Katalog

16 Bulmaca 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Helyumu, argonu ve başka az bulunur gazları keşfeden Britanyalı kimyacı. 2. Uranüs’ün bir uydusu – “Sir Humphry ...” (Elektrik arkını bulan, elektroliz yoluyla alkalien metalleri ayıran ve madenciler için güvenli lambayı bulan İngiliz fizikçisi) – Metal parlaklığı verilen deri. 3. Balık avlamak için kullanılan ince dallardan örülmüş kapan – Sodyumun simgesi – Latin mitolojisinde doğa ve özellikle bağ tanrısı. 4. Antimonun simgesi – Kongo’da yaşayan bir hayvan – Mars gezegeninin diğer adı. 5. Pekmeztoprağı – Jüpiter’in bir uydusu – Büyük kötülük. 6. Tevfik Fikret’in evi – Eğilimi olan – Arapça ben. 7. Maddenin bir hali – Bir gezegen adı – Güney Amerika’daki sıradağlar. 8. Beddua – Romalılara göre, Apollon’un kardeşi olan ışık tanrıçası – Bir çalgı – İlkel benlik. 9. Hastalık belirtisi olarak kuvvetsizlik – Uzaktan telsizle yazı yazdıran ya da yazıyı alan düzen. 10. Kiloamperin simgesi – Şikar – I. Dünya Savaşı’na kadar Van, Musul ve İran Azerbaycanı’nın dağlık sınır bölgelerinde yaşayan bir Hıristiyan topluluğu. 11. Tırmanıcı balık – Elma, armut kurusu – Yazı ile bildirme. 12. Rusça evet – At oturmalığı – İnce kabuklu bir çeşit siyah üzüm. 13. İnsan Kaynakları (kısa) Başarısız kimse – Gözlem. CBT 1443 /14 Kasım 2014 ilginç SORULAR JÜPİTERİN UYDUSU IO’NUN GÖRÜNÜŞÜ Soru: Necdet Ersoy soruyor: “Jüpiter’in uydusu Io niçin siyah gözüküyor” Yanıt: Doç. Dr. Hasan Hüseyin Esenoğlu, İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, Astrofizik Anabilim Dalı Işık altındaki nesnelerin kendileri doğal renginde görünürken, ışığı engelleyen hatlarının gölgeleri siyah olur. Örneğin Güneş altındaki ağacın rengi yeşil iken, ışığı kesen şekliyle yerdeki gölgesi siyahtır. Gölge, ışık almayan kısımdır. Resimde, Güneş tepede ve ışığı kesen ağaçların siyah gölgesi asfaltın rengi üzerinde görülüyor. Benzer şekilde, Güneş ışığı Jüpiter’i ve önünden geçen Io uydusunu aydınlatmıştır. Ancak teleskopun görüş alanına girebilen kısmı sadece Jüpiter olmuştur. Io uydusu ise teleskopun görüş alanı dışında kalmıştır. Gazetedeki Io uydusu, Jüpiter’in önünden geçtiğinden yuvarlak karanlıkgölgesi Jüpiter üzerine düşmüştür. Io uydusunun gölgesi Jüpiter üzerinde ilerlerken Büyük Kırmızı Leke üzerinden de geçmiş ve tam bu sırada fotoğrafı çekilmiştir. Io gölgesinin bulunmadığı Jüpiter’in kırmızı lekesi karşılaştırma için resimde verildi. Io’nun kendisinin (gölgesi değil) Jüpiter üzerindeki resmi de karşılaştırma amacıyla verildi. Bu olaylara astronomide ‘geçiş’ ve ‘örtülme’ isimleri verilmektedir. Örneğin iç gezegenlerden Merkür ve Venüs’ün Güneş’in önünden  geçişleri yaygın bilinir. 