Katalog

"Istanbul'u Depreme Hazıriama Projesi" Kemoterapl oldukça zor blr tedavl şekll. Beyln difinda bütün hayatl organlan etklleyen yöntem kanser tedavlslnln blr parçau ha büyük tümör hücrelerini yok etmede daha etkili olduğunu söyleyebiliriz. •Tabıı teorık olarak oyle Kanda ve lenfatık sıstemde oluşan kotu huylu turnorlerde ("sıvı tumorler") kemoterapı daha başarılı oluyuı Arna meme prostat akcığer vcmıde tumoılengıbı "katıtumorlerde" kemoteıapı etkısım gostermıyor • Bu neye bağlı? • Ozpllıkle de tumordeka krıük bolgeler hastalıklı hucrelere yotennce üdcın gırmesını onlemekte Bu da her şeyden once yetersız kan dolaşımı ve ılacın ulaşması gereken bolgelerm mesafe uzunluğuna bağlı Kıyıda koşede kdlan kuçucuk bır tumoı hucresı büe kanserın tekrarlanmasına neden olabılıyoı ve bu dahd çok ılk başta kemoterapıyle tedavı edılen meme kanserı hastalannda soz konusu • Bu tedavi yöntemiyle kaç hasta iyileşebiliyor? •Mıkroskobık boyutta nıetastdzldrd sahıp meme kanserı has talannın %10'u ıyıleşmekte Aynı oran dığer katı tumoıler ıçın de geçerh Metastazlann onlenemedıgı durumlarda hdstdlann yaşamları nı uzdtmaktan başka çare kalmıyor, tabıı mumkun oldugu kadar dahd ıyı bır yaşam bıçımınc kdvuşmalaıı ıçın çabalıyoruz Tumor terapısınde başlıca tum tumor hucrelerının oldurulmesı hedeflenmekte Bu açıdan baktığımızda tumor oldurucu üaçlarm ddha etkısız olduğunu soyleyebılıı ız • Fakat kanser araştırmaları buna rağmen, özellikle de hücrenin moleküler yapısı üzerinde yoğunlaşmakta. •Gen terapısı, ımunolojık tedavı ve damaılardd oluşan tumorlerın gıdcı ılmesuıe daydrıan terapı yontemı dahıl tum ycnı teıapıleı den çok fazld şeyler beklenıyor Orneğın bazı doktoıldt qerüerdekı bellı başlı molekuleı şıueleıın çozulmesıyle kanser sorununa doğ ıudan dogruya bır çozum bulabıleceklerıne ınanıyorlar • Fakat bu gelişme şu sıralar bilim dünyasında en fazla üzerinde durulan yöntem. •Ne yazık kı oyle Oysa yem didşUmidlann teşvık edümesın den once bunların gelecekte çok daha genış alanda yararlı olup olmayacagmın îarnşılması geıekar *Sizin öneıiniz nediı? • Kanser hastalarının uçte bu ı metastdzlar yuzunden degıl tu morun sınırsız buyumelenne bağlı olarak yaşamlarını yıtırıyoılar Gelıştırılmış ışın tedavısı bu konuda çozum olabüır Son yıllarda daha ıyı tanı yontemleıı, büışım ve fızık sayesınde daha guvenırh tedavı yorıtemlerı gelıştırılmektp, ayrıca yan eüaleı de onlenebılmekte Fakat yolun sonuna gelmış sayılmayız henuz Amacımız ışın ve gen teıapısını bırleştırerek gpn modulasyonu sayesınde hdsta hucrelerı ışınlara daha duyaılı hdle getırebılmek Ve etraftakı dokulara zarar vermemek ıçın ışınlarla doğrudan dogruya tumorlere ulaşmak ıstıyoruz Orneğın beyın kaıacığer ve akcıgerdekı kuçuk tumorlerı aıtık dogrusal ıvdıreçle (hızlandırıcı) tedavı etme ımkdnımız var Sadece ortak aıaştırma slratejılenyle yetınmek yerıne bunları gunu gunune de uygularndlıyı? Bu da uygun strukturlerın gelıştırılmesı anlamma gelmekte Önümde depremden sonra Marmara Denizi'nde yapılan araştırmalann bir dökümü duruyor. Deniz Araştırmaları Koordinatörü Naci Görür hazırlatmış. Aslında içinde duyulmadıkyenibirhaberyok tabii. Ama, bugüne kadarMarmara'da, deprem öncesi de dahiî, hangi biîimsel araştırmalann yapıldığma, hangi makalelerin yayımlandığma ilişkin toplu bir bakış olanağı sunması bakımmdan yararlı. • Rapor "Gölcük ve Düzce depremlerinden sonra Marmara Denizi'nin altmdaki arz kabuğuna önemli bir stres yüklendi ve deprem riski büyüdü. KAF üzerinde bu tür depremler 1939'dan beri hep Batıya doğru taşmdı" sözleriyle başhyor. • "Şimdihedef Marmara", denildikten sonra, daha önce açıklanan, 1999'dan itibaren, ilk 30 yıl içinde büyük bir deprem olasıhğının + yüzde 62 