Katalog

uımaca Hazırlayan: Hüsnü Kale Sonı SAR11 olarak bıhnen mıkro oıgamzma lar nedır? Yanıt SAR, Bemıuda'nın doğusundaka Sargasso Deruzı'ran kısdlülmış şeklıdır SAR11 ılk kez Sargasso Denızı'nde buluridn çok kuçuk ınıkıo or ganızmalardır Vıruslerrn dı^ında Dunya'da nufusu en fazla olan yaşam şekh oldugu duşunulmektedır Oregon State Unıversıtea'nden Stephen Gıovannom taraftndan hdzuldnan bır ıapora gore okyanuslarda 2 4 x 10 2l! SAR11 hurresı yaşamaktadır Bu devasa sayı ne anlama gelmektedır' SAR111 daha buyuk ydiatıkldila kıyaslamak bu konuda yol gostencı olabılır Dunya. 11 yalnızca 6 xl0' ! ınsan yaşamaktadır Bu sayı da termıt nufusunun yanında devede kulak kcilıı çunku Dunya'dd A 4 x 10 l 7 tei' tınyaşadıgı tdrınnn edılıyor ı ı da kışı başına 40 mılyon termıi mşmesı aıüamına gelmektedıı Ymede termıtlerın sdyısı SAR11 I ıın ya^^rt/,dııMıkıoorganızmalann ıçınde bıle SAR11 'lerın sayısıı i enşebılecek boyutta canlı soz konusu degıl Açık denızlerde 1 2 x 10 2 9 att l prokaryot (baktenler ve çekırdeğı olmayan dığer tek hucrelı organızmalar) yaşıyor Bu rakama kaıada yaşayan baktenlen de ılave etsenız dahı SAR11 'lerın nufusuna ulaşmak mumkun degıl Bır tahmme gore gezegende 4 ıle 6 x 10 J 0 prokaı yotık hucre yaşamaktadır Boylece SAR 11 'ın nufusu rum proi Jİların yuzde 0 5'ıne eşıttır Geçen yaz aylanna kadar kımse SAR11 'ı gorme şdnsını elde e ı medı Bunun bır nedera çok kuçuk olmaları, dığer nedenı ıse laboratuvard , /etışrrnlmelerının mumkun olmamasıydı Opçen yıl ekolojık qenomık adı vt ı ılen yera bır bılım dalı sayesınde bunlan gormek mumkun oldu Denızsn ,nındalcı DNA parçalannı avlayıp bunlann ıçındekı RNA'lann kodldrını oluştuı ıı gen varyasyonlarını dyıklayarak, bazı bakterı turlennı gozle gormeden sriptamak mumkun olabıbyor Bu yenı bılım dalının kuıuculanndan Gıovannom ılk kez SAR11 'ı 1990 yüındd tdiunüadı Geçen yıl ekıbı çok buyuk bır başanyla ük SAR11 'ı kulturde yetiştırdı Bu organızmanm yanm ay şekhnde ve 0 25 ıle 0 7 mıkrometre çapında oldugu goruldu Bu kadar kuçuk organızmalar ne ışe yarar 9 Her mıkroorganızma gıbı bunlann da yararı vaı SAR11 'ler enerjüermı fotosentetık organızmalaı ın artık lanndan alır Bu organızmalar erıyık halındekı oıganık kaıbon bıleşımknnı metabohze edeıek kaıbon dıoksıt ureürler SAR11 'lerın aynca kdrborı dıoksıt duzeyınden ve kuresel ısınmadan da sorumlu oldukldiı duşunuluyı <\ Çok kuçuk olmalannd kaışın çok kalabalık olduklarından dunydnın geleceyuıde soz sahıbı olabılrrler DUNYA'DAKrEN KALABALIK CANLI SOLDAN SAĞA 1. Sag alt koşede şeması gorulen Gokcısımlerını radyoelektrık dalgalar bolgesınde ıncelemeye yaıayan aygıt Afııka 7encıleıının çalı çırpıdan yaptıkları çardak gıbı bannak 2. Ogrenım çağına henuz gelmemış 2 6 yaş arasındakı çocukları okul duzenıne twır)ayan egıtım kuruluşu Neoplazma 19 yy da halkm çok tuttugu ıkılı ve senkonlu ııtmdc Kuba veya Ispanyol Kuba