Katalog

dörtköşe Küreselleşen Bilim', araştırma fonları ve toplum yararı nelının guniuk uygulanidldi ına nasıl yanyıtılacdCji Bu soıuna Kanıta Dayalı Tıp (Lvıdence based medıcıne) adı venlpn ve 'sıstematık didştıımalarla elde edılen kanıtlaım klınık de neyımle bırleşürümesını" ongoren bır yaklaşımla çozum aıa nıyoı Ote yandan saglık araştırmalarının aman toplumun bdğlığnıı lyüe^tıımek bu nedenle de araştırmalaıın yuksek kalıtpde olması kadar toplum uzerıne etkısı de onemsenmelı Geçen aylarda Amsterdam'da yapılan bır toplantıda, bılım sel araşlıımalcaın toplurna dorıuklugu soıyulandı ve saglık eçen yıl ıçmde bıyolojık bılımler alanında çıgır açı araştırmaların sosyal etkısmı olçen parametreler gelıştırılmecı bıı gelışme oldu ve Ameııkan Başkanı bazı kısıt sı geıegı unıne boyuna taı tujüdı Saglık araştırmalaı ı toplum lamalarla "kok hucre araştırmaJarı'na ızm verdı Bu bağlantısıyla ılgüı esas sorun ıse Dunya'dakı ardşürma kayızın üe başta müyonlaıca Tıp 1 dıyabetlı olmak uzere kalıcı naklarının "o 90'nın nufusun % 10 nu etkıleyen sorunlar ıçın tedavılerı hucre naklıne bacjlı hastalar ıçın tunelın sonundakı 9 haıcanması ve bu eşıtsızlıgın artaıak suıecegı beklunıyoı ışık goııınmuş oldu Pekı bu gelışme nasıl yoıumlanmalı Ulkpmızde ISP hukumet tasarrut onlemlerı kapsamınDunyadakı büımsel drasüı malann yonu nasıl belulenıyoı'? da agııhkla Tıp Fakultcleı ının doner sermayele Amenkan Başkanının bılıme yon vermesı ne anlama gelıyoı ve esas onemlısı utkemızdekı Önümüzdeki 25 ıınden ayıılan payla oluşan "draşürrrid fonldiı m butçpyp dahıl pdprpk bır belırsızkk yarattı Unısaglık aıaştıımalaıı topluma ne kadaı donuk yılda biyoenveısıtc araştırma fonldrının kaldırılmasına unı vpya araştırmaları ulkemızm ıhtıyaçlannı gozeteıek duzenleyen bu merkez var mı' düstrinin "küre versıte rektoılerı tepkı gosterdı ama au andakı durum ppk açık dpgıl VP bır çok aıaştırmacı DNA molekulunun 1950'lerde uç boyutsel ekonominin" araştııma planlaıını belıısızlıgın yol açtıgı motı lu yapısımn keşfedümesı ıle buyuk bır ıvmp can damarı ola vasyonsuzlukla hazırladı Konunun ulkernı/ı ılgıkazanan molekuleı bıyolojı kaynaklı araştu lendıren yanı malar rekombınant DNA teknolojısınden docağını gösteriyor luf onlemlerıyalnızra araştırma fonlarının tasarkdpsamına alinmasının ongoren gıım oncesı tanı yontemlerıne sunı dnllenme karar degü Fsas sorun ulkpmızdp yapılan saglık didŞtııma tekıııklennden hayvan kopyalamaya ve ınsdiı genom pıoje larını, akademık yukseltmelerde olçut alınan gelışmış ulke smden son olarak kok hucre araştırmalanna uzanan bır yeldergılerınm oncelıklerının yonlendınnebi ve saglık aidştır pazede devasa üerlemeler sağladı Butun gelışmeleı onu malannın tophımsal boyutunun gıderek qoz drdı edümesı muzdekı 25 yılda bıyoendustı ının 'kuıesel ekonommın' can Ulkemızde toplum soıunlaııyld saglık aıaştırmaları arasında damarı olacagını gosterıyor Bu noktada Amenkan Başkanıbaöjlantı olmasmı gozeten "Ulusal Saglık Enstıtusu benzen nın teıcıhının yalnızca dıyabet veya parkınson hastalaıına do bıı kuıum voya fon yonetımı yok Araştıı malar çogunlukla nuk bıı humanızınadaıı kaynaklanmadıc/ı açık Ameııkan diaştuıcüaıın veya çdlıştıklan Anabılım dallarının oncelıklerı Saglık Araştırmalarının en onemlı parasaJ kaynagı "UlusaJ parasal destek sağlayanların beklentılpn ve yabancı dergıSaglık Ensıtıtusu ve bu ensıtutunun veıecegı karaılaı ozel leıde yayınlanma ıhtımalıno goıo bohrlpnıyor Otp yandan lonların dagüımı ıçın de etküı