Katalog

Kaktüs ve yarasa arasında mükemmel uyum .J A BD nm Meksıka sırurına yakın Sonoran Çolu hazıran ayırıdd erı kurak donemını yd^aı Doğa koşullaıının yaşamı tehdıt ettıgı bu donemde ranlılar arasında ış bırlıĞp kaçınılmazdır Işte bu koşullarda çol gecelun boyle bıı ışbırlığıne tanıklık eder Gecelen dolaşmaya çıkan yarasalar Ldtınce adı cyndrd cdrdunculus' olaıı kaıdon kaktusu üe bo ıu oıganlı kaktusun gecc açan çıçpklprının nektarıyla besle ruı Boylece kdktusun tozlaşma yoluyld uıemesını sağlar tnsanın doğaya mudahalesı her zaman hassas dengelerı bozmuştur Aynı şeküde Sonuran Çolu rıde kaıdon kdktu su üe boru organlı kaktusun estası gıbı bnl meyvp vprmedıgı goruluyur Büım dddiıüaıma goıe bunun nedem yaıasalaıın ınsanlaı tarafından kovalanarak yer değıştırmesı Bolqedekı yerhler tarafından yaşadıklan mdgdrdlarddn kovulan yaidSd lar kıyıya oldukça uzak bır ada olan Tıburon u kpndılere yp nı mekân olarak seçmışler Bdzı yaidSdlar kıyıya kadar uça rak gece zıyaretlenm surdurse de kaktuslerm pek çogu toz ldşmddan ridsıbını dldinıyoı Bu yeı değıştırmenııı uzurı vade dekiPtkılen henuz bümmese de yuzyülarca yaşadıtjı bılınen bu kaktuslerm eskısı kdddr meyve vermeyeceğı ve olenleı ın ypnnp ypnüeruun yetışmeyeceğı kesın Bir kaktüs türü ile yarasalar arasında mükemmel bir işbirliği saptandı. Yarasalar kaktüslerin tozlaşmasmı sağlarken, kaktüsler yarasalann gıda gereksinimini karşılar zıydn etmıyuıldi Kaldı b kardon kaktusunun çıçeklen üe ya rasının kdfası anatorruk açıdan o denlı mükemmel bır uyum sağlıyor kı sdiıkı bu çıçeklerın yarasalar ıçın ozel olarak ta sarlandıfip ızlenımı uyanıyor Çıçek açan tum bıtkücr gıbı kordon kaktusu de bısek sul Yanı çıçeklen hem polen erkeksı ışlev hem de dışı yu murtdcığı ıçeı u Ancak son yülar da bazı kardon kaktuslerının yal mzcaerkekolduğuortayaçıktı Bu durumda kaktus yumurtacıgı olmayan yalnızcd polen ıçeren çı çekler açar Bunun yanı sıra yalnız ca dışı olan çıçekleı de soz konu sudur Tahmın edüeceğı uzere buıüarda da polen yoktur yumur tacık bulunur Erkek ve dışı kdk tusler bıseksuel kardon kaktuslerı üe ureme konusunda rekabet halmdedır Kaktus yaşdmını surdurmek ıçın varolan tum scçeneklerı sonu na kaddr kullanır Bu baglamda ydrasaldi faıklı seksleıı tozlayaıak bu seçeneklerı zengınleştırır Eğeı yarasalar olmasaydı bısek suel bıtküerın uremesınde bır degışıklık olmazdı çunku bunlar kendı kendüerını dolleyebüır An cak dışı ve erkek bıtküer oldugu Zdrnan o tunın zoı koşullard uyum yeteneörı buyuk olçude azalır Yarasalara ziyafet Boıu organlı kaktus hazıran ayında canlı meyveleııyle yarasalara ddvetıye çıkaıtır Yaz dylaımdd dıger yıyeceklerın kısıtlı olduğu donemlerde goçmen yarasalar kaktus meyve lerı sayesınde zengın bır zıyafet sofrabind konarldi Guneybatı ABD de yaıasalar kaktus meyvclerının yanı sıra agavp bıtkı sıyle de beslenırler Bu yarasalar sonbaharda MeksLkaya goç ederken yolları uzerındekı agave bıtküerınden ener]i de polar Sonuçta agave bıtkısı yardsalann ızledıgı yolda çıçek açar ve urer Içkı ureümınde onerrüı bu hdimıiddde olan agave aşın tuketım sonucu gıderek yok oluyor Bu nedenle agave nek tarıyla beslenen uzun burunlu yaidsdlarm da turu yavaş yavaş ortadan kalkma sınyallerı venyoı Meksıka da uzun burunlu yarasdldn vampır ydrasdları üe kdrışürdn yerel hdlk burüdrırı yaşam alanları olan mağaralaıı yakıyoı Aşın agave tuketımı ve bügısızlık uzun burunlu yaıasdldrırı kokunu kdzııken çol lerde çıçek açan kaktus goruntusu de bır gun maziye kanşacak Bitki ve yarasa arasındaki anatomik uyum C e t e turlaıından mağaraya donen yarasalar yempk sonrası yuzlerını yalayarak uzerlerıne yapısan polenlerı dc Aşın agave tUketiml ve bllglilzllk, uzun burunlu yaraıaların kökünü kazırken, çbllerde çlçek açan kaktüs görüntüsü de blr gün maziye kanşacak. J01/16 V