Katalog

Mars, Merkür, Venüs, Jüpiter ve Uranüs çıplak gözle seyredilecek Yerdışı yaşam araştırmalanna Türkiye'den katılanlarm sayısı 13 446'ya ulaştı. Böylece SETI projesinde 36. sıraya yerleşti... Hasan H. Esenoğlu(*) neş'ın dısk goru numu kolaylıcfindan dev leke ıle bırlıkte gunluk yuzey gorunu mu leke sayılaı ı Yeı ı dog rudan etkıleypbılpcpk dıger Guneş olaylanna ılışkın ayııntılı surelı bdgüere şu adreslerden ulaşabı lu koerı boun edu tr/astronomy/solaractı vıty html ve scıence msfc nasa gov/ssl/pad/solar/defa ult htm G uneş sıstemı dışmda durumEvrende bızlerın dışın da yaşam aıayışlaıına ılışkın uyqun en zayıf sınyalı ydkdjayabılpn dev çanak antenlcrle yapılmakta olan iddyo gozlemlerıne devam edılıyor Yer dışı yaşam araştırmalarına ügı duyanlar SETI ısımlı bu projenın sonuç laırna http//setıathome berkeleyedu ınternet adresınden ulaşdbılırlpr 20 Agustos 2002 tarıhı ıtıbarıyle tum dunyada kı kuUarucılaıın toplam sayısı 3 921 24 l'e ve ulkemızden ka tılanlann sayısı ıso 13 446 ya ulaşmış bulunmaktadır Bu sa yı ulkeler sıralamasırıda lurkıypyı 36 sıraya yerleştırdı Turk katılımcüar bugune kadar yaklaşık toplam 1404 yüa karşıhk gelecek verıyı ışleyerek SETI projesıne müyonda 207'hk bır katkı saglamış gorulmektedır Cök atlası yardımıy la CökyüzU seyredllirken atlas gökyUziine bakar şekllde doğru yönlerde yukarıya kaldmlarak bakıldığında gece gökyüzündekl görünüm Ile tamamen örtüşür. gece ve sabah Guneş dogmadan once erken saatlere kadar yaklaşık dokuz saat surelıgıne guneydogudan ıtıbaren gu neybatya dogru yaklaşık yuzyırmı derecüık genış bır aralıkta Oğlak (Caprıcornus) takım yüdızlannda gorebüecek Yukseklıgı ufuktan en fazla 35 derece olacak Neptun'un de (parlaklıgı +7 9 kadır) Uranus e yakın gorunumunden dolayı ay boyunca Guneş battıktan hemen sonra tum gece ve gece yansı sonrasına kadar yaklaşık yedı saat surelıgıne guneydogudan ıtıbaren guneybatıya dog ru yaklaşık yuz derecüık genış bıı aıalıkta Oglak takım yü dızında (yü boyunca da bu takım yıldızda kalmak uzere) go rulebılrr Uranus ufuktan en fazla 31 derece yukseklıkte gorulecek Her ıkı gezegen ay boyunca Guneş e yaklaşaca ğından gorulme surelerı de azalacaktır 18 Eylul saat 21 cıvarında Uranus, şışkın ay evresındekı Ay ın 4 derece kuze yınde yer alacak Eylul ayında çıplak gozle kolay gomlebüecek parlak gezegenlenn konurrüan aşagıda verüdı Merkür büındıgı gıbı sadece ufka yakın olarak ya Guneş docjmadan once doguda yada Guneş battıktan son ra batıda gorulebüıı Gezegen Guneş ten en fazla uzaklaşacağı tarıh 1 Fylul dur sonrakı gunlerde ıse Guneş e ıyıce yaklaşacağından ancak uç hafta boyunca akşamları Guneş battıktan hemen sonra çok kısa suıelıgrne guneybatı taıafta Başak takım yüdızında qorulebüecek Ufuktan en fazla 8 derece kadar bır yukseklıkte ve yaklaşık +0 3 üe +2 2 kadu paılaklık aralıcjindd gıdeıek sonukleşecek Durbun veya te leskopu olan okuyucular gezegenı yaklaşık son doıdun evıesmde gorebüecekleı Merkür un ufka olan yukseklıgı go nılme sının kabul edüen 7 dereceye yakın olduğundan go ııümesı yme de kolay olmayacak Venüs, Lylul ayı boyunca Guneş e gıttıkçe yaklaş makta olduğundan yaklaşık ıkı hafta boyunca Gunpş battıktan hemen sonra akşam saatlerınde yaklaşık