Katalog

dakı genetüc araştırmalann kayıtlan bulunuyor Bııgun laboratuvdi yetküüeıı buyuk bır açık yulekMıkle şu ıtıraflarda bulunuyor 'Arşıvde Zdma runda büımsel oldugu sanüan ço) "Hyıda r makale tablo bulunuyor Insanın soyaçekım yo luyla ıslahı konusunda yapılan çalışmalann bugun ne derüı yanlış oldugu artık bıkıuyoı Ozetle bu alanda yapüan çdlışmalann büımsel gerçeklen su yuzune çıkartmaktan çok ınsan ruhunun dennhk lennde yatdiı onyargı ve vahşetı ortaya çıkdrttıgı goruluyor' Arşıvın gırışınde dusunur George Santayana'nın şu sozlen yer alıyor Geçmısleıım hdtırldmayan lar tekrannı yaşamaya mahkurndur Irk karakter ve cınsıyet farklüıkldrınd üışkm önyargüar, ideolojik takıntılar ınsan doğası konusundakı çahş malara golge dusurmustur Bu aıada şu hatırlat mayı yapalım Bu ınsanın beynınde yaklasık 10 ' (1 tnlyon) noron ve 101'1 (1 katrüyon) smaps bulunur Buıüar müısanıyede bır değışırleı Ve dunya da yaşayan b müyar ınsdiı suıekh olarak bırbırını etküernektedır Yalnızca geçen yü 160 müyar dakı kabk uluslararası telefon konusması yapüdı Bu sayüdra bu goz attıgımızda msan beynının bıreysel ve toplumsal dklın ' nasü çahştıgı ko nusunu diılamdk Ahmet Inam Se yili öğrztır.cnim bir çocuktan mektup aldım! Van Yuzuncü Yıl üniversitesi'nden sevgili dostum, hocam Halilrahman Açar'ın o zamanlar dort yaşında olan oğlu bir gun evlerini ziyaretimde beni 7 heyecanla karşılayıp sordu: "Kuşku nedir " Ben de biraz alaycı tavırla gulerek "borudur" dedim. Bu yanıt onun epeyce ıçıne ışlemiş ki, bana ıki yıl sonra babasının eliyle aşağıdakı mektubu yolladı (arada babasının yaptığı yorumlarlal). Profesor Amca'ya, Felsefeciler çocuklarm duzenini bozarlarsa hiç felsefeci olamazlar, felsefeciye de benzemezler. Hiç kımse onların felsefeci oldugunu duşunmezler. Eğer çocuklann duzenini bozuyorsanız, niçin felsefecisinız? Niçın çocuklann felsefe haklarını bozuyorsunuz? Onlar da bır can. Niçın bir de kendinize felsefeci diyorsunuz? Aklınızı kullanın. Siz ne biçim felsefecısiniz? Siz niye boylesiniz? ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Ben hayatımda bu kadar duzensiz bir felsefeÇocuklar gerci gormedim. (Abdurrahçek felsefecilerdir, man sizin hakkınızda boyle duşunuyor. Babası çok iyi sorular sonın notu!) rarlar. Büyüdükçe Çocuklar sıze karışbu felsefe yetenekmıyor, bunun ne anlamı var? Bi de siz felsefeye uy leri yiter. Hele bir muyorsunuz ki! Biraz dude benim gibi şunseniz olmaz mıydı? Bi yaşlanıp felsede siz, niçin çocuklann fe profesörü olduduşunduğu soruları atmasyondan soylüyorsular mıydı, felsefeynuz? Siz niçin boyle seyler le hiç ilgileri yapıyorsunuz? Sonra çocuklar duşünduklerinde sikalmaz. zi bir felsefeci sanmıyor• • • • • • • • • lar. Sizin duşunceleriniz yanlış. Siz ne yapıyorsunuz ki, boyle seyler yaptıklarınızda sizin için "ne anlamı var?". Biz duşunemedik, siz anlammı soyleyin. Ben senden mektubumun cevabını bekliyordum. Sen de benim gibi duşunuyor musun? Senin içın bu mektubu hazırladım. Sizi yine bekliyorum. Hep beraber uçağa binin. Hep beraber bu mektubu okuyun. En sonunda size bir soru hazırladım. Sorum: "Duşunmek nedir?" Cevabını bekliyorum. Van'a bekliyorum. 