Katalog

Dil, anadil ve yabancı dilde eğitim Sevil Unal ve Ayşe Dalkız I nsanlann bırbmyle etkıleşımı ve ıletı şımı dıl sayesınde olmaktadır Insan hk tanhı boyunca dıl duşuncelen duyguları ve bılgıyı somutlaştırmış bunlann genış kıtlelere ulaşmasına aracılık etmıştıı Aym kulturun fertlen arasmdakı duygu ve duşunceleım aktanldıgı paylaşıl dıgı ortak dıl anadıldır Anadil konuşulan toplumuıı feıtlerını bırbınne kenetler bırlık vo beraberlıkler ortak dıl oıtamında perçın lenır Kulturun sureklılıgı tarıhsellıgı aktarıl ması ve edınılmesı sahıbı olduğu toplumun anadıh sayesınde saglanmaktddu Egıtun bu davranış (bılgı becen ahşkanlık ve tutumlaı) değışıklıgı yaratma suıecıdn Ogretımı de ıçme alan egıtım bı reym davranışında kendı yaşantısı yoluyla ve planlı olarak ıstendık bır degışım meydana getııme suıecı olaıak da tanımlanır Ogretım ıse bıreye bılgı becerı dlujkanhk ve tutum kazdiıdııaıak egıtımın genel ve ozel amaçla rına ulaşrnası amacıyla ogretmen denılen ıehbcr denetımınde genellıkle egıtım ışını ustlenmış kuıuınlaıda surdurulen amaçlı planlı ve programlı etkınhkleıdır Egıtımın gerçekleşebılmesı ve amacı başanlı Marmara Üniversitesinde oğrendler arasında yapılan araştır olamadılar mada, İngilizce öğretim goren oğrencilerin çoğunlukla Genel değerlendirme Ingilizce sorulan kavrayıp bunlara açıklama getiremediği, Sonuçlar genel olarak İngilizce cevap vermekte zorlandığı ve dolayısıyla Ingilizceolursa Ingıhzce ogretım değerlendırüecek goıen ogıencı lenn çoğunlukla Ingıhzce sorulan kavrayıp oğretim grubunun duşuk başan elde ettiği gorulmektedir. konuşma kalıplannı o<Jreteıek o dılde anla ma konuşma ve yazma yeteneklerını kazandırmayı amaçlamakta kendı kulturunu baş ka bu kultuıle karşüaştırma başka kulturle rı tanıma olanagı sağlamaktadır Yabancı dılde ogretım ıse derspıogıamınınkapsamın dakı yabancı dıl derslerının yanı sıra yıne programındakı dıgeı veya bazı derslenn ya bancı dıl aıacılığıyla ogretılmesı yontemıdu Boylece yabancı dılı kullanacak ortam sağ lanmaktadır Bu yazıda konu edılen ıste bu ıkıncı tıp ogretımdır başarüarı ıle kıyaslandı Nasıl yapıldı? Aıaştmna kapsamındakı bu kuıumla nn olçum yapılacak sınıflannda rastgele ıkı grup oluşturuldu gnıbun bıııne bulunduk lan donemın ogıetım programı çerçevesın de yenı bır konu Ingilizce anlatüdı ve konu uzeıme hazulanmış başan testı Ingilizce olarak uygulandı Sınınn dığer grubuna aym konu Tuık çe anlatüdı ve ılgdı test Turkçe uygulandı Testleı 100 uzermden degeılendııüdı Ayn zamanldrdd yapılan bu araşürmaya toplam 244 ogrencı katıldı Yuksekogıetım kurumunda uygula nan test sadece boşluk doldurma turundekı i>oıulaıdan oluşturuldu (^rtaogıetım kuru munda uygulanan testte ıse boşluk doldur ma turunden sorulaıın yanısıra açıklamalı ve çoktan beçmelı turde sorular da