Katalog

ONUR YAZARI ? zor bir soru. Böyle bir bilanço Sabri Koz’un TÜYAP için hazırladığı kitapta var. Kısaca, 54 kitabım yayınlandı. Bunlardan üçü Fransızca, on tanesini de İngilizce. Doğrudan yazdığım 54 kitaptan birkaç tanesi, daha önce yayınlanmış kitabın genişletilmiş çok sayıda resim ilave edilerek aynı adla değişik bir kitaba dönüşmüşüdür. Yazı olarak da gazetelerde, dergilerde, kolektif kitaplarda, ansiklopedilerde yayınlanmış, çeşitli dillerde bana göre 1500; ancak bibliyografyayı hazırlayanın kitaplıklarda bulamayanlar dışında 1346 yazı. rüm. Bu nedenle yalnız derslerde değil konferanslarda da çok konuştuğum, amatör illüzyon gösterimlerini uygularım. Gözler en iyi dillerden biridir. Eğer dinleyicilerin gözlerinden dikkatin azaldığını okursam birden “Pat” diye bir anımı, bir fıkrayı anlatırım. Yaşça deneyimim çok daha zengin olduğundan öğrenciler için bunların da faydalı olduğuna inanıyorum. Öğrencilere kendimi eşit olarak hissettiririm. Şakalar yaparım. Ders arası, bir öğrenci ile yakındaki bir balık lokantasına giderim. Ben rakı içerken öğrenci ya bira ya da bir kadeh beyaz şarap içer. Ayrıca odamda özel bir sorunu olan öğrencinin derdini dinleyip yardımcı olurum. Emekli olduktan sonra birer sömestr ders verdiğim Boğaziçi Üniversitesi ile Bilkent Üniversitesinde işim kolaylaştı. Dia ve video gösterimleriyle ders veriyordum. Göz taramasından çok daha kolay bir iş. Sırrımın göz taraması olduğunu söylemiştim. Bir illüzyon gösteriminde, seyirci kesiminin ışıklarını kesmişler; bunu görünce, “Lütfen ışıkları yakın” diye bağırdım. SEVİLEN HOCA Denir ki, “efsane hoca Metin And”. Buradaki “efsane” sözcüğü, içinde neler barındırır? “Efsane” fazla abartılı bir niteleme, belki “sevilen hoca” demek daha doğru olur. Ben kendimden biliyorum; dinlemek, konuşmaktan daha zor bir eylemdir. Benim, en ilgi duyduğum konferansta bile on, on beş dakika sonra ilgim dağılır, başka şeyler düşünü ? METİN AND Haziran 1927’de İstanbul’da doğan Metin And, Galatasaray Lisesi’nin ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni (1950) bitirdi. Öğrencilik yıllarında beş yıl İstanbul Belediye Konservatuvarı’na devam ederek Ferdi von Statzer’den piyano dersleri aldı. Yüksek lisans yapmak için Londra’ya, daha sonra bale, opera ve tiyatro eğitimi için Rockefeller Vakfı bursuyla New York’a gitti. Bir süre Kavaklıdere Şarapları’nda yöneticilik yaptı. Yazı yaşamına edebiyat, opera ve bale eleştirmenliği ile başladı. Forum dergisini ve yayınlarını yönetti. Ulus gazetesinde 15 yıl boyunca tiyatro eleştirileri yazdı. Kuruluşundan itibaren, Ankara Üniversitesi Dil ve TarihCoğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde otuz yılı aşkın bir süre öğretim üyesi olarak çalıştı ve 1994’te emekli oldu. Emeklilikten sonra Boğaziçi ve Bilkent üniversitelerinde üçer yıl “Kültür Tarihi” dersleri okuttu. Amerika, Almanya ve Japonya’da konuk öğretim üyesi olarak dersler verdi. Ayrıca Amerika, Sovyetler Birliği, Çin ve Ortadoğu ülkelerinde konferans turnelerine çıktı. Radyo programları hazırladı, belgesel film senaryoları yazdı. Geleneksel Türk tiyatrosunun kökenleri, etkileşimleri ve kültürel boyutları üzerinde uzmanlaştı. Batı etkisiyle gelişen Türk tiyatrosunun dönemlerini belgelere dayalı bir yöntemle araştırdı. Karşılaştırmalı tiyatro araştırmalarının öncülerinden biri oldu. Bazıları yabancı dillerde olmak üzere 50 kadar kitap, 1500 kadar bilimsel inceleme, tanıtmaeleştiri yazısı ve ansiklopedi maddesi kaleme aldı. Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü (1970), Türkiye İş Bankası Bilimsel Araştırma Ödülü (1980), Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü (1983), Fransa Hükümeti’nin “Officier de l’ordre des Arts et des Letres” nişanı (1985), İtalya Cumhurbaşkanı’nın “Şövalyelik” nişanı (1991), Türkiye Bilimler Akademisi Hizmet Ödülü (1998) gibi ödül ve nişanlar aldı. 17 Başlıca Eserleri: Gönlü Yüce Türk. Yüzyıllar Boyunca Bale Eserlerinde Türkler (1958), Kırk GünKırk Gece. Eski Donanma ve Şenliklerde Seyirlik Oyunlar (1959), Dionisos ve Anadolu Köylüsü (1962), Bizans Tiyatrosu (1962), Türk Köylü Oyunları (1964), Geleneksel Türk Tiyatrosu. KuklaKaragözOrtaoyunu (1969), Meşrutiyet Döneminde Türk Tiyatrosu (19081923) (1971), Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu (18391908) (1972), Oyun ve Bügü. Türk Kültüründe Oyun Kavramı (1974), “Osmanlı Tiyatrosu”. KuruluşuGelişimiKatkısı (1976), Dünyada ve Bizde Gölge Oyunu (1977), Osmanlı Şenliklerinde Türk Sanatları (1982), Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu (1983), Geleneksel Türk Tiyatrosu. Köylü ve Halk Tiyatrosu Gelenekleri (1985), 16. Yüzyılda İstanbul. Kent. Saray. Günlük Yaşam (1994), Minyatürlerle Osmanlı İslâm Mitologyası (1998), 40 Gün 40 Gece. Osmanlı DüğünleriŞenlikleriGeçit Alayları (2000). CUMHURİYET KİTAP SAYI 923 SAYFA 7