Katalog

RENKLER SESLER HARFLER AYTÜL AKAL NİLAY YILMAZ ÇİĞDEM GÜNDEŞ MAVİSEL YENER MUSTAFA DELİOĞLU KİTAP GÖLGESİ Can Göknil’le zamana direnen bir sanatın izinde... Masallardan, söylencelerden süzülen düşsel varlıkların resmedildiği keçeler bu yapıtın esas kahramanı! ? Mavisel YENER esim eğitimini ABD’de alan uluslararası sanatçımız Can Göknil, kitabın her sayfasını bir sanat objesi gibi sunmuş çocuklara. Keçeci Bayram ve Anka Kuşu’nu okurken insanların doğa ile kurdukları içten ve doğrudan ilişkiyi duyumsuyorsunuz. Çocukların davet edildiği bu masal dünyasında insanoğlunun binlerce yıllık birikimi gizli. Keçenin tarihsel serüvenine baktığımızda milattan önceye gidiyoruz. Anadolu’nun bu eski el sanatı, Anadolu’nun Türklerin eline geçmesinden sonra da Türklerce ata sanatı olarak Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde devam ettirilmiş. Keçecilik bütünüyle bir el sanatı. Koyun, tavşan, deve, lama gibi hayvanların yünleri ile tiftik keçisinin kıllarının su, sabun ve ısı yardımıyla oluşturulan alkali bir ortamda liflerinin birbiri arasına girmesi ile elde edilen atkısızçözgüsüz sıkıştırılmış tekstil örneği. Artık gelişmekte olan teknolojiyle fabrikasyon keçe üretimi yapılıyor olsa da, Can Göknil çocukları geleneksel yöntemle keçe yapan Egeli Bayram’la tanıştırıyor bu kitapta. Bayram keçeciliği meslek edinmiş. Yünü annesinin koyun ve keçilerinden elde ediyor. Üstelik bu keçelerin üstüne geçmişten süzülen söylenceleri, masalları resmedecek denli hünerli. Babadan kalma tezgâhta gece gündüz çalışan Bayram keçe ile neler yapmıyor ki… Birbirinden güzel duvar halıları, yatak örtüleri, çantalar, terlikler… Hele bir de Anka Kuşu resmetmiş ki, görenler hayran kalıyor. Upuzun kuyruğu, güçlü kanatları, ışıl ışıl tüyleri var bu kuşun. Bayram ve annesinin tek derdi komşunun oğlu Ali. Ali çalışmayı pek sevmiyor, ele güne el açıp duruyor. Bayram, çalışsın diye onu dükkâna çağırsa da boşuna. Bayram’ın satmaya bile kıyamadığı Anka Kuşu’na Ali göz koymuş. Kıskanmış Ali’yi. Dükkâna gizlice girip en güzel keçeleri yüklenip evine taşımış. Amacı çaldığı keçeleri başka bir köye götürüp satmakmış. Sonrasında neler neler olmuş bir bilseniz. Dikkatsizliğin neden olduğu bir yangın ve Anka Kuşu’nun gizemiyle birlikte, kitap sonuna kadar heyecanını yitirmiyor. Keçecilik mesleğini masal örgüsüyle aktaran kitap, efsanelere gönderme yaparken, bir yandan kökboyanın sırlarını, renklerin gizemini de fısıldıyor okurlarına. Keçe yapımı ne büyük emek gerektiriyormuş meğer. “Zeliha kırpılmış yünleri bir torbaya doldurur ırmağa yıkamaya götürürdü. Islakken birbirine yapışan tüyleri evlerinin damına serip güneşte kurumaya bırakırdı. Evleri keçi keçi kokardı tüyler ıslakken. Kurudu mu hepsini birbirinden ayırmak gerekirdi. Yünleşmiş tüyler puf puf, pamuk kadar yumuşak oluncaya kadar uğraşırdı Zeliha Ana. Saatlerce diderdi yünleri.”