Katalog

Gönülden Bilime Ahmet Inam Biri olmak! Siz kimsiniz? Kendinizi betimlemeye, tanımlamaya çalışın. Değişik yanıtlar verebilirsiniz. "Anneyim. Turk'um. Uzun boyluyum. Matematikçiyim. Doktoram var. Kıtaplar yazdım." gibi. Galiba çok azımız "ben biriyim" diyebilir. "Ben insanım", "ben bireyim", "ben kişiyim" diyebilirsiniz. Kim "ben biriyim" diyebilir? (Heidegger kımi çözümlemelerinde, söyler!) Peki, neden "biriyim" desin ki? Kimin aklına gelir, "biri olmak"? Biri olmak, herhangi biri olmak demek. Hiçbir özelliği olmayan, "özel omayan" demek. Hani Amerikan filmlerinde sorarlar ya "ben senin için özel miyim?" Biri olmak, "hiçbir" anlamın yüklenmediği herhangi biri olmak, bir "hiç" olmak mıdır? "Hiç kimse" olmak mıdır? "Kimsin sen?" dediklerinde, "hiç kimseyim", "biriyim", "herhangi biriyim" diyebilirmisiniz? Kapıyı çalıyorsunuz. "Kim o?" diyorlar. "Biri!" diyorsunuz. (Turkçe'de tuhaf çağrışımları var: Ikisi değil de biri gibi. Sayı olan birle ilgili. Kimi Batı dillerinde de bu özelliği gorebilirsiniz!) Biri olmak, katlanamayacağımız bir sıradanlığı gösteriyor. "Herhangi biri değilim ben, özelliği olan, kişiliği, dunyası olan biriyim." Sıradan biri olmamanın yolu "biri" olabilmekten geçiyor. Sıradan biri olanlar, herhangi biri olanlar, kısaca "biri" olanlar, biri olmayı bilmeyen insanlardan oluşuyor. Bu paradoksal gibi gorünen sözun ardında, insanın insan oluşunun koşulu bulunuyor. Insan, oncelikle biridir. Herhangi biri. Bir "x", boş bir "x ". Bir anlam taşıyıası olarak, bir boş anlaml Bir hiçl Bir hiç kimse! Işte bu anlam boşluğundan çıkılarak oluşturacak insan kendini, kendi yaşamını anlamla kuşatacak. Kendini inşa edecek, bu "x" oluş üstüne. YENİ FOSİL BULUNTUSU SOYAĞACIMIZI DEĞİŞTİRECEK Mİ? Dlfler ekslkslz ve sağlam (yanda) 1 "Ben herhangi biri değilim, özelliği olan, kİSİIİOİ Hğh dünyası olan ,8 mılyon yıllık yenı bir buluntu antropologlan uzun bir sure meşgul edecege benzıyor Rutgers Unıversıte sı'nden Robert Blumenschine ve ekıbı gayet ıyı koruna gelmış bir homınıd çenesıyle bırlıkte taş ve kemıkten uretümış ükel aletler buldu Blumenschıne'e goıe yenı fosü, insan soyunun ük temsücüerıyle üışkılendırüebüecek en ıyı koruna gelen 5 buluntudan buı Ne demek "boşluktan çıkarak, anlamlı yaşam oluşturmak?" Temelinde, varoluşçu duhirivim " şüncenin bir gorüşü. Biri Uiriyim. olmadan, hiçbir şey olamayız. Hiçliğimizi, boşluğumuzu, sıradanlığımızı, anlam yoksunluğumuzu görmeden. Sıradan biri olduğumuzu anlayamadan, sıradanlığımızı aşamayız. Hiçliğe doğduk. Hiçbirimiz su ya da bu oluşumuzu baslangıçt kazanmadık. Hiçbirimizin, doğuştan gelen bir "ustünlüğü", "özelliği" yok. (Bunu kabul etmek biz bir türlü "biri" olamayan, kendini "bir şey sanan" sıradan insanlar için çok zor!) Kendiniz, kazandığımız, emeğimizle kurduğumuz, oluşturduğumuz, anlam verdiğimiz "biri" olmalıdır. Kimse onceden ya da sonradan, ama emek harcamaksızın "biri olma"nın üstunde özellikler taşıyamaz. Biri olmadan, "kendini pek çok şey sanan" toplum tarafından şişirilmis sıradan insanlar, rastgele insanlar yaşıyor bu dünyada. Biri olma, eskilerin "mahviyet" dedikleri bir erdemi de içinde barındırır: "Bir hiçim ben, bu hiçliğimi duyan, ona anlam vermeye çalışan biriyim." Hiçliğini duyabilme, hiçlikten kurtulmanın önemli bir adımıdır. "Biri olduğumu anladım. Hiçbir şey olmadığımı. Işte o zaman bulutlar dağıldı. Hiçbir şeylığimı bir şeyliğe dönüştürmek için yaşıyorum." Böyle bir çıkış, bir isyandır dunyaya. Dünyanın, düzenın sizi bir yerlere koymaya çalışmasına. Biri olabilmek güzel bir dunyanın oluşturulması için çıkış noktasıdır. Sevgilisini, "biriliğini" yakalamış bir âşıkın sevgisinin derinliği bana heyecan veriyor. Çok tuhaf, ters şeyler mi söylüyorum? Birilerinizin bana gülümsediğini görüyorum. Oldoval boğazındakl buluntu yert Homo rudolfensıs ve Homo