Katalog

B güven ve güvenilirliğin rolü buyuk odulleı ıçın feda edılmesıdır Butun bu sureçler prefrontal korteksm 8 ve 10 Brod mann Bolgesı denılen kısımlannda gerçekleşır Srmth ve McCabe manyetık rezonans go runtuleme yonterrayle 1 Oyuncunun oyun sırasındakı beyınsel faalıyetlermı ınceledı Bu oyuncunun karşısına rakıp olarak ya tanımadığı başka bu oyuncu ya da bılgısayaı prograrra çıkartıldı Bu arada bılgısayar programının sergıleyeceğı guvenılırlık çok duşuk du zeyde tutuldu Aidştrmacüann tahmm ettıgı gibı 1 Oyuncu, rakıbı ınsan olduğu zaman 8 ve 10 Brodmann bolgesındekı beyınsel faalıyetlennde çok yogun hareketlılık ızlendı Oysa bılgısayarla oynadıklan zaman beyınlenmn bu bolgelermde hıç hareket olmadı Smıth ve McCabe bu deneyden şu s o nucu çıkartular Bır ınsanın bır dığenne guvenıp guvenmeme karan, kendı nıyeünı ne denlı yansıttığına bağlıdır Cttvrnl sağtayan muurlar Ulusal güven dfizeyl lle çefltll unsurtar arasınaakl lllşkl Cuven duyan blr insanm analomisl: Cüven duymaya yatkın blr Insan clnsel açıdan aktlftlr; bt beğinl emzlrtr, allesfyle yaıar. Aynca nefelkllr, iyl blr eğitim almiftır, baklagilleri sever ve mbtlk Inançlan çok gOçlii değlldlr. Soğuk blr ku zey ulkesinde yafar. Bu ulkede nufus kalabalık tır, politik ve yasal oçıdan efltllk tağlanmiftır. Boşanma oram düfiiktiir vt hava kMlllğl kont rol alttna alınmifUr. Başka bir destek Isvıçrede Zunh Unıversıtesı'nden ekonomıst Ernst IVhr'ın son yaptgı bır araştırma bu sonucu destekler nıtelıkte Benzer bır guven oyunundan yararlanan Fehr, 2 Oyun cunun guvenırbk derecesmın 1 Oyuncunun kendısıne gosterdıgı guvene bagh oldugunu tespıt etmış Ancak 1 Oyuncu guven yenne tehdıt unsuruna başvurdugu zaman 2 Oyuncunun guvenırlık duzeyı dıkkaü çekecek kadar azalmış "Tehdıt, üışkıye duşmanlık ve guvensızlık gıbı olumsuz nıteükleı kataı" konuşan Fehr, "Ve bu ılk guvensızlık kendı kendını besleyen bır nıtelık kazanu Bana kalır sa guven duygusunun büeşımınde hem duygusal, hem de bılışsel bu unsur bulunuı Bu üası arasındakı bağlantıyı anlamak çok onemlıdır" Zac daha yuksek bır beyınsel faalıyeün guven duygusu ıçmde onemlı bır rol oynadıgrnı kabul edıyor, ancak oksıtosının mantiga oranla guven duyma arzusunu daha fazla aıtirdıgıru tahmın edıyor Bu arada en onemlı nokta, noroekonorrustlerın de beluttgı gıbı, guven daha avantajlı bır ortam yarattgı surece guçlenıyor Çunku guvenrnek, bueye uremek ve hayatta kalmak bağlamında şans tanıdıgı surece, grup yaşantısuıa daha ıyı uyum sağlamak ıçın evnmleşen bır duygudur Cüven duymaym blr İnsanm onatombl: Kknseye gitvenmeyen Insan dnsel apdan pastftlr. Geneillkle depmyondadır. Dlndardır, ibadeti nl Ihtnal etmez. Tetefonu fazla kullanmaz. Troplk blr ulkede yaıar. Bu ulkede doğum ve öltim oram yuksektk. Hava kMlllğl tehllkell umrdadır. iosyopolltlk açıdan eıttllk ve htlk rar sbz konusu değlldlr. sıtosın reseptorlen uzennde bıyokımya'îal etküer yarattıguu ortaya çıkarttı Orneguı soya, yeşil lebzeler ve baklaglller famıl yasınddn gıddldim guven uzeruıde pozıtıf, hava larlüıgının ıse neganf etkı yaptıgı goruldu Bu arada gtiven üe dini inançlar arasındakı negaof üışkı şaşkmhk yaıattı Ne vdr kı Knack bu negatıf baglanhyı şoyle açüclıyor "Dığer ınsanlara guven duymamak dını ınanca sıgınma arzusu dogurur Bdşkdlanna guvenmıyorsanız bu eksüdıgı daha yuksek bır guce guvenerek gıderebılırsuıız Bır dığer faktor de cografi bolge farklılıklan Kutuplara yakın bolgelerde guven duygusunun daha yuksek olmasını açıklamak o kadar kolay degü ABDdekı yuksek guvenın geçerh oldugu bolgelerde yaşayanlann Iskandınav kokenlı olması bır başka egılımı daha ortaya koyuyor olabılır Başka bır deyışle guvenme egıhmı bırkaç nesü boyunca surebıhr." Neler yapılmalı? Knack, bu diaşürmaya dayanarak gehşmekte olan ulkelerde