Katalog

Ceyhun AtufKansu'nun bütün şiirleri yayımlanıyor Bir Cumhuriyet ozanı G E Ç M I Ş I N G E L E C E f i Güneş Salkımı / Ceyhun Atuf Kansu Bilgi Yayınevi / 176 s. / 13.000 TL. C.K.K. Kod. No: 154. 574 AHMET ERHAN "Son ozanıyım köyün ben Çalımsız ahşap köprüsüyüm şarkıların Ayaktaş ıni veda ayınındc Gazellerle buhurdanlanan kayınların...' Sergay Yesenin (Azer Yaran çevirisi) Yıllar önce C. Süreya, yaz mış mıydı, yoksa bir yerde mi söylemişti hatırlamıyorunı: "Yıırtdışına çık ıp gcldim, donduğümde bir baktım ki unutulmuşum..." diyordu. Demck ki o zamanlarda da varmış Okurumuzda bir sü reklilik yok. Okur olmak, öğrencilikle ya da okuyan bir çe.vrede bulunmakla ilgili bir şey sanki. Elhette ki okuma eylemini bir süreklilik olarak yaşayan insanlarımız var; ama çoğunluk bence okumayla ilgili bağlı bulunduğu mekândan va da duygusal düşünsel iklimden kopunca bu işi bırakıyor. Sonuçta, raflarda olmayan bir yazar sanki hiç yazmamış gibi çekilip gidiyor dünyamızdan. Onlar için ayn bir kitap dergisi çıkarılsa yeridir. Belki de modanın kalıcıyı hep solladığından olsa gerek. Bütün modalar bir gun dcmode olabiliyor oysa. Ama şiiıi ve kişiliğiyle haslıbaşına bir okul olan C. Atul Kansu, anaık ailesı tarafından kcndi adına ber yıl verilen bir odüllc halırlanabiliyor ancak. () odüle katılnn genç şair C. Atuf'un şiirini hiç okıımanıış olabiliyoı örneğin. Gerçekten tuhat bir şey Tuhaf çünc kü l '78'de Iş Bankası'nın vavınıladığı "Tüııı Şiirleri"nden bu yana C. Atııfun raflard.ı bir tek kitabı yok.OnüçyıldırbupiyasaC Atıırıınkıt.ıbınıyaynn lamadı. Herhalde genç kuşağı Milli Kütaphane'ye abone eimc isteğinden olacak; o da kitabı bıılııp da hizahınet çıkarıriarsa. Turkiye şiirinin <,ok önenıli bir okuKınun, önemli bir şairinin kitabını \a\ınılatlı veöburlcrini dc yayınılayacak dıyc nerdcysc Bilgi Yayınevineteşekkürcdcccğim. C. Atut Kansu bir cumhuriyet şairiılir. Cuınhuri yet onda bugün unuttuğumuz f n olumlu o/.elliklc riyle kendini gösterir: Bağımsızlık, anti empcryaliznı, ulusal kurtııluş ruhu... C. AtuPun özelliği ('umhuriyei iıleolojisini kcndi koşulları i«,inde sosyalizmle birleslirmcsi, giderek bir scntczc ulaştırnıasıdır. Bir yöniıvlc halkçılık ideolojisinc yaslanarak (Icvat S?akir, S. Evüboğlu, Azra Erhat'la buluşur. "Mavi Yolculuk"ıın, liozkırı kat cdcn kağnisidır onların yanında. Ancak o hareketi evrcnscllik açısından aştığını söyleıııeden gf(,emeyeceğim. Sosyalizıııin bugün de ayak ta kalan, yukanda değindiğim unsurlanna sikıca sa rılması (,. Atut şiirini insani değerlerin bir mozayiği durumıına sokmuştur. Daha ünce de yazdım, C'. Atuf'un siiri biı kuyum cıınun şiirleri değildir, hayatın olağan akışının ve o olağan akışa müdahalenin şiirleridir. Bcnim için (. Atuf, ilkgençjiğimde Sakarya Catldcsi'nde rastladığmı, bir şairin ne yaptığını merak ederek peşine düştüğüm, olağanüstü bir şey yapmadığını gördüğüm bir manavdan bir şeyler almıştı yalnızca ve sonra TDK'nın bir kurultayında "genq şair" olarak tanıştırıldığım vc bcnim için Üzgür İnsan'da yazı yazdığını bile on yıl sonra öğrendiğim bir şairdir. Keşke her okurun C. Atuf gibi izlemeye değer bir sairi olsa... C. Atuf şiiri yaşadığımız betonarme kentlerin bulvarlarına serpiştirilmiş akasya kokusudur. O kokuyu alıp avucumuzıın içinde bir ömür boyu tutabilir ya da hiç aldırmadan geçebilirsiniz. Ancak o koku hep vardır. Onunla ilgili duygusal olamayacağım tek şey belki de