oluyor Uzun donemde en 1 'Ulusal Sağlık Enstıtusu gıbı kuı umlaı ın yoklugu nedenıyle onemlı motıvasyonunu "serbest rekabet degerlerınden" alsa ulke sonmlannı dprt pdınen az sayıda arastırmdnın verüerı da Amerıkan saglık aıaştırmalanmn en azından kendı ıılko de tozlu raflara kaldırıhyor ve esas acı olan ıse ufukta bu lerının sorunlarıyla baCflantılı olması bu kurum tarafından kısıı donguden çıküacagını gosteren hıçbır kıpıı tı olmaması kontıol edılıyor Pirefesor H. Okkeş Matematiğin gücü ve şıırsellığı Bugunsız azız okurldiınid TUBITAK Populeı Bılım Kıtapları serısınden yayımlanmış olan "Dünyayı Değiştiren Beş Denklem" adlı kıtaptan soz etmek ıstı yorum Kıtap Michael Guillen tarafından yazümış yayım tarüıı 1995 Gürsel Arpaçay tarafınddn çevırü mış çevrrının Turkıyedekı yayım tarıhı Mart 2001 ve fı ydtı 3 250 000 TL TUBlTAK'ın ydyıınlddığı eserleı bası lı fıyatmdan farklı satüamıyor Alkıslanacak bır tutum Yazar Mıcheal Guülen ABD'nın onde gelen unı versıtelerınden bırı olan 1 larvard ta matematık ve fızık derslerı verıyor Ayrıca, Amenkan ABC televızyon şıı ketının de bılım edıtonı Yazar kıtabma bır de alt baş lık koymuş 'Mdtemaügın gucu ve şuısellığı Matematığın neden şıırsel bır dıl olarak nıtelendırüdıgının anlatüacagı gırış bolumu şoyle başlıyoı Matematık bır dıldır ve ne denlı onemlı bır dıl olduğunu en lyı bıçımde Kutsal Kıtap tan bıldık bu hıka yeyle baslayarak açıklayabıhrım Lst Ahıt e gore, bır zamanlar dunyadah butun ınsanlarm tek bır dıl konuştuğu donem vardı Bu msanlan bırleştırmış ve ışbırhğmı oylesme kolaylaşünnışü h, ımkansız gıbı yoıvnen bu seyı gerçekleştrmek ıçın ortak bır ışe kaltşmışlardı Babıl kenünde o denlı yuksek bır kule yapacaklardı kı cenrıc te bu kule yardımıyla enşmelen mıımkun olacaktı Bu aüedılmez buyukluk taslama gınşınv karşısmda Tann tasası? gunahkarlann menne gazabını gondermekte gecıkmedı Hayatiannı bağışladı ama dılleımı ba ğışlamadı Kutsal Kıtap ta behrtıldığı gıbı katırlenn bıı gırışunını onlemek ıçın Toıuı nın yapnidbi gereken tek şey "bırbırlennı anlamamalannı sağlamak amacıyla dılleruu tarkhlaştırmaktı" G Dunyada her gun saglık alanında 6000 makale yazüı yor ve her yıl 2 000 000 yenı makale lıterature katılıyor Bu hızla ılgüı en buyuk sorun devasa tıp bılgısının saglık pcrso Prof Dr Şukru Hatun Koraelı Unıvprsıtpsı p posta shatun@ısbank net tr Kapatılan Seminer Kitaplıklan üzerine SIZP lll Edpbıyat Fakultesı Kutuphanecılık Bolumu oğıetını uyesı olmak yamnda Bodıuma taşınan kıtaplaım yprlpşım duzenındpn sorumlu bır plpman olarak yazmak ıstıyoıum Olay (benım ızleyebüdığım kadan ıle) aşağıdakı bıçımde gelıştı 1 Nısan 2002 tarıhınde Edebıyat Fakultesı Dekdnı Sayın Prof Dr Taner Tarhan, Kutuphanecılık Bolu mu ogretım uyelerını Dekanlığa davet etmış, ardından bolum ve dnabıhm dalı bdşkanlarıyla yapılan toplantıda yapılması gereken dunımu açıkladılar NP yazık kı toplumda semıner Kıtaplıklarının depoya taşınması yonunde gcrçekleş tırılmek ıstenılen projenm sahıbı "Kutuphanecılık Bolumu elemanlandır" bıçımınde algdandı 1964 yılında kurulmuş olan Kutuphanpcıbk Bolurnunde 1970'leıden soma hıçbır elemanı Fakulte Kutuphanc Komısyonuna davet edılmedı kutuphaneler konusunda 1995 yılına kadar da goıuş ıstenmedı Daha acısı ıkı yıl ka palı kalan ve 100 000 kıtap ıçeren Genel Kıtaplık ıçın ne basın ne ogretım uyeleıınm tepkısı olmadı1 16 semmeı katap lığının 7'sınde memur (2'sı kutuphanecılık bolumunu bıtırmış) varken (9'unda bır memur yok1) kımı zaman ders ya pılan bu bırımlerde kutuphanelerden yararlanmak her zaman olanaklı değılken deıs çalışanlaı dışaıı çıkaıılııken hangı kıtaplıktan soz pdpbıhrı? 