Katalog

mezarlar ıle turbeledekı taşlardan sanat degen olanları Kdntarağasızdde Seldhattın Bey seçerek muzeye kaldınlarakü Ekono rruye dınanuzm halka soluk aldcak yeıler kazandınlmasının yanı sıra tarıhspl kulturel dınsel mırdiin koıunması da gerçekleştin lerek sanat yapıtlan korunacaktı Mezardan çıkan anıtlar Namazgahtakı Koca MP7arlık park halme getınkrken çok eskı bıı zamana aıt mennerden buyuk bır heykel kaıdesı bu lundu Kaıdenm donernı araştınlırken yer al tında çokça heykel kalrntısrran varlıgı anlaşıldı Daha o Zdindnldi Tuıkıye unıversıtele nnde arkeolojı egıtımı başlamdmışü Ddha sonra soyadı yasası ıle soyadını Kantar ola rak kısaltan Selahattin Bey Nısan 1932 de keşlerın yatagı Ndmazgdh ta (Dıküıtaş) kazı lara başladı Bır yandan kazı bır yandan paık çaüşmdları Beledıye başkanı Dr Behçet Bey'm denetımınde surdu Kantar kazıya bdşladığındd burasının bır anük tıyatro olabılecpgmı duşunurken buluntuldr unlu hdtıp Aı ısteıdes ın adım adım dolaştıgı Tto ma Devlet Agordsı oldugunu kdnıtlddı Kazı ılerledıkçe üa uzun koşucu atle tın mermer heykellerın bazı pdiçdkn ıle kaıdeleıındekı yazıtlar Strabonun sozunu ettıgı Homeros un Izmırlı (Smyına) oldugu nu vurgulayan yazıt bulundu Agora dakı Ze us Tapınagının 12 tann heykebnderı Romalılarm Vesta dedığı aıle ocagı tannçası Hes t a Keykelı gun ışığına çıkdnldı Kazı çalışmalan Izmır Beledıyesı ıle "Asarı Atıka Muhıplerı Cemıyeünın (Eskı Eserlerı Sevenler Demeğı) 100 er lıralık katkılan ıle başlamışü Yuzyılların bırıkıraı molozun temızlenmesı ıçın çok sayıda ışçı çdhşması gerekryordu Sınırh odenek kısa surede bıttı Molozun taşınması kakntılann bekçı yoklugunddn dış tehlıkeye karşı koru namazkgı kazı çahşmalarırun boşa gıdere gı kaygihi uzeııne yapıldn çağıılaı olumlu sonuç verdı Izmır Beledıyesı de kazının maddı yukunun bır bolumunu daha ustlen dı Ayra zamanda Derneğın Başkanı olan Iz mıı Vdlısı Kazun Paşanın (Dırık) sagladıgı bazı maddı kaynaklarla kazı surdu Izmır gazeteleıınde çıkan şu habeı olayın onerru nı anlatması açısmdan ılgınçtır ahahmızden bır çogunun kazı ma hallıne hem de duvarlardan atlamak oteden benden gırmek suretıyle hafnyat ışlen nın duzemne engel olduklan gorulmuş ve polısm mudahalesıne mecbunyet hasıl ol muştur Kuşkusuz bu kazı halk kerıtlı ıçındır Fakat tamamıyle meydana çıkanldıktan son ra seyredılebıhr Yoksa çahşmaldr sırdsmda gırmek yasdktır Halkımızın buna uyarak hem Lşlere engel olmamalan hem de zabı tanın tdkıbıne maruz olmamalanru tavsıye edenz Kantar bulgulannı Nısan 1932 de bı rer raporla Vıyana ıle Berlındekı Arkeolojı Enstıtulerıne gonderdı Rapor bu enstıtuler de borrıbd etkısı ydiattı Aı ısteıdes ın Smyrna dakı gorkemlı Roma Devlet Agorası bulunmuştu Enstıtuler uzmdnlarmı Izmır e gondermekte gecıkmedüer Vıyana dakı Enstıtu dergısınde ydyırnlamdk uzeıe Kan taı dan bılımsel makale ıstedı ABD Phıle delphıa Unrversıtesı de bır yayında kulldn mak telıf bedelmı de odemek koşulu ıle Kantar dan yazı ıle fotografldr