5elam gonderiyorum. Abdurrahman Açar (Babasının notu: Abdurrahman'a çok acı tenkitlerin var dedim. O da "onlar çocuklara acımıyorlarsa, ben niye acıyayım ki" dedi.) Sevgili Abdurrahman, Seni uzduğum için ozur dilerim. Çocuklar gerçek felsefecilerdir, çok iyi sorular sorarlar. Buyüdükçe bu felsefe yetenekleri yiter. Hele bir de benim gibi yaşlanıp felsefe profesoru oldular mıydı, felsefeyle hiç ilgileri kalmaz. Yine de sorunu yanıtlamaya çalışayım. Duşunmek, çocuklarla guzelleşen, çocuklarla anlam kazanan, çocuklarla umut olan dunyayı, o dunyadaki çocukları anlamaya çalışmaktır. Kendi aklını, kendi gozunu, kendi kulağını kullanabilmektir. Duşunmek, guzel insan olmaktır. Duşunmek, dunyadaki çirkinliklerle, haksızlıklarla mucadele etmek. Varlığın doyumsuz sırlarının perdesini açmaya çalışmaktır. Mektubumu bir soruyla bitınyorum: "Çocuk nedir?" Psikolojinin her dalından uzmanlar bilişsel, dilbilimsel, gelişimsel, toplumsal ve evrimsel sinirbilimci, nörolog, yapay zekâ uzmanlan, düşünürler ve ekonomistler işbirliği yaparak bu son büyük problemi çözmeye çalışıyor. nasıl çahstgını ve gehstığını araştıran büım adamlan açısın dan pek bır anlamı yok tan ne kadar uzak oldugumuz anlasılıyor Führer ve Başkan Insan doğdsı uzerındekı çalışmdlar buımın sınırlannı zorlamakla kalmıyor, aynı Zdinanda yanlış yaklaşunlar nedeniyle büyük tehlike yaratiyor Hıtler ın ınsdn dogasına üışlan bügısı, kendı donemındekı büırrun ızın verdıgı olçulerdeydı Stalinden Mao'ya ve Pol Pot a uzanan bır sureç ıçınde, Marx'ın takıpçılennın de ınsan dogasına üışkın kuramlan vardı Hıtler ıçın msan ırkının soyaçekım yoluyla zıhınsel ve bedensel olaıak gelıştınlebüecegı kuramı cdridvaılığa varan bır ııkçüıgın temelını olusturdu Manc ın takıpçılen ıse sosyal koşullann degıştuümesı durumunda msan doğasının yenıden yazüabüecegıne ınanıyoıdu Bırbırıyle çehşen bu ıkı duşuncenın geneük determınasyon ve "boş kâgıt' kuramı ıkısı de yanlıştı Bası de ınılyonlarcd ınsanın olumune zemın hazırlamıstır Kuskusuz Hıtlerıngenetıkkuram konusunda dennbü gısı yoktu Benzer şekılde Mao da davraruşçüık kuramı konusunda fazla bır şey bümıyordu İkiye bölünmelere son Insan dogası konusunda konuşmak ınsanlann bır dogası oldugu anlamına gelıyoı Yanı, ınsanın yapısı sonsuza dek degısım geçırmez en sonunda bazı sınırlara dayanır Bu açıklama Bız kuş degüız' açıklamasından daha tartışmalıd^ Sozgelımı kollanmızı ne kadar guçlu çuparsak çırpalım, gokyuzune dogru havalanamdyız Bu aynı zamanda, yapügumz herşeyın genler tarafından kontrol edıldıgı anlamına da gelmez Gençevre bneykıütur doguştanedınümış gıbı eskı üalemlerın artik son bulması gerekıyor Oncebkle doğa mı çevre mı tartışması son genetık bulgulann ışıgı altrnda artık geçeılüıgmı yıürdı Bunun yerıne molekuler bıyolojı ve genetüc büım bu tarüşmayı ıkı uçtan da en ortada buluşuncaya dek zengınleştırıyor Arkeolog Steven Mithen ıse ınsan dogasının kulturun ortaya çüoşı üe buyuk olçude degısüğını üe rı suruyor Bu goruş, hem kulturun bagımsız bu" kuvvet oldugunu savunan eskı goruse hem de kulturun bıreyın bu^ urunu oldugunu ılen surunen serbest pazar goruşune ters dusuyor 'DoĞfustan mıedınümıs mı" ıküemı ıse bebek beynı ve zıhınsel yapısı hakkında bügı edınüdücçe anlammı yıürıyor Bebekler kdrmaşüc dusuncelerle doguyor ve doö^ıştan sahıp olduklan bır yetenekle bu duşuncelen genışletıyor Dolayısıyla bu üalem klasüc nativıst ve ampırısıt yaklaşunlann orta noktasında son buluyor Reyhan Oksay 17 Mayıs 2003New Scıenüst Duyuru: Insan dogasını çeşıtlı yonlenyle ele alan ügınç makalelerı gelecek sayımızdan ıubaren dergımızde okuyacaksınız Buyrun arşive Ancak büım addmldnnın bu bağlamda tumuyle suçsuz olduğunu ıddıa etmek de yanlış Polıtıkdcıldiın kendı ıdeolo jüerıne hızmet ettıgı surece büımsel bulgulardan yuzeysel şe küde ydidildndıklan bır gerçek Ancak soz konusu ınsan doğası oldugunda ınsan olarak utanç duymamız gereken olaylarda büım adamlannın çok buyuk sorumlulugu var Bu konuda kuşkusu olanlara New York, Long Isldndda kı Cold Spnng Harbor Laboratuvan'mn arşıvını zıyaret etmelen tavsıye edılıyor Dunyanın en buyuk geneük araşürma merkezlennden bın olan laboratuvaıda 1910 üe 1940 arasın 845/7