Katalog

Beşli'nin ilk romanı Monsieur ya da Karanltklar Prensi 11 Okuma Söleni si'nde, geri planda da olsa önemli bir yer tuttuğu için bu tarikattan söz etmemiz gerekiyor. Bu şovalye tarikatı, 1119 yılında Kudüs'te Fransız şovalyesi Hugues de Payen ve birkaç şovalye arkadaşı taraiından kuruldu. Öğreti olarak Augustinusçuluğu benimseyen tarikatın amacı, kutsal kent Kudüs'ü korumaktı. Zamanla rahiplerin de katildığı bu larikat bir hayli genişledi ve güçlendi. Özel bir banka kurduklan, krallara bile borç verecek kadar zenginleştikleri söylenir. Zenginliklerı öylesine artmıştı ki Fransa Kralı Güzel Philippe ve Papa V. Clemens'le araları açıldı. Sonunda, zenginliklerine el koyrnak isteğinin de etkisiyle, tutuklandılar veengizisyon mahkemesinde işkence gördüler. Doğuda şarap ve Hasan Sabbah'ın batınî Haşhaşiye tarikatıyla tanışan tarikat üyeleri, aynı zamanda, tanrısal bilgiye tümüyle ulaşılabileceğini ileri süren gnostizm'den de etkilenmişlerdir. Can Yayınlarından çıkarı Avignon Beşlisinin ilk kitabı Monsieur ya da Karanlıklar Prensi' nin ön sözü Özdemir İnce tarafından yazılmış.Aşağıda "Bir Okuma Şöleni " başlıklı bu önsözden bölümler sunuyoruz. ".. İskcndcriye Dörtlüsü, kişiliğin belirli ve bağıntılı olmadığı, ama özel nitelikler oluşturduğunu telkin eden bir Avrupa romanıdır. Avignon Beşlisi ise kişiliğin ayrımını tartışma konusu yapan bir Tibet romanıdır. Durrell, Dörtlü'de yararlandığı, matematiğin ve liesneye bakışımızın temelinde bulunan dört boyut ile Budizm'in beş skandhas'ı (öğesi) arasında bir bir leşme noktası kıırfnaya çalışmaktadır. Buda'ya göre, her var olan şey (ister doğal, ister ruhsal olsıın) şu beş öğenin karışımından olıışmııştur: Özdeksellik, duygu, algı, zihinsel biçimlenme ve farkında ulma... Buda'ya göre her şey özdekseldir. Buda, ayrıca evrenin hiçbir yerinde, öntesu ve sonrasız ve değişmeyen bir varlık bulıınmadığını söyler. Açıkça, tanrılık varsayımını yadsır. Durrell bu beşlemenin sımgesine uygun olarak beş kitap düşünmüştür: Monsieur or The Prince of Darkness; Livia or Buricd Alive; Constance or Solitary Practices; Sebastian or Ruling Passions ve Quinx or The Ripper's Tale. Birincisi 1974 yılında, sonuncusu ise 1985'te yayımlanan bcş rumanın nıekânı da Dörtlü'de olduğu gibi gene bir kenttir. Avignon. ürneğin, Constance'ta Justine'in süriindüğü kokuyu tanımak nasıl olası ise, îskenderiye ile Avignon da bilinircilerin (gnostiklerin) tarihsel varlığıyla birbirinine bağlıdır. Yazar, Dörtlü'de İskenderiye'yi matematiğin temelinde bulunduğu için seçmiştir. Avignon'a gelince Ortaçağ ve Rönesans düşüncesi aşağı yukarı bu kentte biçimlenmiş, banker ve asker niteliğiyle tanınan Temple tarikatının da merkezi olmuştur. Avignon Beşli Beşli'nin ilk ayagı, başka bir deyişle, bir 'beşlinin çaldığı partisyonun ilk 'mouvement'ı olan Monsieur, kendi ürettiği ve