Katalog

İnsanın kökeninde yeni sorular Temmuz ayında Afrika ve Gürcistan'ta bulunan iki eski kafatası insanın kökenine illşkin mevcut görüşleri temelinden sarstı. 1 İnsan İle maymunun farklılasması bllinenden daha mı eskiye dayanıyor? 2 İnsanın soyağaanda bazı dallar kör bir noktada mı sonuçlanıyor? 3 Afrika dan dünyaya yayılan insan bilinenden farklı bir rota mı izliyor? iri Gürcistan'da dicjeri Orta Afrika'da bulunan iki eski kafatası, insanın soy agacını koklerinden sarsıyor. Çad Çölü'nde bulunan kafatası, insanın kukenl hâSŞjndakı mevcut bilgilerin yemdentartışmayaşsalrnasmı, eski kuramlann yenıden gozden geçifilmesini gfesekli kılıyor. Gürcistan'da bulunan kafatası ise Afrika'danöpöç eden ilk akrabalarımızın kım oldugu kçmfsundaki 'eldefci bilgüerm ne denli yetersiz olduğunu göizler önune seriyot; Çad'dâ bulunan kafatas^tfi geçmışi 7 müyon yü oncesine dayaroyer1, insan ıle rni^çışı diasındaki farklılaşma ışte tam o donemde bdşlamıştı. 1.75 milyon yıüık Gurcıstan kafatası ise Afrika'yı ilk terk eden ınsanm kim olduguna ve nıçin kuzeye yoneldigine iliskin pek çok soruya yanıt verecek. Bir ay içinde gun ışıgına çıkan bu birbirinden bagımsız ıkı kafatası paleontoloji alanmda çok buyuk sansasyon, hatta şok yarattı. George VVashıngton Üniversitesi'nden paleontolog Dr.Bernard Wood, "Paleontolojı tarıhınde ilk kez bir ay içinde bu kadar onemlı ıkı olay birbiri ardına yayınlanıyor. Bu sayede insanın evrimi ve Homo turunun kokeni hakkında ne kadar az şey bıldıgimizi bir kez daha anlamış olduk" diyor. bir çalüık çıkıyor. Bilim adamlan Afrika'da bulunan bu son kurukafarun, hominidlerin baştan beri karmaşık bir dallanma izledigi kuramını desteklen çok önemli bir kanıt olduğunu söylüyor. Işte bu nedenle Harvard Unıversıtesı'nden biyoantropolog Dr. Daniel E. Lieberman Çad kafatasıru "Son 100 yılın en buyük paleontolojik buluşu" olarak niteliyor. Bu kafatası Pointiers Üniversitesi'nden Dr. Michel Brunet başkanlığında bir Fransız bilım ekıbı tarafından Çad Çölü'nde bulundu. Kafatasuıın hem maymuna, hem de hominide benzer özellikler taşıması, kafatasının turunun belırlenmesinde çelişkilere yol açtı. Sonunda bunun yeni bir tür olduguna karar verildi. Ve adına "Sahelanthropus tchadenBİB" dendı. Ancak kısaca, yerlilerın gunluk konuşma dilınde "Yaşam umudu" anlamına gelen "Toumai" adını kullanmayı tercih ettüer. B Oı talama her 10 yılda bir yeni bir fosil ortaya çıkıyor ve mevcut bılgılen yerle bir ediyor. Her sefermde "kayıp halka"ya iliskin yeni bir tez ortaya atılıyor; her seferinde insansı gruba yeni bir üye dahıl ediliyor, Hatta bazı fosıllerin özellıklerı o denli şaşırtıcı oluyor ki, bilim adamları bunlan insanın soy agacında nereye oturtacagını kestıremiyor. Bu durumda bir zamanlar yukarı dogru dimdık yukseldigi sanılan soy ağacı, her seferinde biraz daha dallamp budaklanıyor '' 1963 yılında ben tıp fakültesınde oğrenciyken insan ev riminin merdıven şeklınde yukarı dogru bir yol ızledıgıru duşünurduk" dıye konuşan Dr.VVood, "En aşagıdaM maymundan en yukanda modern insana uzanan mordivende, her basamakta insana daha çok. maymuna daha az benzeyen insan formu yer