(s, 11) Bununla bitmiyor elbet. Zeliha anne yünleri kökboyasıyla boyayıp oğlu için hazırlıyor, tel tel ayırıyor. Sonrasında Bayram keçe yapımına girişiyor. Motifleri oluşturuyor. Kalıba döktüğü keçeyi düzgünce dürüp, bir uçtan bir uca sarıyor ve ıslatarak dövmeye başlıyor. Böylece yün yüne, renk renge kilitleniyor. Emek, düşler, renkler bir araya gelip keçeyi oluşturuyor. Boşa değil, keçeye R “Ten ile yoğrulmuş yün hamuru” denilmesi. Doğadaki binbir türlü ot ve çiçekten elde edilen kökboyaların yapımı, çocukların düş dünyasını genişletecek biçimde aktarılmış. “Köyde Alizarin derlerdi Fes Otu’na. Kırmızı kökleri kaynatılınca fes kırmızısı yayılırdı kazanda kaynayan suya.”(s,12) Can Göknil, bir yanda keçecilik mesleğini anlatırken öte yanda Simurg efsanesine de göndermeler yapıyor. “Bayram’ın anası bu masalı anlatırken otuz kuşun adına ‘Simurg’ derdi bazen ama sonra ‘Simurg, Anka, hepsi bir,’ diye eklerdi. O masal kuşunun çok ismi varmış meğerse.” (s,18) Kitaptaki tembel Ali karakterinin annesiz, babasız büyümesini özellikle vurgulamış yazar. Ali’nin yaşadığı incinmeler onun hatalar yapmasına neden olmuş. Ancak, kitabın sonunda Ali’nin karakter gelişimini hep birlikte görüyor, yaşamın değişim ve dönüşümden ibaret olduğunu bir kez daha fark ediyoruz. Kitabın sonuna keçe konusunda daha fazla bilgi isteyenlerin başvurabileceği kaynakça da koyulmuş. Anka kuşunun diğer isimleri de burada yer alıyor: “Phoeniz, Pheniks, Simurg, Devlet Kulu, Tuğrul, Hüma, Ankayi mugrip, Sirnek, Zümrüt, Zümrüdüanka.”(s, 30) Anadolu keçesinin ardına saklı hayatları çocuklara sezdirmek kolay mı? Can Göknil’i yürekten kutluyorum. ? dik ? ark nır ve ba Gökhan niz? Gö Yanıtlar sizi bek adının d gülecek rünseler gülünec top’un h le güçle İyi okum Hoşça K simleye / 190 s. senin as Büyüyo di. Bebe mama y lenen ol Bunların muydu? Kocaka Peirce/ 221 s/ 2 www.maviselyener.com Keçeci Bayram ve Anka Kuşu / Yazan ve Resimleyen: Can Göknil / Can Çocuk / 2012 / 30 s. / 8+ pek de Gina he kez ne y kaybede kalabilir bilir. Ten mek ve üstelik! niz? Yok yolu bul seri şim ? M. YENER, A. AKAL, N. YILMAZ, Ç. GÜNDEŞ KİTAP ÇI nışın! George ve Harold’ın bu sıkı yumruklu sert ufaklığı çok komik! Çocuklar, kahkahalarla gülerken içtiğiniz gazozun burnunuzdan fışkırmamasına dikkat edin, yoksa karşınızdakinin midesi bulanabilir! Kitabın sert kapaklı oluşu ve başarılı tasarımına dikkat çekmek isteriz. Kitabın sonundaki çizim alıştırmaları çocukların çok hoşuna gidecek. Sıfır Noktası / M.G. Harris / Çeviren: Fügen Yavuz /T. İş Bankası Kültür Yayınları / 2012 / 287 s. / 12+ Josh on üç yaşında iken başlamıştı macerası. Eski uygarlıkların izini süren arkeolog babasının uçağının Meksika ormanlarında düştüğüne ve babasının öldüğüne inanmayan Josh, Meksika’ya giderek gerçeği araştırmıştı. Görünmez Kent ve ardından Buz Şoku adlı kitaplar, Josh’un heyecanlı maceralarının ilk iki kitabı. Üçün2012 