bıı saat suıelı gıne Başak takım yüdızında guneybatı tarafta ufuktan en faz la 15 derece yukseklıkte gonüecek Venus yaklaşık 4 5 kadır parlaklıgı üe gokyuzunde ışüdayacak Durbun veya te Dolunayda kraterler Lylul ayı boyunca Ayın evrelen resımde gosterıldı Aynca Ay m yenıay ve dolunay evrelerıne tam ulaşma saatlerı de belırtıldı Resımde Ay ın yaklaşık 1923 Eylul taııhle ıı arasında 5 gun sureyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldıgı goruluyor Dolunay bu tarıhlerde yaklaşık 12 7 kadıı paıldklığı ıle tum gere boyunca Ay ışıgı ıle Yer ı aydın latmakta Bununla bnlıkte teleskop veya durbunu olan okuyııculann adeta dokunurcasına susuz Ay denızleıını ve Ay kıateılerını sıradac/lan derın dere yataklanru duzluklerı ve yuksek bolgelen gozu kamaşürmddan rahat gorebüecegı muhteşem Ay gozlemlerı ıçırı yaklaşık tarıh aralıklan ıse şoyledır 13 10 14 ve 2830 Eylul Ay atmosferı olmayan korumasız bır gok cısmının goktaşları bombardımanına açık yuzeymın ne hale dorıuştugunun de çarpıcı bır kanıtıdır Ay ın bu olağanustu guzellık tekı gozlemlerını onun hemen yakınımızda yer almasına ve ozellıkle de atmosferının olmayışına borçluyuz bu sayede Ay yuzeyını bu kadar ayrıntısına kadar gorebılıyoruz tıpkı perdesı çekılmış bır evın ıçeıısını goıebüdıgımız gıbı Ay ın bellı başlı evrelere ulaşma tanhlerı doguşbatış saatlerı ve goıulme surelerı üe Ay ın Yer e olan uzaklıklan şoyledır 7 Eylul de yenıay evıesınde olacak ve goıulemeyerek 8 Fylul saat 06da Ay Yer e Jt>8 /faO km ıle en yakın me safede bulunacak 13 Eylul de ılk dordun evresınde (14 06da dogar VP ?3 ?7de batar gece yaıısına kadaı go luluı) 21 Eylul de dolunay evıesmde (19 02 de doguyor ve 06 21 de batıyor tum gece gorulur) ?3 Eylul saat 06da Ay Yer e 406 350 km ıle en uzak noktasında bulunacak ve 29 Eylul'de son dordun evresınde (22 40da dogaı ve 14 23 de batar yaklaşık gece yansı oncesınden ıtıbaren sabah saat lerıne kadar gorulur) Güneş sistemi içinde durum 11 Agustos IIP 1fiEylul 2002 tarıhlen arasında 37 gun boyunca Aslan (Leo) takım yüdızında kalan Gunpş gokyu zunde gıınluk yaklaşık 1 dererelık bılmcn hareketıyle üeıle yeıek 17 Eylul ıle 30 Ekam 2002 tarıhlerı arasında 44 gun bo yunca Başak (Vırgo) takım yüdızında bulunacak Yakın çev lesını faıkedılıı unemde tonlandırarak golgelı renk çumbu şune donuştmen Guneş ın doguş ve/veya batış anlarını de nız sevıyesmdekı sahıl bolgplprde veya tersı yuksek yerler dekı zırvelerde ızlcyonlor ıçın 1,15 ve 30 Eylul tdrıhlerınde Guneş ın doguşbatış saatlerı sırasıyla yaklaşık şoyle 06 3019 37 06 44 19 14 ve 06 5918 48 Bugunlerde Guneş m arkasına geçen çok kuvvetlı manyetık alana sahıp dev guneş lekesı aynı 7amanda Guneş pdtldmaları olarak ^eslendınlen şıddetlı paılama olayla rını da bunyesmde bdimduır Dev lekenın kenara yakın bu lunacagı 22 Agustos ta vo somakı gunleıde (belkı 4 5 gun boyunca) meydana gelebılecek şıddetlı pdrlamaldrını ve uzaya atılan yüdız maddesıru dakıka meıtebesmde kısa surelı ve ender gozlenebılen onemlı aktıf olayların perspek tıf gorunumleıını de ızleyebümek kuvvetle olasıdır GuI Fmmr TPi Gezegenler nerede? Durbun veya teleskopu olan okuyucular Uranus u (paılaklıgı +5 7 kadır) akşam erken saatlerden ıtıbaren tum 806/10