Katalog

SALİH BOLAT ıttera nın yayıma basladığt on ıkı yılontekı ılk saynı ıle bugun geldığıson wyt arasında amaçvehe dcjbakımından dıg~ı\en ya da gelışen şey1 ler var mı' NelerLittera, 1990 yılında yayın yaşamına gırdı Ük sayımızdakı sunıış yazımızda be firttığımız gıbı universıte dergılennın aras. tırmacılanmı/a sağladığı yayım olanağı nın çeşıtlı nedenlerle yeterlı olamadığına ınanıyorıız Littera bu konuda duyulan geıeksmımın gıderılmesıne yardımu ola bılmek ıçın ışe başlamıştır Dergımız ede bıyat alanında uğraş veren bılım adamla rımızın, araştırmacılanmızın yazılanna dğırlık vererek, bu urunlen resmı bır kım lık taşımadan Turk okuruna ıılaştıımayı amaçlamiş,tır Yayıma başlarken toplurn sal ıçenklı bırkaç ya/ıya da sayfalanmız da yer bulmamamasının buyıık eksıklık olacağını dus.unduk Kuramsal yazıların ozunııoluşturansanatçıyaboylebır ortak çalıs.mada yer vcımek Littera'ya hıç kus, kıısıı/ ozenılecek bır ayrıcalık kazandır maktadıı Ük savımızdalu suııuş yaztmız da sanatçının buyıık bır ozvenyle yarattı yapıtlaıının bızler îçin ne kadar onenı olcîuğunu vurguladıktan sonra araştır maulaıı besleyeiı bu kaynağa, edebıyat urunlerıne ınccltme araştırma yazıları nın onunde ılk savlalarımızda yerverece ğımızı dılc guırmıs,lır Littera'mn 12. yılında Cengiz Ertem'le söyleştik L "Araştırmacı için bir kavnak" f "Littera" 1990 yılında Ankara'da yayımlanmaya başlayan bır edebıyat dergısi Edebiyat alanında uğraş verenlerin yazılarının yer aldığı dergi bir edebıyat platformu niteliğıni surduruyor. Derginın eaıtöru Cengiz Ertem'le dergısını konuştuk f Bız bugun de lynı gorıışteyı/ Ancak bugunlcrc geldıgımızde vayınımızda içe rık açısından ba/ı değışıklıkler oldtı Da ha doğıusu ısteı ıstemez başka bıı çizgı ye doğru çekıldık Rılımsel edebıy.ıt ya?ı ları konusuııda vogun bıı ılgıyle karşılas, tık Bıınun nuknferınden bırkacını s,oy le sııalayabılııım Bıı kez bu vazıların ya yımlanması yardımcı doçentlık, doçen tlık, pıofesoıluk gıbı akademık yukseme lerde onemlı rol oynamaktadır îkıncısı Littera Edebiyat Yazıları tuın dunya ede bıyatlaıını kapsayan bır ortak yayındır, yalnız bır alan ıle sınırlı kalmamaktadır Uçuncu olarak s.unu rahatlıkla soyleyebı lırım Bıze yazı gondcren araştırmacıları miz urunleıının okur açisindan yalnız unı versıte çevrekrıyk sınırlı kalmadığını bıl mektedııleı Unıversıte yayinları bılıme elbette buyıık katkı sağlamakla bırlıkte başta dağıtım olnıak uzere, karşılaşılan bırtakırn guçlukler yuzundcn universıte dışında edebıvat okuruna pek ulaşama maktadır Urununun olabıfdığınce gcnış bır kesıme ulaşmasını ıstemek de her ya zaıııı en doğal hakkıdır Daöıtım konu sunda unıversıte yayınlanna kıyasla daha buyuk bıı olanağa sahıp olduğumuzu sa nıyorum Littera nın araştırmacılar tara hndan teıuh tdılmesının nedenlerınden bırı de budıır îşte, ulkemızın çeşıtlı unı veısıtelerınden gonderılen yazüarın çok lıığıı ve bunlardan yayıma değerbulunan ların akademık kaygılarla bır an once ya yımlanmalarının gerekmesı, o sayıda yayımlanma olanağıbulunamayan ancak ıs tek uzerıne bır sonrakı sayıda yayımlana cağı ılgılı makama ıletılen bazı yazılara da yayun oncelığının tanınması şur, ov