Katalog

POLİTİK BİLİM Aykut Göker http:/www.ınovasyon.org;hagoker@ttmail.com Enformasyon ve telekomünikasyon teknolojileriyle biyoteknolojide iz sürmüştük. Bu hafta nanoteknoloji ve çevreyle ilgili teknolojilere yöneliyoruz. Türkiye’yle ilgili de iyi bir haberimiz var... Elektronikçilere Yenilikçilik Yarat c l k Ödülleri Türk Elektronik Sanayiciler Derneği, 7 dalda 7 kuruluşa yenilikcilik yaratıcılık ödülü verdi. Teknolojide İz Sürmek (2) Patent istatistiklerinden hareketle teknolojide iz sürmeyi, yeni bir teknoloji olarak hemen her alanda çok sözü edilen nanoteknolojiyle sürdürelim: Burada ilk göze çarpan nokta, 199597 döneminde nanoteknoloji patentlerinin dünya toplam patent sayısı içindeki payı %0,5 iken, 20032005 döneminde bu payın %1’e çıkmış olması... 20032005 döneminde alınan nanoteknoloji patentlerinin uygulama alanlarına göre dağılımında, ilk sırayı %31,1 oranıyla nanomalzemelerin aldığı görülüyor. Nanomalzemeleri %23,3’le elektronik ve %20,4’le ölçme ve imalât teknikleri izliyor. Tıp ve biyoteknolojide oran %14,8; optoelektronikte %8,1; çevre ve enerjide %2,2... Görüldüğü gibi, nanoteknolojinin çok geniş bir uygulama alanı var; önemi de buradan geliyor. Nanoteknolojide hangi ülkeler önde koşuyor? 2005’de alınan patentlerin %41,8’i ABD’ye; %35,4’ü AB’ye; %16,7’si Japonya’ya ait. Ancak, 19952005 arasındaki on yıllık dönemde alınan nanoteknoloji patentlerinde dünyadaki ortalama yıllık artış hızı %18 iken, aynı dönemde bu hızın Japonya’da %64,9 olduğunu da belirtelim. AB’yi de ülkeler bazında ele alıp dünya sıralamasına bakıldığındaysa üçüncü sırayı, ABD ve Japonya’nın ardından, Almanya alıyor (%8,8). Dördüncü sırada Fransa (4,7); beşinci sırada G. Kore (4,1) var. İlk ona giren diğer ülkelerse Birleşik Krallık, Hollanda, İsrail, Çin ve İsveç... 20032005 döneminde nanoteknolojide açıklanmış teknolojik üstünlük endeksi sıralamasında ilk üç sırayı Singapur (endeksi 2,7), İrlanda (endeksi 1,5’in üzerinde) ve ABD (1,25) alıyor. Onları Japonya, İsrail, Polonya, Hollanda, Fransa, G. Kore izliyor. Şimdi size güzel bir haber: 33 ülkenin dâhil olduğu bu sıralamada Türkiye 19’uncu sırada... Demek ki, Türkiye’nin 20032005 döneminde nanoteknolojide aldığı patentler ülkenin toplam patent sayısı içinde belirli bir oransal büyüklüğe erişmiş ve bu büyüklük Türkiye’yi, dünya ölçeğine kıyasla ortalara doğru taşımış. (Bu gelişmeye, Sayın Bursalı sanıyorum bir mim koyar ve Türkiye’deki nanoteknoloji araştırmaları konusunu CBT’de ele alır.) Özellikle CBT okurları çevreyle ilgili teknolojilerde durumun ne merkezde olduğunu merak ediyorlardır. İşte size bu yöndeki gelişmelerden bazı satır başları: Yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ilgili teknolojilerde alınan patenlerde de 19952005 arasında artış olduğu görülüyor. Ama, bu patentlerin toplamdaki payları hâlâ küçük. Örneğin, 20032005 döneminde bu pay %0,5 dolayında... Yine de umutsuz olmamak gerekir; çünkü 19952005 arasındaki on yıllık dönemde yıllık artış hızlarının dünya ortalaması %15,8 olmuş... Burada dikkati çeken nokta, ‘BRICS’ kısa adıyla anılan Brezilya, Rusya Federasyonu, Hindistan, Endonezya, Çin ve Güney Afrika’da bu hızın aynı dönemde %27,6 olması... Yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ilgili teknoloji patentlerinin enerji türlerine göre dağılımıysa, 20032005 döneminde şöyle: Güneş enerjisi %29,2; rüzgâr enerjisi %28,8; atıkların değerlendirilmesi %26,7; okyanus enerjisi (dalgalardan, gelgitten, suyun sıcaklık farklarından yararlanılarak elde edilen enerjiler vb.) %7,6; biyokütle %4,8; jeotermal %2,8... Otomobillerin yarattığı kirliliği önlemeye yönelik teknolojilerin çevreyle ilintili teknolojiler içinde özel bir yeri vardır. Bu teknolojilerde alınan patentlerde de belirli bir artış olduğu gözlenmektedir. Bu alandaki patentlerin toplam patent sayısındaki payı 20032005 döneminde %0,9’dur. Burada da ilginç olan nokta, dünyanın otomotivde önde giden iki devinden biri olan ABD’de bu alanda alınan patentlerin yıllık ortalama artış hızının düşük olmasıdır (%5,3). Oysa bu hız Japonya’da %30,6; AB’de %’11,1’dir. Bu alanda ABD’nin dünya toplamındaki payı da düşüktür (%13,7) ve ABD üçüncü sıradadır. İlk