Katalog

6 Son Araştırmalardan CBT 1472/5 Haziran 2015 Parlak galaksi sürprizi Astronomlar evrendeki en parlak galaksiyi keşfetti. Uzaktaki yıldız adası 300 milyar Güneş kadar parlak ışıyor. Göz kamaştırıcı ışık galaksideki karadeliğin büyüme çabası olabilir diyor araştırmayı yöneten ChaoWell Tsai. WISE J224607.57052635 katalog numarasını alan galaksi 12.5 milyar ışık yılı uzakta yer alıyor. Olağanüstü mesafe nedeniyle galaksi gökyüzümüzde zayıf ışıyor ve çıplak gözle görülemiyor. Astronomlar bu parlak yıldız adasını NASA’ya ait kızılötesi uydusu “Wise” ile keşfettiler. Yıldız adası kısa bir süre önce keşfedilen çok parlak ışıyan galaksi sınıfına dahil. Tahminlere göre galaksinin merkezindeki dev karadelik, muazzam bir hızla büyük miktarlarda gaz yutuyor. Bu gaz kara delikte kaybolmadan önce hızlı dönen bir disk üzerinde toplanıyor. Çok fazla ısınan gaz görülebilir morötesi ve röntgen ışığında aydınlık bir şekilde parlıyor. NASA’nın açıklamasına göre ışık çevredeki gaz kozanı tarafından yutuluyor. Koza ısınıyor ve kızılötesi ışıkta parlıyor. Olağanüstü mesafe nedeniyle astronomlar galaksiyi 12,5 milyar yıl önceki bir zamanda görüyorlar. Galaksinin kalbindeki süper kütleli delik o zaman bile Güneşimizden milyarlarca misli kütleye sahipti. Bu hızlı büyüme astronomları şaşırtmış, çünkü karadelikler için fiziksel bir büyüme sınırı vardır. Bu karadelik, ya çok zengin kütleli doğmuş ya da büyüme sınırının izin verdiğinden daha fazla madde yutmanın yolunu bulmuş diyor bilim insanları. karşı gitgide daha fazla direnç kazanıyor. Harvard Üniversitesi bilim insanları bu yüzden Febrifugin maddesini daha ayrıntılı bir şekilde inceledi ve birden fazla yararlı bilgi edindiler. En önemlisi şu: Başka hiçbir anti sıtma etki maddesinde görülmeyen etki biçimi artık biliniyor. Bu, bambaşka bir anti sıtma maddesi sınıfı demek. Febrifugin ve araştırmada kullanılan diğer analog maddeler, sıtma parazitlerinin biyoprotein sentezlerini engelliyor. Bu da parazitin yaşamsal önem taşıyan maddeleri üretemediği anlamına gelir. Mekanizmanın bu kadar iyi biliniyor olması sayesinde etki maddesini daha iyi tolere edilecek şekilde değiştirebiliriz, diyor Ralph Mazitschek. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ve deneylerle test edilen Halifuginol, tıpkı Febrifugin gibi etkiyor ama ağır yan etkilere neden olmuyor. Yeni etki maddesi maya kültürlerinde ve fareler üzerinde denenmiş. Bununla birlikte yeni geliştirilen maddenin ilaç olarak kullanılabilirliği henüz kuşkulu, çünkü normalde uygun bir bileşim bulmak için düzinelerce analog madde test edilir. Ama en azından, iyi tolere edilebilir bileşimler yapabileceğimizi kanıtlamış olduk diyor kimyacı. Öğrenilen diğer önemli bilgilerden biri de Febrifugin’in parazitin kana girmesinden sonra değil, karaciğerdeki enfeksiyonun ilk aşamasında etkili olduğu. Dünya Sağlık Organizasyonu’nun verilerine göre her yıl sıtma yüzünden 600.000 kişi yaşamını yitirirken yaklaşık olarak 200.000 kişi de hastalanıyor. Hastalık daha çok Afrika ve Asya’nın subtropikal bölgelerinde görülüyor. Dayanıklı kara buzu da kütle kaybediyor Tebeşir Devrinde Bugüne kadar en dayanıklısı olarak bilinen Antarktika yarımadasının güneybatısın aralıklarla “süper daki buz tabakası birkaç yıldır kütle kaybesera iklimi” diyor. Uydu verilerinin değerlendirilmesi so nucunda elde edilen sonuçlara göre kara buzu 2009 yılından bu yana 750 kilometre uzunluğunda bir sahil şeridi kaybetmiş. Buzullar bugüne kadar okyanusuna 300 kilometre küp su taşıdı. Bu neredeyse 350.000 tane Empire State binasının hacmine eşit diye açıklıyor araştırmayı yöneten Bert Wouters (Bristol Üniversitesi). Bilim insanları bundan iklim değişimi nedeniyle bölgedeki okyanus akıntılarının ısınmasını sorumlu tutuyor. Isınma yüzünden ilk başta, kara buzunun şimdiye kadar sağlamlaştırmış olduğu şelf buzunun alt kısmı erimeye başlıyor. Bu şekilde şelf buzunun dayanıklılığı zayıflıyor ve kara buzu gitgide daha hızlı bir şekilde incelmeye devam ediyor. Bu durum sistemin bozulduğunu gösteriyor. Oysa bu bölge Antarktik’teki diğer bölgelerle karşılaştırıldığında hep daha sağlam olarak kabul edilmişti. Bölgedeki buzulların buz yüzeyleri artık her yıl dört metre kadar alçalıyor. Bu kadar büyük bölgede aynı anda birden bire çok fazla buzulun buz kaybetmesi araştırmacılar için sürpriz olmuş. Buz kaybı o kadar fazla ki, diğer uyduların yardımlarıyla dünyanın yerçekimi alanında küçük değişimler bile saptanmış. nemlerinden biriydi. 