Katalog

5.Soru Tanrı'nın evrimle ilgisi ne? Bu soruyu tngıltere dpkı Lıverpool UnıveiMtesı rıderı Robin Dunbar yanıtılyor Pck çok ınscin bu konuda unlu büım felsefecısı Karl Popper ıle ayıu fıkudedu Pop per'a goıe dın metafızıgın dunyasına aıttır bı lımsel sorgulamaya tabı tutularnaz Bıyoloqla rın çogu bu goıuşe katılaıak Tann konusunu tdrtışmdldrm dışında tutaı Ancak dm ve tanıı lann ınsan davranışı uzerınde çok buyuk etkısının oldugunu yadsınidk dd dogıu değıldır Işte bu nodenle ben ve bpnım gıbı duşunen bıyologlaı dınleıın nıçın voıoldugunu ve ınsan evrımmın hangı noktasında devreye qırdığım draşüırndya basladık Insanlar hayvan standartldrına gore çok tuhaf bu ozellık sergüer Bu ozellık ıçınde bulunducjumuz toplulugun ısteklermı kabullenme konusunda gosterdıgımız olaganustu arzu hatta bu yolda cdnırrazı bıle vermeye hazu durumda olmarruzdır Bu duzeyde bır ozven ba şannın anahtandır Insanlar, kolektıf çozumleı den yola çıkarak kendı kuçuk dunyalarıyla sı mrlı kışısel sorularına yanıt geürmeye çabalai lar Bu çozumun yararh olabılmesı ıçın kışıler kısa vadeh kışısel çıkaılanru uzun vadelı ka zançlaııyla değış tokuş etmeyı ogrenmek zo rundadır Ve gı uba uyurn sağlarna ozellıcji bı zı başka bır tehlıkeyle karşı karşıya bırakır Bu tehlıke topluma aıt olrna ozellıgınden yaıaılanıp bunun bedelıru odemek ıstemeyen para zıtieıdu Tabu h bu asalakları durdurmanın yolla rı vardıı Bın ydSdldi yaıdmuyla denetleme ıkıncısı toplumsal terbıye kuralldndır Ancak bu ıkı yontem de bıı yeıe kadar yardrkdır ' Be nım yaptıklanrra spnın onaylayıp ondylamaınan bem ılgüendıımez Ben kazancıma baka rım ' şekhnde duşunpnlpre bu ıla yontem etblı olmaz Işte bu noktada dın devıeye gııeı kontrolumuzun dışında bazı guçlerın mudahdle etme olasüıgı ınsanlaıda tedugınlık yaratır Dının yarattıgı reza sısteını heıhangı bıı sıvü kuruluşun uygulayacagı cezadan daha ağırdır Ancak bu sıstemın çalışması ınsarüa nn doö;ausru bır dunyanın varhğına manmasına bacjlıdır lşte bu aşama da tuıumuze oz gu olan bır ozellık onem ka zanır Bu ı n san beynını okuma yetenegıdır Buna Aklın teorısı' dıyebılınz Bu kuıanıı şu cumleyle açıklayabüınz Spnın ve benım ahlaklı davranmd arzusu duydugumu bılen doğaustu bıı vaıügın varoldugunu sandn^ına manıyoıum Bu duşunce tarzı dım dogaustu kışısel ınançla ıın otesme gpçırerek herkesın payldştı^ı top lurnsal bu fenomen halıne getudı Beynımız tannlan ve drnlerı yardtrnamıza ızm veııyor Ancak bu buyuk beymleı ın tp sadufen ortaya çıkarttıc/ı bır yetenek rnıdu' Yoksa uyuın kaygısı sonucu mu oı tay, ı çıkmış tır9 Benım çalışmalarımddn çıkaı ttıc/un sonuç laıa gore ınsdnlann da darnl oldugu prımatlar da npokorteksın hdcmı ozelükle uoııtal lob dogrudan gıxıbun buyuklugne VP sosyal yete neklere baglı olardk degışu" Başka bır deyışle beynın boyutlarının evrımı genış grupların ıçmde ıstıkıan suıduıebılecek sosyal yetene ğe baglı olaidk gehşu: Soz konusu maanlar ol dufyı zaman bu toplumsal uyunı çabalarma dın de dalnldıı Dının buyuk olçude zıhınsd guce ge reksırıım duydugu gerçegmden hareketle dının ne zaman evrımleştıgmı soıabılııız Dınsel ınançları desteklpyprek zıhınsel qelışıme, evıırmel taııhımızın son donemleıınde eııştıgı mızı soyleyebüınz Dının, yanm mılyon yıl