Katalog

Ahşap hissi veren, ayağı üşütmeyecek seramik karolara doğru... • Dünya ilk:100C daha düşük sıcaklıklarda seramik sağlık gereçleri pişirimini başardık. %40’a varan oranda pişirimde enerji tasarrufunu mümkün kılmakta. • Ahşap gibi sıcak hissiyat veren yani üzerine bastığımızda ayağımızın üşümediği seramik karolar. Bu dünyada yok. • Süperhidrofobik yüzeylerin uzun yıllar nanoyapılarını bozmadan nasıl fonksiyonlarını devam ettireceğini araştırıyoruz. Bu arada geliştirilen bakteri tutmayan sır malzemeleri ticarileştirildi. • Patent başvurusu yapmak üzere olduğumuz nem düzenleyici karolar, yani döşendiği mekânlarda nemi sürekli insanın en konforlu hissettiği düzeyde tutan kaplama malzemeleri porjemiz de var. • Bir diğer proje, pişirmeden veya çok düşük sıcaklıklarda pişirerek seramik karo yapmak. Bu proje benim koordinatörlüğümde yürüyen TürkiyeİspanyaAlmanya ortaklı bir AB projesi. özellikle belirtmek isterim ki SAM rekabet öncesi ortak yarar ARGE projeleri sonuçlarını üyelerine ücretsiz sunuyor. ARGE faaliyetleri sonucu yarattığınız tahmini katma değer ne kadar? Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz özellikle ortak yarar ARGE projelerinde yaratılan doğrudan katma değer 100 milyon TL’nin üzerinde. Bunun yanı sıra, doğrudan hesaplanamayan, özellikle teknolojik destek hizmetleri ve danışmanlıklarla sağlanan üretim kayıplarını önleme, azaltma veya giderme gibi bugüne kadar çok sayıda katkı sağlanmış durumda. Buna karşılık bugüne kadar SAM’a yapılan toplam TÜBİTAK ve sanayici katkısı 2 milyon TL’dir. Projeleriniz çoğunlukla hangi sınıfa giriyor? 1) Ortak yarar projeleri 2) İkili projeler 3) Yenilikçi projeler Ağırlıklı olarak ortak yarar projelerini çalışıyoruz. Aslında bu projeler bizim epey bir zamanımızı alıyor. Her ne kadar istenilen seviyede olmasa da (ki EDP programında ki proje yoğunluğunun bu talebin azlığında etkisi vardır) ikili proje çalışmalarımız da mevcut. En son bir üye firmamıza yaptığımız proje sayesinde bu firmanın pişirimden kaynaklanan enerji maliyetleri % 15 azaldı, pişirim fireleri azaldı ve toplamda yıllık 2.3 milyon TL tasarrufları oldu. Proje firmanın ait olduğu grup içinde en yenilikçi proje seçildi. Ana faaliyeti seramik olmayan, ancak ürünlerinde seramik malzemeler kullanan, merkeze üye olmayan firmalar için de destek veriyor musunuz? Bizden talep ettikleri araştırma projesi olduğu sürece evet. Su ve leke tutmayan, daha sert yüzeyler için çalışmalarınız var mı? Bakteri tutmayan, ışık yayan seramik ürünlerin geliştirilmesi gibi projeleriniz de var mı? Nanoteknolojiden yararlanıyor musunuz? Bu konularda gerek SAM, gerek EDP gerekse Malzeme Bilimi ve Mühendisliği projeleri kanallarıyla araştırmalar yapılıyor. Yüzeylerle ilgili çalışmalar zaten nanoteknoloji alanında. Bu kapsamda superhidrofobik, superhidrofilik, fotokromik, ışık yayan vb.yüzeyler gibi hem estetik hem fonksiyonel seramik kaplama malzemeleri ve sağlık gereçleri üzerine araştırmalar sonucu yüzeylerde bu özelliklerin sağlanması mümkün kılındı. Bu konularda şu anda devam eden çalışmalar özellikle superhidrofobik yüzeylerin uzun yıllar nanoyapılarını bozmadan nasıl fonksiyonlarını devam ettireceği üzerine. Bakteri tutmayan (antibakteriyel) sır malzemeleri Eskişehir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde faaliyet gösteren bir spinoff şirketi yoluyla ticarileştirildi ve son birkaç yıldır hem seramik sektörüne hem de diğer sektörlere ürünlerini pazarlıyor. Daha yenilikçi ve riskli ancak etki faktörü yüksek ARGE projelerine örnek verebilir misiniz? Burada riskli