alıyordu" diyor. Fosil avcılan. ayru dönemlerde yaşarraş hominid türlerini keşfetmeye devam ediyor. Bunlar degişen doga koşullarına farklı tepküer sonucu ortaya çıkmış evrımsel çeşitlüik olarak degerlendırılıyor. Burüann hepsinin de Homo sapien'lerın dogrudan atası oldukları söylenemez, çunkü bir kısmının hıç bir yere varrnayan yan dallar olma olasüıgı yüksek. Butuıı bunlan bırleştırirsek. ortaya duzgün bir şeküde yükselen bir agaç degıl, tam tersı dalları bırbirine dolasmış İki keşif çok soru Geçen ay bir hafta içinde paleontologlar iki hominid türü bulduklarını açıkladılar. Ikiside kendi dönemine iliskin çok önemli bilgiler içeriyor. O Gürcistan kafatası Bu kafatası 1.75 milyon yaşında. Bilimadamları bu fosilin Homo erectus, ergaster veya habilis'e ait olup olmadığınt araştırıyor. Boyutlannın küçüklüğü nedeniyle tamamen farklı bir tür olabiljr, Paranthropus Paranthropus robustus görülüyor. Australopithecus Australopithecus afarensis ("Lucy") görölüyor. Homo Homo sapiens görülüyor Saygın bilim dergisi "Nature"ın 11 Temmuz sayısında yer alan mcikalesinde Dr. Brunet buluşunu şöyle açıklıyordu;"Bir kafatası, iki adet alt çene parçası ve bırkaç dışten oluşan bu keşif, insanın evrimsel tarıhinin ilk sayfalanna ışık tutuyor." Bundan bir önceki hominid'den yaklaşık bir milyon yıl daha yaşh olan Toumaı, molekuler biyologlara göre insanın şempanze kolundan ayrümaya başladığı en eski donemde yaşamış olmalı. Bundan bir sonraki en yaşh hominid, iki yü önce Kenya yakmlarında bulunan 1(Orrorin tugenensis" adı verilen fosildi. Ancak H. sapiens çok sayıda bilim adamı Orrorın'i kabul etH. neanderhalensis meye yanaşmadı, Bundan da once, 4.4 ile H. heidelbergensis 5.8 müyon yü önce Etiyopya'da yaşamış olH. antecessor dugu sanılan "Ardipıthecus ramidus" geli ..u^numnı H. erectus yordu. H. ergaster H. habills Hominid göçü P robustus • • P. bosel M I M H M H I • M i P aerhlopicus . n k insanların Afrika'nın doğusundan çıkıp Avrupa ve Asya'ya yayıldığı düşünülüyor. • Çad kaftası 7 milyon yaşındaki bu kafatası bilinen en eski hominid, şempanze boyutlannda beyni olan kafatası, Luuj'dan daha fazla insana benziyor. Au. rudöfensis ı Au. gaıtıi • • ••!•••••••• Au, afrlcanus ] ••Au. bahrefahazall Au. anamenslB Kenyanthropus platyops Sahelanthropus tchadensls 7 milyon yıl önce Orrorfn tugenensis Ardlpithecus ramldus sltndlki zaman | • H M İ Au. afarensis Bu kafatasının en ilginç ve en şaşırtıcı yönu, iki farklı evnmsel döneme aitmiş gibi görünmesi. Toumaı'nın beyni modern bir şempanzede oldugu gibi 320 üe 380 sanrimetre kup buyuklugunde. Yine de yuz kısmı, ilk hominid ve şempanzenin çıkık suratlarıyla karşılaştınldıgında gorece olarak kısa ve basık Aslında Toumai, "Lucy" ve "Australopithecus afarensis" tuılerine göre insana daha fazla benziyor Bilim adamlan bu konuda çeşitli olasüıklan dile getiriyor. Toumai modern insanın atası olabiliı, veya gorıl veya şempanzelerin atası olabılir; belki de insan ve şempan2enın farklüaşma öncesi ortak atası olabilır Dr VVood'a göre "Bu fosüin modern zamana ulaşmayı başaramamış bir dala ait olma olasüıgı büyük Belki de bu dal ne insana ne de şempanzeye ait 809/10