ı&tedı Kantdi "bu ışı vatanımn onunı ıçın yaptıgını para ka bul edemeye jegını bıldırdı Rodos takı Itdl yılkl kazılar Izmlr Mitzesl MUdUrit Dr. Mehmet Taflıalan başkanhğında genç restaratöHer taraftndan yapılıyor.soldan sağa Şehmuz çakmak, Berna Ünal, Serap Aydoğdu, Hande Kıhç ve öznur Etlgül. Kapak fotoğraftnda Ise Senem Uyanık ledrye Başkanı Ahmet Priştina nın destegı ıle 2001 y t o d a Izmır Muze Mudurlugunce temızlık kazı onanm çalışmalanna başlan dı 2002 yılında Beledıyenın yanm trüyon lıraya yaklaşan maddı katkısı ıle agorada ka zı onanm koruma çalışmalan olaganustu boyutldra çıktı laşüıyor Projesıne gore Pnştına dunyanın bu en buyuk ustelık uç katlı Roma Devlet Agorasını çevre halkı ıle Izmırhlere ekono mık guç sağlamayan dovız bdi>dn bu bdsı mevme donuşturmeye çalışıyor 194850 yülan arasında ılkokul ogrer cısıyken sıkça gıttıgımız agoraya ek olarak Pnştına Izmır e yenı bır muze kazandu mak peşınde Izmır ın ılk muzesının Fuar dakı eskı yerınde yenı bır muze yapımı suruyor Dı Ien7 Pnştına Kultur Bakanlıgı ıle bırlıkte bulayı IO 3000 yılınddn bdşlaydn Amdzonlara uzanan Buyuk Iskender ın duşu ıle suren Arısteıdes ın depıemını yaşayan kenunden Aurehus ın yenıden yaratügı Smyrna sına, 15 Mayıs 1919dan 9 Eylul 1922 ıne uzanan bır tanhı yansıtan Izmır Muzesı' olarak gerçekleştnr Bahnbaba Parkındakı nıetropo htan (bolge) muzesı ıse Tge Muzesı olardk yenıden duzenlenıı 1 Olağanüstü yeni buluntular Bu yıüa kazıldr Kuzey stoanın açılma mış bolumlennde Izmır Mu??1?! Muduru Dr Mehmet Taşhalan başkanlıgında arkc olog Mehmet Türkmen m sorumlulugunda yurutuluyor Çalışmalaıa arkeolog Hacer Turan Gulten Çelık Gulay Karcı mımar Feyzal Ozkaban Gulçın Duşut restorator Osman Ibrşucu Senem Uyarak Şehmuz Çakmak Hdnde Küıç Berna Unal Bal staj yer restorator Oznur Elıgul Serap Aydoğdu katılıyor Bu yılla kazüarda da mermerden Eros Herakles çeşıtb erkek kadın heykel başları ıle çeşıtb zengın buluntular ortaya çıkanldı Çok tannlı dıne ınanan paganlara karşı çıkan ıkonaklast" Hırıstıyanlann bazı mermer heykel başlannı govdelerınden ayınp topluca bır çukura gomduklen sap tandı (RESİMLER78 (Kapak reami) 910111213) Uzmanlar Smyrna nın Roma Devlet Agordsının guneyde 816 doguda 941 so kak alhnda surdugunu 821 sokak 23 numaralı evın altında gınşı evın bahçesınde yer alan tonozlu bır su sarnıcmın halen kullarul dıgını dd Sdptddılar Izmır metrosu ıle ılgüı kazüarda agoradan alınmış pek çok merrneı autun parçalan ıle başlıklar bulundu Ornegın Italyada Roma Sıcılyada Gatarua Almanyada Trıer gıbı kentlerın ıçındela Roma kalmtılannın yanındakı kahvelerde tuı ıstleı ın oturup soyleştıklermı kı mı tunstlerın fotograf çektıklen ya da tuns tık mağazalardan ahş venş yaptıklan goru lur Bu arada kent trafigının de bu oren yer leıının çevresınden a b p gıttıgıne tanık olu nur yan Berlındekı Alman Arkeolojı Enstıtusu uzmanlan kazıyı ıncelemek uzere Izmır de geldıler Turkıyede henuz arkeolojı egıtımı başlamadıgı ıçın