Katalog

msm Vitrınae riylc bilincn 1 lenry de Montherlant'ın "Bekârlar"ı isimli romanı Türkçeyc Tahsin Yücel'in yetkln çevirisiyle kazandırıldı. 1960 yılında Acadcmie Françaisc'e üye seçilen Monthcrlant, kör olmaktan korktuğu için intihar eden ilginç bir kimliğe sahipti. "Bekarlâr", romancının 1939 yılında basılmiij, çağdaş topluma uyum sağlayamayan, artık zengin olmayan iki soyluyu ironik diliylc kaleme aldığı cseridir. Şeriatı Beklerken/£r^// iıı^dp/ Papırih Yayınlan/471 \ 80'li yıllardan bu yana şeriat propagandasına vc dLn örgiıtlcnnıcsinc "demokrasi vc özgürliik adına" göstcrilcn hoşgörü, sağlanan destek ve gerçeklcijtirilcn işbirliği 1996ba^ında ilk somııt sonucunu vermiştir. Şcriat \ anlısı RP, kim nc derse dcsin bugiin .ıttık, ülkcnin cn büyük siyasi partisi ve en güçlii siyasal örgütiidür. Bu ılcrleıncyi durdurmanın, şeriatçı geliijmcnin önünii kcsmcnin tek yolu "laık bir toplunısal kültürü" olu^turmaktan, bunun için savaşmaktan vc bunu sunıına kadar savunmaktan gcçnıektcdir. Şeriatın ve ırkçılığm "toplunı artık kavga değil, uzlaşma istiyor" iklimindc yeşerdiği asla unutulmamalıdır. Taşınamayan Özgürliik / Ergin Erkiner / Yazın Dergisı Yayınlan / 164 s Engin Erkiner, Yaşamını Almanya'da sürdürüyor. Âvrupa'da yaşayan Türkiyelilerin kültür ve sanat dergisi olarak yayınlanan Yazın dergisinin, 1985 yılından itibaren genel yaytn yönetmenliğini yapıyor. Almanya'da yayınlanan iki öykü kitabının yanında, Tiirkiye'de iki romanı yayınlandı. Birinci basırru tiikenen "Yolun Sonu" (îlyada Yayınlan, 1989) ve "Güzel Bir Ölüm" (E Yayınlan, 1994). Avrupa ve Türkiye'de Yazın dergisi yayınlarından yayınlanan yeni kitabı "Taşınamayan Özgürliik" daha önce yayınlanan öykü kitaplanndan seçmelerden ve yeni öykülerden oluşuyor. Ortadakiler / Erhan Bener / Ümit Yayınalıh / 4X0 s. "Ortadakiler" Erhan Bener'in başyapıtlarından biri. "Erhan Bener, Ortadakiler orkestrasmın degerli büyük şcfidir... (,Aİnkü sanal, cdebiyat, kültür alanlannda, yaşamın bütüııündc söz sahibi olmuş vc I ürkiyc'nin yiiziinü ağartmış bir kuşağın romanını yazabilmek için hcm kocaman bir yctenck, hcm de kocaman bir yiirek istcr" diyor bir başka ustamız Muzafter Buyrukçu, ()rtadakilcr'in " Türkçcnin yoğurularak şiirlcştiği, ijiirlcştııildigi" bir roman olduğunu da bcliniyor ((Cumhuriyet, Mart 1988). ()ncr Yagcı da "...ınsanları, insanlaıın biıbirleriyle ve toplumla ilişkilcrini, toplumun yaşatlıklarını aktarmadaki canlılık ()rtadakiler'i usıalıklı kılmış... Ulkcmizin kırk yıllık panoramasını vcrirken, değişim ve dönüşümünü dc başarıyla aktaran bir insan, insanlar romanı" diyor ( )rtadakilcr için (Varlık, 1 la/iran 1988). . Yarıın yuzyıldır ürcten bir ustanın, Erhan Bener'in romanı.,. Ortadakiler'in hcın coşkulu, hcm hüzünlü öyküsii bu... Gelişme Yazını Açısından Modernizm, Kapitalizm ve Azgelişmişlik / l'iuıl l.naıı I'Sarnıal Yayıncvı / 2V9 \ "Modernizm, Kapitalizm ve Azgelişmişlik ", gelişme üzcrinc ileri sürülcn clc alışların clcştircl bir ycnidcn okuması. Özclliklc tarihscl sürcç içinde ortaya çıkan yeni 1 Ycni İkonalar/TV'de Rcklam Sanatı/ Paul Rutherford/Çcvı Mmtafa CJcrçckcr/Yapı Krcdi Yayınlan/104 s. Kanada, Toronto Üniversitesi'nde verdiği Reklamcılık Tarihi dersleriyle tanınan Rutherford'un bu özgün vc kapsanılı çalışması, TV