Katalog

GÜNDEM Yurtdışından Beyin Göçü, Gerçekçi mi? ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Türkiye’nin Haftalık Bilim Haberleri ve Kültürü Dergisi Sayı: 1321 13 Temmuz 2012 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir “Sağlık” sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin, “Bilim Kültür ve Eğitim” sayfası İstanbul Kültür Üniversitesi’nin ve arka sayfa konuları ‘Atılım Üniversitesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır. YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212 343 72 74 Faks: 0212 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Başta ABD olmak üzere çeşitli ülkelerde birbirinden çok farklı bilim alanlarında başarılı araştırmalar yapmakta olan bilim insanlarımızla bizim hükümet TÜBİTAK aracılığıyla bir kurultay düzenledi. Programa bakıyorum, yurtiçinden de bilim insanlarımız var. Umarım çok sayıda izleyen olur ve en azından fikir alış verişi ile bilim dünyaları arasında daha sıkı ilişkiler kurulur.. Doğrusu ben çok fazla bir şey beklemiyorum.. Kurultay başlamadan bu yazıyı yazdığım için, orada dile gelen düşüncelere değinemiyorum.. Geçen pazar ve pazartesi günü Cumhuriyet’teki köşemde Bilime Evet, Evrime Hayır” başlıklı iki yazı yayım“B ladım ve hükümetin ülkede eğitim ve bilim politikalarını bu başlık altında özetlemeye ve eleştirmeye çalıştım (Bloğumdan da ulaşabilirsiniz). Tabii, mesele salt evrim meselesi değil. Ama evrim konusundaki berbat eğitim politikaları, ilköğretim ve liseden Darwin’i ve evrim meselesini dışlamaları, bilimde liyakatı değil yandaşı tercih ederek kurumların ve üniversitelerin başlarına getirmeleri, bu hükümetin bilim ve teknolojiden beklentileri ile temelden çelişmektedir. Liyakatı dikkate almayan bir anlayış bilimden bir şey bekleyemez.. Sanıyorlar ki “biz siyaset olarak emrederiz, onlar yapar..” Mesele öyle değil.. İşin başına getirdiğiniz adamın niteliği, herşeyi belirleyicidir.. Peki, TÜBİTAK dahil hükümetin çevresindeki bilim insanlarından hiç kimse yok mu gerçekleri dile getirecek!? Ama şüphesiz “Yurtdışındaki Türk Bilim İnsanları Kurultayı”na gelenler arasında, gerçekleri dile getirenler olacaktır. Toplantının amacına bakıyorum, beklenti “Türkiye Araştırma Alanı’nın güçlendirilmesine katkı” sağlamaları.. Açıklamada şunların altı çiziliyor: • Türkiye Araştırma Alanı’nın mevcut durumunun tartışılması, sorunların ortaya koyulması ve önerilerin paylaşılması, • “Bilim ve teknoloji alanında önümüzdeki yıllarda öne çıkacak alan ve sektörler ile ülkemiz için beliren fırsatların tartışılması, •“Yurtdışındaki bilim insanlarının Türkiye’ye yapabilecekleri katkıların belirlenmesi ve onlarla Türk ARGE aktörlerinin etkileşiminin artırılması, • “Türkiye’deki araştırma olanaklarının ve destek mekanizmalarının tanıtılması ve tersine beyin göçünün hızlandırılması...” Yurtdışında bilim ortamlarına alışmış insanlarımızın, gelişmemiş bir üniversiteye gidip de birşeyler yapabilmesi olanaksızdır. Orada ancak harcanıp giderler.. Özellikle örneğin Doğu’da yeni kurulan üniversiteleri seçmiş İstanbul’da başarılı çalışmalar yapan gençlerin başına gelenleri okuyoruz da… Aman aman.. Bu nedenle diyoruz ki, bilimsel liyakat, yani bilim kurumlarının başına, yandaşlıktan değil de bilimsel yüksek kariyeri ile gelmiş veya getirilmiş insanların varlığı birinci derecede önemlidir. Çünkü gerçek veya iyi bilimci, her zaman daha iyisini yapmak ister. Siyasi değil, bilimsel davranır. Esas olan, iyi şeyler başarmaktır. Bu nedenle de çevresinde kaliteyi yaratmaya önem verir.. Cemaatçi, dinci, siyasal iktidara bağımlı yöneticiler veya kişiler, ancak kendi niteliklerine uygun yönetim ilişkileri sergiler.. Gerisi palavradır! Ne yazık ki iktidarın bilim politikaları, bilimselliği yüksekte tutmayı amaçlamadığı ve böyle bir bakışı olmadığı için, kalite çok kolay harcanabilmektedir. Yine de bu kurultaya önem veriyorum.. Belki ülke dışındaki iyi bilimcilerimizin bakışı, bizim iktidardaki politikacıları gerçekler konusunda terbiye edici, doğru yolu gösterici bir etki yapar, rol oynar! Umut bu ya! Ve iyi işbirlikleri, bilgi aktarımını ve üretmeyi gerçekleştirecek mekanizmalar kurulur.. Gerçi buna yönelik toplantılar yıllardır yapılıyor.. Buradan yeni ne çıkacak merakla bekliyorum.. YÖK ve Çankaya, üniversitelere rektör atamalarında her zamanki gibi keyfi davrandı. Bu iktidar ekibi, daha önceki YÖK’ü anti demokratik olmakla suçlayıp dururdu.. Sanırsınız ki bunlar çok demokrat! Hayır, demokratlıkla bin kez daha az ilişkileri olduğunu, her zaman kanıtlıyorlar. En çok oyu alan pek çok rektör adayı elendi.. Yerlerine çok çok az oy alanlar getirildi! İTÜ Rektörü’nü yolladılar! Üniversite ise onu yeniden rektörü seçmişti! YÖK ve Çankaya dedi ki, hayır sizin oy verdiğiniz değil, benim tercihim önemli! Gazi ve Fırat’ın da seçilmiş rektörlerinin yerine de atanmış rektörler getirildi! Gazi’ye beşinci sıradaki Süleyman Büyükberber kondu. Üniversitelinin seçimlerine saygı lütfen.. Cemaat, din, siyaset ilişkileri rektörleri belirlememeli! Bilimsel liyakat ve yönetici yetenekleri belirlemeli.. Seçim kriterlerini böyle belirleyin ve insanlar ona göre seçsinler! İktidara ve cemaatlere bağlı yönetimler üniversiteleri ancak bitirirler! Gelecek Cuma yeniden birlikte olmak üzere.. ÜNİVERSİTELERDE SEÇİM OYUN TERSİNE BEYİN GÖÇÜ NE KADAR MÜMKÜN Tersine beyin göçü henüz epey bir hayal. Veya şöyle diyeyim: Ancak kurumlaşmış, bilimsel likayatlara göre yönetilen az sayıdaki üniversite ve araştırma biriminde, dışarıdan gelecek bilimciler kendilerine belki alan açabilir.. O da laboratuvar vb. garantileri kesin sağlanması halinde! Veya artık dışarıda işini bitirmiştir ve yurda dönmek istemektedir…. CBT 1321/ 2 13 Temmuz 2012 obursali@cumhuriyet.com.tr http://orhanbursali.blogspot.com