ku, denenıe: gıb Blr ortak yayın ılgılı ama yıne akademık unvanı uygun bır araştırmacının (hakemın) coruşııne baş vurma gereksınımı ortaya çıkmaktadır îş te bu nedenJe, daha çok universıte dergı lerınde, hakem olgusu doğmuştur Bılım sel unvanlann kazanılmasında ve atama larda Unıversıtelerarası KuruJ ve unıversıteler, yayınlann hakemlı dergılerde yapdması zorunluluğunu getırmıştır Çun ku, araştırma alanı uygun olmayan ve aka demık unvanı bulunmayan ya da duruına gore gereklı duzeyde olmayan yazı/yayın kurıularına sahıp dergılerde yayımlanan edebıyat umnlennın akışının gıderek azal bıkmsel yazıların nasıl degerlendırılebıldı masına yol açtı ğı tartışmalara yol açmıştır Bıınun yanın Littera bır akadetnık dergı ohnasına da bır de hiç kurulu Dulunmayan dergıler kanın dıScr aiadc mık dcrgılı r gıbı sog'uk var Yetkılı akademık kuruluşlar bıı der ve kuru değıl Bunıı nasıl \agliyonunuz' gılerde yayımlanan yazıları da, o dergı ne Boyle değetleııdınnenıze teşekkur kadar ısım yapmış olsa da, dogal olarak ederım Zatcn bız dc bunıı amaçlamıştık değerlendırme dis,ı tutmaktadırlar Bılım Az once soyledıgım nedeıılerdeıı dolayı sel unvan kazanımlartnda vc atamalarda bılımsel yazılar bır parça on duzLyc ^ık gorev yapan jurıler, değerlendırmeleıınde tıvsa da sanat uıutılerıvlt ara^tırma ya/ı bu olijUtlcrı dıkl.atc almak zorundadırlar larını bır arada yayımlamaktan tumuylc SoniK, olarak dıyebılınz kı bılımsel yazı Li/akla^madık Ilk sayılarımızda heınen lann, akademık araş,tırmaların, dergılerde her yazının ı^engmc uygun sanatsal rc değerlendırılmesınde hakem olgusunun sımlere de sayfalarımı/da yer verdık Da gUirümi!} olması vazı sahıbı bılımsel bır ha sonra parasal nedcnlcrL bundan vdi unvan almayı amaçlamamış olsa bıle her ge^mek zonında k.ıldık Ama kendımı?! şeyc kar^ın, olumlu bır adımdır Yazı/ya zorlayıp ymt aynı uygıılamaya donmek ıs yın kıırullannda durıımtı uygun gorevlı îiyorıi7 Bellı bır edebıyatla sınırlı k tlm ı leıın yapacaklaıı degeılendıımeleı de ka yıp tuın dunya edebıyatlauna a<,ık oldu nımca yeterlı olabılmelıdır bıı durumda ğumıızu helırtmıştım Bıınun y ınında b.ı aynca nakeme ba^vurulmasma gerek ol zı şiırlerı ve oykulerı (,evırılerıvle bıılıktt madığı ınantındayım Yazınsal urunlenn yayımlıyomz Sanınm bu da Littera yı dı değerlendırılmesı ıse lıiç kuşkusuz ayrı bır öer Aademık ağırlıklı yayınlardan faıkJı konudur ve bu konuda elbette farklı ol kdan bır ozellıktır Turk edebıyatı urıın ijiıtlerın goz onunde tııtulması soz konu lennın yabancı dıllere çevırılerının yavım sudur lanmasına da ozen gosterıyoruz Orneğın Akademlk katkılar Kulebı'nın bazı şıırlennın Nımet Ar?ık t \ Dergmıızuı akademık katkılanna gelın rahndan yapılan antak Arzık'ın olunıu ce Şunu rahatlıkla soyleyebılırım KI ul nedenıyle Gallımard Yayınevı tarahnd ın kemızın çeşıtlı unıversıtelerınde çeşıtlı yayımlananıayan I ransızca ı,evırıleıı edebıyat dallarında gorevlı pek çok araş Turk^elenyle bırlıkte ılk kez Littera C\A tırmacımız Littera aa yayımlamış oldıık yayımlanmıştır Çok sık kullandıgım bıı ları yazılarıyla hak ettıklerı akademık un sozu bu noktada yınelemek ısterım Litvanlara sahıp olmuşlardır Antak şunu