şiiri. Genç kuşağın bu şiiri tanımasıgerekiyor. Onun halk kavramına bakışımızla bugün arada türlü olabilir. C. Atuf bize çok uzak, artık crişemeyeceğimiz bir geçmişi anlatıyor olabilir. Hepsi olabilir. ancak C Atuf okumadan Ginsberg okunamaz, okunsa da anlaşılmaz. Bu bir kitap tanıtma yazısı olamadı. Yinedetanıtayım C. AtufKansu'nun Bütün Eserleri dizisinin ilk kitabı Akdeniz Fernand Braudel'den 'Insanlar ne Miras'' Akdeniz Insanlar ve Miras / Fernand Braudel / Metis Yayınları, İst. Mayıs 1991/ 160 s. / 14.000 TL. / CKK Kod No: 079. 126 « MELİH CEVDET ANDAY I leı.ıkhtos ıın M)/.u nc ilginç! "Kcıııli kendısıvlc sava^ıın lıalinde olan şıvııı, AKDENİZ i)rnt*f,in ıı,inclc /ıt vıindckı lıaıcki'tk'iı ISSAVI.A» VI MIKA» banndırai) yayın vc lııin, n.ısıl uvıını içinde olahilacğını anlamıvoılar demış ve cklcnus, "F.n giı/cl ııyunı, birbirleıiylf savaşım halinde olan şeylerdcn çıkar; hcr şey, karşıtlık sonucu ortayaçıkar. IiiliyoiMinu/, Heraklitoi un kitabı yitıktir, o kitaptaıı biıkaç so? bılıvortı/ ancak, liimiinü okııyan Sokratcb ılenıış kı, "^'arısını anludiııı, çok lifjiındını, öteki yansı da byyleyse buyıik bir yapıt Si/.e yeni çıkan bir telsefc kıtabından nıı so/ edıynıuın.'' I lavıı Söziinü ettiğitn kitap, Metis Yayınlan'nca basılan, Fernand Bıaudclin dü/enlediği, ondan başka altı duşunuı vt bilginin ini'i'lemelerını ıçereıı "AKDENİZ Insanlar vc Miras" atllı yapııtır. (Çev Aykul Dcrman) Akdeniz uvgarlıklarını çeşiıli yonleıiyle ele alan va/ıl.ır bıınlar Bövlc bir kitapta hiç 1 Icıaklitos'un vcrı olnıaz mı.'' Boylc lıiı kitap, relseteyc değınilıııcden, lclselenin ilk ortava çıkışın.ı dokunulmadan dü/enlenebilır mıvdir1 Gfiıe de bir lelscfe kitabı de karşılaşaıagınızı sanmavın, daha çok bir tarıh araştırnıasıdır bu ve uvgarlığımızın kaynaklannı bir bir gözden geçırmcktedir. Çok tanı ılıktan çuk tanrılığa nasıl geçildı.' "Roma Muci/esi" denilen olay nedır, Ruma Ilukuku nasıl olııştu.'1 Akdeniz uygarhklaıında aile kuruııuı nasıldı' larkhllklara karşın ortak ögdcr dc var mıvdı aralarında? Bu bölgedekı göçler nelerden aldı hı/ını ve bi/.c nasıl bir bileşik bıraktı? Venedik nedir? (I lep bildiğimiz bir kent elbet; ama bu kent nasıl kuruldu ve hangi aşamaları yaşadı?) Braudel'in tadına doyulmaz biı yazısı. Ve son yazı "Miras" adını taşıyor Hvet, bize miras kalan uygarlığın öyküsıi Nasıl keyif alarak, düşünerek, öğrenerek okuduğıımu anlatamam. Miras'tan birkaç satır: "Kıta içinde yaşayan bütün halklar da tarihin ortaya çıkışından başlayarak gözlerinı Akdenız'den hiç ayırmanıışlardır. Bu cömert kaynaktan siırekli fışkıran çekicilikleriyle bizi kokleriııc inmeye davet ederler." Evet, bu köklere eğilelim; çağımızı yakalamanın, onu anlanıanın haşka yolu yoktur. Akdenizli olarak uygarlığımızın hilincine varalım. Ceyhun Atuf Kansu S A YF A "Güneş Salkımı" adıyla Bilgi Yayınevi'nden çıktı. Derleyen: MuzafferUyguner. Kitap, "Defterlerdeki Şiirler", "Kuvayı Milliye Defteri" ve "Mustafa Kemal Havası" adını taşıyan iiç bölüınden oluşuyor. Kitaplara girmemiş öbür şiirlerin ayn bir kitapta toplanıp toplanmayacağını bilmiyorum, ama eğer böyle bir çalışmayla kalırsa çok eksik ya da yanlış bir seçnıe. Örneğin son dönem şiirlerinin belki de en önemlisi "Babalar ve Çocuklar" bu kitapta yok. Evet, C. Atuf Kansu'yuokumamış olmak bir ömür boyu hiç akasya kokusu duymanıış olmak gibi bir şeydir. Bendensöylemesi... L I 10 C U M H U R İ Y E T KİTAP S AY I 72