Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “Lejzer Ludwik ...” (Esperantoyu ortaya çıkaran Polonyalı dilbilimci) – “Johann ...” (Bitkilerde kendi anıyla anılan melezleşme ve kalıtım ile ilgili kuram ortaya koyan Avusturyalı botanikçi). 2. Afrika’da dehşet saçmış bir virüs – “Gaston ...” (İlk akümülatörü yapan Fransız fizikçisi) – Rusça evet. 3. “Vilfredo ...” (Ekonomiyi mekanik bir duruma getirmek gerektiğini ileri süren İtalyan ekonomi uzmanı ve toplumbilimcisi) – Hile, entrika – “Alfred ...” (Dinamitin mucidi). 4. Çekya başkenti – İngiltere milletvekilleri meclisi – Büyükanne. 5. Bir nota – Kıta – Rusya’da bir ırmak. 6. İdrarını yapamama hastalığı – İlerleyen, acil hastalık – Lantanın simgesi. 7. Petrolden 100250 santigrat derece arasında damıtılan ürün – Sodyumun simgesi – Bağışlama – Batarya. 8. İki anlamında önek – Atomların yapısı ile ilgili kuram ortaya koyan Danimarkalı fizikçi. 9. Dölüt – Tokat’ın bir ilçesi – Sara nöbeti belirtisi. 10. Sosyolojide kabile bölümü – Aynı çizgi üzerinde bulunma durumu – Sığ bilgili ukala. 11. Çirozluktan sonra yağlanmaya başlayan uskumru – Mersin’de bir çay – Eski Filistin’de bir kent. 12. Spielberg’in bir filmi – “Susanna ...” (yazar) – Katarakt hastalığının diğer bir adı. 13. Şart eki – İtikat – Bağırsaklar. 14. Yeşil abanoz – Çin düşüncesinde dişi ilke – Bir resimde herhangi bir nesnenin belirgin bir şekilde görünmesini sağlayan çevre çizgisi. 15. “Herbert ...” (18201903 yılları arasında yaşayan İngiliz filozofu) – Time out – Radyumun simgesi. ilginç SORULAR Çift Sarılı Yumurta Soru: Bazı yumurtaların içinde iki sarı bulunmasının nedeni nedir? Yanıt: New Scientist, 16 Kasım 2013 Bir yumurtanın içinde iki sarı bulunmasının genel nedeni, iki ovülün (yumurtacık) birbirine çok yakın üretilmesi ve tavuğun yumurta kanalında bu iki sarının birlikteymiş gibi algılanıp, tek bir kabuğun içine sığdırılmasıdır. Her seferinde birden fazla ovül üretme eğilimi genetiktir. Dolayısıyla bazı cins tavuklar daha fazla miktarda çift sarılı yumurta üretir. Genç tavuklar yumurta vermeye başladıkları zaman genellikle düzensiz yumurtlarlar. Bu dönemde çift sarılı yumurta üretmeleri sıklıkla görülür. Bu yumurtalar normal yumurtadan daha iridir. Tavuklar normal yumurtlama döngüsüne girdikleri zaman çift sarılı yumurta sıklığı azalır. Bazı melez tavuklar daha hızlı yumurtlar; dolayısıyla yumurtaların çoğu çift sarılıdır. Bazı insanlar çift sarılı yumurtaları tercih eder. Bunların dört yapraklı yonca gibi şans getireceğine inanırlar. Bu ayrıca beslenme açısından da anlamlıdır, yüksek kolesterol içermelerine karşın bir yumurtanın en değerli yeri sarısıdır. Ne var ki bazı bölgelerde insanlar tek sarıyı tercih eder. Dolayısıyla bir yumurtanın tek mi yoksa çift sarılı mı olduğunu anlamak için yumurtanın üzerine ışık tutulur. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Ferdinanda Comte Van ...” (Zeplini bulan Alman subayı ve endüstri adamı) – Yalıyar. 2. Değirmen oluğu – Lenf düğümleri iltihabı – İnce urgan. 3. Yunanistan’da bir yarımada – Güneş – Eskrimde bir dal. 4. Zevkli, zarif, şık, modaya uygun – Sidik asidi tuzu – Eşya, hayvan damgası. 5. Meşin ya da hasır sofra – Fark – Habeş soylusu. 6. Telli balıkçıl – Koruma, gözetme. 7. Opus (kısa) – Parkinsonun başlıca belirtisi – İridyumun simgesi. 8. Küçük bayrak – Kök kırmızısı. 