da tera Edebiyat Yazıları bılım ınsanlarımı hemen eklemelıyım Bu yazarlaı uııızın da zın, araiftırmatılarımızın ve sanatvılarımı dergımıze katkısı buyuk olmuştur Bu, zın, (.evırmenlerımızın katkılarıyla edebı tum yazarlarımız, sanatçılarımız, çevır yatı "bır potada yoğurmak" uzere yola menlenmız ıçın soz konusudur Kendıle 1 ^ıkmıştır Ba^arabılıyorsak ne mııtlu bı/e rıne teşekkur edıyorum tlk sayılarımız Karşı Yayınlar tarafın Akademık bır dergı yayımlamanın su dan yayımlanmıştır Sonrakı sayılarımı/ı reçlc rındtns az c dc bıltr mıumzJ ZorluklaUrun Yayınları yayımlamaktadır Her ıkı rı nelerdır' Bılıyorsunuz, devlel sıyaupar yayınevının sorumkılanna sayın Bıırhan lılere parasal yardımda bulunuyor Bu tur Gunel'e ve sayın Metın Tuıan a burada te dergıtere de yardım etmesı gerekmez mu şekkur edıyorum Akademık bır dergı yayımlamak ya da Littera hakemlt bır dergt Ulkcmızde hakemlı bır dergıde bılımsel yazılara yer kt bdtmiel hakem olgusunu na\ıl deg'erltnvermek, boyledığınız gıbı, bellı bıı sureu dınyorsunuz'' Dergmızın onemlı akademık gerektırmektedır Yazılann hakemlere gı katkılarından soz eder mısınız? dıp gelmesı zaman alıyor Hakem bazen Ulkemızdekı akademık dergılerın ha yazıda değışıklıkler onenyor Bılımsel un kemlı dergı konumuna ge<,melerı <,ok van almak ya da atanmak ıçın yuksekoğ yakın bır geçmışe dayanır Daha once retım kıırumlartna başvuran yazarların su yazi ya da yayın kuruflarıyla yetınıludı re sorunları oluyor Buyazarlarımıza, ya Bılımsel yazılann değerlendınlmesı bu yımdan once, ılgdı makamlara ıletılmek kurullaıda gorevlı oğretım uyelerı taıa uzere, araştırmalarının yayımlanabılece fından yapılırdı Bu noktada ğuıe ılışkın bır yazı verılmeM gerekıyor kurulların nıtelığı Bu nedenle bazı araştırma yazılanna, ha onenı kazanmakta kcmlere gondenlmesı ıçın oncelık tanuıı dır Kıırullarda go yor Olumlu gonış alanlar ılk çıkacak sa rev yapanların araj; yıda yer almak durumunda Bılımsel ya tırma alanlarınm ko 7ilarçoğıınlukla u/un yazılardır Buturya nu:>u ıle akademık un zılaıda sayta sınırlaması vapmak oldukça vanlarının du/eyı bır guçtur Bu yuzden sayf a ve oylum sorunu bılımhel yazmın dej^cr çikıyor ortaya Littera tum dunya edebı lendırılmesınde gencl yatlarını kapsadığı ıçın ya/ıların farklı olarak ycterlı olabılmek alanlardakı nakemlere gonderılmesı de tedır Ancak kıırul ııyck ayrı bır sııreç gerektırıyor rının ara^tırma alanlarını Devletm bu tur yayınlaı a parasal destek n dışında bır ^alışmayla sağlaması hıç kuşkusuz çok yararlı olur karşılaşıldığında bu alanla Bu dergder bılımın yaygınlaşmasına hız met etmektedırler Ama sanınm devletın en son duşuneeeğı şey bu Ulkemızde bı lımc ve bılımsel araştırmalara ve bu arada ozgur duşunceye verılen değerı, unıversı telenmızın nc dcrccc ozerk ve demokra tık olduklarını du^unecek olursak, ben pek yeterlı bulmuyorum Kaldı kı edebı yat sanatına yonelık bır bıhmsel yayına, sanat ve sanatçı kavramlannın çarpıtıldı jı, ıçlennın boşaltıldığı bır toplumda dev et tarafından ne olçude parasal destek sağlanır bılemıyonım Dergımzde onemlı konularda dosyalar gerçeklesttrdtmz Örneğın Andre Cıde, Postmoderntzm gıbı konularakltma gelen ler Bu