Katalog

Dinozorların Sessiz Gecesiya da.. Mucizevi bilinende aramak... Kapak konusunun devamı. ,0 rektırıyor Işte Dıtfurth bu ışı gcr çek anlamda başanyor Şoyle bır kulağımıza çalınmış bırçok bılgıyı ve konuyu, bızı hemen hemen hıç yorma dan, tersıne okuma ısteğını adım adım arttırarak bır butunluk ıçınde verıyor Dıtfurth'un kıtabı bır macera romanı uslubuyla yazılmış, dunyamıza ılışkın bılgılen bır bır onumuzde açarak bıze heyecan veren bır olay orgusune do nuşturmuş Konunungereğı olarak ıs ter ıstemez yer yer daha karmaşık ılış kılere gırdığı yerde bıle ıpın ucunu ka çırmadan surııkleyıcı bır anlatımı ba şarmış Bır anlamda bır "bılım edebı yatı" yapıtıyla karşı karşıyayız Bu ozel lığıyle kıtap, bılıme ılgı duyanların (as lında herkesın) arayıp da kolay bula madıklarıturden furth'un kıtabından hareketle bır ıkı noktayı burada belırtmek ıstıyorum Genış kıtlelenn hayranlığını ve mera kını çeken bılımsel gelışmeler doğal olarak gıttıkçe ızlenmesı zorlaşıp kar maşıklaştıkça dar bır uzman kesımının ayncalığıhalınegehyor Hatta uzman lık alanları arasındakı geçışler de zor laştığı ıçın bır konunun uzmanı çoğu kez dığer alanlar karşısında genel kıtlenındurumunaduşuyor Isteyenherke sın oturup butun ayrıntısıyla bu konu ları oğrenmesını ısteyemeyeceğımıze gore aşılmaz gıbı gorunen bır engelle karşı karşıyayız Sorunun çozumu ıkı dunya arasında kopru olabılecek kışı ler aracılığıyla olabılır ancak Ama bu kışılerın yapacağı şey, bılımsel bılgılerı bır bır gunlıık dılle anlatmak da ola maz Dıtfurth'a baktığımızda ılk dık katımızı çeken şey, bır kere bılımsel bılgıyı sadece bır merak konusu olarak sunmaması Gerçektende bılımsel ge lışmelerın zaten bızı ılgılendıren, haya tımıza, anlayışımıza, tutumlarımıza yansıyan sonuçlarından hareket etme sı Bılımgelışıpdunyanın nekadarkar maşık yapılar ıçerdığı, halka halka son suza uzanan bır ılışkıler yumağı oldu ğu ortaya çıktıkça ıstedığımız kadar ' bılım cahılı" olalım bundan etkılenı yoruz Bazen kor bır bılım ınancı (do layısıyla uzmana teslımıyet) ortaya çı kıyor, bazen butun bu ılışkılenn bır yonlendırıcısı olması gerektığı duşun cesıyle Tanrı ınancı pekışıyor, bazen bılımın sureklı kendını yenılemesıne bakıp tartışılmaz ınançların daha gu venılır bır dayanak sunduğuna karar verılıyor Bılımı sadece uzmanların so runu olarak gormenın yanlış olduğu, bılımsel buluşların gıderek daha tehlı kelı sonuçlar ıçermesınden de ortada Bılımın ne olduğu, bızım hayatımızda kı yerı, ınançlarımızla ılışkısı, toplum sal sorumluluk gıbı konular bızım bı lımle olan ılışkımızı zorunlu olarak be lırlıyor ve bılımle ılgılenmenın sırf me rak sorunu olmadığını gosterıyor Dıt furth bıze konuyu açmak ıçın bırbırıy le ılışkılı konuları butunluk ıçınde ak tanyor ve ıçerıklerı bızım kavrayacağımız duzeyde tutuyor Dolayısıyla dar anlamda bılımsel bılgıyı anlaşılır bır dılle aktaran bır ders kıtabı sunmuyor Ne kadar genış açıklamalarla açıkla nırsa açıklansın bılımsel duzeyı genış okur kesımının yakalaması zorlu bır eğıtımden geçmeden olanaksızdır Bu çabaya bır ornek sanırım Stephen W Havvkıng'ın Mıllıyet Yayınları'ndan çıkan ve çok da yankı bulan kıtabı" Za manın KısaTarıhı"dır (Şubat 1989,3 baskı) Kuramsal çahşmalara katkısı ve yenı buluşlarıyla tanınmış Hawkıng'ın kendı deyımıyle "herkesın anlayabıle ceğı bır kıtap yazma" denemesıne gı rışmesı curetkâr bır atılımdır, çunku boyle bır kitabın dıhnı bulmak, bılım sel çalışma yapmaktan temelden fark lıdır Hatta bılıme ıçerden bakmak boyle bır gırışımde aşılması gereken bır ayakbağıdır Nıtekım Havvkıng'ın kıtabı gorduğum kadanyla bu yonde kı tum olumlu yonlerıne karşın bır ders kıtabı olmaktan kurtulamamış Bu çok satan kitabın alanlarca nereye kadar okunduğu gerçekten merak ko nusu Gorunurdeaynıtur den olmasına karşın Dıt furth'un çalışması bılımı ıçerden bılen bırının dışardan bakmayı becerebılmesının urunu Bunun en onemlı sonuçlarından bırı de bır bılgı alanı ıçınde bellı bır konuyu sonuna kadar goturmeyıp çeşıtlı bılgı alanlarını bırbırıne bağlayarak bır butunluk ıçınde vermesı Sozgehmı ılk patlamayı mıkro evrenle, oradan bugunku yıldızların gecelerı gokyuzunu ışıtma ozellıklerını vb ılış kılendırerek konuyu açı yor Uzanılanher bılgı ala nı bızım ıçın anlamlı bır ılışkı ıçınde getırıldığı ıçın de zorlayıcı veya fazla ol muyor Dıtfurth'un her soyledığı bılımsel bılgı dağarcığından alınma olmakla bırlıkte bu ılışkıler ıçınde sunulması bılımle ılgılı sağlam bır perspektıf oluşturduğu ıçın ozgun bır çalışma Bu tur bır çalışmanın okur olarak bız lerı yucelten bır tarafı da var Bılıme bızım pencere mızden (uzman olmayan ların penceresınden) bakı larak yenı bır bılım gorun tusu oluşturuluyor Uste ' C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 237 Bilimsel kitabın dill Bilimsel bilsi Bılımsel bılgının "anlaşılır dılle" ak tarılması sorunuyla ılgılı olarak Dıt SAYFA 4