sıradaki AB’nin payı %48,9; ikinci sıradaki Japonya’nın payıysa %31,4’tür. Gelecek hafta, iz sürmeyi, yakıt pilleri ve nükleer enerji teknolojileriyle noktalayacağız. T ürk Elektronik ve Bilgi Teknolojileri Sanayi’nde yenilik ve yaratıcılık konusunda başarılı firmaları ve ürünlerini değerlendirerek, elektronik ve bilgi teknolojileri sanayisinin rekabet gücünü artırmak, ARGE’de yenilikçi ve yaratıcı çabaları özendirerek destek vermek üzere her yıl düzenlenen TESID YenilikçilikYaratıcılık Ödülleri Kadir Has Üniversitesi’nde törenle açıklandı. BÜYÜK F RMA DALINDA Yaratıcı Fikir Ödülü’nü; Turkcell Teknoloji Araştırma ve Geliştirme, “Sınırlarda Dolaşım Yöneticisi” ürünüyle aldı. Sistem, telefon bağlantılarının sının içlerinde ve yerli şebekeyle yapılmasını sağlıyor. Yenilikçi Ürün Ödülü’nü; Grundig Elektronik, “Arçelik TV, 94511 Zp2hd Sr5 Lcd TV” ürünüyle aldı. Ürün Geliştirme Süreci Ödülü”nü; ANEL Telekominikasyon Elektronik Sistemleri ve Mavisis Teknoloji End. San. Tic. Aş, Birlikte “Okda Akıllı Solar Güç Dönüştürücü Sistemi” ürünüyle kazandı. OKDA ürünü, aküleri daha kısa sürede jarj ediyor, akım ve gerilimi düzenliyor ve dalgalılık minize ediliyor, gerçek sinus formunda gerilim üretiyor, şebeke kesintisi durumunda, solar panel ve akü gücünü müşterek kullanıyor. KOB DALINDA Yaratıcı Fikir Ödülü’nü; İdeal Teknoloji Bilişim Çözümleri “IAİS TBCS KLAS B CS AİS TRANSPONDER” ürünüyle, Yenilikçi Ürün Ödülü’nü; Vodafone Teknoloji Hizmetleri, “Kısa Mesajlarda Türkçe Karakterlerin Etkin Kullanımı” ürünüyle, Yenilikçiliğin Ticarileştirilmesi Ödülü’nü; Arla Mühendislik, “Citynet Şehir Sokak Aydınlatma Otomasyonu” ürünüyle kazandılar. Türk Telekom Jüri Özel Ödülü, Elkotek İletişim Araçları’nın “INTELIEX IP Haberleşme Platformu” ürününe verildi. Törene, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Prof. Dr. Naz m Ekren, Türk Telekom Strateji ve İş Geliştirme Başkanı Tunç Yorulmaz, Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Y lmaz, kamu ve özel sektör yetkilileri, elektronik sanayii camiası ve çok sayıda konuk katıldı. TESİD Başkanı Suat Baysan ve Ödül komitesi Başkanı Uran Tiryakio lu, Türk elektronik sanayinin rekabet gücünü geliştirme, ARGE’nin önemi ve başarılı ürünlerin desteklenmesi ve TESİD üzerine açıklamalarda bulundu ve ülkemizde başarılı çalışmalar yapıldığını belirttiler. Rektör Yücel Yılmaz, üniversitesinin ARGE ve Türk sanayisi ile işbirliğine ve güncel bilgileri teknolojilerle birleştiren bir eğitime önem verdiklerini belirtti. TürkTelekom’dan Tunç Yorulmaz, kriz zamanlarında dünyada yenilikçiliğin arttığına ve önemli platformlar yaratıldığına dikkat çekti. Soğuk savaş döneminde Ay’a çıkıldığını, Aselsan’ın ABD ile Kıbrıs krizi sonucunda kurulduğunu; ürün bazında örneğin Google’ın 2001 krizi sırasında hızla reklam platformuna dönüştüğünü belirtti. Yorulmaz, bu yıl 1.7 milyar liralık yatırımı gerçekleştirdiklerini söyledi ve krize rağmen 2009’da da yine aynı miktarda özellikli network ağlarında yatırımı planladıklarını sözlerine ekledi. IPTV platformunu geliştireceklerini, akıllı ev konsepti üzerinde yoğunlaştıklarını, Vitamin projesini eğitimin ve öğretmenlerin kopmaz bir parçası haline getirmekte ısrarlı olduklarını, bu arada sağlık ürünleri üzerinde çalıştıklarını söyledi: “7 milyon kronik hasta var, bu hastaların doktora gitmeden önce gerekli testlerinin iletişim ortamında gerçekleştirilmesi için çalışmalar yapıyoruz. Gerektiğinde ayda bir doktor kontrolünü de bu platformda gerçekleştireceğiz.” Bu arada TürkTelekom’un ARGE merkezini ODTÜ teknokente kaydıracağını belirten Yorulmaz, krizlerin yaratıcı çözümleri geliştirdiğine bir örnek olarak, Menemen çevresinde kırmızı toprak işleyen bir şirketin, Çin’in çok ucuz rekabetine karşılık, ürünü bir hafta içinde yerine teslim formülü geliştirerek, Avrupalı şirketlerin lojistik maliyetlerini indirdiğini ve büyük siparişler aldığını söyledi. Başbakan yardımcısı Prof. Nazım Ekren, iktidarın kalkınma planı ve 2013 yılı hedeflerinini, sanayicilerin hedefleriyle örtüştüğüne değindi ve toplantıda dile getirilen ortak platformlar konusunu ele alacaklarını duyurdu. (CBT) KR Z VE FIRSATLAR CBT 1133/ 6 5 Aralık 2008