Katalog

bulmaca Hazırlayan: Hiisnü Kale Soğan ve gözyaşı Soru: Soğan ayıklamak niçin gözleri yaşartır? Yanıt: San Diego State University Temel Bilimler Bolümü Dekanı Thomas Scott bu soruyu şöyle yanıtlıyor: Bu gıbi durumlarda gozyaşları aldığımız tatların ve besinlerin bedelidır. Sogan "Allium" cinsinin 500 türünden biridir. AUium cepa çok eski bir sebzedir. Büyük lskender'in ve Mısır'da köle olarak yaşayan Israil Oğulları'nın soğan yedigi biliniyor. jf? Soğanın besin degeri çok yüksektir. B,C ve G vitaminleri, protein, nişaşta ve diğer gerekli bileşimler içerir. Soğandaki kimyasal maddeler mantar ve bakteri gelişimini engeller; mide, kolon ve deri kanseri oluşumuna karşı korur; antienflamatuvar, antialerjik A özellikler taşır; şeker ve astıma karşı koruyucudur; kalp damar hastahklarını tedavi eder; damarlarda plaka oluşumunu önler. Gözyaşlannın nedeni soğanın içindeki uçucu bir *" gazdır. Bu, Allium sebzelerinin özel taduıı veren gazdır ve amıno asıt sülfoksıt olarak bilinen organik molekülleri içerir. Soğanı doğrayınca "Allinaz" adı verilen enzimler açığa çıkar. Bunlar molekülleri sülfenik aside dönüştürür. Bunun sonucunda asitler, gozün yaşarmasına yol açan sinpropanetiyalS oksitleri oluştuınr. Bunlar daha sonra tiyosülfınat olarak yoğunlaşır ve bu da soganı kestigınizde ortaya çıkan kokudan sorumludur. Bu kokunun gözlerin yaşar masıyla hiçbir ilgisi yoktur. SinpropanetiyalSoksıtlerınin oluşumu soğanın kesilmesinden 30 sarüye sonra zirveye ulaşır ve 5 dakika içinde etkisini yitirir. Bu asitler gözde yanma ve yaşarmaya yol açar. Gözün koruyucu ön yüzeyi, yani kornea, kirpiksi sinirin duyusal fıberleri ile kaphdır. Kirpiksi sinii", dokunma, sıcaklık ve ağn duyulannı başın ön kısmı ve yüzden alıp beyne ulaştıran masif, üçlü sinirin bır dalıdır, Korneada ayrıca, gözyaşı bezlerinı faal hale getiren daha az sayıda otonomik motor fıberler bulunıır. Serbest sınir uçları, konıeadaki sınpropanetiyalSoksitlerini tespit eder ve kirpiksi siniri faal hale getirir, Sonuçta merkezi sinir sisteminde yanma hissi oluşur. Sinir faaliyeti refleks olarak otonomik fıberleri devreye sokar ve bu da sinyali göze göndererek rahatsız edici nesnenin yıkanıp gitmesi için gözyaşı bezlerini uyanr. Soğanın neden olduğu gözyaşlanna çözüm olarak pek çok yöntem vardır Bunlardan biri soğanı kesmeden önce pışırmektir. Başka bir çare de soğanın kesilmesiyle ortaya çıkan buharla teması kesmektir, Bunun için de soğanı açık havada, akarsu altında veya kapalı bır kutu içinde kesebilirsiniz. Kimileri kontakt lenslerin de yararlı olduğunu iddia ediyor. Yine de yalnızca gözleri yaşartıyor diye Allium cepa yemekten vazgeçmeyin. 1. Alt köşede resmi görulen ünlü Fransız kdmyacı ve biyolog (18221895)... Olağan durumdan ayrılma, sapaklık. 2. Piyangoda bır kımsenin kazandığı şey veya paıa , Gliserinin asit esterlerine verilen ad... Jokeylerin giydiği başlık. 