kokenlı dans 3. Gızh tutma duyurma Fılıpınler/l.uzon Adası nda bır mılyon kaşı tarafindan konuşulan Indonezya obegırıde dıl (Kıs) TVıbıı logarıtma Insanlar halk hoıkes 4. Mahal mekân Pembeye çalan beyaz tuylu kanntlaıı gn renklı alt gagasında de ııden bır kesesı olan ırı kuş Kayak Çok kokulu bır kahve cınsı 5. Afııkada Sahra'nın guneyındekı çayuhklarda yaşayan narın yapılı bır antılop turu Meyıl Komuıloştııılecek agaç veya pışırılecek tuqldldrld dolu olan ve dışı çamuı ıle sıvanan kum bot 6. lspaııya/Calıcıada lıman şehrı (Esk)Ra hatük duzenıguven Ivedılık Eskıden Japonlann kullaııdığı çızgısel olçu (3927 m) I. Kabugu dugme ve sus eşydsı yapımında kullanılan bır tur denız kabuklusu Surrıeı Akad dılınde T^nıı Enkının adı Kanda boltrlı bıı diıükoıun vatlıgını araştır mak veya duzeymı olçrnek anlamıyla ııygulanan bır laboıatuvaı yontemı Tore bılımı ahlak bılımı 8. (Taşbıl) Değeılı laşlaıın nıtolıklerını olçmekte i ullanılaıı sıyah flaıul AÜas Okyanusu ıle Buyuk Okyanub aıasında başlıca au yulu 9. Sahıp malık Bu glıyoksdlmın ıkı hıdıojen atomu yeııne bıı oksı jen atomunun geçmesıyle meydana gelen hetero sıklık bıleşık 10. (Tıp) Derıde sınırler boyunca ozellıkle qovde bacak ve yuzde bırtakım agnlı fıs kelerın dokulmesıyle belııen mıkroplu bır hasta lık Çevresı yollarla belırlenrruş olan arsa 11. Emıle Zola'nın bır eserı Aşık kemığının çukuı ta rafı anlamında kullanılan yerel bır sozuuk 12. (Kıs)iyyum Sımetn 13. Yugoslavya nın ulusla rarası plaka ımı (Ltnol) Karadenız ın dogu bıtı mınde guney Kafkasya run ulkemıze komşu kesı mınde yaşayan kuçuk bır kavım 14. Yureklendır meye yaı ayan Ispanyolca sozcuk Saıt Faık on ad lı yazarımızın soyadı 15. Karabıbık' ve ' Zehra adlı eseıleı ıylp Turk pdpbıyatında qerçekçılık akımına onouluk eden lomanrı ve hıkayecımız (18621893) YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Ussallaştırma 2. (Mıkrobıyol) Serbest oksıjene ıhtıyacı olmayan oıganızmaların yaşayışı Muğ la'nın ılçesı 3. Gozyaşı bezlerının ıltıhabı (Esk) Baba 4. Genellıkle yerleşım alanlarını baglamak ıçın duzeltılerek açılmış ulaşım şerıdı Indonezya da, başkentı Sınga Raca olan bır ada Bazı kutsal laşılerın başı etrafında gosterılen ışık çevresı, aura S. Eskı Belçıka Kongosunun kuzeyınde 1900 yüında bulunan 7iırafagıllerden gevış getıren memelı bır hayvatı Kulak"tan altnan ve bırçok kelımenın büeşımıne gıren unsuı Başlangıçta Kuzey Anıeııka zencıleııne ozgu ıken sonraları butun dunyada benımsenen bır muzık turu 6. (Esk) Yıyecek azık Hayvanlara vurulan damga At yarışlaıında ve konkuıhıpıklerde bmırılere verılen ruzdinı kiloyu (amamlamak uzeıe eyere veya eye rın altınddkı ÜI luye takılan kurşun levhalar 7. Her kes elgun, ydbanuılaı Mayalı hamurdan yapılan geregmde uzerıne yumurta kıyma, peynır pastırma vb konarak pışııılen ekmek yerını tutan yıye cek (Nukl) Bıı cısım tarafindan sogurulan ışıma nın dozunu olçmeye