olduğu anımsatıhyor. • "Marmara araştırmalannda, Kocaeli Körfezi dahil, yüksek çözünürlüklü çokışmlı batimetri, sığ ve derin sismik, gravimetre, deniz tabanı sismometreleri, uzaktan kumandalı kamera ve özel karotiyerler gibi ileri teknoloji ürünü cihazlar kullanıldı. Sonuçta fay, kıvrım, göçükgibiyapılar net olarakbelirlendi ve haritalandı". Raporda, bütün çahşmalann haritalan da veriliyor. Üç yıl içinde yapılan uluslararası araştırmalar sonucunda, Marmara bugün dünyanm en çokbilinen denizlerinden biri oldu. 21 biîimsel araştırma yayımîandı, bazıları da yayın aşamasında ve henüz süren veri değerlendirmeleri sonucunda da yeniyaymlar gündemde. Değerlendirmeler şöyle: • Tekirdağ Çukurluğu ile Adalar arasındaki, yaklaşık 110 km uzunluğundaki doğrultu atımlı fay, en tehlikelısidir. Adaların batısma kadar sürüyor ve batıda Ganos ile birleşiyor. Raporda "7'nin üzerinde deprem üretecek", deniyor, ama bu uzunluktaki fayın depremi 7,4'nin üzerine çıkar da aşağı düşmez. Bu faym birparçasınm 1912 Şarköy depreminde kınlmış olma olasıhğı henüz kanıtlanmayı bekliyor. O takdirde, büyüklükte bir azalma olacak. • Doğrultu atımlı ikinci bir fay, Körfez'den gelip adaların güneyinden yukarıda belirtilen ilk fayla birleşiyor. Uzunluğu 65 km, deprem üretme kapasitesi 7. • Çmarcık Çukurluğu'nun güneyinde ise 6 büyüklüklerinde deprem üretecek çok sayıda kısa normal faylar var. Bunlar tsunami potansiyeli yaratıyor. • Tuzla Maltepe hattmda denizde devam eden aktif bir fay saptandı. Burada son iki yıl içinde 4.8 ve 4.4 büyüklüklerinde deprem olmuştu. *** Naci Görür önerilerde bulunuyor: • Kıyılardakisıvılaşma riski alanlan belirlenmeli. Marmara'da sürekligözlem istasyonu kurulmah. Kıyılardaki yapılann, mühendislik açısından, depremde nasıl davranacakları kontrol edilmeli. • Depreme dayanıksız yapılar, bölge, semt, mahalle ve sokak ölçeğinde saptanmalı ve gerekenler yapılmalı. • Hükümet, "Istanbul'u depreme hazıriama projesi" başlatarak, aynı zamanda ekonomiyi canlandırma yolunda önemli bir adım atabilir. Proje, inşaat ve bağlı hizmet sektörlerini harekete geçirecektir. Böylece yüzbinlerce insanm can güvenliğine bir yatınm yapılmış olacak. îstanbul gibi bir insanlık mirasmı korumada gerekli kaynakların bulunmasma uluslararası kuruluşlar destek vereceklerdir. • Istanbul'u depreme hazıriama projesinde, deprem sigortasmdan da yararlanmanın yolları aranmah. Hükümet bu konuya ciddi bir şekilde eğilmeli ve bilimin sesine kulak vermelidir. Gelecek Cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla... Kanserle mücadelede üç ayrı yöntem Kotu huylu tumorler ılk hastalık belıı tılerını gostermeden ve tumoı tanısı konrriddan once genelde müyonlarca hucreleı ı bolunuı Kdnser tedavısıyle tum tumorlerın yok edılmesı hedeflenmekteyse de cerrahı gırışım, ışın tedavısı ve kemoterapı gıbı bugun kullanıl maktd olan yontemlerle farklı sonuçlaı elde edılmekte Bır kanser hastası kemoteıapıyı teıcıh ettıgınde bırkaç uygulama sonucunda tumorler kaybolmuş gıbı gorunur Oysa ılaçtan etküenmeyen çok sayıda mıkroskobık boyuttdkı metastazlar yuzunden tedavının etkısı geçıcıdır (NOD kaynak Spıpgel) obursalı@cumhurıyet com tr CBT Internet adresı. wwwcumhurıyet com tr Cumhuriyet BtLİMTEKNtK • Ncr826 18 Ocak 2003* tmtiyaz aahibı: Yedı Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncüık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Damşmanı: Orhan Bursalı • Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu Gorsel Yonetmen: Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncüık A.Ş. Idare Merkezi ve Yazışma adresi: Turk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 Îstanbul. Tel: (212) 512 05 0S • Faks: 0212513 85 95. Reklam: Publi Media 826/3