derken kastettiğimiz uygulama da dahil başarı şansı zor olan projeler. Bizim gibi bir sektörel araştırma merkezinin sonuçta araştırma sonuçları ne kadar çok sektörde uygulamaya geçilirse o kadar başarılı sayılıyor. Bu kap BAŞARILI ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİ ÖRNEĞİ Türk seramikçilerin dünya atağı Türk seramik sanayi dünyada ihracatta dördüncü sıraya oturdu. Bu başarının etkenlerinden biri de, üniversite sanayi işbirliğinin en başarılı örneklerinden olan Seramik Araştırma Merkezi (SAM)... Seramik sanayicileri, SAM’dan ortak ARGE desteği alıyorlar. Böylece rekabet öncesi avantaj sağlıyorlar.. Bu ARGE merkezi 2007 yılında şirketleşti, artan rekabet ortamında sektörün araştırma, teknoloji geliştirme ve inovasyon ihtiyacını karşılıyor. SAM, üniversitesanayi işbirliğinin ilk ve en başarılı örneklerinden biri. Bugüne kadar 100 milyon dolarlık ortak yarar porjesi geliştirdi. Bir proje sayesinde bir firmanın pişirimden kaynaklanan enerji maliyetleri % 15 ve pişirim fireleri azaldı ve toplamda yıllık 2.3 milyon TL tasarrufları oldu. Proje grup içinde en yenilikçi proje seçildi. Reyhan Oksay samda, bir önceki soruda bahsettiğim bazı fonksiyonel yüzeylerin geliştirilmesi çalışmalarının yanı sıra, patent başvurusu yapmak üzere olduğumuz nem düzenleyici karolar, yani döşendiği mekânlarda nemi sürekli insanın en konforlu hissettiği düzeyde tutan kaplama malzemeleri bir diğer projemiz. Bu karoların özellikle çok nemli olan sahil bölgelerinde, turizm tesislerinde, çeşitli depolama yerlerinde önemli kullanım alanı bulması bekleniyor. Ortam nemi düşük tutulduğunda klima kullanımının azalması, yani enerji tasarrufu bekleniyor. Bir diğer projemiz pişirmeden veya çok düşük sıcaklıklarda pişirerek seramik karo yapmak. Bu proje benim koordinatörlüğümde yürüyen TürkiyeİspanyaAlmanya ortaklı bir AB projesi. Epey yol aldık. Diğer proje ahşap gibi sıcak hissiyat veren yani üzerine bastığımızda ayağımızın üşümediği seramik karolar. Bu dünyada yok. Bunu başardığımız takdirde seramik karolara evimizde mutfak dışında yeni uygulama alanları açabileceğiz. Böylelikle hem yeni pazar yaratılmış hem de ormanlarımızın kullanımı azalacak. Bu grupta başarıyla tamamlanmış projelere de örnek verecek olursam, dünyadaki uygulamalardan 100C daha düşük sıcaklıklarda seramik sağlık gereçleri pişirimini başardık. Bu, dünyada ilk. Bu proje sonuçlarını Kolombiya’dan bile satın almak istediler ama biz vermedik. %40’a varan oranda pişirimde enerji tasarrufunu mümkün kılmakta. Diğer taraftan, kaplama malzemeleri grubunda yaptığımız çalışmalarla pişirim sürelerini önemli oranda kısalttık. Üye firmalarımız bu alanda önemli kazanımlar sağladılar. Tahmin ettiğim kadarıyla Türk üreticileri dünyada en hızlı karo pişiren firmalar arasında. Endüstriyel doktora programına talep istediğiniz düzeyde mi? Çok çok iyi. 30 kontenjanımız vardı, bunun üzerinde talep oldu. Bu denli bir talep aslında çok ilginç. Böylesine Geleneksel ağırlıklı Türk seramik sektöründe firmalar için doktoralı eleman yetiştirilmesine yönelik olan EDP programına bu denli bir talebin olması, SAM’ın sektör içinde oluşturduğu ARGE farkındalığı ve üniversitesanayi işbirliği düzeyinin bariz bir göstergesi. Bu tür programları diğer sektörlerde de gerçekleştirmek için DPT 2005 yılından bu yana çağrı yapıyor ancak programa başvuran yok. Yani kaynak var, arz var ancak talep yok. Bunun nedeni yerleşik üniversitesanayi işbirliklerinin olmaması. Zaten Türkiye’deki destek sistemlerinin çoğu arza dayalı. Bu nedenle, SAM gibi kurumsal üniversitesanayi