Süper Bezli Bebek’in Maceraları/ Dav Pilkey/ Çeviren: İpek Demir/ Altın Kitaplar/ 127 s./ 2012/ 8+ Öykü hızla hastaneye doğru giden bir arabayla başlıyor. Bu arabada az sonra doğacak olan kahraman bebek Billy var. Billy’nin yakın arkadaşı süper köpeğin de maceraya katılmasıyla birlikte heyecan doruklara çıkıyor. Kaptan Düşükdon’un kahramanları, George Beard ve Harold Hutchins’in ilk çizgi romanı bu. George Beard ve Harold Hutchins harika çocuklar. Yalnızca Kaptan Düşükdon’u yaratmakla kalmadılar, aynı zamanda tam beş kez dünyayı kurtardılar! George ve Harold şimdi de sizi, hızlı bir bebek arabasından daha hızlı, bebek bezi pişiğinden daha güçlü ve kakasını kaçırmadan uzun binaların üzerinden atlayabilen yepyeni bir süper kahramanla tanıştırıyor. Süper Bezli Bebek’le taSAYFA 16 2 AĞUSTOS cü kitap Sıfır Noktası da diğerleri gibi, soluk soluğa okunacak gizem ve heyecan dolu bir macera. “Kimseye geçmişe gittiğimi ve babamla karşılaştığımı anlatmamıştım. Eğer zamanda yolculuk riskli ise, o zaman hakkında konuşmanın da riskli olması akla yatkındı. Belki de geçmişte olanlar geçmişte kalmalıydı.” Artık on dört yaşında olan Josh, bir Bakab Ix’dir ve on altı yaşına geldiğinde, gizli kent Ek Naab’da yönetici konumundaki Yetkililer arasına katılacaktır. Ancak 2012’de beklenen süperdalga ile şimdiden bir şeyler yapmalıydı Josh, ama ne? İşte bunu bilmiyordu. “Biz hâlâ Ek Naab’dayız ve 2012’de her şey tam da yazıldığı gibi olacak. Galaktik süperdalga ile Dünya üzerindeki bütün bilgisayarlar ortadan kalkacak. Uygarlığın sonu gelecek. …Ix Kutsal Kitabı içindeki bilgileri kullanarak buna engel olamazsak…” Josh, Itzamna’nın Bileziği’ni kullanıp geçmişe dönerek babasını ölümden kurtarmak ile 2012’de beklenen sonu değiştirmek arasında ikilemdedir. “Bakab bendim. Maya mitolojisine göre tanrı It zamna’nın dört oğlundan biriydim. Ama görünüşe bakılırsa Itzamna gerçekten yaşamıştı, o Ek Naab’ın kurucusuydu.” “Zamanın akışının tersine yüzmek” isteyenleri zamanın gerisine kadar götürebilecek bir roman. Sonrası mı? Sonrası, Itzamna’nın Bileziği sizi nereye götürmeye karar verirse, oraya… Domates Diktatörü / Asuman Portakal / Resimleyen: Anıl Tortop / Top Yayıncılık / 80 s. / 2012 / 8+ Gökhan, Selim ve Nuri… Hemen her gün rastladığımız, gazetelerde haberlerini okuduğumuz sokak çocuklarından. Selim ve Nuri trafikte araçların camlarını silerek harçlıklarını çıkartmaya çalışmaktadır. Gökhan yakın çevredeki bir tenis kortunda top toplayıcıdır. Birbirine bağlı, huzur dolu bu ailenin en büyük sorunu ev sahipleri Abbas Bey’dir. Abbas Bey, paragöz, vicdansız bir adamdır. Zeynep Hanım’ın evin bahçesinde emek emek yetiştirdiği birkaç domates, bir sap soğana göz ? Kaledek Nursel Ç Top Yay bası ve oynarlar atar, ha mahalle Birlikte hep Can yanlar d dan yiye lar Can’ ların pırı mahalle mekted rumu. Ç gönderm yapacak ri toplay ? CUMHURİYET KİTAP SAYI 1172 CUMH