Katalog

eleştirisinin yer aldığı "Zaniyeler" (1924) (Zina yapan katiınlar) adlı kitabında, odağında savaş zenginleri ve onların yandaşları bürokratların bulunduğu, dönemin yoz tstanbul sosyetesini anlatır. Lüks fahişeler ve\cinsellik bu yaşamın ana öğeleri olarak\yer alır romanda. Otuzlu/kırklı yıllaraa, cinselliği de konu alan kitaplarıyla sanatsal anlatımla 'kitsch' arasında gidip gelen oldukça popüler bir yazar da Re\at Enis Aygen. KırkJı yıllarda daha rahat ystklaşır Türk yazarı cinsel konulara. Na>ım Hikmet de Garipçiler de Bedri R ve Cahit Külebi de cinselliği, yaş doğal bir boyutu olarak işlerler şürle rinde. Düz yazıda, Cevat Şakir için de yüceltilecek bir doğa olayıdır cinsellik. Ellili/altmışlı yılların en erotik şiirleri, Cemal Süreya'nın kaleminden çıkmıştır kuşkusuz. Elli sonrası şiirde, Edip Cansever, Ühan Berk, Ataol Behramoğlu ve Can Yücel'de de belirgindir erotik öğe. Cinsellik Türk roman ve öyküsünde, genelde köy romanlannda olduğu gibi yörenin insan ilişkilerine ve geleneklerine ışık tutmak için kullanılmış (Yaşar Kemal, Kemal Tahir), çoğu kez de bir sorunla iç içe yansıtılmıştır. Güven Turan, "arada, münafıklık yapıp da aşkı yatağa sokan yazarlar(ın), ne yapıp sonra bir çıkmaza sok(tuklarından)", söz ediyor (Varlık, Temmuz 1991). Yusuf Atılgan'ın, "Anayurt Oteli"ndeki akıl hastası ana figurü Zebercet, altmışların sorunlu cinselliğinin en çarpıcı örneğidir. O güne dek Türk yazınında cinsellik konusundaki en sıradışı örnekleri sergileyen yazar ise Atilla Ühan'dır. Cinsellikle ilgili görüşlerinı "Hangi Seks" (1976) adlı deneme/anı türü kitabında açıklar tlhan. Freud ve Jung doğnıltusunda, insanın temelde biseksüel olduğu düşüncesinden yola çıkan yazara göre insanın 'mutlak' de ğil, yalnızca 'baskın' cinsiyeti vardır. Ühan'ın romanları, eşcinsel ilişkinin "Fena Halde Leman"da doruklaşançeşitlemeleriyle doludur. Altmışlı yıllann sonlannda, tümüyle erotik ilişkiyi konu alan bir öykü kitabı dikkati çekmekte: Necati Cumali, "Ay Büyürken Uyuyamaxn"da (1969), Izmir dolaylannda geçen 23 öyküde, taşra insanında cinselliği işler. Yine altmışlı yıllarda yazmaya başlayan Sevgi Soysal, Türk yazınında cinselliği uçlarda anlatan ilk kadın yazar Laclos'un Mllos Formann tarafından beyazperdeye aktarılan Tehllkell lllslcller'inden İngilizcesi Tiirkçesi C V " ^ • Halkalı Cad. No: 259 Safaköy/İstanbul Tel: 580 3013 / 598 04 38 dır. "Şafak"ta, sorgulama sırasında cinsel işkence gören bir genç kızı betimleyen Soysal, cinselliği kadın perspektifinden sorgular. Dönemin, tabuları yıkan kadın yazarlarından biri de Pinar Kür. Kimi çevrelerce romanları yasaklanacak kadar tepki gören Kür, kadının toplum içindeki kimliğini irdeler; toplumdaki rolü, çoğu kez cinselliğiyle özdeşleştirilen kadının 'cinsel kimliği'nin altını çizer. Füruzan ve Çetin Altan da altmışü/yetmişli yılların, örtüsüz bir cinselliği yapıtlarının dokusuna katmış yazarları arasında yer alır. Temelde kadın•• •• W t• erkek ilişkisini yer yer de eşcinselliği konu alan Selim Üeri'de de cinÖMER DEMİR MUSTAFA ACAR sellik önemli bir öğe durumundadır: Yetmişli yılBu sözlük larda ürün veren, genel kavramların yanısıra Türk yazınının Antropoloji, Ekonomi, Felsefe, öncu yazarı Oğuz Mantık, Psikoloji, Siyaset Bilimi, Sosyoloji, Atay'da cinsefîik, varoluşsal hesapUluslararası Ilişkiler, Yönetim Bilimleri laşmayla iç içedir. gibi disiplinlerin temel kavramlarından "Tutunamayanlar oluşmaktadır. "da 'özben'inin ardındaki Turgut, genelevde OfelyaMagdelena diye ayıncılık ü d Ştı adlandırdığı fahil'ıycrloıı C.addcsı, l)ı/(iarıyc Mcdrcscsı Sokağı şeyle birlikteyken No 8/li, D 6 (..cmbcrlıuş, 3't'lOO I s t a Y ı b u l burjuva değer ölTcl 518 59 59 l a k s 518 59 58 çütlerini sorgular. Ferit Edgü'de ise SOSYAL BİLİMLER SOZLUGU cinsellik baştan beri, onun yaratıcılığının önemli bir öğesidir." Av"daki "Kötü" başlıklı öykü, cinsellik ve tabuların çatışmasını gerçek dışı bir atmosfer içinde anlatır. Edgü'de cinsellik, çoğu kez gerçek mi düş mü belli olmayan bir ortamda yaşanır. Türk yazınının en özgün kalemlerinden biri, Tezer özlü'de ise cinsellik, inarulmaz yoğunlukta duygu boyutuna sahip bireyin, iç çalkantıları, arayışlan'içinde doğal bir vaha gibidir. ("Yaşamın Ucuna Yolculuk") Son yıllarda erotizmin Türk yazınmda yükselen grafiğini Gürsel Aytaç "ycnilik arayışı" olarak değerlendiriyor; "anlatımda yazarı yeni ifade yolları aramaya kışkırtan bir yenilik" (Varlık Dergisi, Temmuz 1991). Seksenlerin sonları, ozgürlüklerin kısıtlandığı 12 Eylüllü yılların ardından, diyalektik bir biçimde birçok toplumsal/siyasal tabunun sorgulandığı bir dönem; kadın hakları ve cinsel özgürlük de gündeme gelen tabular arasında. Yazında erotizm patlamasında bir neden de bu olsa gerek. Ahmet Altan, Erendiz Atasü, Erhan Bener, Buket Uzuner, Duygu Asena, Güven Turan, Metin Kaçan ve Adalet Ağaoğlu, son yıllarda erotizmi yazın ürünlerinin dokusuna işleyen yazarlar arasında ilk akla gelenler. Bunların içinde cinselliği en grotesk biçimde kullanan yazar kuşkusuz Metin Kaçan. Kaçan, sürrealist motiflerın yer aldığı "Ağır Roman"da, kimi kez 'ölüyle seks' ve 'cepte taşınan kesik organ' gibi buluşlarla şoke eder okuru, kimi kez de en örtüsüz betimlemelerle kösnüllüğün doruğuna çıkar. Cinselliği pornografinin sınırında yansıtan yazarlar arasında, Füsun Erbulak, "Sevişmenin Rengi" adlı kitabında eşcinsel yaşantısından kesider veren Güner Kuban ve "12 Saatlik Sevgili" başlıklı kitabıyla S AY F A 10 CUMHURİYETKİTAPS/4Y/10