işbirliklerinin tesisi önemli. Yani öncelikle talepkar sanayi kesimi yaratmak lazım. Bu durumda daha çok verim alacağımızı düşünüyorum. Gelecek için planlarınız nedir? Altyapı yenileme veya değiştirme projeleriniz var mı? Bu amaca yönelik finansman kaynağı bulmakta zorlanıyor musunuz? SAM’ın özellikle insan kaynakları altyapısını genişletmek ve bu insan kaynaklarını belirli alanlarda uzmanlaştırmak istiyoruz. Teknoloji transfer ayağımızı da kuvvetlendirmek istiyoruz. Bunu mevcut halde ağırlıklı olarak firmalara bırakmış vaziyetteyiz. Bu alanda daha proaktif olmak gerekiyor. Firmalarda alışılagelmiş uygulamaları değiştirmek kolay olmuyor. Ayrıca, bu yıl içerisinde işbirliği firmalarımızla geliştireceğimiz ortak akıl doğrultusunda faaliyet alanlarını genişletmek de düşünülmekte. Mevcut halde kullandığımız altyapılar son derece modern, eksiklikler oluştukça tedariki yoluna gidiyoruz ve bunlarla ilgili finansman sıkıntımız yok. Türk seramik sektörünün dünyadaki yeri nedir? Kendi içinde nasıl bir trend izliyor? Türk seramik sektörü dünyada önde gelen üreticilerden. Avrupa’da İtalya ve İspanya’dan sonra 3. büyük üretici. Toplam kapasite iç tüketimin çok üzerinde, bu nedenle ihracat zorun SAM A.Ş. ARGE Koordinatörü Prof.Dr. luluğu olan bir sektör. İhracatta Ferhat Kara son krizden doğan fırsatlar var ve bu fırsatları değerlendirme eğiliminde. Teknik ve estetik kalite olarak firmalar arası farklılıklar olsa da üst düzeyde ürün üretiliyor ancak tasarımda yol alınacak önemli mesafeler var. Teknolojik gelişmeler yakından takip ediliyor. Son yıllarda Türk seramiğinin markalaşması yönünde yoğun çalışmalar var. Tasarım ve markalaşmadaki gelişmelerle dünya piyasasında daha iyi yer edinmesi olasıdır. Mevcut halde kaç firma ile işbirliği içerisindesiniz? SAM’ın ile düzenli ve sürekli işbirliği içinde olan firma sayısı 43 olup, bu firmalar toplam üretimin % 80’inden fazlasını oluşturmakta. Çorum’dan Çanakkale’ye kadar olan coğrafyadan firmalarımız var. Yani Türk seramik sektörünün çoğunluğu ile çalışıyoruz. S eramik, sağlıktan inşaata, elektronikten mutfak eşyalarına kadar birçok sektörün kullandığı temel malzemelerden biri. Son 10 yılda kapasitesi iki kattan fazla artan Türk seramik üreticileri dünya pazarlarında önemli bir paya sahip. Türkiye dünyanın altıncı, Avrupa’nın ise üçüncü büyük seramik karo üreticisi. Türk seramik sektörünün önemli yükselişinde, üretim teknolojisine sürekli yatırım stratejisinin yanı sıra, ürün geliştirmeye verdiği öneminde büyük payı var. Seramik karo ve sağlık gereçleri alanında ürün yelpazesini giderek genişleten Türk seramik firmaları, artan rekabet ortamında araştırma, teknoloji geliştirme ve inovasyon ihtiyacını Seramik Araştırma Merkezi’nin (SAM) katkılarıyla karşılıyor. SAM, TÜBİTAK’ın ÜniversiteSanayi Ortak Araştırma Merkezleri Programı (ÜSAMP) çerçevesinde TÜBİTAK, Anadolu Üniversitesi ve seramik sanayi kuruluşlarının ortak katkılarıyla kurulmuş, ülkemizde bilim dünyası ve reel sektörü bir araya getiren ilk merkez. SAM’ın öncelikli hedefi, sanayi kuruluşlarının bilim dünyasıyla etkin bir sinerji içine girmesi ve bu etkileşimin sonucunda işletmelerde sü rekli verimliliğin sağlanması. Mali olarak halen üye firmaların ve TÜBİTAK’ın yıllık katkı payları ile desteklenen SAM, yakın gelecekte sanayicilerden ve kendi faaliyetlerinden (ARGE projeleri, test/analizler, eğitim, danışmanlık vb.) temin edilecek gelirler ile kendine yeterli hale gelmeyi hedefliyor. SAM A.