Katalog

Kakapo'nun geri on Merton son 28 yıldır dunyanın en buyuk papa ganı olan 'Kakapo"yu kuıtaımak ıçın ugıaş vcrıyor 1995'te dunyadakı kakapo sayısı 50'ye kadaı duşmuştu, ancak bu yü kakapo şahane bır geı ı donuş sergıledı Bu eşsız ve çekıcı papaganlar 26 yavru verdı Bu sayı, son 20 yılın toplamından daha fazlaydı Ulusal Kakapo Ekıbı'nın en fazla hızmet veren uyesı Merton, "Yülar boyu suren yorucu çahşmalardan sonra, kakaponurı rıeslırurı tukenmeyecğını bılmek mukemmel bır duygu" dedı Başka hıç bır papagana benzemeyen Slrıgops habroptüus, baykuş gıbı qecelerı gezer ve av araı Hoş kokan kakapo, uçamaz ancak çok ıyı tırmanır 25 yıldan daha uzun yaşar, 2 5 küogıamla dunyanın en buyuk papaganıdır Kakapo dığer papağanlatdan faıklı çıftleşrr Erkek kakapolar, bır mey dandd toplandrak kendılerını gosteııı ve dıCjeı eıkekleıle ya rışırlaı Çıftleştıkten sonra, dışı ler eve gıderek yavrulannı tek başlarına buyuturler •• • nuşu D Sayıları 50'ye düşen dünyanm en büyük papağanı nesli tükenmekten kurtuluyor Lezzetli etleri sonları oluyor Insanlar, bın yü once Yenı Zelanda'ya ayak basmadan on ce, bolgede mılyonlarca kakapo vardı Tek duşmanlan olan yırtıcı kuşlardon yosun yeşılı luylerı Bebek patlaması: 5usayesmde otlar arasında kamufzanne adlı kakapole olaıak koıunuyoılaıdı Aııcak nun 2 yavnııu, özel guzel tuylerı ve lezzetli etleri beslenerek büyüdüler. nedemyle Yenı Zelanda yerlüeDon Merton (sağda), ıııuıı baş hedefı oldulaı kuflann, yaşama Ulkeye gelenler yanlarınşanslannın yüksek o/ duğuna da kakapolan bulrıidldiı ıçın ko Inanıyor. pekler ve Polonez farelerı (kı ore) getııdı Avrupalı yerleşımcüerın, 1800'lerde bolgeye ta şınmasıyla bırlıkte kakapolan. na sayüaıı hızla azaldı Kakapolann yaşadıklan dogal alanlan temızleyerek yerlerme kedı fare goçmen keme, kakım, dağ gelmcığı gelıncık ve Avustralya oposumu gıbı daha olumcul hayvanlar yerleştırdüer Gece kuşu 1960'ların sonuna doğru yok oknanın eşıcjıne geldı 1974'te Merton ve Yenı Zelanda Yabanıl Hayat Hızmetleri'nden bır ekıp guneydekı .Fıordland'de ucra vadıde tek bır kakapo keşfettı Bu yaşlı bu erkektı Bolgeyı taıayan ekıp, 17 tane daha yaşlı erkek kuş buldu Daha sonra 200 kakapodan oluştuıduğu ve bazüarı nın yavı uladığı bu kolonı daha belırlendı Tum bunlaım ardmdan, kuşlarıkoruma konusunda taııhııı en yogun ve en pahdJı kuı tarma opeıasyonu başlatüdı Jaşayan turıı kakapolaı 1982 1997 yüları arasında adada kedüerın ve farelerın yaşamadıklan bır yere goturulduleı Ancak kıoreleı, hem kakapoların yıyeceklerını çalıyor hem de yavrularını ve yumurtalarını yıyıyorlardı 1995'te dunya796/16 dıktan hemen sonra yuvanın 40 metre uzağma bır çadır kuruldu Heı bır yuvanın, gınşınde kızılotesı ışınlara salııp bu ışaretçısı vardı Yumurtlayan kaka po gecede 5 kez yıyecek bulmaya gıdeı ve 23 saat yuvadan uzak kalu Dışı eşığı geçtıkten hemen sonra gelen uyaıı