Katalog

Özkan Mert, Bir gondolla kelepçeli"dir. Okur, onun şiirıerinı okurken, tramvayla şiirinc giren pengucnlcri görüncc, şaşırmıyor, çünkü Özkan pengucnleri dc görmeye gitmiştir şiirinc gccirmck için. Onun adrcs dcftcri, yıllardır Isveç'te tutukludur, bıı yüzdcn, o, "Paris'te günesin ilk müşterisi"dir, "bclki de Lizbonİu bir sabahla birlikte'Mir. Onun nc zaman, ncrcdc, GÜLTEKİN EMRE ££ T~\ enim şiirden başka kimsem 1 ^ yoktur" diye başlıyor söze J L / Özkan Mcrt. Yeni şiir kitabj Bir Irmakla Düello Ediyorum'un besmclesi sayılabilecek bu girişten sonra, Güz Erotizmi'yle karşıltyor bizi. Sonbaharın duygularımız üzerine kışkırtıcı gczinişi, doğanın hücrelerimize, kanımıza saplanışı şiirin omurgasını oluştu»ruyor. Güz" cn çok nerdedir? "Genç kızların/ bir ay parçası kadar/ güzel dizleri"nde değifse? Bu mevsimde ise "hüzün", bu mevsimin "şapkasıdır". Özkan Mcrt'in sjiirlerivle tam bir dünya tııru yaparız. Salinli'nin mor dağTarından Stockholm'a ışınlanırız "acının tarihi"ni dokııyan dizelerlc. "Irmaklarla delik deşik" bir göğüsle "Himalayalar"a sözcuk bıçcriz durmadan. "Bir vişne agacından" vazgeçip, "New York'ta" "Nişanlanmak için bir sokak" aranz. "Bir giyotinin bıçağı" düşerken "üzerimize", "Bir yanımız Bebek, bir yanımız Manhattan"dır bilcsiniz. Özkan Mert'in "bir sürgün olarak yaşadığı" "Yeryüzüne" biz de kocaman bir "Merhaba!" çeker ve onunla dünya turumuza devam ederiz "Şu Akdeniz kentleri"ni birer birer geride SAYFA 6 Yeryüzünde bir sürgün bıraktıktatı soııta "Barcelona!"yı mı sordunuzr' Cıördıık clbcltc, "Akdeniz'e fırlatılmış/ masmavi bir uçurum"dur kendilcri "Mersin!" mi? "Akdeniz'in en güzcl kızı" olarak bilinir tarihte ve cografyada. Ya "Bodrum?" "Akdeniz'le flört eder/ Ege dcnizi ilc yatağa girer/ Venedik'ten koca bekler". Adres deherini "Pekin'e" taşıyan ilk Turk şairıdir de Özkan Mert. O, "dünyayla flört e d i y o r " d u r durmadan. Bu nedenle onun fotoğraHarı "tüm nehirlerc asılı"dır. O, "sarı bir süvari gibi girer" kcntlere, ülkelere. Onıı yiizii, o gezgin yüzü, "Van gölü ile/ Atlantik/ arasına gerili"dir. Bir şafak vakti, "Borneo'da deniz çingeneleriyle/ zina halinde" yakalanan ilk Türk şairidir de kendisi. Bir bakıyoruz, Özkan Mert'in adres defteri "Karadeniz'de yüzüvor'Mur. "Odesa"da Çehov'un pcnccresinin altına sokuluyordur usul usul. Bir bakıyoruz, adrcs defteri, "Venedik'te/ bir yuzunun ve ellcrinin kiminle olacagı hic belli olınaz. Bıı bakarsınız, "Bir balinanın karnında/ bira" içmektedir. Bir bakarsım/., "Opera binalarının/ vc parkların arasında/ vurgun yemiş bir dalgıç gibi/ yaralı" yaralı yol almaktadır i i i na'da/ Las Ramblas bulvarındaki/ kuşçu