dahıl edıldı Tablo ldekı degeıleı uygulanan test tuııı ıçın Ingilizce ogretımdekı veı ımın Turk çe ogretımdekı veı ımın yansına dahı ulaşmadıgını heı ıkı İngilizce ogıetım grubu nun da cumleıun gelışınden boşlugu doldu racak kelımeyı bulmak ıçın gerekb anlamsal bağlantıyı kurmada Turkçe gruplaıma gore oldukça zoılandıgmı gostermektedır Iki ayrı sav Yabanu dılde ogretım üe ılgüı sıkça belırtılen goruşler destekleyen ve kaışısın r Turkçe Ingilizce Öğretim Dili Yükseköğretim 46 53 19 81 68 80 26 60 na ulaşdbümesı yogun olarak o ı tım ^tkm j lıklerınde kullanılan ıletışım aıacına yanı kulldnıldiı dılm oluşturacagı ıletışım oıtanıı mn bdifdiısma baghdır Çunku egıtım orta mı kışıler arasındakı ıletışım ve etkücşım lerle yaratılmakta egıtımın amaçlarına uy gun olarak duzenlenmekte bıçımlendınl mekte veya degıştırılmektedır Egıtaı oıta mının bıreylen arabinda üeüşım ve etküe şun ancak ortak bır dıl ıle geıçekleşebılır iki farklı konu Turkaye de ogıetım dılı konusunda yü lardu suren tartışma halen devam etmekte dır 8 Yıllık zorunlu oQretun programı çerçe vesınde yabancı dıl ogretımı ılkogretım 4 sı nıftan ıtıbaren başlamakta ve yuksekogretı mın ılk yılına kadar devam etmektedır Bun dan farklı olarak bazı ortaogretım ve yuksek ogretım kurumlannda ogretım yabancı dıl de (çoğunlukla Ingilizce) yapılmaktadır Yabancı dıl ogıetımı sozkonusıı dılı ogıenen bıreye dılbügısı kurdllarını çeşıtlı da olaıak ıkı başlık altında topldridbüıı Ya bancı dılde ogıetımı destekleyen goıuşleı herkesm bıldıgı dunya geıçeklerıdıı Dıınya ıle heı alanda ıletışım kurabüme geıegı ve bunurıydiaıldiı Ydbancı dılde ogretıme kaı şı olan goruşler ıse a)Venmsız ve pedagojık açıdan sağ lıksız bır ogretım yontemı olması ve b) Ulusal deö;erlerı yıpıatabılmesı şekhnde ozetlenebüıı Her ıkı gruptakı gerekçeleıden her hangı bırının tumuyle reddedılmesı mum kun degıldır Heıbııınde dogruluk payı var dır Ancak yabancı dılde ogretımın veıımlı hgı ve başarı uzeıındekı etkılerı konusunda yapümış yurtıçı ve yurtdışı araştırmalar ya bancı dılde ogretıme kaışı olan goruşlerı bıkmsel olarak desteklemektedır Tarafımızca yurutulen boyle bır çalışmada yabancı dılde ogıetım yapılan bır yuksekogıeüm ve bır ortaogretım kuruınun da fen grubu derslennde ogrencüerın başa nlan olçuldu ve Turkçe yapılan ogıetımdekı Tablo 1. Grup ürtaldiıidbi 100 uze rınden (boşluk dolduıma tunı sorular ıçın Tablo ıide sonu(,kıı go^teıılen açık lamalı tuıdeka sorulara verılen cevaplar ın celendıgınde IngıhzLe gn±ıu ogrencılerm cevaplannda yazım yanlışları ve anlatım bo zuklugu tespıt edıldı Ayrıca bu ocfrencıleı ıçıklamalı soruları uç ya da dort kelımehk bıı vtya ıh cumleyle cevap verebüdüer Turkçp cevap veıen ogıencıleı ıse Ingilizce tevaplayanlardan daha çok cumlelı ve anla tım zengınlıgı olan