çevresınde oluşacak yapıtın niteliksel duzgüsunLi de temsil ediyor; <,ünkü birden (azla roman içeriyor, birden fazla romanı kapMyor: Bir bölümün gerçekliği, kendisini izleyen bölümiin öncüsii, romanesk malzemesiolıi' yor; ve bu böyle sürüyor." "Çağımızın son birkaç 'büyük' romancısındaıı biri olan Lawrence Durr e l l ? Şubat 1912'dejalunda'da (Hindistan) doğdu. Sekiz ya da dokuz yaşında, babası kendisine ne olmak istediğini sorduğu zaman, "Yazar olmak isterdim," diye yanıtladı. İlk şiirlerini on dokuz yaşında yazdı ve ilk romanıPied Piper of Lovers'ı 1935 yılında, yirmi üç yaşında yayimladı. Hindistan'dan ayrılan ailcsi Adriyatik Denizi'ndeki Kortu Adası'na yeıleşti. Bu sırada, daha sonra erı yakın dostu olacak olan Henry Miller'la tanıştı ve on romanlık (İskenderiye Dörtlüsü ve Avignon Beşlisi ile birlikte) bir büyük yapıtın ilk 'mouvement'ı (eleştirmenler bu müzik deyişini özellikle kullanıyorlar) olan The Black Book'u (1938) yayım lad.. Diplomatik mesleği (Attüa îlhan onuncasusolduğunu söyler ),onudünyanın dört bir yanma sürükledi: Kahire, îskenderiye, Rodos, Arjantin, YugoslavyaveKıbrıs. 1957 yılında Giiney Fransa'ya yerleşti ve İskenderiye Dörtlüsü'nün ilk kitabı olan Justine'i yayımladı. 1970'ten sonra Avi^non Dörtlüsü'nü yazmaya Lavvrence Durrell,Dusu nen.dusgo ren ve' yara tan bırya zardır.gercek blrdİlveblcem ustasıdır başladı. Resimlerini Oscar Epts adıyla imzalayan ve ilk sergisini 1970 yılında, Paris'teki Galerie de Seine'de sergileyen yazarın resimleri, şu günlerde, Sommieres'deki Lawrence Durrell İnceleıtıe ve Araştırma Merkezi'nde sergileniyor. Lavvrence Durrell, 1990 yılının Kasım ayında Sommieres'deki evinde öldü."B T O R K Ç E ' O E L A M T R ^ N C E D U R R E L L Acı Limonlar /Latvrence Durrell/ Çeviren. Hüseyin Afuroğlu/Belge YaymIarı/288 s. İngiliz yazarı ve ozanı LIMONLAR Lavvrence Durrell Ege'nin ve Doğu Akdeniz'in havasını edebiyatta en iyi yansıtan yazarlardan biridir. "İskenderiye Dörtlüsü "nü oluşturan romanlarda Mısır'ı ve özellikJe İskenderiye'yi, oranın kozmopolit havasını solursunuz. "Acı Limonlar" ise 1950'ler Kıbrısını anlatıyor. Kıbrıs'ın bağımsızlık mücadelesi yanında ulusal çatışmaların yoğunlaşmaya başladığı yıllardan kesitler sunuyor. İskenderiye Dörtlüsü (Justine, Balthazar, Mountolive ve Clea) / Latvrence Durrell /Çevtren: Ülker lnce/Can Yaymlart "îskenderiye RMTHAZAR Dörtlüsü" LrıvvTmcr Dıırnll yazarına göre, kişiliğin bağıntılı ve belirli olmadığını telkin eden bir Avrupa romanıdır. Dörtlii yalnızca gerçekliğin değişkenliği üzerinde dcğil, insan kişiliği üzerinde de durur, onun da belirsizliğini göstermeye çalışır. Einstein'ın görelilik kuramının roman anlatı yöntemine yansımasıdır romancının uyguladığı kurgu Üç boyut'a zaman, dördüncü boyut olarak eklenmijtir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 144 S A YF A 5