9. Antalya’da bir çay – Kayak sporunda bir dal. 10. Manganezin simgesi – Bir malın sahipliği – Afrika’da yetişen bir ağaç. 11. Sicilya’da bir yanardağ – Kimliği belirlenemeyen uzay cisimlerine verilen ad – Alkol. 12. Matrix’teki temel tip – Küçük bitkilerin ortak adı – Ardahan’ın bir ilçesi – Olumsuzluk veren bir önek. 13. Havagazı lambasının ucu – Avrupa’da bir ırmak – Voleybol, tenis bölümü. 14. Osman Gazi’nin kayınpederi – Kendi adıyla anılan termometreyi bulan Fransız fizikçisi. 15. Bir Osmanlı devri – “... metaller” (Oksitlenmelerini sodyum, lit 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 yum, potasyum, FRANC İ SCR İ CK AR rubidyum, sez 1 2 O NMA B İ O L E UKE yum element 3 T A N K E R M U M O M M lerinin sağla 4 O E K S A N T R İ K U N 5 S E Z A NOE L ES T ER dığı metaller) 6 E M İ R C İ K A İ L E B A 7 N L EA RA L E PUS – Antrakt. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 8 9 10 11 12 13 14 15 Sivrisinekler yeryüzünden silinse, ne olur? Soru: Dünya üzerindeki sivrisineklerin tümünü bir şekilde öldürsek, ekolojik denge bozulur mu? Yanıt: Popular Science, Ağustos 2013 Yeryüzünde 3.500 tür sivrisinek vardır. Bunlar yusufçuk, örümcek, yarasa ve kuşlar için besin kaynağı oluştururlar. Ayrıca balıklar ve diğer böcekler suda gelişen larvalarıyla beslenir. Uzmanlar tüm sivrisinek ailesinin yok edilmesinin ekolojik dengeyi nasıl etkileyeceği konusunda farklı görüşlere sahip. London School of Hygiene & Tropical Medicine’dan hastalık taşıyıcı böcek uzmanı Jo Lines sivrisineklerin yok edilmesinin çok büyük bir fark yaratmayacağını söylüyor. Kaldı ki I. Dünya Savaşı’ndan önce Gine Körfezi’nde yer alan Principe Adası’nda haşere yok etme konusunda ciddi bir girişimde bulunulmuştu. Ada’nın halk sağlığı yetkilileri uyku hastalığına yol açan bir paraziti taşıyan çeçe sineklerini yok etmeyi başarmışlardı. 1956 yılına kadar Ada’da bir daha çeçe sineği görülmedi. Ve yerel ekosistem çökmedi. Ne var ki sivrisinekleri yeryüzünden temizlemek çok geniş kapsamlı ve pahalı bir işlemdir. Bu nedenle sivrisineklerin taşıdığı hastalıklarla mücadelenin daha gerçekçi olduğu düşünülüyor. Örneğin Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden Bruce Hay ve ekibi yabani sivrisinek popülasyonuna sıtmaya dirençli yabancı bir geni yerleştirmeye çalışıyor. Eğer çalışma başarılı olursa, sivrisinekleri yok etme gerekliliği ortadan kalkacak. TAL N EKENE Z NE T KO T AL İ S İ SAR İ İ P MA T E LAT EANDERTA K ANT E L A D AMO T U AN E EMA N NO ANE ÜN İ T E ON RAZ KASA İ N KOY Z L AM A A L E AT RA AN düşün BUL New Scientist’ten  Joe, rüyasında tek başına Kuzey Kutbuna gittiğini, sonra da geri döndüğünü görür. Bulunduğu yerden Kutba gidiş dönüş toplam 500 kilometredir. Ancak en büyük sorunu, diğer malzemelere ek olarak kendine en fazla 240 km yetecek kadar erzak taşıyabiliyor olmasıdır. Yol üzerinde erzak depolama noktaları belirlemesi, bu noktalara uygun miktarlarda erzak bırakmak için çok sayıda gitgel yapması gerekmektedir. Joe, depolama noktalarının yerlerini, bu noktalarda ne kadar erzak depolanması gerektiğini, noktalar arasındaki gidişgelişlerin sayılarını, sefer boyunca yürüyeceği toplam yolun minimum olmasını gözeterek hesaplar, yola çıkar, kutba gider, döner, sonra da uyanır. Soru: Joe kaç kilometre yol yürümek zorunda kalmıştır? KUTUP SEFERİ 1392. sayıdaki “Dengeli Asallar” isimli bilmecenin yanıtı: 3517 Bilmeceyi doğ ru çözenler: Ahsen Canatİzmir, Sercan Paranİstanbul, Naim Uygunİstanbul, Ahmet SaraçoğluDenizli, Ahmet Çetinbudaklarİzmir CBT 1394 16 /6 Aralık 2013