habıScıence dergısınde aynn lıs bugune degın üa ayrı tur olarak kabul edüıyordu Fakat tılı bir bıçırnde anlatılan buluntular 1995 yılında Oldovaı Blumenschıne yenı bulunan fosü ve Homo rudolfensıs'ın, boğazında ortaya çıkanlmıştı Tanzanya'nın kuzeyındekı Homo habüıs üe aynı soydan geldıgınden emın Tkbu kı Oldovaı boğazı 1957 yüında ük ınsan fosuının bulunmasınbu teon tartışüabüır ama eger dogruysa dallı budaklı ın dan bu yana ınsanlıgın beşıgı olarak büınmekte. san soyagacından en az bir dal eksüebüır "Tarıhın krıtık bir donemıne aıt onemlı bir atamızın kopru ve kıüaeleıden yola çıkarak Artvm'ın geçmış yıllarına ışık tutmayı amaçlıyor 5. Bölüm, Kültür, "Atabarı": "Egıtımlı, dayanışmacı, çaüşkan, guvenı lır" Artvın msarunın geçmışten gunumuze yaşadıgı ve yaşattıgı kulrurel degerler sergılerayor Kaflcasor şenlıklerı, boga gureşlerı, çeşıth zamanların ızlerını taşıyan yemek kulturu de bu bolumun konusu 6. Bölüm , "Baraj" Çoruh Nehıı uzerınde Artvın ü sınırları ıçensınde yapılan barajlann başlangıçtan 2003 yüına kadar olan ınşaat aşamalan belgelenıyoı I. Bölüm, "Suyla Gıden" Çoruh'un coşkun halııu, buyuleyıcı Kanyonunu, baraj suları altında kalacak koylen, tarıhı eserlen, yok olup gıdecek zeytın ve pınnç kulturunu belgeleyerek gelecek kuşaklara aktarmayı amaçlıyor 8. Böltim, "YuıufeU": Yusufeh ıl çesını bugunku durumuna getıren uç neh rm buluştugu yerdekı konumuydu Butun bir üçeyı yok edecek olan da yıne bu uç nehrın kavşak noktasındakı konumu olacak 9. Bölüm, "Yanıüar": Baraj sonrasında nufusun artıs gosterebümesı, yenı ureüm alanlannın yaratüabümesı ve yaşarn duzeyırun yukselmesı ıçın yenı projeleıı şımdıden başlatmak gerekıyor Bu nasıl başanlabüır' izine ulaştık" dıyor Blumenschıne Bundan 1,8 mılyon yü once ük taş aletlerm uretıldıgı ve avcıhgın başladıgı donemde ınsan beyrıı onemlı olçude buyumuştu. Ayrı ca gundebk yaşam sadece avcı hkla degü mevsunleıe baglı goç ler hatta belkı de kamp yerlerıyle yenıden bıçımlenmıştı Araştırmacıldiın goruşune gore yenı fosü bulunrusu şımdıye dek büınen üa turle anatomık baglara ısaret edı yor TRT2'DE YENİ BİR BELGESEL 'Çoruh artık durgun akacak' TRT'run uretken yapımcüarından Filiz Ozankaya'nın son belgesel çaüşması, "Çorum Arük Durgun Akacak" dunden ıübaren TRT 2 ekranlarında ızlenmeye başlandı Doğa, büım, kultur ve tanh ıçerıklı 9 bolumluk bu belgesel dızı her cuma gunu 20.30 da ızılenebılecek. Çoruh ve havzası 21 yuzyılda ınsan elıyle gerçekleştırüen buyuk bir değışıme hazırlaruyor Çoruh ve kolları urerıne 10'u buyuk, 27 baraj yapüacak Baıaj lar tamamlandıgındd başta Yusufeh ılçesı olmak uzere 12 koy sular altında kalacak Ulke ekonomısı açısından buyuk onem taşıyan bu kalkınma gınşımı bolge ınsanını odak noktasma alıyor mu'' Çağımızın onemlı kavramlan "doğa" ve "çevre" ne olçude gozeühyor'' Dokuz bolumdpn oluşan belgesel dızı bu sorulara yanıt arayacak, sular dltında kalacak yerlen ve kaybolacak yaşam bıçımlerını belgeleyecek 1. Bölüm "Çoruh Vadlai": Kuzey Dogu Anadolu'ya ozellıkle de Artvın'e damgasım vuran Çoruh Nehrı ve Çoruh Kanyonu anlatılıyor Dogdugu yeıden de nızle buluştugu Batuma kadar 2. Bölüm, "Doğayı Kucaklanuk": Artvın'e çok ozel bir dogal zerıgınlık katan Kaçkar ve Karçal daglan, yayldları ve vadılen tanıtüıyor Hatıla vadısımn bozulmarruş dogası ıle Hatüa Vadısı ve TEMA'ran duzenledıgı yuruyuşu üe Camılı yoresı de bu bolumun l:onuları arasında 3. Bölüm, "Artvin'de Tafamak": Çoıuh Nehrının kenannda ya da Kaçkar ve Karçal dağlannın eteklerınden koylerde, ya"lalarda yaşamak nasü bir şeydır' Büenlere ozlem gıderme, bilmeyenlere tanıtma>n amaçlıyor 4.Bölüm, Tarih, "DündenBugüne": 1877 harbuıden başlayardk Cumhunyete kadar suren seferberlıkler, savaşlar ve goçler Artvın tarıhıne damgasını vurmuş Tanh bolumu bırkaç adım daha genye gıderek zamana dırenen kalelerden, 834/2