Katalog

Üniversitelerin Geleceğine Piri Reis İlişkin Vizyon Haritası %fuksek oğrenim kurumlarınm yarının bilgi ekonomhinin gelişiminde kulturel soıun getınnektedrr * Sadece oğrencüeruıın ve tıcarı or l f onemli bir rol alma kapasitesi bulunmaktadır. Celeceğin akademik kutaklannın endışelerınp karşı değıl sek • rumları, devrimsel nitelikte değişikliklerden geçerek bugunkunden torun ve kurumlarınm desteklenmesı farklı olmak zorundadırlar. Gelecek on y\\ veya daha uzun bir sure içinde, uni gerequıe karşı da duyarlı olan bu ulkeversitelerde gerekli değişikliği yapmak başlıca konu olacak; oğrenim ile uygu nın yuksek ogrenım sektorunde uygulanan yuksek kalıteh bu yonetım rejuru o lama arasında mevcut sırurlar yeniden çizilecek ve tantmlanacaktır. ulkenın yenı evrensel bılgı ekonomısın racdktır Bu durum bu dızı ıdarı malı VP Geleceğe ilişkin yorumlar ~k Yuksek oğrenımdekı değışıklığın baslıca ıtıcı guçlerı rekabet ve oğrenim ıhttyaçlaıı olacaktır •k Karnu kurumlarının ozelleştırüme sı ve tıcdrüeştırümesınden bırçok deıs dlınabüır * Yarının unıversıtelerırıın entelektuel sermayelerının ekonomık gucunu ta nımldmd besleme ve kontrol etrne kabı lıyetı fınansal başarüarının uzun vadelı olması VP sosyal değeılerımn sureklüığı açibindan oneınlı olacaktu •k Dunyada ve ozellıkle ulkemızde gıdeıek aıtan genç uısan ve erneklı ın san sayısı değerlı bir oğretım ve eğıtım ıçın genış farklı ve aktıf pazarları temsd etmektedır * Unıveısıteleıın entelektuel serma yesıne erışme yolunda hareket eden bıreyler ve dığer oğrenim dışı kurumların pazar talebı ve malı kaynakları yuksek ogrenım toplumu bunyesındekı değışık lıgı gerçeklpştuecek olan başbca etken ler olacdktır •k Gelecekte yuksek ogıenımdekı yenı pazar ı bügüenduecek olan kaı mo tıvasyonlaıı kaı amaçh olmayan unıversı teler ıçın guçluk yaratdcaktır Unıversıtelerın merkezı rol ustlenme potansıyelı k Batı toplumunda sanayı devrımı sonrasmda ekonomık ve askerı amaç larla umversıtede uretümıs bügılerın uy gulanmdsında surekh bu artış olmuştur •k Yarının bılgı toplumlannın eko nomık başansı ıçın yuksek duzeyde oğ renını gormuş bu kadronun varlığı gunumuzde olduğundan daha çok onemli olacaktır Yuksek ogrenım ve eğıtını ku ıumlarının bueylerm ve kurulusların ya rmın teknolojısıyle çalışabüme becerüe rını artııacak dltyapıya ve araçlara sahıp olmdları gerekır * Devlet harcdmalannın azaltüması nederuyle yuksek eğıtım ve oğıenıme gerekli tridlı destek verümemektedrr •k Akademik kurumların pazara da yalı stratejıler uygulama konusu uzerın de yoğunlaşmaktan başka bu alternatıflerı kalmayacakür Kamu dışı sektorlenn unıversıtelerın hızmet vermelen kdrşüıgında finasman sağlaması ıçm uygula nabdır stratejüerın gelıştuümesı qereklı du de dunya sının bir ogretım toplumu ola rak ortaya çıkmasına yardımcı olur * Yuksek ogrenım kurumları kendı aralarındd yuksek lısans ogrenun kurumları ve oğrenım dışı kuruluşlar üe daha esnek kapsamlı ve entegre ortak hk duzenlemelerı gelıstrrmedıklerı surece gelecekte hedeuerını behrleyemeyeceklerdu Nakit üretimine ilişkin "sanal çember" * Bir unıversıte diaştırma sonuçları ve egıtım ve oğronımden doğnıdan bu yardi sağlayabumek amacıyla bu entelektuel sermayeden tıcarı olarak yarar lanma yollannı arayabılur Orneğm da nışmanlık