Katalog

Haziran ayında gök olaylan 21 Haziran sabah saat 05 cıvarında VenüsMerkür buluşması gerçekleşecek Hasan H. Esenoğlu(*) uneş gokyuzundegunlukyaklaşık 1 derecelık bılınen harekeüyle üeıleyerek 15 Mayıs21 Haziran 2003 tarıhlen arasında 38 gun boyunca Boga (Tdurus) takım yıldızında kahyor 21 Ha zıran saat 22 tanhı Yaz Başlangıcı olup yıl ıçensınde gece suresının en kısa ve gunun en uzun oldugu ve gun ışıgından en fazla yararlanıldıgı tanhtır Bu tarıhten ıtıbaren geceler uzamaya ve gunler hsalmaya başlayacaktır Guneş olaylanna ıhşkın aynnuh surelı bılgılere http//wwwkoenbo un edu tr/astronomy/solar actıvıtyhtml, http //wwwsunspotcycle com ve http //scıence msfc nasa gov/ssl/pad/solar/default htm adreslennden ulaşılabüır cak Her ıkı cısım bu yakınlaşma sırasın da dogu tarafta ufuktan yaklaşık 9 derece kadar yuksekhkte Boğa takım yıküzında gorulecek Durbun veya teleskopu olan okuyucular Uranus'u (parlakhgı +5 8 kadır) ay boyunca gece ve sabah Guneş doguncaya kadar (yaklasık beş saat surehgıne) guneydogu tarafta Kova (Aqu anus) takım yıldızında (yıl boyunca bu takım yıldızda kalmak uzere) gorebılecek Yuksekhgı gıderek artacak şekılde ufuktan en fazla 38 derece olacak Neptunun de (parlaklıgı +7 9 kadır) Uranus'e yakın gorunumunden dolayı benzer şekılde ay boyunca gece ve sabah Guneş doguncaya kadar yaklasık altı saat surelıgıne Saı guney tardftd Oglak (Caprıcomus) takım yıldızında (yıl boyunca da bu takım yıldızda kdlmak uzere) gorulebılır Uranus ufuktan en fazla 32 derece yuk Perşembr 6 G VenüsMerkür buluş/ması 21 Hdzıran sabah saat 05 cıvanndd Guneş doğ madan hemen once 3 9 kadır parlakhgın ddh Venus +0 8 kadır parldklıgındakı Merkur un 0 4 derece guneyınde yer ala Puar Gezegenlerin ilginç konumları ss c c o # Çarpunb. 10 11 17 O 18 o 405230 km 19 O 26 27 # ' 29 4* 21:39 4* ' 28 Hazlran ayı nın gök atlasını Içeren ve 15 Haziran akşamı taat 22:00 Itlbanyla gbrUlebllecek ge zegenler (reslmde surekll yanm dalre çlzgl lle gösterilmlf olan CUneş hattının Uzertne veya yakımna bakınız) ve takım yıldızlar şekllde verildl. Bu sayfadakl gök atlası yardımıyla CökyUzü teyredlllrken atlas gokyüzüne bakar şekttde doğru yönlerde yukanya kaldınlarak bakıldığında gece gökyitzündekl görUnUm lle tamamen örtufür. Gök atlasında yer alan, doğupbatmayan özelllglnden olsa gerek yaygın olarak tanınan BUyUkayı takım yıldızının (Ursa Major) uzun süreyle Izlenmesl, dunyamn dönmesl gereğl dalresel naııl yer değlftlrdlğl kolaylıkla farkedllecektlr... 30 seklıkte olacak Her ıkı gezegen ay boyun ca Guneş'ten uzaklaşacagından gorulme surelen de artacak 17 Haziran saat 24 cıvannda Neptun sondordun evresındekı Ay'ın 5 derece kuzeyınde ve 21 Haziran saat 02 cıvannda Uranus de Mars ın 3 derece guneyınde yer alacaklar Haziran ayında çıplak gozle kolay gorulebüecek parlak gezegenlerin konumlan aşagıda Merköz büındıgı gıbı sadece ufka yakın olarak ya Guneş dogmadan once doguda yada Guneş battktan sonra bauda gorulebılır Merkur ay boyunca Guneş'e yaklaşacagından yaklasık uç hafta surelıgı ne sabahlan Guneş dogmadan hemen once çok kısa surelıgıne (yaklaşık bır saat kadar) kuzeydogu tarafta sırasıyla Koç (Arıes) ve Boga takım yıldızlannda +0 7 ıle 12 kadır parlaklıgında gorulecek Ufuktan en fdzla 11 derece yukselecekür Durbun veya teleskopu olan okuyucular gezegenı sırasıyla hılal ve şışkm ay evrelerınde gorebüe cekler Merkur ufka yakın olacagından go A y Haziran ayı boyunca Ay'ın evrelerl reslmde gösterlldl. Buna göre, llk dördun evreslne 7'slnde ulaşır ve gece yamı sonrauna kadar görülür, tam dolunay evreslne he 14'ünde glrer ve tüm gece görülur, son dördtln evreslne 21'lnde ulasır ve yaklasık gece ya nsından sonra sabah saatlerlne kadar görtllUr ve yenlay evreslne de 29'unda glrer ve görulmez. Ay'ın yenlay ve dolunay evrelerlne tam ulasma saatlerl lle Yer'e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarlhler de reslmde bellrtlldl. Aynca, Ay'ın yaklasık 1216 Haziran tarihleri arasında 5 gun süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığt söyleneblllr, dolunay bu tarlhlerde yaklasık 12.7 kadlr parlaklıgı lle tüm gece boyunca Ay ısığı lle Yer'l aydınlatmaktadır. Taklpll teleskop veya dürbünü olan okuyuculann gözü kamastırmadan rahat göreblleceği, adeta dokunurcasına susuz Ay denlzlerlnl ve otuzbln kadar Ay kraterlnl, sıradağlan, dertn dere yataklannı, düzlUklerl ve yüksek bölgeleri, tepe sırtlannı farkettlrecek muhtesem Ay gözlemleri Içln yaklasık tarlh aralıklan: 38 ve 2025 Haziran. rolmesı yıne de kolay olmayacak Venüı, Hazıran ayı boyunca Guneş'e gıttkçe yaklaşacagından sabahlan Guneş dogmadan hemen once çok kısa surelıgıne (yaklaşık bır saat kadar) sırasıyla Koç ve Boga takım yıldızlanndd kuzeydogu tarafta ufuktan en fazla 10 derece yuksekhkte go rulecek Ufka oldukça yakın olmasma kar şın yıne de Venus yaklaşık 3 9 kadır degışmeyen parlaklıgı ıle gokyuzunde adeta ışıldayacak Durbun veya teleskopu olan okuyucular gezegenı dolunaya yakm bır evrede ızleyebüecekler Mars, gece boyunca ve sabah saat lennde yaklaşık beş saat surelıgıne guney dogu tarafta sırasıyla Ogldk ve Kova takım yıldızlannda ufuktan en fazla 35 derece yuksekhkte gıttıkçe yukselecek şekılde ay boyunca gorulecekür Şışkınay evresınde bulunacak olan Mars m parlakhgı yaklaşık 0 7 üe 1 4 kadır arasında gıderek parla yacak şekılde gozlenebüecektır 21 Haziran gece 02 cıvannda Mars Uranufa un 3 derece guneyınde bulunacak 84S/2