rekJamlanrun giderek günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçasına dönüşmesinin birbirinden ilginç rcklarn spotu örnckleriyle çaıpıcı bir öyküsünü sunuyor. Başta ABD olmak üzerc birçok ülkede, özellikle genç kuşaklara, yılda binlerce TV reklamı tükettiren bu alanın, aynı zamanda evrensel bir sanat dalııia dönüşmesi şaşırtıcı dcğil... Rııtherrord, TV reklamlarının içimize nasıl girdiğini, bizi nasıl etkileyip yönlcndirdiğini vc sö/. konusu reklamların neredeyse kııtsal bir gelenek oluşturduğunu, hcm bir akademisyen ciddiyeti, hem dc bir profesyonel.rahatlığıyla anlatıyor. Behçet Necatigil: "Şiirler 19721979" / lichçct Nccalıgıl/ Yapı Krcdı Yıiytıılan / 460 \ "Behçet Necatigil / Biitiin Escrleri" dizisinin ycni kitabı, Necatigil'in son şiir kitapları olan Karcler Aklar, Beylcr vc Söyleriz'i vc kitaplartna girmemiş şiirlcrini kapsıyor. Kendi ifadesiylc "şiirde kırk yılını, doğumundan ölümüne, orta halli bir vatandaşın, bircy olarak başından geçecek durumları hatırlatmaya; evaileyakın çevrc üçgenindc, gerçek ve hayal yaşantılannı ilctmeye, duyurmaya" harcamış usta bir şair: Bir "çağdaş klasik". Cumhuriyet dönemi Türk edcbiyatında şiir yanında radyo oyurtu, çeviri ve sözlükçülük alanlannda da öncmli bir yeri var. "Behçet Necatigil / Biitiin Eserleri" dizisinden ilk olarak şairin Dar Çağ, Yaz Dönemi, Divançe, Iki Başına Yüriimek, En / Cam ve Zebra kitaplarının yer aldığı Şiirler 19481972, ardından daha önce yayımlanmamış bir radyo oyunu olan Ertuğrul Faciası çıkmıştı. "Hay Bin Yakzan"... / îbn Sina / îbn Tu/eyl / Çeviren: N. Abmct Özcdp / Yapı Krcdi Yayınlan / 168 s. 9. yüzyılda Yunancadan Arapçaya l Ibıjilukvl çevrilen Salaman ve Absal öyküsii, ı vaitzan başta Ibn Sina'nın Hay bin Yakzan'ı olmak üzere, birçok Islam düşünürüniin yapıtlarına kaynaklık etmişti. Genellikle alegorik öyküler ya da öykümsü anlatılar olan bu yapıtlardan s.ıdcce biri, roman boyutlarına ulaştı \ c bütün bcn/.crlerini gölgedc bırakıı: 12. yü/yılda Endülüslü tşraki diişüniir îbn Tufcyl'in yazdığı Hay bin Yakzan ya da Esra rü'll likmeti'lMeşıikiyc. Bu ilk "relsefi roman" vc ilk "robinsonad", Ahmet 1 lanıdi Tanpınar'ın deyişiyle "Müslüman aleminin tck romanı", 14. yüzyıldan başlayarak bellibaşlı Avrııpa dillerine çevrildi; Defoe, Bacon, Spinoza vc Morcgibi pck çok dü^ünür vesanatçı ü/erınde ctkili oldıı. Doğu, özclliklc dc ()snianiı dünyası ise Ibn Tufeyl'e vc yapıtına ilgisiz kaldı: Uzerindcki 1 lay bin Yakzan clkileri konıısıında özcl çalışnıalar yapılan Robenson (>US(K dctalaıca Tiirkçcyc çevrikliği haldc, \ lay bin Yakzan ancak 1923 yılında Babanzadc Reşid'in çcvirisiylc Mihrab dcrgisindc tcfrika cılilcbildi, kitaplaşması isc 1985 yılında N. Alımci ()zalp'in bu ccviridcn yaptığı, ycnidcn (,'cvııi dü/eyine varan, sadclc^tirnıeylc gcrçcklcşebildi. Bu ycni vegenisjeiilmiş, baskıda, Ibn Tulcyl'in 1 lay bin Yakzan'ına ck olarak M. Şereteddin Yaltkaya'nın ccvirisi vc lslam dünyasında alegorik öykü gclcncğinin tarilıçcsini vc düijiinsel arka planını aktardığı giıiij yazısıylaIbn Sina'nın Hay bin Yakzan'ı da yer alıyor. Bekârlar / / lcnry dc MoııtherlandI Çcvırcıı Yahun Yikvl / Yapı Krcdı Yayınlan / 165 s Kısa vc özlii üslubu, fiziksel giicü ve erkekliği övcn eserleSAYFA 18 toplumsal dinamiklere bağlı olarak ilk eldcn