145 66 milyon yıl önce yaşanan bu devirde kutuplarda hiç buz yoktu ve okyanuslardaki ortalama sıcaklık 35 dereceye kadar çıkmıştı. Bazı bilim insanları bir “süper sera iklimi”nden söz ediyor. Fakat bu tür iklimin aralıksız olarak devam etmiş olamayacağını düşünen araştırmacılar, Kuzey kutbunda, tebeşir devrinin 112 ila 118 milyon yıl önce yaklaşık olarak 6 milyon yıl süreyle soğuk bir iklimin hüküm sürdüğünü gösteren ipuçları buldu. Carleton Üniversitesi’nden (Ottawa) Claudia SchröderAdams ve Goethe Üniversitesi’nden (Frankfurt) Jens Herrie, Kuzey kutbundaki Flord buzulu Axel Heiberg adasındaki Lost Hammer Diapir bölgesindeki beş ila on metrelik alandan örnekler aldı. Araştırmacıların buldukları arasında ikaite mineralinin biçimini alan yıldız biçimindeki kalsit mineralleri (glendonit) de saptamışlar. Bunlar, ikaite mineralinin sadece sekiz derecede dayanıklı olması ve daha düşük sıcaklıklarda kalsite dönüşmesi nedeniyle oluşuyor. Sedimantolojik incelemeler ve tarihlendirme buna göre Tebeşir devri Kuzey kut Tebeşir Devri dünya tarihinin en sıcak dö bunun çevre koşullarıyla ilgili somut ipuçları veriyor ve bu zamanda Arktik okyanusunda sıcak döneme uzun bir ara verildiğini kanıtlıyor. Tebeşir devrindeki soğuk dönemde, Atlantik’in açılmasıyla okyanus sirkülasyonundaki değişimlere bağlı olarak ve denizdeki verimlilik nedeniyle tortullara daha fazla karbon taşınmış. Bu da atmosferdeki kar Sıtmaya karşı yeni bir etki maddesi Tarım, bacak kemiklerimizi zayıflatmış Tarım ve hayvancılık insanoğlunu yürüme tembeli yapmış. “Neolitik Devrim” ve antik dönem arasındaki zamanda besi üretimi yoğun bir şekilde artarken, insanoğlunun bacak iskeletine git gide daha az yük binmeye başlamış. Fakat ondan sonra herhangi bir değişim görülmüyor diyor uluslararası bir araştırma ekibi, PNAS dergisinde. 33.000 yıl öncesinde taş devrinde veya 20.yy’a kadarki zamanda yaşamış olan 1.842 kişinin uyluk ve baldır kemikleri incelenmiş. Göçebe olan avcı ve toplayıcıların Neolitik dönemden itibaren yerleşik hayata geçmelerinden, Romalıların Avrupa’ya geldikleri Demir devrine kadar bacak iskeleti besi üreticiliğnin artmasına paralel olarak zayıflamaya devam etmiş. Yani bacakların zayıflaması yerleşik hayata geçiş kadar ani olmamış. Bu nedenle kemiklerin zayıflamasından yerleşik yaşam değil besi üretiminin değişimi sorumlu tutulmakta. Tabii daha sonraki dönemlerde at ve araba ile yapılan yolculuklar da bu gelişmeyi tetiklemiş olmalı. Araştırmacılar o tarihlerde özellikle de bir yerden diğer bir bölgeye hareket etmenin kalktığını, ancak genel beden etkinliğinin azalmadığını da söylüyorlar. Roma Devrinden sonra bacak kemiğinin ortalama kuvveti aynı kaldığı için, mekanikleşmenin, kentleşmenin ve endüstrileşmenin bacak kemiğinin sağlamlığı üzerinde hemen hemen hiçbir etkisi olmamış. Taş devri ve Romalıların kemikleri arasındaki fark çeşitli dönemlerde kazanılmıştır, yani kalıtımla geçmemiştir. Günümüzde bacak kemikleri paleolitik yaşam biçimine kıyasla daha az kullanılıyor. Mesela günümüzdeki profesyonel sporcular bacaklarını benzer şekilde kullandıkları için daha kuvvetli kemiklere sahiptirler diyor araştırmacılar. Bir gölge bitkisinin (Hydrangeaceae) kökünde bulunan etki maddesi Febrifugin, geleneksel Çin tıbbında Chang Shan olarak da bilinir. Bu maddenin sıtmaya karşı etkili olduğunu Batı tıbbı da on yıllardan beri biliyor olmasına rağmen tedavi yöntemi, ağır yan etkilere yol açtığı ve karaciğer ve bağırsaklara zarar verebildiği için pek yaygın değildir. Aslında sıtmaya karşı çok sayıda ilaç var ama Plasmodium parazitleri bunlara