Ş. ARGE Koordinatörü Prof.Dr. Ferhat Kara, kâr amacı gütmeyen bir şirket olduklarını, ana amaçlarının ortauzun vadeli ve odaklı ARGE çalışmalarıyla sektöre yenilikler ve rekabet gücü kazandırmak olduğunu belirtiyor. Kara sorularımızı şöyle yanıtladı: 12 yıllık faaliyetleriniz süresince kaç ARGE projesi yaptınız? Bunların kaçı AB projesi? 40 proje tamamlanmış, devam eden 10 projemiz var. Ayrıca, DPT destekli ve SAM’ın koordine ettiği Endüstriyel Doktora Programı (EDP) projesi kapsamında, firmalar tarafından finanse edilen doktora öğrencileri 25 proje sürdürüyor. Bugün bir adet AB projesi koordinatörlüğünü yapıyoruz. Aralık ayı içinde yapılan 7. Çerçeve Programı kapsamındaki çağrılara da bir proje başvurumuz oldu. SAM seramik sektörünün test ve analiz ihtiyacına ce vap verebilecek cihaz altyapısına sahip mi? SAM, 2006 yılında TÜBİTAK’ın ÜSAMP programını sonlandırmasının ardından şirketleşti ve bu süreçte sahip olduğu test/analiz altyapısının çoğunluğunu Anadolu Üniversitesi’ne bağışladı. SAM bu cihazlarla birlikte Anadolu Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü’nde bulunan cihazları bir protokol kapsamında kullanıyor. Bu altyapı seramik sektörünün bilimsel, teknolojik ve teknik ihtiyaçlarının tamamına cevap verecek düzeyde. Bu cihazları kullanacak ve sonuçlarının yorumlayacak insan kaynakları. Gerek kendi profesyonel kadrosu, gerek ihtiyaç esaslı kullandığı araştırmacı havuzuyla SAM bu konuda üyelerine üst düzey hizmet sunuyor. Tüm personeli sürekli olarak bilim ve teknolojideki gelişmeleri takip ediyådindikleri birikimleri üye firmalarla paylaşıyor. Merkez mali açıdan kendine yeterli mi? Başlıca mali kaynaklarınızı nedir? 2009 yılında ARGE ve teknolojik destek hizmetlerinden sağlanan gelir, giderlerin %85’ni oluşturuyor. Ancak diğer gelirlerimiz de dikkate alındığında SAM kendine yeterli. Başlıca mali kaynağımız üyelerimize yönelik ARGE ve teknolojik destek hizmetleri faaliyetlerden elde edilen gelir. Şunu Türk seramiği dünya seramik ticaretinde ilk beşin içinde • Seramik sanayi katma değer açısından da ülkemizin önde gelen sektörleri arasında. Üretim, yardımcı sanayi, tasarım, uygulama, satış ve pazarlama alanlarında doğrudan veya dolaylı olarak 220 binden fazla kişiyi istihdam ediyor. • İhracatta ülkemize %84 oranında net katkı sağlıyor. • Ürünler tamamına yakını yerli girdilerle hazırlanıyor. • Markalaşma konusunda çok başarılı. Birçok seramik şirketi markaları ve sistemli dağıtım teşkilaklarıyla dünya genelinde kabul görüyor. • Türkiye seramik kaplama malzemelerinde 360 metrekare kapasitesi ile dünyada altıncı, Avrupa’nın üçüncü büyük üreticisi • Avrupa’nın ilk iki üreticisi olan İtalya ve İspanya’da son 4 yılda üretim miktarı yıl bazında %2 düşerken, Türkiye’de 2008’e kadar üretim her yıl %8 artış gösterdi. • Seramik sağlık gereçlerinde ise ülkemiz 22 milyon parça kurulu kapasite ile Avrupa’nın en büyük üreticisi konumunda. • Sektör kaplama malzemelerinde üretimin %40’ını, sağlık gereçlerinde ise %46’sını ihraç ediyor. • Kaplama malzemeleri ihracatında Çin, İspanya ve İtalya’nın ardından dünya dördüncüsü, sağlık gereçlerinde ise dünya beşincisi. AVRUPA’NIN EN BÜYÜK İHRACATÇISI •Türk seramik sektörü 2001 yılından sonraki 4 yıl içinde kaplama malzemelerinde %73, sağlık gereçlerinde ise %217 büyüme gösterdi. Bu süreçte yıllık kişi başı “Karo” seramik kullanımı 2 metre kare arttı. Ancak bu oran İtalya ve İspanya’daki %5’lik kullanıma göre daha düşük seviyede kalıyor. • Seramik tüketimi en fazla Asya kıtasında artış gösteriyor. Tüketimde başı çeken ülkeler arasında Çin, Hindistan, İran ve Vietnam geliyor. CBT 1200/10 19 Mart 2010 CBT 1200/11 19 Mart 2010