Katalog

REFORM İÇİN ÇAĞRI A taturkun onderlığın de kurduğumuz Cumhurıyet ımızın temel ve oncelıklı hedefı çağ daş uygarlık duzeyını yakalamdk hatta onu aşmaktır Dun olduğu gıbı bugun de uygar lık aılesının guçlu ve saygın bır uyesı halıne gelmış ve dunyayla rekabet edebılen bır Turkıye hepımızın ortak arzusudur Toplumumuzun çağdaş uygarlığın nımetlerınden da ha çok faydaldnmasını ve çağdaş uygarlığa kattada bulunmasını sağlayacak yapısal do nuşumlerın gerçekleşmesı Hukumetımızın acıl ve onrelıklı hedefıdır 58 Cumhurıyet Hukumetı ulke sorunlanna ılgılı tum taraflarm, muzakerecı sureçlerde katüım ve katka lanyla ço7umler gelıştırme yonundekı sıyası ıradesını ve kararlüığıru kamuya açıkladıgı Hukumet Progrdmı ıle ortaya koymuştuı Hıç kuşkusuz toplumun çağdaş dunya nın standartları ıle buluşmasmda VP bunun otesınde uygarlıga katlada bulunacak bır toplumsal ve kulturel altyapının oluşmasında egıtım ve ogretım sıstemı oncu role sahıptır Bılgının temel uretım faktorlerı arasın da bırıncı sıraya yukseldığı kuresel rekabet ustunluğunun bılgı uretımıne ve paylaşımına bağlı oldugu gunumuzde eğıtım sibtcmının ustlenmek zoıunda olduğu rol çok daha yaşamsal bır onem kazanmıştıı Sanayı toplu munun ve kıtlesel uretımrn yerını bılgı toplu mu ve bılgı bazlı ekonomılerın aldığı bılgı ça ğında eğıtım sıstemımızm ve unıversıtelerı mızm klasık ogretım faalıyetlerı yanında reka bet stıatejılerı ulusturmakta yenı bu rol ust lenmelerı kaçınılmaz hale gelmıştıı Unıversıtelerın oncu rollermın gereğını yenne getııebıkneleıının olmazsa olmaz ko şulu akademık ozgurluğun sağlam guvence ler altına alınmasıdır Ozgur duşuncenın ye şerme ortamları olaıı unıveısıteleıde bılımsel orgurluk ortamının sağlanması hıç şuphesız fıkrı yenıleşmenın ve ılerlemenın de temınatı olaraktır Bu bağlamda egıtım ve ogretım sıste mımızın kcndı kultuıel buıkımını ozumspmış pvrensel standartlaıda bılgı ve beceıı ıle do nannııs vo dunyayla rekabet edebılır yeterlı lıkte bucylcrm yetışmesıne ımkân sağlaya rak şekılde gelıştırılmesı Cumhurıyetımızm çağı yakalamak ve onu aşmak olarak taşıdı ğı vızyonun gereğıdıı Bu çerçevede her alanda çagı yakala yacak ıefoımldra ıhtıyacımız var Mıllı Fğvtım Bakanlığı olarak refonrı surecını Bakanlığımız teşkılat yapısmdan başlatıyoruz Mıllı Egıtım Bakanlığı nın yonetılebılır olmaktan çıkmış aşın buyuk VP karmaşık burokıatık yapısmı etkmlık ve verrmlılık ışlevsellık kalıtelı hi7 met hesap verebüırlık şeffaflık ve yonetışım ılkelerı çerçevesınde daha çağdaş bu yapı lanmaya kavuşturma surerını toplumun bpk lentılerı ve ulkenın üıtıyaç duydugu ınsan kaynagı talebıne cevap verebılır şekılde ılgılı butun kesımlerın katkı ve katılımıyla başlatı yor VP tartışmaya açıyoı uz Yuksek ogretım kurumlan ve ozellıkle unıversıteler ıçınde bulundukları toplumun çağdaş dunyaya açılan kapılarıdır ve çağdaş 828/10 Milli Eğitim Bakanı Erkan Mumcu, Milli Eğitimde yapmak istediği değişiklikler üzerine düşüncelerini içeren bir mektubu editörümüze de gönderdi. Belge olması açısından, mektubu tam metin yayımlıyoruz. Yandaki sayfada Prof. Dr. Celal Şengör'ün düşüncelerini bulacaksınız. laşma surecmde kılıt rol oynamaktadırlar Fıkrı yenıleşmenın motoru olan unıversıtele rın ulke kalkınmasına refah duzeyının yuk selmesıne ve bulundukları