Katalog

mayan insan. Yazdıklanmsa yalnızca başkalarının gözüyle ukuduğumda hoşumagidiyor. Hep düşüşler yaşıyoruz ve her düşiiş insanı yıpratıyor. Buna rağmen ötelcrde bir şeyler var. Kanatsız öiişüşlerin yanısıra Kanatsız Diişler de olduğunudüşünüyoruz. Nedersiniz? Bu kitap, yalnızlığın binbir yüzünden birkaçı sadece. Bu öykülerden her biri birer kanatsız düşüş. "Kanatsız Düşüşler", benim için aynı zamanda eski birsevgili. Her yeni üzerindeçalışuğım, yeni bir sevgili gibidir. önceleri hep beklediğim ve bir gün karşılaşamayacağımı düşündüğüm umutsuz bir aşk gibi... Çalıştıkça ona alışırım vegiderek ondan kurtulnıak isterim. Bitsin ki, o gelecekte karçdaşacağım yeni sevgiliye doğrıı bir an önce yola çıkayım. Benim için ötelerde bir şey olduğuna inanıyorum. Yeni yoIculukİarda okyanuslar aşmak isliyorum. Görkemli yaratılara ulaşmak istiyorum. Bir " H e r y e n i salın değil bir .. • .. . transatlantiğin ?yku benim yaratıcısı olmak İçin, isti Alpay Kabacalı'mn hazırladıgı Nasreddin Hoca kitabı üç dilde yayımlandı Bu f ıkralar Hoca' Bütün Yönleriyle Nasreddin Hoca (Hayatı, Kişiliği, Fıkraları) / Alpay Kabacalı / Özgür Yayın / 268 s. Araştırmacı gazeteci Alpay Kabacalı, üstüne eğildiği konulara gösterdiği özen ve bilimsel bakış açısını benimseyen bir yazar olarak tanınmaktadır. Bundan önce Türk Yayın Tarihi, Türk Kitap Tarihi, Arap Çöllerinde Türkler, Yarıda Kalan lhtilal gibi incelemeataştırma kitaplan hazırlamıştı. Edebiyat alanında ise dilimizekazandırdığı belli başlı ^u yapıtlar var: Neyzen Tevfik, Şair Eşref, Aşk Şürleri Antolojisi, Fıkralar Seçkisi ve Bütün Yönleriyle Nasreddin Hoca... Ayrıca Hoca'nın fıkralarından yapılan yeni bir seçme, renkli, resimli olarak üç dilde yayımlandı Net Tıırizm tarafından. Ünü yüzyıllardır süren, mizah anlayışı kuşaktan kuşağa yayılıp gelişen Nasreddin Hoca'yı bütün yönleriyle ele alan Alpay Kabacalı Türkçe basunda onun kişiliği ve yaşamı üstüne oldukça kapsamlı bilgiler vermektedir. Kabacalı, fıkraların 371adedini Türkçe basıma alnıışür. Yapıt, bilgilendirici olduğu kadar, tıkralann derlenmesi açısından yararh birkaynak niteliğinde. NASREDOİN ÖNER CMMV0Û.U HOCA Sızın bırçok .v ödülünüz var. âSİa Kitabevi Çocuk Yazınıözendir~ ^ i y° nım ,. , düşlediğim ve " Alp Kabacalı nın kıtabının Fransızca basımında yer alan Fatlh Durmusun bir desenl 1989 Akademi karşılaşamaya . m l Hoca Nerell? Nasreddin Hoca'nın Sivrihısarlı mı yoksa Akşehuli mı olduğu konusunda çeşitli tartışmalar kaynak gösterilerek verilmektedir. Bu varsayımlardan hangisinin ağırhk kazandığı ise bir soru işareti olarak kalıyor. öte yandan Hoca'yı Timur'la çağdaş gösterenler başka kaynaklarda olduğu gibi Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sine dayanmaktadırlar. Bu bağlamda Hoca'nın va^amadığıgörüşü ise Doğu kaynakh bılgilerde öne sürülmektedır. ÖzellikleCuha adlı Arap mizahçısının hkraları. asıl kaynak olarak anılmaktadır. Kimileri ise Nasreddin Tusi adlı bilgini fıkraların sahibi gibi sunma çabasındadır. , meödülü, 1991 d ü ş ü n d ü ğ ü m YunusNadiRö bir aşk gibidir portaj ödülii, f T i 1989 Behçet U z e r ı n d e Necatigil Radyo ç a l l Ş t l k ç a Olîa Oyıınu (Savaş a h ^ n m Bebeği), 1989 .] ,' , AbdilpekçiDe g ı d e r e k d e neme Yarışması