once Homo sapıens ın ortaya çıkışmdan once başlaması olanaksız gorunuyor Bu taııh bu yuk bu olasüıkla modern ınsanın 200 000 yıl once ortaya çıkışına denk gelebıur Ayrıı do nem usarun da ortaya çüaşma rastlıyor Kaldı kı dının varlıgı buyuk olçude bsana baglıdu İzmir'de bir Grubun parçası Icihu kı dm odul kavramını da berdberınde qetuu Dını yasaklar toplum krallanna uyumu sağlamakla bırlıkte dınsel faalıyetler gııobun bu parçası olma duygusunu da yaıatu Son yıllarda sınırbılım beyındekı Tanıınoktası rnıı yeıuubuldu Bubolge vaılıgımızın uzamdakı yerı ıle ılgılı duyulardan ve evrenle tek vucut obıa duygusundan da sorumlu Fakat gruba baglılıı^ı pekıştıren on onemlı diaç endoıfinleı Bu beyın salgı/a vu cut sfrps altında oldugu zaman salgılaruı Pek çok dınsel toıcndo dovunme dans ve ılahüer den oluşan uzun aymler sonucunda endoıfmın salgılanmdsı tesaduf dngüdu Endorfınlerın uyuştururu etkısı ınsanldidd idlıatlama ve aynı deneyımı paylaşan grup bıreylerıyle yakınlaşmaduygusu uyandııır Dolayısıyla dıııleı asa laklaıın toplumsal yaşamın tum avantajlanndan hıçbu" bedel odemeden yaıaılanmasını onlemek ıçın buyuk beyınler tarafmdan yaratılmıştıı Ancak duısel faalıyetluı dogal dunyanın acımasızhğma kaışı toplumsal dayanışmdyı drtıran ydraılı etkm lıkleıdır Reyhan Oksay New Scıentıst 14 g. *V ^^H Hazuan 2003 75 20 yılda biteceği ve 800 milyon dolara mal olacağ hesaplanan eski projenin yerine geliştirilen yeni proje i onda birfiyata,yaklaşık 80 milyon dolara mal oldu ve 2 yılda tamamlandı. Bu, bir şehircilik zaferiydi. Tarif edilemez kokusu ve gri kahverengi denizi ile anılan İzmir Kenti, artık bu kamburundan kurtuldu. İzmir "Su ve Buyuk Kanal Projesi'ni, İZSU Cenel Müduru ve Büyukş hir Belediyesi Cenel Sekreter Yardıması Hasan Fehmi Ma ni, "İzmir Denizine Kavuştu" adlı konferansında anlattı. SKİ PROJE: Bu dtıksu toplama ve antma projesı olarak 1992 de başlayan Izmır Buyuk Kanal Proje sı nde 2000 yılınd kadar toplam 530 mılyondolaılıkyatııunyapılmıştı projenin ta mamlanabılmesı ıçın de kdmuldşürmalaı harıç 615 milyon dolar ve 20 yühk bır su E reye ıhtıyaç vand ve aynca kamulaştırma ların dd 300400 milyon dolaı tutacagı he saplanmıştı Yıne onemlı bıı felaket kaynaQı dd 159 km uzunlugundakı derelerın her yıl taşkınldi sonucu mal ve can kayıplarına sebep olması ıdı Dere ıslahlan ıçın de 15 yülık suıe ve 250 milyon dolaılık kaynak ıhtıyacı ortaya çıkrruştı Bu tablo karşısında yanı gerek kaynac/m bulunmasuıuı zoılugu geıek pıojenın yapım suıesınde yapılan yatııırnların çdlışmddan bekletılmesuıın ulkeye ve kente malıyetı vb nedenleı mden dolayı konsept degışıklıgıne gıdılerek proje revıze edıldı ve yem stıate jüeı belulendı Konsept Değişikliği Konseptte tomol değışıkükleıden hırı kullanılması unutulmuş u?e ı ınde sadece yuk gemıleı ımn do laştıgı rengı ve kokusu dışındo hatırlanmayaıı denızı uzeıuıdt yolcu gemüennın yelkenlıleıu balıklaıın ve balıkçüaıın dolaştıgı sanat eserlenyle suslenmış yeşL ve lekıeasyon alanlan ve kesıntı sız yurume ve bısıklet yolldiı ılt çevrelenmış herkesın kolayca ulasabüdıqı bıı Izmıı Koıfezınt donusrurmektı Konak meydanında Büyük Kanal Içln yapılan kazıda fojıt traflğl yer altına alındı. Kemeraltı çarfitı Ile iskele ve denlz blrieştl 850/10