6 Haziran 2012 tarihli Venüs geçişi BurdurGölhisar’da gözlendi, resmi de verildi. Venüs’ün gölgesi Güneş diskinin kenarında olup Güneş lekeleri ile birlikte görülüyor. Çift yıldızların teleskopun görüş hizasından birinin diğeri önünden geçerken ışığını azaltacak kadar örtmesi de en çok çalışılan konulardandır. Ayrıca, Ay ve Güneş tutulmaları da aslında birbiri önünden geçiş ve örtülme olmakla birlikte, biri diğerini tamamen örtmesi nedeniyle ‘tutulma’ olarak isimlendirilmektedir. 14. Mekanik – Bilinç – Bağırsaklar. 15. Hendek – Şebeke, ağ – Sıvas’ın bir ilçesi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Selman Abraham ...” (Streptomisini bulan Amerikalı mikrobiyoloji bilgini) – Platon’un, Atina yöresindeki bahçelerde kurduğu ve MÖ IV. Yüzyıldan 1. Yüzyıla kadar süren felsefe okulu. 2. Kuyruksuz kurbağanın yumurtadan yeni çıkmış kurtçuğu – Bir ilimiz. 3. Mitolojik bir çalgı – “Augusto ...” (Işınlar üzerinde çalışan İtalyan fizikçisi) – İnsan Hakları Derneği (kısa). 4. Avrupa’da bir ülke – İşe yaramaz. 5. Kemiğin içindeki yağlı madde – Kastamonu’nun bir ilçesi – Neonun simgesi. 6. Lanetli – Parola – Az soğuk. 7. Mendelevyumun simgesi – İtalya’da bir ırmak – Eşkenar dörtgen – Ceylan derisi. 8. Mihrace eşi – “Rain ...” (Otizm konulu film) – Katkı – Ruh. 9. Karabiber ağacı – Peter Weiss’ın ünlü oyunu. 10. Medeni yasa (kısa) – Bir Yunan adası – Tesir – Spielberg’in bir bilimkurgu filmi. 11. “Alexander Graham ...” (Telefonu bulan İngiliz asıllı Amerikalı fizikçi) – Yüce – “... Robinson” (Simon and Garfunkel şarkısı). 12. Antalya’da bir çay – Gümüşbalığı. 13. Sağlam şekilde, kesinlikle bilerek – Şahsi. 14. Yol, köprü, yapı, çeşitli makinelerin yapımı ve işleyişi, maden, su, elektrik 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 vb. işlerden 1 C O U R T O İ S D E R E K E biri üzerinde 2 OKTAV KARABURUN teknik bilgi 3 U Y A K R O M U L U S K A leri bulunan 4 S A S P İ N O Z A E M U 5 T N T ONAY NEVAL E meslek adamı 6 E UROPA E T Z İ L E 7 – Tayin. 15. AS İ DE E T ENE UTA U Y E Y E R F İ L AMAN Kulağın duya 8 9 ARSEN İ K Ş İ TA A bildiği titreşim 10 G O S E T İ K A L T D – Mühendis 11 R A S A T R L N U A O R 12 A T E A R E OME T R E N cetveli – Bir 13 N B A K İ V A M I R R A yüzey ölçüsü 14 İ N U İ T B A R B A D O S 15 T E D R İ S A T AKA SMA – Tariz. düşün BUL ÇÖZÜM SÜRECİ Hazırlayan: Naim Uygun             [email protected] ÇÖZÜM SÜRECİ kelimelerindeki 10 değişik harf, on değişik rakamı temsil etmektedir. ÇÖZÜM ve SÜRECİ ile temsil edilen tamsayılar tamkaredir. Bu tamsayılar sıfır ile başlamaz. SORU: SÜREÇ ile temsil edilen tamsayı kaçtır? 441. sayımızdaki “Batık Parsel” isimli bilmecenin yanıtı: 4.224 metrekare Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Sebahattin BektaşSamsun, Mustafa Akayİstanbul, Hasan AksuAntalya, Selma Karabulutİstanbul, Aydın BingölAnkara, Güngör Bingölİstanbul