dosyalara ılgı nattldt' Duşunduğu nuz baska dosya Lonulart var mı > Belırttığınız gıbı, ozel boltımler, ozel sayılar eerçekleştııdık (jeıek bu dosyala ra gerekse duzenlemış olduğumıız edebı yat etkınhklerıne ılgı buyıık oldu tlk ola rak 1992 yılında Dıl veTanh Coğrafya Fa kultesı'nde "Littera Edebiyat Gunleri" çerçevesınde "Çocuk Ldebıyatı" ve "Post moderni7m" nanellen duzenledık Bıı pa nellerde yapılan konuşmaların metınlerı nı konuyla ılgılı dığer yazılarla bırlıkte 3 cıldımızde ıkı ozelIbolum halınde yaymı ladık Bu cıldımızın ıkıncı baskısının yapıl ması gundemdedır Gerçeklesjrse, sanı rım, surelı yayınlar ıçınde ılk kez karşıla şılan bır durum olacaktır bıı 4 cildımız de Ldebıvatçılar Dcrncğı nın duzenlemış oldıığu çevırıyle ılgılı paneldekı konuşma laıın metınlcrını vınc bır ozel bolum ola rakyayımhdık 5 uldımızde C engızAvt matov üzel Bolumu vcı almaktadır 6 cıldımızde az oncc sozunıı ettıgım ( ahıt Kulebıl lansizcada ozel bolumu bulunıı yor 8 cıldımi7 tumııyle 20 yy I ransı/ Ldebıyatı nda estelık/sanatsal gorus,leny le onemlı yer tutan Andre Gıde'e aynl mistır 1 lacettepe Unıversıtesı Lğıtun I a kultesı Fransız Dılı Eğıtımı Bolumu Baş kanlığı nı yurtıttıığum donemde 1997 yı lında, Haccttcpc Onıversıtesı'nın 30 Ku ruluş Yılı etkınlıklerı çerçevesınde '( eşıt lı Yonlerıyle Andre Gıde ' konulu ulusla rarası bır sempozyum duzenlemıştık tkı gun suren bu sempozyuma sunulan bıldı nlen bır kıtap halınde yayımladık H cıl dımızı oluşturan Andre Gıde ' kıtabı Fransa'da da yankı buldu Şusongunler de Pransa da basılan bır katalogda da ara dan yaklaşık beş yıl geçmesıne karşın hâ lâ sozu edılıyor Littera Edebiyat Yazıları 2000 yılında Galatasaıay Unıversıtesı vc Istanbul Kultıır Merkezı'nın de katkıl \ nyla bu kez Istanbul da, uç gun suren, ge nış çanlı bır edebıyat etkınlığı duzenlemış tır Âdıheı gundemegelışteguıultukopa ran, oyıınları ulkemı/de pek çok kez sah nelenen I ıansiz yazaı |ean Genet nın he men her yonuyle tle adndıgı "Jean Gcnet Gunlen" adı altında duzenledığımiz bu etkınlık ıçınde tıyatro ve fılm gosterılen, yııvarlak masa toplantıları üe luuslararası bır sempozyum yer almıştır Sempozyum başta olmak uzere "Jean Genet Gunle rı 'nın tum etkınlıklerı yurtiçinden ve dı ^ından yazarlann, bılım adamlannın, tı yatro sanatçılarının, çevırmenleruı katdı mıyla, her turlu tartışmaya açık, demokratık bır ortamda ılgıyfe ızlenmıştır Bu sem pozyuma sunulan bıldırıler yıne bır kıtap nalınde Littera'nın 10 cıldınde "Jean Ge net üzel Sayısı" olarak yayımlanmıştır Ozel bolünder, özel sayılar Bundan sonra da bıı tur etkınlıklenmı n, ozel sayılarunızı ve dosyalarımızi sur durmeyı elbette duşunuyoruz Orneğın Andre Gıde uzerıne ıkıncı bır senıpoz yum duzenlememız ıçın Fransa'dan ıstck ler alıyoruz 12 cildımız ıçın F Kafka ve Karşılaştırmalı Edebıyat ozel bolumlerı hazırlanıyor 13 cildımız buyuk olasilıkla "tspanyol Edebıyatı Ozel Sayısı" olarak yayımlanacak Soylt$ımızt vaLıt ayırdıg'ımz i(,ın tc^ek kur edıyorum Sanatı ve bılım <:elltgt sızın deyijinızlc "bır potada yog'uran" Lıtte ra nın, yayın ya$amını aynı ba^arıyla sur durmennı dtlerım • K İ T A P S A Y I 686 SAYFA 10 C U M H U R İ Y E T