gclişme gencl olarak elc alınmakta. Gelencksel olanın karşısına modcrnliğin çıkışı, başından iti barcn yıkıcılıkla birlikte varolmıış, modcrn toplumun inşaası için dinsel mitlerin, gclcneksel değerlcrin vc daha önccki üretim ve tüketim ilişkilerinin yıkılması gcrekmiştir. tlk ctapta Batı toplumlarını olumlu ctkileycn ve özgürleşme sürecini başlatan modernleşme, daha sonra bu toplumu belirli bir hiyerarşi içinde disiplin altına almak gibi bir dizi olumsuz özellik kazanniıştır. Fuat Ercan yapıtında bu süreci kapitalizm vc modemlik, evrimci tcorinin tarumladığı "ötcki" bağlamında cle alıp tartışmakta. Piyanoçalanlar / Anthony Burgas / Çcvırcn. Cîaye Eslcn / Yapı Krcdi Yayınlan / 161 s 1962de yayımlanan romanı ()tomatik Portakal (A Clockwork Orangc) ilc dünyaca ünlenen Burgess'ın "Piyanoçalanlar" onun müziğc olan ilgisinin kantlarıtidan biri. Aşk'ın da müzik gibi bir sanat olduğunu ve onun da öğretilmesi gercktiğini söylüyor Burgcss. Kadının içinde saklı olan müziğin çıkartılması için cğitilmiş crkeklere ihtiyaç var, çi'ınkü kadın vücudu da bir müzik aletidir. Sayısız müzik yapıtı da bulunan Anthony Burgess'ın "PiyanoçaIanlar"ı, onun özgün diü ve mizahıyla yazılmış, yarı'otobiyografik, şiirscl, cğlenceli bir roman. Kiibist Ressamlar Estetik Diişünceler / Gıııllanmc Apollinaırc / Çcvırcn Alp Tiııncrtchnı / Yapı Krcdi Yayınlan/ İ6U Apollinaire'in tek denemc kitabı ^ ^ ^ olan "Kiibist Ressamlar / Estetik ^j^ğjj^M Düşüneeler " yayımlandığı tarihte, / i l l f ^ ^ M kübizm daha yeni ortaya çıkıyordu. Kahince bir söylemc sahip olan bu yapıt, ünlü kiibist ressamlar Marie Laurencin, Picasso, Braque, Metzinger, Gleizes, Leger, Gris, Picabia ve Duchamp'lara "yolun başında" destek verdi. Hem modern şiir, hem dc modern sanat eleştirisi için önem taşıyan bu denemeleri Türkçeye Alp Tümertekin kazandırmış. Sisli ve Sonrası / Necati Tosuner / Yapı Kredi Yayınlan I 210 s Necati Tosuner 1944 yılında Ankara'da doğdu. 1977'de Derinlik Yayınlan'ru kurdu ve yönetti. 1983'ten bu yana reklamcılık alanında çalışıyor. Yapıtlannda, dört yaşından bu yana yaşadığı sakatbğın izlerini görmek mümkün. Tosuner'in öykülerinde genellikle yalnızlık, farklılığa isyan, küskünlük ve yoğun duygular, gündelik yaşamın sıradanlığıyla iç içe işlenir. Tosuner öykülerini vurucu kılan da bu. "Sisli ve Sonrası", yazarın daha önce yayımlandığı üç öykü kitabını bir araya gctiriyor. Sisli (1977), Necati Tosuner Sokağı (1983), Çılgınsı (1990). Yazmak Eylemi / Fcrif Edgii / Yapı Krcdı Yayınlan / 1İ6 \ Yazmak Eylemi, "Bir Toplumsal / Siyasal Olay üzcrinc 101 Çeşitlemc" alı başlığından tla anlaşılacağı gibi, bir "üslup alıştırmaları' kitabı. 14 S,ubat 1980 Pcrşcmlxgiinii, sivasal bireylcm sonucıı tlükkanlar kepcnklcrini açmamışlardı. Ecrit Edgü, bu olayın bir gün öncesi ileogünü, 101 değişik üslııpta yazmış. Böylcce, hcrhangi bir olayın, yazarın yaklaşımıııa, scçtiği iisluba görc yorumlanılığını göstcriyoıdu. Aynı zamanda yazmanın da bir eylcm olduğunu. Kitabın 1980 yılında, olayın üzerindcn heniiz iki ay gibi kısa bir sürc geçmişkcn, yazarın deyimiyle "dıımanı ııstünde" yayımlanmasının arılından, yazmak eylemi, bir deyiş olarak dilimizc ycrlcşti. Yazmak Eylemi, yazarın yorumcu yanının okur için önemini gösteren bir kitap. CUMHURİYET KİTAP SAYI 334