3. Olayların nasıl gerçekleşecegini düşünmek... (Kıs.) Radyum... Hayata on adlı Japon siyaset adamı ve eskı başbakaru (18991965). 4. Yaprakları irı ve parlak yeşil renkte; çiçekleri de çok iri ve beyaz limon kokulu bir süs agacı... (Esk.) Belkemığı, omurga. 5. Polıçelere yazüan ve "gorüldüğünde ödenmeli" anlamına gelen ticarî terim... Kumaşlara yapılan kıvnm... Baston... " Lanka": Asya'da ülke, 6. "Selım " : Günümuz yazarlarından biri... (Kıs.) Deutsche Norm,. (Kıs.) Tantal... Anüsle ilgili olan. 7. Amerikan kökenli bır dans türü... (Kıs.) Lantan... (Denizc.) Temiz, düzgün... Gemide, asıl güverteden daha yuksektekı kısa güverte. 8. Pozitif, sıfırdan büyük... Vücudu takviye eden kıkırdak ve kemık gibi nesiçlerüı genel ad... Kısa zaman. 9. Endonezya'nın oto plaka imi... Havada nadir bulunan bir asal gaz Bir renk, 10. (Kıs) Ingiliz ısı birimi... Çocuk doğurmasma yaıdımcı olan... Aşagılık, alçaklık. 11. Kırıkkale'nın ıiçesi... (Kıs.) Tellür. 12. Eter. Ingiliz asalet unvanı. 13. Eskimo'lann kendıne veıdiği a d . . . " Linh": Vietnam'm ünlü yazarı. 14. Jean ön adlı ünlü Iransız tıyatro ve sınema oyuncusu (1913 )... (Kıs.) Sodyum... G. Arnerika'da ülke. 15. Soylu, asil... Bir unlü vc onu izleyen bir unsüzden meydana gelen grubun telafüzu için gerekli zaman birimi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. (Kıs.) Lityum... Mikoloji, 2. Sekiz sesten olu şan dızi... Ingıltere'de kıal veya yuksek mahke meler nezdinde davayı başlatan belge... Ateş IJ1kesi'nin dogusunda yaşayan bir Kızılderili hal kından olan. 3. Atom numarası 92 olan radyoak tif elementin bir minerali... Cıvata ve somunlardakı yıv, 4. Karia (Milas yakınlarında) antik kent.. Seyrek olmayan... Derıden yapılmış Kızılderili kayıgı 5. (Miner.) Dogal kobalt arsenik sülfür.,. Osmanlı hanedanı için yapılan buyük cami, 6Üzerinde kubbeli kapagı bulunan bır tuı cep veya masa saati.. Bir barajımız , Ikı hidrojen ve bir oksijenden olusan bileşik, 7. Hale... Bir organımız. Güldurucü sözler soyleyen kimse, nuktedan. 8. (Ing.) Deniz... Madrid'deki ünlü müze... Yugoslavya'nın oto plaka imi. 9. Afrika'da ülke... (Esk.) Gamlı, tasalı, kaygüı. 10. Adlar, isimler... (Kıs.) Nasyonal Sosyalizm... Siirt'in ilçesi. 11. Zafer... Yumuşama politikası... Hlk.) Aptal, sersem, avanak. 12. (Kıs) Renyum... Ipliklerle yapılan biı orgu turü, tentene... Hafif bir makınelı tüfek, 13. (Esk.) Kukurt... Bır renk... Hıtit.. Bir nota. 14. Mekke yakınlarında hacılann toplandıgı tepe... Ağır hidrojenin diğer adı. 15. (Kıs.) Nikel... Afrıka'da yetişen kerestelık bıı agaç cinsi 16. Esasen silisyum dioksit olan; ancak yurdurnuzda yarı saydam kalsiyum kar bonat bileşimlı, mermer olarak kullanılan kayaç... Namuslu. 17. Tıpta "glokom" da denılen bir goz hastalıgı. 18. Cumus balıgı 19. Cografyada "bağgöze" olarak adlandırılan olusum... Fasıla. 