uzenne ekıp yumurtalan ızleme ye başladı da yalnızca 50 kakapo kalmıştı 1999'da tum kakapolar, h Anne yokken cıvcıvlenrı ve yumuı talaıın etıafı 010 orelerın bulunrnadıgı başka ıkı adaya goturuldu dereceye kadaı soguyoıdu Ekıp bır yastığın ıçını duvar kâ Kuşları çıftleştırmekse çok zor bır ıştı Kakapolar bırgıdı yapışkanıyla doldurup ısıttı Yuvanın uzenne yerleştırıkaç yüda bn dogal bıtkıler bereketlı ve bol meyve ve to lensıstem, yumurtalan ısmmasını sagladı Cıvcıvleı, heı gun hum veımeye başladıklarında çıftleşırler Dıger zamanlarda alınaıak sağhk kontrolunden geçtı Eıkekleıle çıftleşcn 20 kuşlar yaprak ve koklerle beslenır Ellıott, zorlugun, dengedışı yumurtlasa da bu yumurtaların yuzde 37'sı uretkendı h bır beslenrne ve hayvanlaıı yemeye ıkna etmek olduğunu Uretken olmayan yumurtalaı dığer yuvalaıdakı uıetkenlerle belıı tıyor degıştırıldı VP boylece hayvanlann yenıden çıftleşerek ıkıncı kez yumurtlamalan saglandı Sonuçta 4 cıvcıv da ha elde edıldı Kkıp her yuvada aynı yaşta ve bakılabılecek kadaı yavru bıraktı Çalışma sonucunda 26 cıvcıv densadece 2'sı oldu Yuvalarmdan çıkmaya başlayan genç kakaYavaf Başlangıç: Kakaponun serçe büyük polar Kasım aymda lüğündekl yavrulan, rlmu meyveleriyle ozgurluklenne kavubesleniyoHar. şacaklaı Tum bu ça balara rağmen dunya da hâlâ sadece 86 kakapo vaı Kuı tarma çalışmasınm amacı kaka polaıı, keııdı keııdılerını koruyabıleceklerı bır sayıya getırebıl mek Ellıott "Bu yontemı uygulamaya devam edersek, kakapolarm nufusu gıderek arta cak Sayıları 200'u bu lunca bız de çekılecegız" dedı Araftırmacılar, kötü hazır lanan yuvalan düzenleyerek, Içlerine fazladan ylyecek koydu (solda). Yuvalann çoğu, yıl içinde daha güvenll bölmelere ofc tanldılar Kaygılar Araştırrnacılar cıvnvlenn 30 gun sonra kuluçkadan çıktıklarını, yumurtadan çıkan cıvcıvların 10 hafta ıçınde tuylerının çıkmaya başladıgını ve bu 10 haftahk donemde de c,b gıamdan 1 5 kıloya çıktıklarını ogrendı Ekıp, dışılerın bır defada kuluçkaya yattığı yumurtalan aldıklarında, dışının tekrar çıftleşeıek yumuı tladıklarını spatadı Ilk çıft yılbasından bırkaç gun once bırleştı bırkaç hafta ıçınde de dıgerlerı Her çıftleşmenın ardından ekıp evıne gıdedek yuvasını kuran dışıyı ızlıyordu Dışı yumurtla Kakapolaruı geleceklerı konusunda bazı kaygılar var Sayı ldiı aıttuılan boyle hayvanlaı duşuk genetık çeşıtlılıge sahıptırler ve bu da soı unlaı yaıatabılu Kakaponun bununla baş edebılprpgını duşurıerı Ellıott, buz çağında bannaklanna kaçan hayvanların ydşdmaya devam ettıklerıne dıkkat çektı Kuşlaım sayılan aı ttıktan sonta nereye yerlestırüeceklerıyse bır başka sorun Turlen yok olmaktan kurtarmak aıtık bu mucıze degıl Bugun kakapo ekıbınm ımkansızı başardıklaruıı goruyo ruz Ellıott Kuşlar artık ne yaparlarsa yapsınlar yaşamlan mızdan dsla yok olmayacaklar" dedı Kaynak New Snentıst I Iazıran 2002 Bilge Eser