yaı ayan bııım 8. (Kıs) Lutes yurn Maımara Bolgesımn Istıanca bolumunde Karadenız kıyısında kuçuk bır ıskele durumundakı bucak Çeşıtlı ırklardan kısa ve bazen çarpık ba raklı kopeklere veıılen ad9. Sekız sayısının kııp koku Dınce azız tarmıaıı kadınlaıa verılen sayqı unvanı Gostenşsız sade 10. Aıklaı veya savak lar yardımı ıle herhangı bıı toprak bolgesını kurak lıktan kurtarma Uye Adam oldurme suçu cına yet 11. Çek Cumhurıyetı Slovakya Isveç Norvpç Danımarka Gornland Izlanda ve Estonya nınpata bırımı Kenidl Bılbaşaı ın bır loııidnı 12. Uçuncu Selım devrınde 1801 yüında Iskenderıye savaşb rında başarı gosternıış olan Ahmcd Kaptau ve In gıli7 Deraz bubayı Hacensona verılmek uzeıe yaptırılmış elnıasla çevrılı ay şekıllı avıze ozellı gınde bır madalya 13. Baccınum a yakın sıcak deni7İerde yaşayan kdrındanbacaklı yumuşakı; a (Yun) Kurt tan alınan ve bazı kelımelerm bıleşımı ne gıren unsur Hayvanların hastalık soguk gıbı sebpplerle olmesı 14. Kasımpatı 15. Yanmseıen lerı saga .sola veya ortaya çevırmek ıçın bunlaıın ucuna baglı bulunan donanım Yon taıaf 16. (Mı to) Arkadıa çobanlarının tanrısı (Kıs) Telluı 12. Taıla sının Işlek karayolları uzerınde yapürrıış otel 18. En t r prkek sesı Arap elıfbasında bır haıf 19. Guney Amerıkada yaşayan yagdsı ve kuyı ugu oldukça uzun gpnellıkle sıyah karmsaıı bır tukan tunı 20. Bagırsaklan tutan karın ıç zan Sake ile bira arasındaki fark Soı ıı Ulkemızde pıımç rahiı ola rak bıhnen sai u alkollu ıçb olaıak bı raya mı yoksa şaraba mı daha yahndır? Yanıt Mayalanmıs bır ıçkı olan sake (resımde orjınal kapları ıçmde goıulu yor) şaıaptan çok bıraya benzer Şdiap meyveden (çogunlukla uzurrı) yapılırken bıranın ana hammaddesı tanelı hububdttır(arpa) Sake vıskıden de farklıdıı > u vıskı • ılen bıı aşanvt ulan damıtn mpcınden geçer Bıı ^ake uznidi ı qore sa kı ve bua aı ı mdalabıı tark sakenın maydl uutidsı ıçın "ca ma ya degıl aynı z ımanda 1 lenüerı bır' kuf urı de qeıeklı olm nJır Ayrı ca sake bıı t qıbı mayalanmaz 1 layalama ;, sırasında pınnç buhardangeçınlır Bu hardan geçınlmış pırınçler aşama aşama mayalayan kansıma ılave edılıı Ben 10 tane ıkıra kamlı asal sayı zıncırı oluşturdum Kulldndığım 10 dsal sayı da bırbınnden faıklı Yalnızca bırıncı asdl sayı dışındakıleı şoyle oluştu Asal sayüann ılk rakamı bır oncekının son rdkamına eşıt Ek olarak 4 asal sayı bırıncının ters yazılmış halı Ve 10 asal sayı 7 nın ters ya zümışhalı Soru: Bu sıralamd ıle gıden zıncırde 3 6 ve 9 asal sayüar nedır 9 BVJt ASAL SAYI ZİNCİRİ 828 sayıddkı' Kedılı SozmclıK ısımlı bulmacanın çozumu (IKI292 KEDl9872 YED1 H72 CANU= 15036 Bulmacayı doğru çözen okuyuculannuz: Tolga Pulat Zongııl ı ık Omer GemıcıBalıkesıı Orhan Utk uı Istanbul Naım Uygun Istanbul Endeı AktulgaIstdnbul, Avnı Akyuz Zongulduk Ahmet Avşaroglu Ankara Sevıl AvşdioğluAnkara, Tomrıs Yaıdımcı Ankaıa Yucel * Gun Denızlı, OzenMurat Uıal Ist, 830/15