20. Yapma, yaptırma... Yapıların veya makmelerın çeşitli bölümlerini gösteıen çizim Biyoloji Sergisi Ünıversitemiz Fen Fakultesi Biyoloji Bölumü tarafından daha önce 2 kez düzen lenen "Biyoloji Sergisi" bu yıl daha kapsamlı ve organıze bir şekılde 2325 Mayıs 2002 tarihleri arasında Fen Fakultesi A Blok'ta yapılacaktır. Biyoloji öğretim elemanları ve öğrencileri taragından yaklaşık olarak 1 yıldır hazırlıkları surdurulen sergide deneysel, görsel ve derleme turunde 40'tan fazla biyoloji ile ilgili değişik konu işlenecektir, Sergi süresince ayrıca vıdeo, datashow ve slayt gosterileri ile bazı guncel biyolojik konular izleyicilere görsel olarak sunulacaktır Sergide ışlenecek konular şunlardır: Botanik: BıyoçeşitlüıkBitkiler, Karayosunları ve Ciğerotları, Eğreltiler, Mantarlar, Likenler, Tohum Dunya sı; Zooloji: Böcekler ve diğer omurgasız hayvanlar, Balıklar, Surungenler, Kuşlar, Memeliler, Amfibia (iki yaşamlılar), Planktonlar ve Deniz Algleri, Canlıların F.vrimi, Hücre Dunyası; Moleküler Biyoloji: Deli Dana Hastalıgı ve Prionlar, Moleküler Evıimde Ters Transkriptazın Rolu, Çay ve Kahvenin Mole küler EÜoleri, Kan Gruplannın Tayiru, Romantık ve Dekoratıf Molekullerın Yaşamırnızdaki Rolü, Kanser; Genetik: Homeobaks Genleri, Adli Tıpta DNA Testi, Genetik Mühendıslığı ve Yaşamımızdakı Yeri, Insan Genorn Projesi; Mikrobiyoloji: AIDS ve Geleceğimiz, Kuraldışı Canlılar: Arkeler, Heparit Virüsu: Sanlık 1 lastalığı, Sıvrısıneklerle Biyolojik Savaş, Bakterılerde Antibiyoliklere Dırenç ve Önemi; Biyoteknoloji: Bitki doku kültürü, Ağır metallerin mikroorganizmalarla arıtımı, Bıyoteknolojıde mıkroalgleı, Caıüıların kopyalanması. EkolojiÇevre Biyolojisi: Küresel Isınma ve Iklim Değısıkliklerı, Bıyomas Enerjısi ve Surdurülebüır Kalkınma, Ozon Delıği, Atmosfer Kirleticileri, Egzoz Gdzlarının Bitkilere Etkileri, Sularda Ağır Metal Kirliliği. Erozyon ve Çölleşme, Alerjı Biyoloji sergisi, değışık meslek, sevıye ve yaslan tuın licdkımıza açık olup her kesime dönük düzeyde konulan içermektedır. Dolayısıyla biyoloji sergisinin temel amacı pozitif bır bılım dalı olan biyolojınm yaşamımızdaki orıemini daha ıyı anlatmarun yanı sıra, toplumun biyoloji ile ilgili konulardakı merakıru gıdermek ve bırıkımi arttırmaktır. Bilgı için Biyoloji Bolumu Başkanlığı'nın 2126720/1081 numaralı veya 2232395 numaralı faks veya coAmus@scıence.ankara.edu.tr adresıyle de ileüşım kurabilirsirüz. Aşagıdakı toplama ışlemınde heı harf biı sayıyı temsıl et mektedir, Ancak bu işlemde harflerden biri hatalıdır. Hatalı harf 789. sayıdaki "Basit Bir Aritmetik tşlemi" isimli bilmecenin yanıtı: SOON = 3779 Bilmeceyi doğru çozen okuyuculanmız: Yucel GünDenizli, Yavuz Akın Adana, Naim Uygunlstanbul, Ühan Deniz AltayIstanbul, Aydın BingolAnkara, Uygar PolatIstanbul, Ferhat ErginZonguldak, Güngor Bingöllstanbul, Avnı AkyuzZonguldak, Dr.Tuğrul Şipit Ankara, Orhan Zekı DemırayAnkara, Mazlum GuverıirEskişehiı, Haldun Büyükdora Ankara BÜL RMLTPTD RMHDTDT tRBLXTDD RREPPPPT Soru: Hatalı olan harf hangisidir? Bu işlemin sayısal değerlerını bulun. 791/15