evi Artcurial tarafından edinilmesiyle ortaya çıkmış. Bu haberin Mavisel Yener Ata Cad. Defne Sok. No: 1 D: 1 Balçovaİzmir www.maviselyener.com [email protected] KEDİSE VE KİTA rindeki ç Art Cen leri Fest çektiğin kadar fe geçmey ver çocu tap öne * Kedi K nar Yay (Kitap, “ lanmış. tanbul F ansında * Kanatl Günışığ * Kedi A * Kedi, A * Üç Ke Kredi Ya * Sakız Ç zer, Cum * Son K tap * Savaş gençlik) * Tomur Seza Ku * Sina v Bulut Ya * 13 Ma Thomas * Karabö taplığı * Şiirimi ner, Uça * Dewey Witter, V * İlk Kita (okulönc * Küçük Hans De * Kedi H (gençlik * Çayko Yayınlar * Deniz helhill, İ * Kedi v TÜ Yayı *Sahibin Bilgi Ya *Konuşa ları Postala versites sim: Nilay Yı da, Ada Tel: 021 SAYFA 18 ? 2 AĞUSTOS CUMHURİYET KİTAP SAYI 1172 CUMH