açıklamalarda bulunabıldıler Çuktan seçmelı sorularda ıse IngıLz ce yazma ve yorunı yapma gıbı bır zorluk olmadıgı ıçın Ingilizce grubu ogrencılenn bu tur sorulaıda dığer ıkı soru tunandekı kadar zorlanmadıgı anlaşılıyoı Ancak bu soru larda da Tuıkçe ogretım goren grup kadaı bunlara açıklama getııemedıgı Ingıhzce ce vap vermekte zorlandığı ve dolayısıyla Ingı hzce ogretım gıubunun duşuk başan elde etngı gorulmektedir Ogretun Turkçe yapüdıgında ıse başan/verım Ingıhzce yapılan ogretıme gore bır hayh yukselmektedır Ancak bu bulgulaı yabancı dıl büme geregını ve nedenleruıı ortadan kaldırmı yor Gunumuz teknolojık gehşmelerını onjı nal dıhnde ızleyemeyen büım ınsanı veya teknık bır kışı meslekı yaşamındd sumlı bıı gehşme ıle karşı kaışıyadır Çare yabancı dılde ogretun genrılerının en ust sevıyede gotuıulennın ıse en alt sevıyede tutulabıldıgı bır yabancı dıl ogretım yontemıdır Alana yonehk yabancı dıl ogretımı bu çare olarak gorulebıhr Bazı yuksekogretım kurumlannda ozelhkle muhendıshk bolum lennde uygulanan bu yontemde zorunlu hazırhk sırufinı başanyla tamamlayan ogren cıler Turkçe olarak surdunılen hsdns pıog ramlannuı çerçevesuıde alana yonelık zo runlu meslekı yabancı dıl derslerı dhnakta dırlaı (Turkçe egıtım ogretun yapılan lısaii programlarında zorunlu yabancı dıl hazulık sınıfı avıhnası ıçın esaslar Yuksekoc/ıetım Kurumlarında Yabancı Dıl Egıtım Ogıetımı ve Ydbancı Düle Egıtım Ogretım Yapılmasm da Uyulacdk Ebdblaıa flışkın Yonetmelık) Lısans ecptımının heı bu yanyıhıid da gıtıldbüen bu deısleı sozkonasu muhendıs hk bolumunun ogıetım uyelerı (Yuksekog letun Kuıulunıuı belııledıgı kosullaıı bdgla yan ogıetım uyeleıı) taıanndan yunı tuhnektedır Bu ^.ekılde ogıencıleı alan derslerını ı ıletışım kaygısı taşırnddan Tuık^e olaıak goımerun yanı sııa sozkonusu difaiph mn ügılı konulaıuıı alana yonehk/meslela yabancı dıl deıslennde ışlemekteduleı Bu tur ogretunın ba^diıya etkısı henuz olçulmuş olmamakla bırlıkte ogrencı ve ogıetım uye leıımn gozlemlerı olumlu yondedu Ortaogretımde de alana yonelık ya bancı dıl ogretım yontemının uygulama yol ldrı aıanmahdu Anadolu hselerı/kolejlerde yabancı dılde yapüan (nu yoksa yapıhnayan mı") fen gıubu derslen Turkçe yurutulur yabancı dıl deıs t>aatleıınde ıse suııfm alanı na (fen sosyal guzel sanatlaı gıbı) yonehk konular ışlenerek bu saatler verımh bu şe kılde kullanılabılır PıofDı Marmara Unıversıtesı Eğıtım Bıhmlen Ensütusu Kımya Uğıetmenı. KAYNAK Oıtaogıe tımde Ingilizce Kun ya Egıtımırun Başan ya Etkısı Ayşe Dal kız (2002) Marmara Umversıtesı Egıtım Bıhmlen Enstıtusu Yuksek Lasans Tezı SoraTttrleti Ogretım Dılı Turkçe Ingilizce Boşluk Doldurmah 68 80 26 60 Açıklamalı Çoktan Seçmeh 5000 2187 83 80 7100 Tablo 2: Ortaöğretlmde Uygulanan Başan Testl Sonuçlan, 100 Uzertnden 850/13