dükkânları"ndakı kuşların seslerini devşiriyordur ^iirleri için. Bir bakarsınız, "Roma'da bir sokak ressamına" resmini çizdiriyor. A m a biliri/. ki, o, yıllardır "Mavi kulelcrlc, kanallarm arasında/ çırpınan" Stoekholm'dc ya^amaktadır. Ve, o, "her sabah" uzatır eli ni Bogaz'a ve "Boğaz'm sularmdan" dizeler deler, ya da "Foça'nın ıncrcan kıyılarına saplanıp kalmış" "eskil bir hüzün"ü konuk cdeı ^iirlerine. Bütün hava yolu şırketlenne dııytırıılur: Özkan Mert "Bir bulutun üzcrindc uyuyor", pilotlar, "Yavaşça geçin" bıılutların altından. C^emal Süreya'nın Hür Flamamlar Denizi'nın girişıni anımsa tan şu dizeler de tam Özkan Mert'lik: "Barcelona'da ayacımı denize sokuyorum/ Antalya'da/Dİr kadının ayağına değiyor". lilbette onun icinde "göçebe ve sabıkalı/ bir çocuk" olmasa, bir ırmakla düello" etmeyi nasıl düşünebi lır.f. Özkan Mert'in şiirlerinde acı, hüzün, alay, abartı, erofizm, kadınlar, ırmaklar, ülkeler durmadan kol ge/er. O, dünya ya sataşmayı sevcn biı şaırdır Sokakl.ır la, "kırmızı bir gülle" nis,anlanmaya çıkar. Irmaklarla dövuşmeye, bir ırmağı dislerinin arasından geçirmeye hazırdır, aslında dövüşmek yerıne gül yetiştirme yi yeöler. Akdeniz kentlcrinc doyamaz Stockholm"ün dayanılmaz kışlarında. Yürcöindc fırtınalar yuvalanır, doruklar imgelerine eirmeye ha/.ırlanıı. (]emal Siireya'yı c narh'nc, îlhan Berk'i de i hartinc benzetiı vc onun yüregınde "acıdan bir çağlayan" durmadan ^ıırlerine akar. "Şiirc ve lırlınalara çalışır" hep. Onun adresı, bellidir artık: "şiirleri"dir. Yaptı^ı i^ isc, diinyayı ijiiılcıivlc yağmalamaktır "Işıklı bir sürgün" olnn onun yüregini "Türkiye ile dıinya arasına" asmışlar. nin ortasında. Bir bakarsınız, "Barcelo Mllltanca söylem Ozkan Mcrt, kendısı nıılıtanca yaşamasa da, militanca söylcmini yıllardır dipdiri ayakıa lutmayı başaran, Siockholm'da soluklanan, yaşayan, Türkiye'dc şiırleriyle var olan ve kcndi eizgisi içiııde tutarlı bir şairdir. Özkan Mert, yaşamı, dünyayı, sevdayı, siirgünlügu, özlemi, kadınlan larklı sorguluyor. Tok seslı, açık sözlu, samımı bir şairdir o. Onun şiirlerini okurken, hüzünden hüzne geçerkcn, acılara bulandıgınızı duyunısarsınız. ürotizmin ladına varırken, bir de bakmışsınız kavgaya hazırlanıyorsunuz. Yanınıza sokulmuş, elinde bir haritayla sızı yolculuklarına ortak etmek itin dil döküyordur. Aforiz malarının tadına varmaya hazırlanırken, haikularını lakıvermis.tir yakanı/.a. Oylesıne inişli çıkışlı, öylesine dalgalı, öylesine coşkulu vc lirik bir Özkan Mert şiirinin okuru olmak az şey mir* Uğurlar ola Özkan'la yolculuk yapanla ra!B Bir Irmakla Düello Ldiyorum/ üz kan Mert/ Şıır/ Oğlak Yayınları/ Nısan / CUMHURİYET KİTAP SAYI 287