k u r t U İ m a k vel991MİIliyet i s t e r i m . " çtanat Abdı İpekçi Ütopya Yarışması mansiyon ödülii, 1991 Orhan Arıburnu Film Öyküsii İkincilik ödülleriniz var. Oldukça geniş bir alanda üriin veriyorsunuz... Bunıı yapabiliyorsam, niçin yapmayayım?.. Konu aklıma düjtüğünde, teknik de kendiliğinden beliriveriyor. Eğer bilgi eksikliğim varsa, önce donanıyorum; kitap karıştırıp bilen insanlara soruyorum. Yapılmış işlere bakıyorum ve ben yapılmış olana neler katabilirim, onu soruyorum kendime. Eğer yeniliğin ötesinde bir orijinallik katabiliyorsam, işte o zaman doyumlu bir sonuca ulaşabiliyorum. Sonra, yazmak bile sonunda sıkıcı bir eylem olııp çıkabiliyor. Eğer bunun dışında bir iş yapamıyorsam, yaptığımın üzerinde çeşitlilikler deniyorum. Yeni teknikler, yeni heyecanlar doğuruyor. sanki bu ışi ilk kez yapıyormuşum gibi hissediyorum. CUMHURİYET KİTAP SAYI 12» Hocanın Kişiliği Nasreddin I loca'nın en çok ilgi çeken yönlerinden birisi de kişiliğine ilis,kin tartışmalardır. Çeşitli kaynaklarda farklı yorumların yer aldığını belirten Kabacalı, mezar taşındaki ve Türbe duvarlarındaki yazılara yer vermektedir. Öte yandan kızlarının mezar kitabelerindeki yazıları da alıntılayarak diğer önemli belgeleri sunmaktadır. Saltukname'ye göre Hoca, altın, gümüş kapkacak sahibidir ve zengin bir kişidir. Lamii'nin Letaif adlı yapıtında ise üç Hoca fıkrası yer almaktadır. Burada Hoca'nın memleketi, mezarı ve tarihi kişiliğine ilişkin ipuçları bulunmaktadır. Güvahi'nin Pendname'sinde ise manzum Nasreddin Hoca fıkraları ilk kez boy göstermektedir. Fıkraların Nltellğl Alpay Kabacalı, gülünç durumları küınelendirme çalışması yaparak bunu Nasreddin Hoca fıkralarına uygun bir sıralamaya koyuyor. Bu kümelendirme şöyle: 1. Olayların alışılmış düzeninin herhangi birbiçimdebozulması, 2. Olayların alışılmış düzeninin yasağa karşıgelerek bozulması, 3. Yakışıksızlık (yersizlik, terbiyesizlik), 4. Başka bir duruma ait bir şeyi başka birdurumadahil etmek, 5. Aslında olmadığı şey kılıfı altında dolaşanbirşey, ö.Sözoyunu, 7. Saçmalık, 8. Küçük terslikler, 9. Bilgi ya da beceri eksikliği, 10. Üstükapalıaşağılamalar. Öte yandan araştırmacı Şükrü Kurgan, hangi fıkranın Nasreddin Hoca'ya ait olmadığınm anlaşılabilmesi için lü farklı ölçüt geliştirmektedir. Bu ölçütler, genellikle sarhoşluk, içki, Hoca'nın küçük düşürülmesi, çapkınlık, cimrilik, mutasavvıflık, datkavukluk.vb.olmaktadır. Aynı araştırmacı Hoca'nın fıkralarındaki ortak özellikler arasında ise şunları sunmaktadır: Bencillik, bilgiçlik, gençliğegüzelliğe düşkünlük, kendisiyle alay, toplumsal yaşama ilişkin kaygılar vb. Kimi araştırmacdar da Nasreddin Hoca fıkralarındaki başkaldırma, simgesellik, çelişki, olumsuzluk, yabancılaştırma, kurnazlık, hazırcevaplık, saflık ve uzlaşma gibi özelliklere değinmektedirler. Kabacalı, yapıtında Hoca'ya ilişkin kimi aykırı görüşleri özetlemekte, fıkralarda tasavvufi anlam arayanların bulunduğunu belirtmektedir. Daha sonra fıkraları konularına göre inceleyerek bunların yaygınlık derecesini tartışmaktadır. Kabacalı, çeşitli ülkelerde farklı adlarla Nasreddin Hoca fıkralarının yayıldığını belirterek, bu fıkraların derlenmesinin ve incelenmesinin ayrı bir sorun olduğunu söylemektedir. S A Y F A 5