guven duygusunu drbrmdk ıçın harekete geçu^ılmesı gereken mekanızmalan şoyle sıralıyor "Bagımsız bır medya, polıükada şeffdflık, ddıl bu hukuk duzenı, yasalar karşısında herkesm eşıt hak lara sahıp olmdsı, ayuTmcüığın ortadan kalkması Zak ıse bu hsteye şunlan üave edı yor "Egıüm oldndkldnnın herkese tdrurıması temız bu çevre, kamu sagbgına yannm ya pılması, sosyal bagldnn guçlendınlmesı, yolsuzlugun ortadan kalkması" Bu durumda bu ulkerun ekonomık performansınm gebştınlmesı ıçın bır utopya yaraülması gerekügı anlaşüıyor Bu hedefi ancak pohnkacüar gerçekdestırebüu' Kımse bunun kolay oldugunu ıddıa etmese de Zak, polıtıkacüann yanı sıra yurttaşlann da ulkelerını ekononuk açıdan kdlkmdu rnak ıçın bazı sorumluluklan olduguna ınanıyor "Her yurt taş kendı oksıtoksın duzeyını artuırsa, ulusal duzeyde de guven artar Bunun da en kolay yolu ıse sekstu" Reyhan Oksay Işın daha da ılgınç yonu, bıze bın gu ven duydugu zamdn olumlu yonde tepkı verme durtusunun ortaya çıkmasıdır Bu durtu <ontrolumuzurı dışındd olusur "Sıruısel anatorranın ışıgı altında, deneylenmızden aldıgı naız sonuçlar oksıtosının quven üe ılqılı kararlarda etkılı olması üe bılınçlı algılama dun yası arasında bır bağlantı olmadıgmı gostenyor" dıye konuşan Zak, "Insanlarda guvera, bıbnçlı kararlılıktan çok, durtuler korukler" dıyor ı Ekonomiye ters Zak'uı bu bulgulan Nash Dengesi gıbı ekonorrak kuramlara ters duşuyor Oysa Nash, msanlann büınç ve akü yoluyla kışısel çıkarlanru ve kazançlanm maksımum duze ye taşıdıklannı soyluyoı Nash ve benzen modeller ınsan durtulennı 'sağduyulu açgözlülük" olarak ele alıyor Oysa bunun tam tersı Zak, toplumsal ışbırlıgınır. ılkel bır duıtu olarak oıtaya çıktıgını üen suruyoı Zak'ın ypararlandıÇp guven oyununun ılk kuruculanndan Kevin McCabe ve Smıth yukselen oksıtosın duzeyının bılınçız bır şeküde guvenırlüıgı artırabıleceğını ılen suru yor Anrak guvenırhlıgın ortaya çıkması ıçın başka bır ınsanın da sıze guven duyması ge rekıyor Srmth ve McCdbe bır ınsana ılk başta guven duyup duymama karannın büınçh bır şeküde ahndıgına ınanıyor, çunku başkalannm nıyetlenne üışkın ongorulenn de bu kararda etkılı olması gerekryor Butun bunlaı ust duzey bılışsel sureçlerın bır bıleşımıdır Bu sureçlerden bırı 'Aklın Kuranu"dır Bu kurama gore başkalannın goruşu ve durtusu bızımkderden farklı olabılır "Ortak dikkat" sureande dıger ınsanlann ılgı alanlanna odaklanmak gerekır "Geclktirilmiş haz" kuıarm ıse eldekı mevcut odullprın daha sonrakı ve daha Dunya Değerler Araştırması'nı yuruten Ana Arbor, çeşıtlı ulkelerdekı ınsanlara şu soruyu yonelttı "Sızce yabancılara guvenmelı mıyız v " Bu sonıya verılen pozıtıf yanıtlar, yuzde 65 üe Norveç yuzde 5 Brezüya arasında degışıyordu Pozıtıf yanıtlann yuzde 30'luk knük duzeyın altında oldugu ulkelerde Guney Amenka ve Afnka ulkelerı başta olmakuzere guvensızlıgın yoksulluk kapanında süaşıp kaldıgı goruluyor Knack bu konuda şoyle konuşuyor "Sıyasüer bu ulkelerde ulusal guvenı yukseltmek ıçın gereklı mekanızmalan harekete geçırmezlerse ekonomık kalkmmayı unutsunlar" Zak ulusdl duzeyde de noroekonomı konusundakı bulgulannın yararlı olacagı kanısında "Hangı toplumsal ogelenn ok sıtosını etküedıgmı ıncelememız gerekır" dıye konuşan Zak, son yülarda 41 ülkedeki guven duzeyını araştırdı Bazı faktorlerın ok Kaynak NewScıennst, 10 Mayıs 2003 Ulusal güven Ulusldrdrası ekonomık kalkınma baglamında, bu"ey ler ıçın dogru olan ulaslar ıçın de doğrudur Dunya Banka sı'ndan Steve Knack ın belırttıgı gıbı "Bu^ ulkerun eko nomık sağlıgını etkıleyen en guçlu faktoı guvendır Guve nm zayıf oldugu yerde bıreyleı ve kurumldi parasal ış lemlerden uzak durmaya ba kar Sonuç, ulusal ekonormrun çokuşudur' Guven duzeyı ulustan ulusa degışır Mıchıgan Uruversıtesı'run duzenledıgı 844/9