ucretı hsans ucretı veya satış yoluyla sağlanacak ıyı bu: tıcarı gelır araştırmaldra devam edebılme frrsatını yardtır Bu yaklaşım sonucunda urunlerını pdzarlaydmdyan veva pazarlama ması gereken fakulteleıın zamdnla daha fakırleşmesı ııskme karşı ıyı duşunul muş bir şekıldc korunma sağlandbüır •k Butun bu çerçevede akademıs yenleruı başhca endışesı yuksek ogrenı mın duşuncesızce tıcardeştuılmesının bu kuıumlaıın hedeflen üe ılqılı kamu çıkarının azaknasınd yol açması okcak tu Unıversıte eğıtımının tam olardk elle tutulur olmdmakla bırkkte oldukça geı çekçı yararlaruu kaybetmemesını sağla mayd çalışmamız gerekmektedır •• Kendılerını bu yenı ve ıekabetçı * dunyada ayakta tutabüen oğrenim ku lumları odaklandıkldrı konuda dahd dı sıpbnlı ve stidtejık olurken bu yandan da araştuma ve oğıetım sureçlerını nasıl gerçekleştudıklen konusunda daha ınteraktıf ve profesyonel bu tarz ıçınde olacaklardu Geleceğm unıversıtelerı geuşmış ınsdiı kaynakldrından Fmdns ışletme VP fıkrı muUayet yonetım proses ve teknıklerınden yararlanmak ısteyecekleıdu Gelecekte şirketler hâkimlyeti * Ozellıkle Batıda ortaya çıkan onemli bu sorun devletın yuksek ogrenım kurumlannddn elını çekmesı ve tı carüeşme oıarunm ditması sonucunda unıversıtelerın kar amaçlı organızasyon formlannı benımsemeye yonelmesıdu * Unıversıteler prestıjleruıı yuksek kalıteh araştırma üe kazanırlar Araştır macüar kuruluşun yonetımıne katüırlar Butun karın tekrar araştırmaya yatuüması bu bağlamda araştırmanın sanal çenüoer ının uygun bu şekılde uygula mdsıdu * Yuksek ogrenım sektorunun bu bolumu tıcarı ogrenun hızmetlerı veren kaı amdçlı kuruluşlar ve bu bolumu de pazaıda araştumaya dayalı ogrenım ko nusuna odakldnrruş kâr dmacı gutmeyen kurumlar olmak uzere kutuplasması olasıdır En buyuk ve en etküı geleneksel ve genış tabanlı unıversıteler kar amaçlı oğrenım hızmetlerı veren ve araşürma yapan yan kuruluşlar kurabüırlpr Ayrıca bu veya üa dısıpluıde kahte açısından dunya çapında sahıp oldukları ıtibarın uygun bir gelrr tabanını desteklemesı kar amacı gutmeyen yuksek oğrenım kurumları ıçın de oldsıdır Sonuç Ozellıkle tarıhın kavşak noktdların da yaşamaktd olan ulkemız açısından yuksek oğrenımın yenı buıyıla cehaletı yenmek ve yaşamı daha ıyı hale getu mek ıçuı duyulacak en parlak umutlar dan bın olarak taşınması ıçın guçlu fu satlar bulunmakta Içınde bulunduğu muz yenı mülenyumda ulkemızuı bügı toplumu duzeyını yakalamdsuıı sağlamak unıveısıtelerunızı yukarıda soz konusu olan amaçlara ulasüracak yenı fakulteleı bolum ve anabüım dalları enstıtuler ardşturma meıkezlerı gelıştr mek ve egıtım oğretun araştırma kalıtemızı yukseltmek hedefımız ol malıdır ve oldcaktır Prot Dr Emın Doğaıı Aydın Değişİm GUçleri •k Pazar kontrollu bu ekonomıye doğru gıdış trendı ve bir dereceye ulaşma malryetlennın gıderek yukseknesı bazı bueylerın unıversıteden yalruzca pazarldnabılır nıtehkleı kazanma bek lenüsıne kdpıknasınd neden olmuştur * Buyuk şırketler mevcut pazar payldiını korumak ve artırmak amacıyla araştırmaya ve eğırümış ış gucune yoğun ydtırımlar yapmaya hazırlanmakta dıılar •k Gerek oğrencüer gerekse akade mık bazlı daruşmanlık hızmetlerının leh ddrları unıversıtelerın sunduğu kabul gormuş katma değer ıçın bedel odemeye hazrrlar 854/12 Evrensel ticaıileşme •k En ıyı umversıteleı malı kazdnçla rın artmdfai ıle dahd genış bir sosyal amacın ongoıulmesı ardsmda uygun bu denge kuruundsı konusunda dıkkdtlı olacdklaıdır Unıversıtenın uyumlu refahı bağlamındd uzun vadelı araştuma ve oğretımı veya nakıt dısı değerlerı aktıf olarak surduımek ve guçlendırmek onemli olacdktu * Oğrenım ve diasnrmanın gıderek artan ekonomık değerı unıversıtelerın oluşan yenı evrensel pazarlara yakla şımda bir olçude tıcarı ve bu pazarların ıçınde evrensel olmalan ıhumalını doğu 12 Vemmuz 2003 tanhh Cumhunyet gazetesmm Büım Teknık ekındekı "Zum rvtten Akısler" sutununda Prof A M Celal Şengor'un "Pırı Reıs'ın Şohretı" yazısım bırkaç kez okudum ıyı anlayabılmek ıçm. Yazıya gore Pırı Reıs'ın bın mcelemeye dayanan bıhmsel, dığen dunyanın en doğru harıtasını yapan, en buyuk coğrafyacı olarak tanımlanan uydurma şohretı varmış tkıncı şohret okumuşlar arasında değıl de vatandaşlar arasında ımış Sankı okumuş lar vatandaş değıl! Okumamışlar, hatta okumuşlar bıle kendüerı araştırma yap madan onun değerını nereden bılecekler? Ancak onlar onun hakkmda yapılan çalışmalann yazıya geçmış sonuçlarını okurlar veya duyarlarsa oğrenırler Vatandaşlar arasında Pırı Reıs'm şohretmı nereden bılıyorsun dıye sorulursa, ahnacak yanıt "oyle soyluyorlar" veya "oyle duydum" olacaktır Bu herhalde uydurma şohretı Fakat Pırı Reıs'm haklı bir şohretı de Osmanlı donanmasınm ıyı bir kaptanı olması Halk asıl onun bu yanıtmı bılır 1933 yılında Kahle'nm yazdığı kıtabmda Pırı Reıs'm mumtaz bir Turk coğraiyacısı ve Kıtabı Bahrıye'sı ıle değerlı bir büım adamı olduğunu yazmış Vatandaşların suçu bu şohretlere bırer "en ıyı" eklemelerı. Bırakm o kadar yapalım, yuzyıllardan berı kaç tane çıktı onun gıbısı? Dığer taraftan Sayın Şengor, Amerıka'da bılım tarıhı profesoru Charles Hapgood'un Pırı Reis haritası uzennde, 1956 yılmdan 1979 yıhna kadar buyuk bir ekıple yaptığı çalışmalarm sonuçlarını ıçeren ve 1965, 1979 yıllarmda yayımlanan The Maps of The Ancıent Sea kmgs, Evıdence ofAdvanced Cıvılızatton m the lce Age kıtaplarmı gormedıler herhalde Sonuncusu buyuk çapta 286 sayia olan bu kıtaplarda kı butun çalışmalar Pırı Reis haritası uzermde odaklanmış, harıta nerede ıse mılım mıhm mcelenmış, Avrupa'dan, Çm'den buldurulan eskı harıtalarla karşılaştırılmış, Ikmcı Dunya Savaşı'ndan sonra jeolojıdekı gelışmeler gozonune almarak harıtadakı jeolojık değışımler de gosterılmış Bu çalışmaya Hapgood'un 24 oğrencısı, 2 oğlu yanmda, Amerıka hava kuvvetlermden, denız kuvvetlermden, ozel arşıvlerden, kutuphanelerden pek çok gonullu katılmış Sozde Amerıka'da bazı kımseler Hapgood ıçm delı, dıyormuş, oyle olsa bu kadar uısan onunia çalısır mıydı? Ona karşılık Emsteın onun dunya kabuğu ıle ılgıh kıtabmı okuyunca "elektrıklendım " demış Daha genışletılmış olarak 1979 yılında yayımlanan bu çalışmalar okunduğu zaman, Pırı Reis harıtasmm coğrafya ala nmda nasıl yenı ufuklar açtığı, ne deniı sorular ortaya çıkardığı ve yapana kazandırdığı şohretm hıç de haksız olmadığı anlaşüacaktır. Ne yazık kı, ulkemızde boyle bir çalışma yapılmadığı gıbı yapüanı da ılgılenılmıyor, değerlendırılmıyor, onem Jbıie verılmıyor.* Yedıtepe Unıversıtesı Üetışım Fakultesı Gorsel Heüşun Tasanmı Bolum Başkanı Muaxzex thniye Çığ (Dr. Hc) Sümerolog