bolgenın sosyo kulturel yaşamına katküan son derece onemlıdır Gelışmış dunyada unıversıteler yenı re kâbet stratpjılerının ve bolgesel kalkuımanın lıderhğını ustlenmektedırler Bu surece oncu luk etme fonksıyonldrının sureklılığı unıversı telerın dunyadakı gelışmelere gore kendıle rını yenılemelerıne bağhdır Avrupa Bırlığıne gırmeyı hedeflemış bır Turkıye nm bu değışımlere kayıtsız kal • geleneksel yonetme anlayısı yerrne yonetışım ılkelennı benımseyen ve • fırsat eşıtlığı sunan yenı ve çağdaş bır yuksekoğretım yapılanması toplumun tum kesımlen nın ortak arzusudur Nıtekım genel olarak egıtım sıstemımızın ve ozel olarak da yuksekoğretım kademesmın yaşa dığı sorunlar ve karşılaş tığı zorluklar uzun bır suredır sadece unıversıtelerın değü huku metlerın sıyası partılerın sıvıl toplum kuruluşlarının ve ış dunyasının da gundemınde yer almaktadır Ancak ne yazık kı ılgüı taraf ların beklentılerıne uygun duzenlemeler yapılamamış ışlerlığı olan ve tatmınkâr bır ço zum yaklaşımı hayata geçırılememıştır Ortaoğıetım kademesınden yuksekoğretıme geçışlerdekı yığılmalar bu ıkı ka demenın bırbırlerıyle uyumsuzluğu eğıtımogretım sıstemımızm beklenen toplumsal ya ran uretememesı egıtım ışgucu ve ıstıhdam ılışkısındekı denge sızlık sıstemın fırsat eşıtlığı sunamama sının yarattığı mağ durıyet akademık ozgurluğe ve ku rumsal ozerklığe ılışkın sorunlar top lumun ılgılı tum kesımlerınce dıle getırüen huiuslardır Çağı yakalamak ve ışmak hedefı hepımıze vakıt kaybet meden sorunlarımızı çozme sorum luluğunu yukle mektedır Bu çerçevede so run alanlarıru saptamak yapılacak duzenle melerı belırlemek çağdaş laık ozerk ve demokratık bır unıversıte modelını ve yuksek ogretım yapüanmasını ılgı bılgı ve ehlıyet sa hıbı toplum kesımlerıyle bırlıkte oluşturmak uzere katılımcı bır ıletışım surecını başlat maktayız Bu ılkeler çerçevesınde oncelıkle yuksek oğıetım sıstemımızın temel yapı ve sureçlerıne ılışkın ılgılı tum tarafların goruş ve onerılerrne ıhtıyaç duymaktayız Bu amaçla çağdaş demokratık laık sosyal bır hukuk devletı olan Cumhurıyetımı zın temel ılkeleııne bağlılık yanında çağdaşlaşma ıdealıne çağı yakalama ve aşma hede fıne donuk olarak 1 gerçeğuı herhangı bır kısıtlama sansur ve mueyyıdeye tâbı olmaksızın ser bestçe araştınldıgı ozgur duşuncenın yeşerme ortamlaıı olan unıversıtelerde akademık ozgurluğun sağlanması ve guvence altına alınması 2 bılımsel ve fıkrı verımlılığın artırıl ması 3 unıversıteler arası rekabetın teşvık edılmesı 4 sosyal ve endustrıyel projelerın ge lıştırılmesı marka patent uretımı ve Arge faalıyetlerının artırılması 5 akademık unvanların ka^dnımının objektıf ve şeffaf olçutlere bağlanması 6 unıveısıtenm ana o/erk bırım halıne getırılmesı unıversıtelerde ıdarı ve malı ozerklığın sağlanması 7 kaynak yaıatılmasmın ve kaynakla rın verımlı kullanımının temın edılmesı unıveısıte ış dunyası ışbırlığının kurulması 8 akademık ve ıdarı kuıulların yurut me ve karar organlannın oluşma bıçımınırı demokratıkleştırılmesı karar sureçlerınm ye rınden yonetım anlayışına uygun şekılde du zenlenmesı 9 unıversıte hayatının heı kademesın de oğrenn katılımırun guçlendıı ılmesı 10 hukukun ustunluğune dayalı dene tımın kalıte guvencebirun ve akıedıtasyonur kurumsallaşması 11 toplumla ve pıyasalarla ıletışımır