kazıyı Kantar ıle Alman ar keolog Rudolf Nauman ın bırlıkte yurut melerı kararlaşünldı Turk Tanh Kunımun da katkısıyla kazı 2 Dunya Savaşının şıddet lendığı 1941 yılma degın surdu Bu donem de dgoranın uzun yanının 120m kısa yanı nın 80m uzunluğundakı avlusunun yuzeysel temızlıgı bıtırüdı Kuzey yapısında Anadolu Roma heykelcıhgının en guzel orneklen arasında olan anıtsal boyda Agora nın unlu Poseıdon Demeter Artemıs kabartmalan bulundu Agoranın bdtı ıle dogu yanlaıda 17 5m genışhgınde ortalannda ıkı sıra su tunla uç bolume ayıılan taban alünda bır bodrum katı ıle avlu duzeyınden yukanya ıkı kat yukselen uç katlı gorkemb bır yapı ortaya çücanldı tlk yapıldıgında egılımlı Ka dıfekale yamaçldrmddkı kot fdrkından duz bır alan ortaya çıkarmak ıçın yapümış ke merlı dehbzleıırı (RESİM5) varbgı agoıa nın altında saptandı Ikı katlı agoralara or negın Pergamonda (Bergama) rastlanırken Smyrna (frmır) agorası uç katlı ıdı Savas yılldrınddn sonra agora unutul makla kalmadı kazılmayan bolumunun u/e rme kentın beceııklı (') demokrat beledıye başkanlannra tuy nıyetıyle bır de çok katlı otopaık (REStM6) düaldı 1996 da Izmır Buyukşehır Beledıyesımn ışçı yardımı valüı gın de maddı katkısı ıle batı dogu dogrultu sunda uç katlı bolum bıleşık ozellık goste len kuzey cephesı bodrum katmdan daha dukkanlann oluşturdugu galerıler ıle drıtık çeşme çevresı duzenlendı Buyukşehır Be Zübeyde Hanımın mezar taşı Agora kazı deposunda emanet duran bır başka onemlı mezar taşı daha dıkkatımı çektı Bır Musluman a aıt oldugu Arapça ya zısından anlaşılan bu mermer mezar taşının uzerınde şu sozler yazüıydı Huvelbakı Turk Reısıcumhuru Gazı Mustafa Kemal Paşa Hazretlerının valıdeı muhteremlen Zubeyde Hanımın ruhuna nzaen el fatıha Kurtardıgı Izmır e emanet ettıgı dnnesının Kaışıyakada ın bır kayamn altındakı alçak gorıullu arut mezdrınd tdşınnidddn once go muldugu yerde Ah Rı?a Beyın eşı Mustafa Kemal Ataturk un annesınm kabnne dıkılen bu geçıcı mezar taşı da kazıevı deposunda bır koşede duruyor Benden yazıp anımsat1 ması Oyle sanıyomm kı on yıla kalmaz agoid butun goıkemı ıle ongorulen pıojeye uygun olarak ortaya çıkarken arkeologlar şu kışılerın dnıtldrı ıle yazıtlarını da bulup(') vefa/şukran alam sayılan agoraran uygun bır yenne dıkerler Homeros Aelıus Arıs teıdes Marcus Aurebus Behçet balıh Uz Kazım Dırık Selahattin Kantaı Rudolf Nauman ve de Kaynak: I Lmel Gofcbu Uınıı Kbiı! Kultura Deıgısı sayı S Agoıa aıkeolo]isırun Kentlıye Yansıyan Yuzu u Lmın Cdiıpoldl U<, Izmıı Kuıulu^uııduı Donpmı Sonuna Kadaı \?m\\ i LkremAkurgal Anadolu UygdilıkJdiı 4 Ozgen Acar Cumhunypt Kavşak Döviz basan basımevi Izmır Buyukşelıu Beledıyesı de ago:a ıle çevresını Arkeolojı ve Tanh Parkı yapmak ıçın bır proje hazırladı Izmır e gelen tunstler kente bır kuruş bırakmadan Efes e Bergama ya gıderler Ne muzeye ne de Agora ya ugrarlar Pnştına nın agorayı tam anldmıyla ortdya çıkdiıp Impaıator Aurehus gıbı onarmakla yetınmeyı duşunmedıgı an 830/10