7 ogretım elemanı dahası dışandala araştırmdcı da 370013 000 kıtap deımesı degıl 220 000 kıtaptan yararlanma olanağı elde edebüecek Ornegın doktora tezurıı hazırlarken yaraılandıgım Ankara Halkevı Ulku dergısının tam taka mını bırçok kutuphaneyı dolaşarak tamamlamıştım Oysa bu taşınma sırasında Turk Dılı ve Edebıyatı seminer Kıtap lığı taşınırken tam tahm gorduftjum Ulku dergısı benı hem sevındırdı, hem de uzdu Fakultemızde boyle bır takımın bulunması çok sevmdırıcıydı uzulmuştum bu dergıyı taramak ıçın ne çok yer dolaşmak durumunda kalmıştım1 Ya da von Humbolt'un kıtaplannın Alman Füolojısı seminer kıtaplığmda bulunduğunu Felsefe Bolumu ogretım elemanları bılıyorlar mı acaba"? Oysa şımdı hangı yazarın hangı kıtaplarınm bulundugu hangı konuda ne kadar kıtap bulundugu çıkabılecektır ortaya Bu daha once bılınemıyordu Bıraz daha acı bır ornek verecek olursam, Kramer'in Tarih Sumerde Başlar ddlı yapıtında bır bolum Ilk Kutuphane Katalogu başlıgı tiltında kıltablet orneklerını ıçerır Kımı seminer kıtaplık kataloglan orneklerı üe bu kıltablet kataloglar yanyana getırüınce çok ayınmlı olmadıgmı gonıruz Oysa bu Fakultede bır Kurupjhanecüık bolumu vaı Bunu bıı şans olaıak goımek geıokır Eger kendı yaptığı mız, kendı çalıştığımız uzrnanlık alaıuna saygı duyabüıyor sak başkalannın çalışma alanlarına da bu saygıyı duymak gerekır Evet seminer kıiaphklaı ı kapatıldı ve depoya tasındı Ancak bodruma taşınmadı Bodrum denüen yerın altın da bu kat dalıa vaı Bugunku depo hıç dc kutuphaneye ya kışmaz ozellıklerde degıldır Hıç kuşkunuz olmasın kı bu kutuphaneler kısa surede geıçek kullanıcüanna kısa surede açılacaktır Doç Dr Hasan S. Keseroğlu 220 bin kitap var Bu semınpr kıtaplıklarında toplam 119 800 kıtap bu lunnidktddıı 100 000 dc Gcncl Kıtaplık dermesı katüdıgm da 220 000 e yakm bır sayı çıkmaktadır karşımıza Ustelık sosyal bılımler dldiıındd kıtdplaıın kolay eskunedıgı de du şunuldugunde Edebıyat Fakultesınrn bır hazıneye sahıp oldugunu soyleyebılıı ız Işte şımdı yapılacak kutuphanecılık ışlemlerıyle her 1 U Edebıyat Fakultesı Kutuphanecüık Bolumu Kıtap Isaac Newton ve evrensel kutleçekun yasa sı üe başlıyor, Darael Bernoıülı ve Hıdrodınamık basınç yasası, Michael Faraday ve elektromagnetık ındukleme yasası, Rudolf Clausıus ve termodınamığın ıkıncı yasası üe surup Albert Eınsteın ve ozel gorelüık kuramı üe bıtıyor Akıcı ve surukleyıcı bır dü üe kaleme alınmış bu kıtap dunyayı değıstıren denklemlerı ve bu değışımle re yol açan büımnlen başarüı bır kurguyla okura sunuyor Adeta kıtabı okumuyor yaşananlan yaşıyoreunuz Butun Dortkoşe okurldrının bu kıtabı zaman geçırmeden okumaları gerektığı duşuncesındeyım (Şım dı bazı dückaüı okurlanm 'Yahu Hoca alt taraft 5 denklem okudun 4koşen değıştı" dıyeceklerdır kı çok hak lılar) Unutmadan ekleyeyım bendenız kıtabı son bo lumden başa doğru geriye gıderek soğuk bu: nısan gecesı bır solukta okudum ve yazarla aynı kanıya var dım Matematık dılmde denklemler şure beıızer E^ız bır doğrulukla gerçeklen dıle geünr ve oldukça kısa ıfadelerle cıltler dolusu bılgıyı aktanrlar Matematık dılını bılmeyenler ıçın ıse çoğu kez anlaşılmalan 7ordur Tıph şunn ıçımızı dennlemesme qormemıze yardımcı olması gıbı, matematığın şıırsellığı de cennete kadar olmasa da, en azından gorunen evrerun eşığme kadar çokotesııv gormenvze yardımcı olur 789/17