etkınleştırılmesı şeffaflık ve hesap veıebılır lık ılkelerı çerçevesınde yonetım yapılanma sınm tesıs edılmesı 12 yuksekoğretımın fınansmanınır buyuk olçude genış halk kesımlermden top lanan kamu kaynaklaı ının kullanılmasıyla ya pümakta olduğu gerçeğı dıkkate alınarak a. vergı verenlerın beklentılerını karşı layacak çıktüar yaratmaya odaklı b. yuksekoğretım hızmeünden yaıaı lanmada akademık gereklen gozardı etme yen c. ve vergı verenlerın adalet duygula ı ını tatmın eden fırsat eşıtlığı ükesmın korun ması ve guçlendırümesı 13 ıletışımın etkınleştırılmesı bılq paylaşımının hızlandırılması ve ortak rekabe strate]ilerı yaratabılmek ıçın unıversıtelerara sı koordınasyonun etkınleştırılmesı 14 oıtaoğretımde oğrencılerın ılgı v< kabılıyetlerıne gore yonlerıdııılmesı ve yuk sekoğretıme hazırlama yuksekoğretımd< esneklık ve çeşıtlıhk ılkelerı doğrultusund. hareket kabılıyennın kazandırılması ıle ort, ogıetımden mezun edılen yuksek ogretım< yerleştırılen oğrencı oranı uısat eşıtlığı ılkes ve ınsanguru planlamasına bağlı etkın bı oğıencı yerleştırme sıstemının kurulması 15 kapasıte yaratımının ve planlaması nın akademık olçutler ve pıyasa gerekleı doğrultusunda objektıf krıterlere bağlanma sı 16 uzun donemlı ogretım uyesı ıhtıya cının karşüanması ve yetıştu ılmesı konularmda ve belırleyeceğınız dığe alanlarda burada belırtılen yaklaşıma ılışkıı eleştırılerınızı de kapsayacak şelalde çozun modellerıni7 goruş ve onerılermız katılımcı lık dkesı ıçerısındekı çalışmalanrruzda yoı gosterıcı ve belrrleyıcı olacaktıı Bız unıversı telerımızın bırıkımmın bu sureçte oncu bu rc ustlenmesı gerektığıne ıçtenlıkle ınanıyoruz ıiO Ocak 2003 tarıhınden ıtıbaıen hen yuksek ogretım sıstemınde hem de Bakanlı ğımızda gerçekleştırıletek yapibal duzenle melerm belırlenmesme ılışkın katküdiımz ıl güı taraflann katıldığı açık platformlarda taı tışmaya açılacak ayrıca elektronık ortamd toplumun bılgısıne sunulacaktır Ügılı tum taraflaı ın katılımıyla gelıştıre ceğımız çozum odakL bu gu ışurıımızm soı derece verımlı ve yararlı sonuçlar doğuracd ğma ve sureklılığının ulkemıze onemlı kara nımlar sağldyacdğııid ınanıyuıum Katkı değerlendırme ve katılımım ıçın şımdıden teşekkur eder selam ve sevgı lerımı sunarım Erkan Muma Mıllı Egıtım Bakan ması duşunulemez 1998 Sorbonne ve 1999 Bolonya Deklarasyonları yuksekoğretımde standardızasyon ve uluslaıaıasılaşma hedef lerını ortaya koymuştur Bılqı Avrupası ve Av mpa Yuksekoğretım Alanı oluşturma çabala rı doğrultusunda Avrupa Bulığı uyesı ulkele rın yuksek ogretım sıstemlennde akademık hareketlılık ve değerlendırme ıstıhdam edı lebılırlık rekabet edebılıılık ve daha fazla ozeıklık olarak ıfade edılen başlıra dort te mel kavıanı bağlammda uluslar arası stan dartlar oluşturulmaya çalışılmaktadır Bu çerçevede çağdaş ve gelışmış ulke orneklermde olduğu gıbı • değışen uretım yapısı ve ışgucu pıya sası ıle uyumlu meslek edınım ımkânmı su nan • merkezıyetçı ve burokratık bır yone tım anlayışı yerıne yerınden yonetım ve yerel potansıyelı harekete geçırme ve oz kaynak yaratma anlayışına dayalı • ıçınde bulunulan toplumsal çevreyle ve pıyasalarla etkıleşım ıçınde • akademık ozgurlıığu sağlam guven celere bağlaıunış • kurumsal ozerklığı sağlanmı^ • performansı verımlılığı şeffafldşmib ve olçulebüen